☀️ مفاتیح شناسی ☀️ جلسه ۳۷-۱۴۰۱/۱۰/۱۵ استاد :سید محمد روحانی قم شروع: رمضان المبارک ۱۴۴۳ فروردین ۱۴۰۱ مجری : موسه قرآن و عترت بشارت فردوس آل طاها عناوین بحث:فصل چهارم: فضیلت و اعمال شب و روز جمعه(۱۶) اعمال روز جمعه چهارم: هفتم معنای علی التنزیل ص ۸۶ مفاتیح متن درس ۳۷ – مورخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۵ اعمال روز جمعه چهارم: هفتم معنای علی التنزیل ص ۸۶ مفاتیح بسم الله الرحمن الرحیم توضیح در باره قرائت آیه الکرسی علی التنزیل در جلسه قبل اشاره کردیم که تعبیری محدث قمی آورده که خواندن آیت الکرسی علی التنزیل (بنابرنازل شده اش) فضیلت بسیار دارد، این روایت و این دست روایات مربوط به روایات موضوع تحریف و عدم تحریف قرآن است، اگر کسی این جوری بفهمد از این روایت و این بیان مرحوم محدث قمی که از روایت این تعبیر آمده که امام رضا علیه السلام آیت الکرسی را علی التنزیل می خواندند که تعبیرش را خواندیم که ایشان از علامه مجلسی نقل کرده اند در حاشیه مفاتیح، بگوید “له ما فی السماوات و ما فی الارض و ما تحت الثری عالم الغیب و الشهاده الرحمن الرحیم من ذاالذی یشفع عنده الا باذنه” اگر مراد تحریف باشد این غلط است و درست نیست. کمااینکه نوع روایاتی که اینگونه در یک نگاه ابتدایی به ذهن کسی می آید که مراد این باشد که قرآن کم شده یا زیاد شده، این نوع روایات مردود هستند. یا بیان آن راوی ناقص است ویا فهم خواننده روایت اشتباه است چرا که این از مسلمات شیعه و از مسلمات مسلمین و مومنین که قرآن کریم تحریف ناشدنی است (انا نحن نزلنا الذکر وانا له لحافظون) و برخی همین را گفتند که آیت الکرسی علی التنزیل مراد همین آیت الکرسی موجود است و این حرف جواب به برخی از روایات ضعیفه است که گفته آیت الکرسی اضافه ای دارد که در آیت الکرسی موجود کم شده، این می شود آیت الکرسی علی التنزیل یعنی همین آیت الکرسی موجود یعنی همین ۳ آیه ای که موجود است در همه ی قرآن ها در همه ی قرائت ها در همه ی فرقه های مسلمین ، در بین شیعه حتی در بین اخباریین و دربین اصولیین حتی کسانی که یک نگاه خاصی دارند به مساله عدم تحریف قرآن، این مساله مسلم است که آیت الکرسی علی التنزیل همین است و این مقدار مسلم است. اما این کلمه علی التنزیل یعنی چه؟ علی التنزیل را معمولا اینگونه معنا می کنند محدثین و البته متکلمین هم همین را گفتند که مراد توضیح و شرح و تکمیل به تعبیر خودمان و تفسیر به تعبیر قرآن، یعنی آشکار ساختن بعضی از مطلقات و بعضی از نکاتی است که در قرآن کریم موجود است؛ سعی کرده اند آن را آشکارتر کنند. یعنی این کلمه ای که در مدالیل مثلاً مفهومیه قرآن است، این را آوردنش توی منطوقش به عنوان تفسیر قرآن که اینگونه گفته شده که قرآنی که در محضر امیرمومنین(ع) هستش قران علی التنزیل هست یعنی در لابلای آیات قرآن کلماتی است برای تفسیر آن فراز یا تفسیر اون فراز و یا تعیین مصداق اون آیه در یک زمان خاص یا در یک موضوع خاص. بسیاری از اینها در مورد ولایت امیرالمومنین آمده و این هیچ اضافه کردن به قرآن نیست. متن قرآن همین متنی است که ما می بینیم که در طول تاریخ شیعه و تاریخ اسلام، در همه ی موزه ها و کتابخانه ها هست. مرحوم کربلایی کاظم ساروغی که به صورت اعجاز حافظ قرآن شده هم همین قرآن را خوانده. در طول تاریخ ما چندتا حافظ معروف داریم و گزارشاتی که از حافظان معروف قرآن داریم همین قرآن را که الآن ما داریم خواندند. بنابراین نه محدث قمی مرادش این بوده که علی التنزیل یعنی اینکه آیت الکرسی که آلان ما و در قرآن موجود است، چیزی کم دارد بلکه مراد این است که ممکن است یک توضیحاتی در بعضی روایات آمده درباره بعضی از فرازهای آیت الکرسی که مراد خواندن آیت الکرسی به همراه این روایات است بنابراین مراد از علی التنزیل این است که یا اصل آیت الکرسی موجود را بعنوان آیت الکرسی علی التنزیل بخوانیم یا اینکه نه با این توضیحات بخوانیم که ایشان هم این را از قول علامه مجلسی آورده البته بعضی از علما هم این را قبول نکرده اند. بالاخره مرحوم محدث قمی یک عالمی بوده، علامه مجلسی، علی ابن ابراهیم ، مرحوم کلینی، اینها چندتا از علمای شیعه بوده اند و ممکن است بخشی دیگر از علمای شیعه این را نپذیرفته باشند. هرچند توجیه هم دارد. یعنی توجیهی که قابل پذیرش باشد.

این یک نکته ای است که در بعضی از شبهات که از سوی بعضی از این پاکدینه ها مطرح شده که انسان باید تقوا داشته باشد و احتیاط داشته باشد اگر می خواهد نسبت به یک عالم با تقوایی مثل محدث قمی، علامه مجلسی، علی بن ابراهیم، شیخ کلینی واینها نظر بدهد، باتقوا باشد چیز غلط به آنها نسبت ندهد و ثانیا حرف آنها را خوب بفهمد و ثالثا هرچیزی که بوی تحریف قران بدهد مردود است از نظر علمای شیعه و این مساله قطعی و مسلمی است مخصوصا که معجزات خیلی واضح و روشنی آمده برای اثبات تحریف ناپذیری قرآن منجمله قصه مرحوم کربلایی کاظم ساروغی که داستان های مشابه ایشان که در طول تاریخ هم تکرار شده این جریان که کسانی به صورت اعجاز حافط کل قرآن شدند این نشان می دهد که قرآن یک کتاب خاصی است و فرد می تواند به صورت معجزه آسایی قلبش ظرف این کتاب الهی بشود مثل کربلایی کاظم که دنبال ی حلال بود، این جایگاه را پیدا کرد که انس داشته باشد با قرآن. باز هم به روح مطهر مادر شهیدان کربلا حضرت ام البنین درود می فرستیم و با صلوات بر محمد و آل محمد.

******************************* سوالات جلسه 37: منظور ازاینکه قرائت آیه الکرسی علی التنزیل فضیلت زیاد دارد چیست؟ آیا در قرآن تحریفی صورت گرفته است ؟

☀️ مفاتیح شناسی ☀️ جلسه ۳۸-۱۴۰۱/۱۰/۲۲ اشروع: رمضان المبارک ۱۴۴۳ فروردین ۱۴۰۱ عناوین بحث:فصل چهارم: فضیلت و اعمال شب و روز جمعه(۱۷) اعمال روز جمعه چهارم: هشتم : غسل جمعه ص ۸۶ مفاتیح متن درس مفاتیح شناسی– جلسه ۳۸- مورخ ۱۴۰۱/۱۰/۲۲ استاد :سید محمد روحانی قم مجری : موسه قرآن و عترت بشارت فردوس آل طاهاسم الله الرحمن الرحیم ولادت با سعادت حضرت صدیقه طاهره سیده زنان دنیا و آخرت را خدمت نواده گرامیشان امام زمان ( عج)تبریک عرض می کنیم در خواست بهترین عیدی و بهترین بشارت ها را داریم و تعجیل در فرج امام زمام ( ع) برای ما باشد . بحث ما در باره غسل جمعه است که به اختصار بیان می شود. مر حوم محدث قمی میفرماید غسل جمعه از سنت های موکده است گاهی اوقات ممکن است سنت واجب باشد مستحب هم نباشدولی معمولا سنت را برای مستحب به کار می برند لذا ا شتباه نکنیدلزوما برای مسحب نیست بلکه از کارهای مقدس است که شارع مقدس هم تشویق می کند این نسل به نسل در طول روز گار جاری باشد غسل جمعه سنت موکد است .برای شاهد اینکه مستحب موکده است یکی دو تا روایت می آورند پیامبر(ص) می فرماید یا علی در هر جمعه غسل کن ولو اینکه باید قوت روز خودت را بفروشی و آب بخری وغسل کنی با قصد غسل و طهارت معنوی چون غسل هم نظافت است و هم طهارت معنوی است. زیرا که هیچ سنتی و روش دینی بزرگتر از این نیست . برای هر عمل عبادی و هر غسلی تیمّناً ما دعا داریم و برای آشنا شدن بیشتربا ماهیت آن عمل مثلابرای نماز و بعد نماز ها و برای هر بخش ازوضو دعا داریم و برای هر غسل دعا داریم گاهی دعای مشترک بین چند غسل است مثل غسل زیارت و غسل جمعه . روایت دیکر، امام صادق علیه السلام می فرمایند: اگر کسی این دعا را بخواند برای او طهارتی باشدتا جمعه آینده یعنی ازگناهان پاک باشد و اعمال او با طهارت معنوی باشد و مقبول واقع شود . دعا چیست؟ أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِیکَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنِی مِنَ التَّوَّابِینَ، وَاجْعَلْنِی مِنَ الْمُتَطَهِّرِینَ. “گواهی می‌دهم که شایسته‌ی پرستشی جز خداوند یکتا نیست، شریک و انبازی ندارد و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و فرستاده‌ی اوست، خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا از آنان‌که بسیار توبه‌ می‌کنند و از آنان‌که پاکی همه جانبه دارند قرار ده”. نکته فقهی: بعد یک نکته فقهی راتذکر میدهدکه احوط آن است که غسل جمعه راترک نکنند و بعضی ازعلماء درگذشته وجوب غسل جمعه رااز روایات استفاده میکردند. وقت غسل جمعه از اذان صبح یعنی طلوع فجرشروع میشه تا اذان ظهر، که اصطلاح فقهی اش می شود زوال سایه آفتاب، هنگام ظهر راهنگام زوال گویند یعنی هنگامی که سایه شاخص خورشید بر طرف می شود . غسل جمعه یکی از حکمت هایش حضور پاک و پاکیزه در نماز جمعه است حالت حس پاکی که انسان ازحمام آمده باشد بیرون برای دیگران هم قابل مشاهده است و دیگران لذت می برند از طهارتی که همنشینشان دارد .بر عکس اگرانسان احساس کند ایشان نظافت و پاکیزکی ندارد احساس اشمئزاز می کند لذا انسان وقتی می رود نمازجمعه واحساس میکند همه پاک هستند مخصوصا با غسل جمعه معنوی، احساس پاکیزه ای به او دست می دهد. نهم: سر را به ختمی بشوید گل ختمی خنک کننده سر و تمییز کننده است و طهارت خاصی داردچون الان هم شامپوی سرو بدن باهم تفاوت داندو سر اهمیت خاصی دارد همنطور چشم ، گوش و دندان این هاهمه اهمیت خاصی داردلذا استفاده ازگل ختمی برای شستن سر اهمیت خاصی دارد .و ایشان از روایت استفاده می کند در روایت آمده شستن به ختمی امان می بخشدازپیسی ودیوانگی. پیسی بهم خوردن رنگ چهره است .ممکن است بعضی از اینها را باخنکی مثل گل ختمی بتوا نیم برطرف کنیم . اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم . ****************************** سوالات درس ۳۸: ۱- دعای غسل جمعه را بیان کنید؟ ۲- وقت غسل جمعه چه زمانی است؟ ۳- چه فایده ای در استفاده ازعصاره کل ختمی براای شستن سر است؟

☀️ مفاتیح شناسی ☀️ جلسه ۳۹-۱۴۰۱/۱۰/۲۲ استاد: سید محمد روحانی قم شروع: رمضان المبارک ۱۴۴۳ فروردین ۱۴۰۱ مجری : موسه قرآن و عترت بشارت فردوس آل طاها عناوین بحث:فصل چهارم: فضیلت و اعمال شب و روز جمعه(۱۸) اعمال روز جمعه دهم تاچهاردهم : کوتاه کردن شارب،استفاده از بوی خوش،صدقه دادن، تهیه خوراکی های نیکو برای منزل و صرف انار ناشتا در صبح جمعه ص ۸۷ مفاتیح متن درس مفاتیح شناسی جلسه ۳۹-1۴۰۱/۱۰/۲۲ بسم الله الرحمن الرحیم عرض کردیم که نهم :سر را با خطمی بشوید که امان می بخشد از پیسی(ودیوانگی) و به هم ریختگی پوست صورت و بدن. گفتیم این اخلاط بدن، بلغم و صفرا و سودا، اینها گاهی به هم ریختگی پیدا می کند، در پوست انسان خودش را نشان می دهد. اگر انسان بتواند تنظیم کند این اخلاط را که هرکدام به اندازه خودش ترشح بشود و ترکیب بشود در بدن که گاهی خودش را در مشکلات پوستی نشان می دهد؛ هم این مشکل برطرف می شود و هم مشکلات اساسی بدن را برطرف می کند. یعنی بعنوان یک نشانه است برای یک مریضی جدی در درون بدن. گاهی هم نه، به همان پوست اکتفا می شود. حالا بحث های حفظ و صحه هم کار ما نیست هم واردش نشویم بهتر است. به هرصورت خنکی یکی از ابزار برطرف کردن (برخی مشکلات است). همین خطمی که می گویند خنک است برای سلامتی سر و برای بدن چیز خوبی است. در هنگام استحمام انسان از این استفاده کند. دهم:ناخن و شارب گرفتن: خُب سفارش دهم ناخن و شارب بگیرد : انسان در روز جمعه علاوه بر اینکه به طهارت می پردازد، نظافت هم می کند. کوتاه کردن سبیل مخصوصاً؛ که در لغت گذشته، شارب به اصطلاح می گویند. شارب یعنی همان سبیل برای مردان و همچنین ناخن. ناخن گرفتن مستحب است. خُب در این باره گفتنی و روایات بسیار است. مطالب زیاد و مفیدی آمده. کتاب حلیه المتقین اینها را تذکر داده. مرحوم محدث قمی به اندازه اقتضای اعمال روز جمعه اینها را تذکر می دهد. یکی از آداب روز جمعه ناخن گرفتن و شارب گرفتن است. می فرماید که روزی را زیاد می کند. یکی دیگر از نتایجش که در روایات آمده، انسان را از گناه پاک می کند تا جمعه دیگر. یک هفته پاکیزگی معنوی به انسان می دهد؛ همین ناخن گرفتن، شارب را کوتاه کردن. امان می بخشد از دیوانگی و خوره و پیسی. اینها به تجربه هم قابل درک است. یعنی کسی که ملتزم باشد که مرتب هرهفته ناخن بگیرد. حتی من دیدم در روایات دارد: اگر یک هفته ای در روز جمعه دید ناخنش خیلی بلند نیست، آن سوهان ناخن گیر را بکشد روی ناخن. در حد همین به قول امروزی ها اعصاب ناخن را تحریک کند و آثارش ممکن است برایش حاصل شود. حالا این نکته در روایات نیامده، این نکته را امروزه اینجوری استفاده می کنند. خُب دعایی هم دارد. موقعی که انسان ناخن کوتاه می کند، دوتا نکته را رعایت کند: یکی اینکه چه جوری شروع کند؟ از کدام ناخن؟ و یکی هم چه بگوید؟ چه ذکری، چه دعایی؟ ایشان برای دعا و ذکر می فرماید که این دعا را بخواند موقعی که می خواهد ناخن بگیرد: “بسم الله و بالله و علی سنت رسول الله محمد و آل محمد” نکته دوم از انگشت کوچک دست چپ شروع کند تا انگشت کوچک دست راست؛ به ترتیب. ترتیب های دیگر هم در کتاب ها گفته اند ولی مشهورترین ترتیب برای گرفتن ناخن: انگشت کوچک دست چپ تا انگشت کوچک دست راست است. بعد هم ناخن پاها را همین کار را بکند. باز انگشت کوچک پای چپ تا انگشت کوچک پای راست. یک نکته دیگر هم هست بعد از ناخن گرفتن که گاهی غفلت می شود و خیلی نکته مهمی است. ریزه های ناخن را یعنی ناخن های گرفته شده را دفن کنند. اینها را در سطل زباله نریزند. اینها را دفن کنید. بالاخره این خورده ناخن یا موی شارب که از بدن جدا شده، یک هفته با آن نماز خوانده ایم و احترامی دارد. این تبرک شده و نباید قاطی زباله شود. یازدهم: بوی خوش بکار بردن یکی دیگر از سفارش های روز جمعه بطور ویژه، استفاده از عطر است. بوی خوش بکار ببرد و جامه های پاکیزه خود را بپوشد؛ چون بالاخره می خواهد برود نماز؛ نماز جمعه. دوازدهم :صدقه دادن

یعنی صدقه بدهد. یکی از ویژگی هایی که هم برای شب جمعه است و هم روز جمعه؛ اما چون بالاخره روز جمعه انسان دسترسی اش بیشتر است، ایشان در اعمال روز جمعه آورده و الا در روایات هم برای شب و هم روز جمعه آمده. حتی در روایات آمده که حضرت بعضی از صدقاتشان را که فوریت نداشته؛ یعنی خیلی عجله ای نبوده، نگه می داشتند و شب جمعه این صدقه را پرداخت می کردند و ادا می کردند. یک روایت برای فضیلت صدقه شب و روز جمعه این است: موافق روایتی، صدقه در شب جمعه و روز آن هزار برابر اوقات دیگر است. خُب فضیلت بزرگی است. شما در طول هفته هزار تومان بدهی، اگر در جمعه این هزار تومان را پرداخت کنی گویا یک میلیون تومان پرداخت کرده ای. اصلاً قابل مقایسه نیست! خیلی لازم است که انسان خودش را در معرض بهره مندی از این فضیلت قرار بدهد. غفلت نکنیم از اینکه می فرمایند. حتماً یک نکته حکمت آمیزی از ناحیه امامان معصوم راستگو و دانا هست؛ حالا ممکن است ما خیلی متوجه نشویم؛ ولی اهمیت فوق العاده ای دارد. سیزدهم: آنکه از برای خانواده خود چیزهای تازه نیکو از میوه و گوشت بخرد در طول هفته انسان یک سری خوراکی های رایجی دارد؛ ولی جمعه که می شود برای اینکه بچه ها لذت ببرند از جمعه. خانواده اشتیاق به جمعه داشته باشند، یک شیرینی مناسب، یک میوه مناسبی، یک میوه جدیدی، یک چیزی باشد که اینها بفهمند که جمعه شده و این فضیلتی است برای روز جمعه. یعنی فضیلت روز جمعه را انسان به کودکان و به خانواده نشان بدهد. همینطور که الآن امشب وً فردا روز زن و روز مادر است و انسان اهمیت می دهد؛ این هم رسم بشود که شب و روز جمعه برای بچه ها یک لذتی داشته باشد. بوسیله چی بچه ها می فهمند؟ بچه ها با چیزهای شیرین و چیزهای خوشمزه و میوه ای باشد، گوشت باشد و مخصوصاً برای خانواده که می خواهند غذا تهیه کنند، آن عنصر رییسه غذا خُب معمولاً گوشت است که در همه زمانی مورد رغبت بوده، در روایات هم آمده، الان هم همینجور است. اگر قرار است انسان گوشت تهیه کند، برای شب جمعه این کار را بکند که قدر شب جمعه بیشتر دانسته شود. ان شاالله خدا برای همه مومنین و همه خانواده ها میسر کند و ما دعا می کنیم برای همه مومنین که ان شاالله سفره های همه مومنین از نعمت خدا پر باشد. چهاردهم: هنگامی که ناشتا است انار بخورد صبح اول وقت،ناشتا یعنی هنوز صبخانه نخورده، انار بخورد. و همچنین سفارش شده است هفت برگ کاسنی. کاسنی یک سبزی است شبیه کاهو؛ منتها خُب ظاهراً یک مقداری تلخ تر از کاهو است. ولی فوق العاده اعتدال بخش است. اخلاط را معتدل می کند. یک مقداری هم به خنکی تمایل می برد. بسیار بابرکت است و مفید است. فواید بسیار زیادی دارد. از مواردی است که خیلی در روایات دیده ایم. می فرماید که هفت ورق کاسنی قبل از ظهر بخورد. پیش از زوال یعنی قبل از ظهر بخورد. ایشان یک روایتی راجع به انار از آقا امام کاظم علیه السلام نقل می کند. روایت فوق العاده عجیبی است؛ ارتباط بین این خوراکی و معنویت. خیلی چیز عجیبی است. البته این را باید رویش تامل کرد و مساله بسیار مهمی است. فرصت نیست ولی بدانیم که حتماً بین خوراک و بین حالات روحی ما ارتباط است. خیلی از این افسردگی های ما در اثر همین غفلت از خوراکی هاست. خوراکی های مناسب نشاط معنوی باید ما در پی اش باشیم. حالا گاهی به تجربه کسب می شود، گاهی به هدایت از امام معصوم علیه السلام و گاهی هم بالاخره کتب علمی و مطالب علمی در این موضوع هست، آنها را می شود درنظر گرفت. آقا موسی ابن جعفر علیه السلام می فرماید که اگر کسی روز جمعه یک انار ناشتا بخورد؛ صبح اول وقت؛ تا چهل روز دلش نورانی گردد. دو تا و سه تا انار، این ضریب دو و سه می خورد. دو انار بخورد تا هشتاد روز دلش نورانی می شود. اگر سه انار بخورد تا صد و بیست روز. بعد حضرت می فرماید از وسوسه شیطان دور بماند. خدا او را از وسوسه شیطان دور بگرداند. یک حالت به اصطلاح مالیخولیا می گفتند قدیمی ها؛ یک حالت های مثلاً ضعف اعصاب، گاهی مشکلات شدت فشار روحی، فشار عصبی، گاهی هم افت حالت عصبی؛ افسردگی و گاهی پرخاشگری در انسان ایجاد می شود. همه اینها برطرف می شود. وسوسه شیطان را خدا از او دور بگرداند. بعد حضرت این نکته را می فرماید. این که عرض کردم ارتباط فوق العاده بین این دو سه امر هست؛ هر که خدا وسوسه شیطان را از او دور گرداند و اگر وسوسه شیطان از انسان دور گردد؛ معصیت خدا را دیگر نمی کند. هرکسی هم معصیت خدا را نکند، داخل بهشت شود. بنا بر این انسان می تواند با عمل به این دستورات، مثلاً با یک انار خوردن، بهشتی شود. البته با یک مقدماتی. هرکدام از اینها یک اقتضایاتی دارد، باید به اقتضایاتش عمل کند. خودش خودش را در دامن شیطان نیاندازد. زمینه دوری از دسترسی شیطان فراهم بشود توسط خوراکی های مناسب. انسان خوب است این اقتضایات را تبدیل به علت بکند، با وجود اراده ای که خدا به او عطا کرده.

ان شاالله ادامه اعمال روز جمعه را جلسه بعد اشاره خواهیم کرد. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. ****************************** سوالات جلسه ۳۹: صدقه در شب و روز جمعه مطابق روایت وارده چه فضیلتی دارد؟ ۲.خوردن چه میوه ای در شب جمعه مورد سفارش است ؟