. 💠نکات کلیدی جزء سوم 💠
1- اگر انفاق کنید و صدقه دهید خدا چند برابر آن را پس می دهد.(بقره: 261)
2- با کسانی که صدقه می دهید با لحن خوب سخن بگویید.(بقره: 263)
3- در پنهانی انفاق کنید که باعث بخشش گناهان می شود.(بقره: 271)
4- از ربا دوری کنید که برکت ندارد و خدا درآمد ربا خوار را نابود می کند. .(بقره: 276)
5- به بدهکار مهلت دهید و اگر نمی تواند بپردازد، بدهی را بر او ببخشید.(بقره: 280)
6- خداوند از هر کس به اندازه توانایی اش تکلیف می خواهد.(بقره: 286)
7- با کافران دوستی نکنید که از دوستی با خدا بهره ای نمی برید.(آل عمران: 28)
8- دینی جز اسلام را نپذیرید که پذیرفته نمی شود و از زیان کاران خواهید بود.(آل عمران: 85)
9- به نیکوکاری نمی رسید مگر اینکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید.(آل عمران: 92)
شرح فرازهایی از دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِکَ
خدایا به من قوت بده که در ماه رمضان خوب عبادت کنم و امر تو را اطاعت کنم ؛ نباید فراموش کرد قوّت عبادت غیر از قوّت بازو است.
وَ أَذِقْنِی فِیهِ حَلاَوَةَ ذِکْرِکَ
خدایا در این ماه رمضان یک درخواست دیگر هم از تو دارم و آن این است که حلاوت و شیرینی یاد خودت را به من بچشانی ؛ که اگر اینطور شد ؛ دعای کمیل خواندن هم مزه پیدا میکند ؛ دعای ابوحمزه خواندن هم مزه پیدا میکند ؛ دعای افتتاح مزه میکند ؛ روزه ماه مبارک رمضان مزه میکند و... بدانیم که عبادت هم مزه دارد .
در روایت وارد شده است اگر عالمی به علمش عمل نکند کمترین عذابی که خدا برای او در نظر میگیرد این است که حلاوت و شیرینی مناجات با خدا از او گرفته میشود « إِنَّ أَدْنَی مَا أَنَا صَانِعٌ بِهِمْ أَنْ أَنْزِعَ حَلَاوَةَ مُنَاجَاتِی عَنْ قُلُوبِهِمْ »3پس دعا و عبادت مزه دارد .
وَ أَوْزِعْنِی فِیهِ لِأَدَاءِ شُکْرِکَ بِکَرَمِکَ
خدایا به کرمت به من توفیق اداء شکرت را بده
شکر یعنی اینکه نعمتهایی که خداوند تبارک و تعالی به من داده است را درست و بجا مصرف کنم ؛ در مسیر طاعت و بندگیاش استفاده کنیم نه در راه معصیت و نافرمانی .
اینکه چشم به نامحرم نگاه نکند شکر چشم است ؛ اگر گوش از آواز حرام و غیبت دوری بکند, شکر گوش سالم است ؛ زبان هم اگر غیبت نکند شکر زبان کردهام .
ای خدایی که از همه کسانی که نظر میکنند، تو بصیرتر هستی ؛ ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حفظ خودت و به ستر خودت
وَ احْفَظْنِی فِیهِ بِحِفْظِکَ وَ سِتْرِکَ
خدایا در روز چهارم ماه رمضان من را از گناه حفظ کن و توفیق ترک گناه بده تو ستارالعیوب هستی من را حفظم کن تا کسی از گناهان من با خبر نشود.
یَا أَبْصَرَ النَّاظِرِین
ای خدایی که از همه کسانی که نظر میکنند، تو بصیرتر هستی ؛ ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حفظ خودت و به ستر خودت .
هنگامی که انسان به خداوند توکل نموده و امور خود را به خداوند بسپارد آنگاه است که خداوند او را از تسلط یافتن شیطان بر او حفظ مینماید و هنگامی که انسان از وسوسههای شیطانی محفوظ بماند دیگر گناهی از او سر نخواهد زد و دیگر آن که خداوند ستارالعیوب است یعنی عیوب انسانها را که سرچشمه از خطا و گناهان آنان دارد، میپوشاند مگر اینکه انسان خود پرده دری نموده و بر اثر اصرار بر گناه و خطا، عیوب خود را برای دیگران آشکار سازد، پس در این روز از خداوندی که بیناترین بینایان است و بر اعمال ما نظارت دارد میخواهیم که ما را از انجام گناهان و پرده دری گناهان محفوظ بدارد.
در دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان آمده است: «در سایه استغفار انسان به موهبتهای الهی دست پیدا میکند؛ «خدایا مرا از مستغفرین قرار بدهد» یعنی اینکه واقعاً استغفار کنم و اگر مال حرامی دارم، آن را حلال کنم، به گناهی که قبلاً کردم فکر نکنم و از آن لذت نبرم
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ
خدایا من را از بندگان شایسته خودت قرار بده. فرمانبردار تو باشم. اطاعت تو را کنم. خدا آدم فرمانبردار را دوست دارد.
هنگامی که بنده در پیشگاه خداوند دارای مقام و منزلت است که واجبات الهی را انجام داده و از محرمات او بپرهیزد. آنگاه است که آن بنده به عنوان بنده صالح که مطیع پروردگار خویش است قرار خواهد گرفت که در این روز ما نیز از خداوند میخواهیم که ما را جزء بندگان صالح که مطیع اوامر او میباشند، قرار دهد.
وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ
همان طور که در روایات و آیات آمده است کسانی مقرب درگاه الهی قرار میگیرند که هیچ گاه از یاد خداوند در تمام لحظات عمر و حیات خویش غافل نگردند و بندگی خدا را فقط برای رضای خداوند انجام دهند که برای فهم بیشتر به نمونه بارز آن حضرت امیر مؤمنان علی علیهالسلام اشاره میکنیم که در مناجات با خداوند چنین فرمودند: ”الهی ما عبدتک خوفا من نارک و لاطمعا فی جنتک لکن وجدتک اهلا للعباده فعبرتک” ”بار خدایا! تو را به خاطر ترس از جهنمت و یا به جهت طمع به بهشتت عبادت نمیکنم، بلکه تو را شایسته عبادت یافتم، پس تو را عبادت میکنم”(4 ) ما نیز در این روز از خداوند میخواهیم که به حق لطف و رحمتش ما را از دوستان و اولیاء و مقربان درگاهش قرار دهد. انشاء الله که تابع باشیم .
شرح دعای روز ششم ماه رمضان در پنج فراز:۱.احساس تنهایی۲.حقیقت عذاب۳.موجبات رضایت خداوند۴.نجات از آتش۵.صفات خداوند
شرح فراز اول
«اللَّهُمَّ لا تَخْذُلْنِي فِيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ» اى خدا من را در اين روز به واسطه ارتكاب عصيانت خوار مساز!
احساس تنهایی
خُذلان به معنای تنها شدن و بدون یاور ماندن است. یکی از آثار مهم معصیت احساس تنهایی و به دنبال آن افسردگی است که دامن فرد را می گیرد.
احساس تنهایی دردی است که به جان همه ی افراد جوامع انسانی افتاده است. متأسفانه به جای کشف درست علت این احساس تنهایی و افسردگی، علت های نابجایی معرفی می شود در نتیجه درمان های غیر مربوطی نیز تجویز می گردد و مشخص است که نه تنها بر این احساس شوم کسی فائق نمی آید که بیشتر دچار سرخوردگی می شود.
انسان ها به دنبال عزت و محبوبیت هستند ولی غافل از این حقیقت هستند که این عزت تنها از آن خداوند و پیامبران و آن هایی است که در مسیر آنهایند و به باید ها و نباید های آن ها توجه می کنند.
شرح فراز دوم
«وَ لا تَضْرِبْنِي بِسِيَاطِ نَقِمَتِكَ» و به ضرب تازيانه قهرت كيفر مكن!
حقیقت عذاب
دست نوازش خداوند می تواند تبدیل به دستی برای سیلی شود!
بنابر آنچه قبلا توضیح داده شد دست همان دست است یعنی این که نعمت ها می توانند نقش نقمت را هم بازی کنند.
آب در عین این که زلال است و روح انسان را جلا می بخشد می تواند بسیار مخرب باشد. مهم آن است که ما با نعمت های خداوند چگونه برخورد کنیم.
دعای فوق تعبیری دیگر از این خواسته است که خدایا توفیق استفاده ی درست از نعمت ها را به من ارزانی دار! تا خود به دست خود آنها را تبدیل به عذاب نکنم.
شرح فراز سوم
«وَ زَحْزِحْنِي فِيهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِكَ» و از موجبات خشم و غضبت دور گردان!
موجبات رضایت خداوند
قرآن می فرماید: «فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فاز» (آل عمران: ۱۸۵) دور شدن از آتش دوزخ و وارد شدن به بهشت نهایت فوز و رستگاری است که یک انسان می تواند به آن دست یابد.
خروج از دوزخ و ورود به بهشت دارای موجبات و عللی است. این گونه نیست که خداوند بدون توجه به موجبات و علل، اراده کند و شخصی را به دوزخ و دیگری را به بهشت ببرد. جهان هستی دارای نظامی علّی- معلولی و مبتنی بر اصولی است.
اسلام دینی است که آمده است تا انسان را نسبت به علل رضایت مندی و موجبات ناخرسندی خداوند آشنا سازد تا بعد از شناخت از این امور، تلاش کند تا رضایت خداوند را به دست آورد و از ناخرسندی او دوری گزیند.
شرح فراز چهارم
«بِمَنِّكَ وَ أَيَادِيكَ» به حق احسان و نعمت هاى تو به خلق!
«مَنّ» به نعمت های بزرگ می گویند. در زبان فارسی «مَنّ» واحدی سنگین برای اندازه گیری است. « ایادی» جمع «ایدی» و «ایدی» جمع «ید» به معنای دست است. «ید» به معنای قدرت است ولی صیغه ی جمع الجمع – ایادی -، بیشتر استعمال در نعمت دارد. ایادی حکایت از دستان بسیار خداوند برای بخشندگی می کند.
«منّ» بزرگی نعمت را می رساند و «أیادی» فراوانی آن را.
نجات از آتش
دور شدن از معصیت و عذاب و خشم خداوند نیازمند به استمداد از نعمت های بزرگ خداوند و عطاهای اوست.
توسل به «منّ و ایادی» اهمیت این خواسته و دعا را می رساند که از اهمیت بالایی برخوردار است. بلکه مهم ترین خواسته همین است که انسان از دوزخ در امان باشد.
شرح فراز پنجم:
«يَا مُنْتَهَى رَغْبَةِ الرَّاغِبِينَ» اى منتهاى آرزوى مشتاقان!
انسان با توجه به فطرت کمال خواهی اش مدام به سوی زیبایی ها و کمال ها جذب می شود. البته بسیاری از انسان ها به خاطر جهل و غرور، زیبایی های عمیق و اصیل و ماندگار را فدای زیبایی های سطحی و مجازی و رو به زوال می کنند و هرچه قرآن می گوید دنیا سرای فریب است و بهره ی آن کم است کمتر انسان ها به خودمی آیند.
خداوند جامع همه ی صفات کمال و جمال است