بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره:حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🌴معناي #ابتداي_كار به نام خدا اين نيست كه #خصوصِ_لفظ (بسم الله) در آغاز آن مورد عنايت قرار گيرد، بلكه #هر_چه مايه تذكر الهي است، هر چند كلمه ويژه (بسم الله) #نباشد كافي است. بر اين اساس، برخي از #ادعيه بدون كلمه (بسم الله) و با تحميد، تسبيح يا تكبير آغاز مي شود كه در #همه_موارد مزبور توجه به اسمي از اسماي حسنا و صفتي از اوصاف علياي الهي است.
🎗چنان كه در امتثال دستور خداوند درباره #حليّت_و_طهارت مذبوح يا منحور(نحر و ذبح شتر) و اشتراط آن به تسميه، در آيه (فكلوا مما ذكر اسم الله عليه إن كنتم بآياته مؤمنين*از آنچه نام خدا بر آن برده #شده است بخورید اگر به آیات ما ایمان دارید)و آيه (ولا تأكلوا مما لم يُذْكَر اسم الله عليه وإنّه لفسقٌ*از آنچه نام خدا بر آن برده #نشده نخورید چرا که آن خارج شدن از مسیر اطاعت است و ناپسند) نقل شده است: شخصي هنگام ذَبْح، #تسبيح(سبحان الله) يا #تكبير(الله اکبر) يا #تهليل(لا اله الا الله) يا #تحميد(الحمد لله) خدا كرده است (كافي است يا نه؟) امام (عليه السلام) فرمود: نام خداوند در همه اين كلمات آمده است و چنين سر بريدني #صحيح و آن مذبوح يا منحور #حلال است: «سئلته عن رجل ذبح #فسبّح أو #كبّر أو #هلّل أو #حمد_الله قال: «هذا كلّه من أسماء الله، #لا_بأس به».
💢گاهي #اسم_معنا با فعل معيّن همراه با لفظ باء كه حرف جرّ است ذكر مي شود؛ مانند: «بحول الله وقوته أقوم وأقعد*به قوه و قدرت خدا بلند می شوم و می نشینم» و (إقرء باسم ربّك الذي خلق*بخوان به نام پروردگاری که تو را خلق کرد) در اين گونه موارد ابهامي در تعيين متعلق باء نيست و گاهي كار #معيني به نام خدا شروع مي شود كه به مثابه قرينه مُعِيّنه مي تواند #تعيين_كنندهم تعلَّق حرف جرّ باشد؛ مانند آن كه كسي بخواهد سورهاي تلاوت كند يا از جايي برخيزد يا به جايي بنشيند.
🍀 و نظير آن كه ذابِح يا ناحِر در هنگام ذبح گوسفند يا نَحْر شتر مي گويد: بسم الله...؛ يعني به نام خداوند قرباني مي كنم و به نام او حيوان را سر ميبرم و نيز مانند شروع مُؤلّف يا مدرّس يا صاحب #صنعت_مُعَيّن كه در اين گونه موارد احتمال تعيّن متعلّق حرف جر كاملا ً بجاست؛ گرچه احتمال تعلّق آن به متعلّق عام كه در موارد عمومي متحمل است، نظير «ابتداء» و «استعانت» نيز معقول خواهد بود.
🌀البته ممكن است متعلَّقْ #اسم باشد تا جمله، اسميّه شود و ممكن است #فعل باشد تا جمله، فعليّه گردد؛ مانند: ابتدائي (ابتدائي ثابت كه ظرف مستقر باشد، نه لغو) بسم الله...و ابتدأت بسم الله...؛ زيرا حرف جرّ نيازمند به متعلق است تا از #نقص برهد و به #تماميّت برسد.
〽️و اين نتيجه گاهي با #اسمِ_معنا حاصل مي شود؛ مانند: «ابتدائي» و زماني با #فعل حاصل مي گردد؛ مانند: «ابتدأت». بحث درباره #تعيين_متعلَّق از آن جهت است كه حرف جرّ #نيازمند به آن است و از اين لحاظ تفاوت بين اقسام مجرور نيست؛ يعني اگر گفته مي شد: «بالله» و كلمه اسم ذكر نمي شد نيز تعيين متعلَّق قابل طرح بود.
⚜اما اين كه چرا به جاي «بالله» عنوانِ «بسم الله» انتخاب شد؟ وجوهي ذكر شده است؛ مانند:
1⃣براي #تبرّك به اسم.
2⃣براي #فرق بين شروع در #كار مثلا ً و بين #سوگند؛ زيرا قَسَم به «الله» حاصل مي شود، نه «بسم الله».
3⃣ چون #اسم، عين #مسمّاست، تفاوتي بين «الله» و بين «بسم الله»، وجود ندارد.
4⃣اوّل با #انس به نام خداوند، دل ها از علايق و سرّها از عوايق صاف شود تا كلمه «الله» بر دل نَقّي و سِرِّ صَفّي وارد آيد...
⏳به هر تقدير، چون كلمه (بسم الله) #جزء_سوره و نيز جزء قرآن است، اگر براي #استعانت يا عنوان ديگر قرائت شود، گرچه از لحاظ لفظ شامل حال خود نمي شود، ولي از جهت ملاك، خود را نيز در بر مي گيرد؛ يعني #استعانت از خداوند همانطور كه نسبت به ساير اجزاي سوره و همچنين ساير كلمات قرآن مجيد محقّق است، نسبت به خودِ (بسم الله) نيز محقّق خواهد بود.
🖌حتي در #ابتداي به نام خداوند، بايد نام الهي را سرآغاز افتتاح و ابتداء و تسميه و بَسْمَله(بسم الله الرحمن الرحیم) دانست. آري اگر (بسم الله) جزو سوره #نبود و خارج از قرآن بود مي توانست به عنوان ابتداء به نام خدا قرار گيرد و با افتتاح آن، سوره شروع شود.
✨ به هر حال تسميه الهي #مفتاح هر #دِرِ_بسته و كليد هر مخزن است.
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i