بسم الله الرحمن الرحیم
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖سوره:حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🌴معناي #ابتداي_كار به نام خدا اين نيست كه #خصوصِ_لفظ (بسم الله) در آغاز آن مورد عنايت قرار گيرد، بلكه #هر_چه مايه تذكر الهي است، هر چند كلمه ويژه (بسم الله) #نباشد كافي است. بر اين اساس، برخي از #ادعيه بدون كلمه (بسم الله) و با تحميد، تسبيح يا تكبير آغاز مي شود كه در #همه_موارد مزبور توجه به اسمي از اسماي حسنا و صفتي از اوصاف علياي الهي است.
🎗چنان كه در امتثال دستور خداوند درباره #حليّت_و_طهارت مذبوح يا منحور(نحر و ذبح شتر) و اشتراط آن به تسميه، در آيه (فكلوا مما ذكر اسم الله عليه إن كنتم بآياته مؤمنين*از آنچه نام خدا بر آن برده #شده است بخورید اگر به آیات ما ایمان دارید)و آيه (ولا تأكلوا مما لم يُذْكَر اسم الله عليه وإنّه لفسقٌ*از آنچه نام خدا بر آن برده #نشده نخورید چرا که آن خارج شدن از مسیر اطاعت است و ناپسند) نقل شده است: شخصي هنگام ذَبْح، #تسبيح(سبحان الله) يا #تكبير(الله اکبر) يا #تهليل(لا اله الا الله) يا #تحميد(الحمد لله) خدا كرده است (كافي است يا نه؟) امام (عليه السلام) فرمود: نام خداوند در همه اين كلمات آمده است و چنين سر بريدني #صحيح و آن مذبوح يا منحور #حلال است: «سئلته عن رجل ذبح #فسبّح أو #كبّر أو #هلّل أو #حمد_الله قال: «هذا كلّه من أسماء الله، #لا_بأس به».
💢گاهي #اسم_معنا با فعل معيّن همراه با لفظ باء كه حرف جرّ است ذكر مي شود؛ مانند: «بحول الله وقوته أقوم وأقعد*به قوه و قدرت خدا بلند می شوم و می نشینم» و (إقرء باسم ربّك الذي خلق*بخوان به نام پروردگاری که تو را خلق کرد) در اين گونه موارد ابهامي در تعيين متعلق باء نيست و گاهي كار #معيني به نام خدا شروع مي شود كه به مثابه قرينه مُعِيّنه مي تواند #تعيين_كنندهم تعلَّق حرف جرّ باشد؛ مانند آن كه كسي بخواهد سورهاي تلاوت كند يا از جايي برخيزد يا به جايي بنشيند.
🍀 و نظير آن كه ذابِح يا ناحِر در هنگام ذبح گوسفند يا نَحْر شتر مي گويد: بسم الله...؛ يعني به نام خداوند قرباني مي كنم و به نام او حيوان را سر ميبرم و نيز مانند شروع مُؤلّف يا مدرّس يا صاحب #صنعت_مُعَيّن كه در اين گونه موارد احتمال تعيّن متعلّق حرف جر كاملا ً بجاست؛ گرچه احتمال تعلّق آن به متعلّق عام كه در موارد عمومي متحمل است، نظير «ابتداء» و «استعانت» نيز معقول خواهد بود.
🌀البته ممكن است متعلَّقْ #اسم باشد تا جمله، اسميّه شود و ممكن است #فعل باشد تا جمله، فعليّه گردد؛ مانند: ابتدائي (ابتدائي ثابت كه ظرف مستقر باشد، نه لغو) بسم الله...و ابتدأت بسم الله...؛ زيرا حرف جرّ نيازمند به متعلق است تا از #نقص برهد و به #تماميّت برسد.
〽️و اين نتيجه گاهي با #اسمِ_معنا حاصل مي شود؛ مانند: «ابتدائي» و زماني با #فعل حاصل مي گردد؛ مانند: «ابتدأت». بحث درباره #تعيين_متعلَّق از آن جهت است كه حرف جرّ #نيازمند به آن است و از اين لحاظ تفاوت بين اقسام مجرور نيست؛ يعني اگر گفته مي شد: «بالله» و كلمه اسم ذكر نمي شد نيز تعيين متعلَّق قابل طرح بود.
⚜اما اين كه چرا به جاي «بالله» عنوانِ «بسم الله» انتخاب شد؟ وجوهي ذكر شده است؛ مانند:
1⃣براي #تبرّك به اسم.
2⃣براي #فرق بين شروع در #كار مثلا ً و بين #سوگند؛ زيرا قَسَم به «الله» حاصل مي شود، نه «بسم الله».
3⃣ چون #اسم، عين #مسمّاست، تفاوتي بين «الله» و بين «بسم الله»، وجود ندارد.
4⃣اوّل با #انس به نام خداوند، دل ها از علايق و سرّها از عوايق صاف شود تا كلمه «الله» بر دل نَقّي و سِرِّ صَفّي وارد آيد...
⏳به هر تقدير، چون كلمه (بسم الله) #جزء_سوره و نيز جزء قرآن است، اگر براي #استعانت يا عنوان ديگر قرائت شود، گرچه از لحاظ لفظ شامل حال خود نمي شود، ولي از جهت ملاك، خود را نيز در بر مي گيرد؛ يعني #استعانت از خداوند همانطور كه نسبت به ساير اجزاي سوره و همچنين ساير كلمات قرآن مجيد محقّق است، نسبت به خودِ (بسم الله) نيز محقّق خواهد بود.
🖌حتي در #ابتداي به نام خداوند، بايد نام الهي را سرآغاز افتتاح و ابتداء و تسميه و بَسْمَله(بسم الله الرحمن الرحیم) دانست. آري اگر (بسم الله) جزو سوره #نبود و خارج از قرآن بود مي توانست به عنوان ابتداء به نام خدا قرار گيرد و با افتتاح آن، سوره شروع شود.
✨ به هر حال تسميه الهي #مفتاح هر #دِرِ_بسته و كليد هر مخزن است.
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🌧لطايف و اشارات
1 ـ ادب الهي در شروع كار
❄️سوره مباركه #حمد كه اولين سوره كتاب خداست، با آيه كريمه (بسم الله الرّحمن الرحيم) كه حاوي #اسم_ذات و برخي اسماي صفات الهي است، آغاز مي شود. بنابراين، «بسم الله» همدر #طليعه سوره و هم در #آغاز كتاب الهي آمده است و اين گونه، خداي سبحان #ادب_دينيِ ورود به #كار و شروع عمل را به ما مي آموزد.
🕊پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) نيز در مقام تبيين همين ادب ديني فرمودند: هر كاري كه با نام خدا آغاز نگردد #ابتر است: «كلّ أمر ذى بال لم يُبداي فيه باسم الله فهو أبتر». ابتر به معناي «منقطع الآخر» و #بي_فرجام است و چون فاعل با پايان يافتن كار به هدف خود مي رسد، كاري كه به #هدف_نرسد، ابتر است و از اين رو به زيركي و هوشي كه در #راه_حق به كار نيايد، چون به هدف اصيل خويش نرسيده است، «فطانت بَتراء» (زيركي بي فرجام) گفته مي شود.
💢آغاز كردن كار با نام خدا و ابتداي به اسم «الله» اشارتي لطيف و رمزگونه به لزوم #حق_بودن_فعل و #پاك_بودن_فاعل، يعني جمع بين «حُسن فعلي*کار خوب» و «حُسن فاعلي*از قلب پاک» دارد. بنابراين، كاري را ميتوان با نام خدا آغاز كرد كه هم حسن فعلي داشته باشد و هم حسن فاعلي؛ يعني هم #کار حق باشد و هم از #قلب_پاك و نيّت خالص فاعل برخاسته باشد و اگر عملي #فاقد هر دو حسن يا يكي از آن دو باشد، قابل #شروع با نام خدا نيست و به #مقصد نيز نمي رسد؛ زيرا كار باطل به باطل ختم ميشود.
☸پس براي #منتهي شدن كار به #مقصد اصيل خود كه حق است و مصونيّت از نافرجامي كه آفت فعل است، بايد كار را با #نام_خدا و به حق آغاز كرد و از اين رو خداي سبحان مسئلتِ ورود صادقانه به كار و خروج پيروزمندانه از آن را به پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) مي آموزد: (وقل ربّ أدخلني مدخل صدق وأخرجني مخرج صدق.....و بگو خدایا مرا به کار خوب داخل و از کار خوب خارج کن).
⛱انساني كه با نام خدا وارد كاري شد و در #حدوث و #بقا آن نام را حفظ كرد، هرگز در بين راه نمي ماند: (ومن يتّق الله يجعل له مخرجاً ويرزقه من حيث لا يحتسب...هر کس که تقوای الهی پیشه کند راه خروج را برای او قرار می دهیم و روزی اش را از کجایی که گمان آنرا نمی برد می فرستیم). خداي سبحان در اين سوره به ما مي آموزد كه حتي حمد و عبادت او نيز اگر با «اسم الله» آغاز نگردد، گرچه حسن فعلي دارد، ولي چون #فاقد (حسن فاعلي*از قلب پاک بیرون نیامده) است، اَبْتر است.
🗼در فرهنگ ديني، «ابتر» بودن و نافرجامي هم به #فعل اسناد داده شده است؛ مانند آنچه در حديث پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) گذشت، و هم به #فاعل؛ مانند: (إنّ شانئك هو الأبتر...قطعا که دشمن تو ابتر است).
⌛️انسان #آلودهاي كه كار باطل مي كند، يعني هم «قُبح فعلي» دارد و هم «قُبح فاعلي»، ابتر است و هرگز به مقصد #نمي_رسد.
🔮مراد از ابتر بودن فاعل، تنها #انقطاع_نسل نيست. فاجعه #دردبار آن است كه انسان به مقصد و مقصود اصيل #آفرينش خود دست #نيابد وگرنه #عقيم_شدن و انقطاع نسل فاجعه بار #نيست؛ به ويژه در جهان آخرت كه سخني از روابط #نَسَبي(قوم و خویشی) نيست: (فلا #أنساب بينهم يومئدٍ...) و هر كس #مهمان عقايد، اخلاق و كارهاي خويش است.
🔊حاصل آن كه، خداي سبحان با آغاز كردن كتاب وحي به نام خود، #ادبِ_ ديني در آغاز كردن كارها را به ما مي آموزد.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه: (بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)
🔑8 ـ معيار تفكيك صفات ذات و فعل
🔮#صفات خداي سبحان برخي #ذاتي و برخي #فعلي است.
💡صفات «ذاتي» #عين_ذات و همچون ذات، #نامحدود بوده، در مقابل آن ها هيچ وصف كمالي قرار ندارد؛ مانند: #علم و #حيات و #قدرت و چون مقابل هاي اين صفات (ناداني، مرگ، ناتواني) براي خداوند #ممتنع است، خداي سبحان به آنها متصف نمي شود.
💭امّا صفات «فعل» صفاتي است كه از #مقام_فعل خداوند انتزاع مي شود و در برخي موارد مقابل دارد و با داشتن مقابلْ خداوند به مقابل هاي آنها نيز متصف مي شود؛ #مانند اراده، رضا، اِحياء و بسط كه مقابل هاي آن ها (كراهت، سخط، اِماته، قبض) #نيز صفات فعل خداي سبحان است.
♦️براساس همين فرق بين صفات ذات و صفات فعل، حضرت امام رضا (عليه السلام) به شخصي كه در محضر ايشان گفت: خدا را حمد مي كنم تا آن جا كه #مرز علم اوست(خدا): «الحمد لله منتهي علمه»، فرمودند: اين گونه تعبير نكن؛زيرا علم خدا كه عين ذات نامحدود اوست، #حدّي ندارد.گوينده پرسيد: خدا را چگونه حمد كنم؟ آن حضرت فرمودند: بگو «الحمد لله منتهي رضاه....حمد می کنم خدا را تا جایی که رضای اوست». چون رضاي خدا #محدود است. او از #ايمان_و_مؤمن #راضي است، ولي از كفر و كافر ناخشنود است: (ولا يرضي لعباده الكفر). در جهان آخرت نيز #بهشت و نعيم آن گستره رضاي خدا و #جهنّم و عذاب هايش محدوده غضب اوست.
📣تذكّر: #كارهاي_خداوند، تنها به اوصاف كماليِ #فعل متصف خواهد شد و هرگز به اوصاف نقصيِ آن متصف نمي شود؛ مثلاً اگر كاري از خداوند #صادر شد حتماً #عدل و #وفاست و هيچگاه ظلم و جفا نخواهد بود. پس اتصاف به دو طرف مقابل به معناي موصوف شدن ذات اقدس الهي به اوصاف نقصيِ آن نيست.
🦋9 ـ احكام فقهي نام خدا
⭐️قداست و بركت نام خدا منشاي اعتبار #احكامي_فقهي براي اسماي لفظي خداي سبحان شده است. برخي از اين احكام عبارت است از:
الف: حرمت تنجيس و آلوده كردن آن.
ب: وجوب تطهير آن، در صورت آلوده شدن.
ج: حرمت هتك آن، به هر نحو.
د: حرمت مسّ آن بدون طهارت.
ه: ممنوع بودن جدال با آن (سوگند به صورت «لا والله» و«بَلي والله») در اِحرام عمره و حجّ.
و: لزوم ذكر و تسبيح آن در ركوع و سجود نماز.
ز: اشتراط ذبح و تذكيه حيوان به آن.
ح: مشروط بودن حليّت صيد به ذكر آن.
ط: احكام سوگند.
ي: استحباب شروع كار با ذكر آن.
🔆برخي از اين احكام از #سنّت معصومان (عليهم السلام) و برخي از #قرآن كريم استفاده مي شود؛ مثلاً قرآن كريم هم ذكر نام خدا به هنگام ذبح حيوان را توصيه مي كند: (فاذكروا اسم الله عليها) و هم از خوردن گوشت حيواني كه بدون ذكر نام خدا صيد يا ذَبح يا نَحْر(ذبح شتر) شده است، منع مي كند: (ولا تأكلوا ممّا لم يذكر اسم الله عليه).
🖌 اثر اسماي لفظي خداي سبحان به پايه اي است كه حيوان پاك و حلال، اگر #بدون ذكر نام او كشته شود، مردار، #حرام و #آلوده مي شود. پس نام خدا با نام هاي ديگر يكسان #نيست تا ذكر و عدم ذكرش تفاوتي نداشته باشد و يا تنها نيّت و خطور ذهني آن ها كافي و كارساز باشد.
❄️تذكّر: برخي براي فرق بين يَمين(سوگند) كه فقط به «الله» حاصل مي شود و بين تيمّن(تبرک) كه به «اسم الله» تحقّق مي يابد، نكته تبرك به نام خدا را ذكر كرده اند؛ يعني سوگند بر اساس حكم فقه، به «الله» حاصل مي شود، نه به «اسم الله»، ليكن تبرّك به «اسم الله» حاصل مي شود، چه رسد به ذات «الله».
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ العالمین)
🔮5 ـ مشكور و محمود حقيقي
☄در فرهنگ ديني:
❄️الف)هم از #شكر خداي سبحان در برابر #سعي بندگان سخن رفته است: (فمن حجّ البيت أو اعتمر فلا جناح عليه أن يطّوّف بهما ومن تطوّع خيراً فإن الله شاكر عليم...پس کسی که حج خانه کعبه کند یا عمره انجام دهد، بر او گناهی نیست که بر آن دو طواف کند و کی که کار خیری (طواف و سعی مستحب) انجام دهد، بدون تردید خدا به کار او پاداش دهنده و داناست )، (ومن أراد الآخرة وسعي لها سَعْيَها وهو مؤمن فأولئك كان سعيهم مشكورا...و کسی که اراده آخرت کند و برای آن تلاش نماید در حالی که خالص باشد تلاشش دارای پاداش است).
🌻(ب) و هم از #حمد او نسبت به #مقام_صالحان: «فرضى سعيهم وحمد مقامهم...پس از تلاش آنها راضی است و جایگاهشان را می ستاید». شكر و حمد خدا #زباني_نيست و از #صفات_فعل است، نه از صفات ذات؛ زيرا از مقام فعل او انتزاع مي شود.
🌙نكته مهمي كه درباره #شاكر و #حامد بودن خداوند سبحان بايد مورد توجه قرار گيرد آن است كه #شاكر و شكور بودن خداوند در برابر #سعي_بندگان و #حميد و حامد بودن او نسبت به #مقام_بندگان_صالح، به ديد #ابتدايي است وگرنه در تحليل و جمع بندي نهايي، غيرخدا #نه سهمي از شكر دارد و #نه بهره و نصيبي از حمد، بلكه #خداي_سبحان شاكر كار خود و حامد كمال خويش است.
🌴 او با #فعلي از افعال #خود #شاكر و حامد فعلي #ديگر است و بنابراين شاكر و مشكور و حامد و محمود حقيقي جز #ذات_اقدس او كسي نيست.
🚨بيان مطلب اين كه، بر اساس #توحيد_افعالي و #ربوبيت_مطلق خداي سبحان اعمال صالح و سعي مشكور بندگان صالح خداوند، چيزي جز #ظهور و تجلي #فعل_خدا نيست و شكر و حمد نسبت به آن در حقيقت حمد و شكر در برابر #فعل خداست.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۵:(إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ)
⛓بحث:حصر استعانت و استمداد از غیر خدا
💫 خداوند همان طور كه غذا و آب را آفريده و به آن ها #خاصيّت سير و سيراب كردن بخشيده، انسان مددكار را نيز آفريده و به او #توان امداد و گره گشايي را عطا كرده است و در حقيقت او آيت(نشانه) خداست و اين كارها همه از اوصاف #فعلي خداست كه از #مقام_فعل او انتزاع مي شود و زايد بر ذات است، نه از اوصاف ذاتي كه از مقام ذات خداي سبحان انتزاع مي شود.
☀️پس استعانت از #هر_چيزي استعانت از وجه خدا و فيض اوست، نه غير آن و هيچ #مُعيني در اعانت خود مستقل نيست و كسي كه توفيق كارهاي خير نيز مي يابد بايد خود را شأني از شئون الهي در مقام فعل حق بداند.
💥پس تعاون، استعانت و اعانت، در محور #فعل است، نه ذات و چون همه جهان را ربّ العالمين اداره مي كند با #حصر_استعانت در خدا هم منافاتي ندارد و با اين بيان جايي براي اين تفكيك (إيّاك نستعين) در مورد #عبادت است و (تعاونوا علي البرّ والتقوي) در مورد #مسائل_اجتماعي نمی ماند.
💨اما #گناه چون نقص و امر عدمي است به خداي سبحان ارتباطي ندارد. منشاي هر معصيتي يا #جهل است يا #عجز يا ساير امور عدمي و خدا از همه آن ها منزّه است.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
🌍کانال تلگرامی:https://t.me/javadiamolii
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه #جوادی آملی
📖تفسیر سوره: #بقره
📜آیه۲۱:یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ
⛓بحث: #لطایف_و_اشارات
6⃣اطلاق #خالق بر خدا
🔴 آلوسی می گوید:
از #شگفتی آن که ابوعبدالله بصری، استاد قاضی عبدالجبار گفت: اطلاق «خالق» بر خدا #محال است؛ زیرا در خلقت، تقدیر معتبر است وتقدیر مستلزم فکر و محاسبه است... این مسئله مورد اختلاف بین ابوعبدالله بصری و بین خداست که عنوان «خالق» را بر خود رواداشته، می گوید: « هو الله الخالق الباری ء » و من سخن خدا را می گویم.
🟢 قرآن کریم در موارد فراوانی خلقت را به خداوند اسناد داده، گاهی به صورت #فعل و زمانی به صورت #اسم و اگر تقدیر مأخوذ در خلق، در برخی موارد همراه با فکر و محاسبه است، براساس خصوصیت مورد است وگرنه آنچه در تقدیر معتبر است علم است، حصولی باشد یا حضوری وذاتی باشد یا کسبی. پس اگر در خلق تقدیر معتبر است تقدیر و اندازه گیری خداوند براساس علم حضوری و ذاتی اوست و هیچ محذوری ندارد.
بســـوے ظــــــــهور💫✨
#اللﮩـم_عجـل_لولیـڪ_الفـرجــ
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:
https://eitaa.com/bourhan