🔷«مجردات» به چیزی گفته می شود که دارای اجسام و لواحق آن مانند جهت، مکان و زمان نباشد. معنای فلسفی «مادی» متضمن معنای اضافه و نسبت و نزدیک به معنای واژه مایه در زبان فارسی است؛ به عبارت دقیق تر، واژه مادی در اصطلاح فلاسفه در مورد اشیائی به کار می رود که نسبتی با ماده جهان داشته، موجودیت آنها نیازمند ماده و مایه قبلی باشد.
🔶مادی، گاهی به معنای عام تری به کار می رود که شامل خود ماده هم می شود. از نظر استعمال، تقریباً مساوی با کلمه جسمانی است. روشن ترین ویژگی جسم، امتداد آن در سه جهت است و این ویژگی لوازمی دارد؛ از جمله آنها اینکه عقلاً در سه جهت تا بی نهایت قابل انقسام است، دیگر آنکه مکان دار است ولی نه به این معنا که مکان، فضایی است مستقل از اجسام که به وسیله آنها پر می شود.
💢سوم آنکه چنین موجودی طبعاً قابل اشاره حسی است؛ زیرا اشاره حسی با توجه به مکان انجام می گیرد و هرچه مکان دار باشد، قابل اشاره حسی هم خواهد بود. سرانجام موجود جسمانی دارای امتداد چهارمی است که از آن به «زمان» تعبیر می شود.
📖کتاب #افکار_اسرار به کوشش #عباس_بخشنده_بالی
#ماده
#مجرد
#فلسفه
#آموزش_مفاهیم
📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
🔶 در کتاب های لغت، ضمن بیان معنای ریشه ای بازداشتن و امساک برای #عقل معانی دیگری نیز بیان شده است:
🔹قوه #تدبر و فهم سخنان دیگران؛
🔸قوه ای که آمادگی پذیرش علم را دارد؛
🔹بازدارنده انسان از سقوط در مهلکه ها
🔸حالتی مقدماتی برای انجام #خیر و اجتناب از #شر؛
🔹قوه شناسایی مجهولات و مانع از اقوال و افعال مذموم
🔷 چنانچه طبق معمول در کتب لغت که به معنای اولیه اکتفا نمی کنند و کاربردهای مختلف واژه را در عرف عام و حتی متون دینی می آورند؛ در هر یک از معانی بالا، به تبیین یکی از اصطلاحات عقل و توصیف یکی از مصادیق عینی و خارجی آن پرداخته شده و معنای لغوی عقل که همان بازداشتن و امساک باشد در آنها به نحوی کاربردی و مصداقی شده است. اما در اصطلاح، عقل به معانی متعددی به کار رفته :
اصطلاح اوّل، عقل را موجودی می داند که در ذات خود #مجرد بوده، به طور مستقل، یعنی بدون تعلّق به نفس و بدن موجود است.
🔻روایاتی که به ماهیت کلی عقل و گفتگوی خداوند با عقل قبل از تعلق آن به نفوس انسانی اشاره کرده است، ناظر به همین معنا از عقل است که اصطلاحاً در فلسفه از آن به عنوان عقل منفصل یاد می شود.
در اصطلاح دوم، عقل یکی از قوا و مراتب نفس انسانی است.
🔺عقل به معنای دوم میتواند در حوزه #حکمت نظری، هست ها و نیست ها و در استنباط مسائل نظری از مقدمات بدیهی ادراکاتی کلی داشته باشد و در حوزه حکمت عملی بایدها و نبایدها نیز اموری را درک کند.
💢همچنان ماده عقل، در معنای اصطلاحی دوم خود در سه معنا به کار می رود:
🔸معنای اول خود قوه #عاقله که کار #ادراک و شناخت را انجام میدهد.
🔸معنای دوم معقولات یعنی آنچه توسط عقل ادراک می شود.
🔸معنای سوم تعقل یا عقل ورزی یعنی فرآیند #تفکر.
📖کتاب #تعبد_و_عقلانیت به کوشش #محمد جعفری
#معرفی_کتاب
#آموزش_مفاهیم
#کانون_اندیشه_جوان
📌@canoon_org