💠 پدیدارشناسی لایک
✍️ ابراهیم شریفی
🌐 شبکه های اجتماعی بلاشک تغییراتی اساسی در #سبک زندگی جامعه ما به دنبال داشته است؛ لایک کردن یکی از رفتارهای متعارف در عمده شبکه هاست که به صورت های مختلف در تایید پیام های دیگران رخ می دهد ولی همین کنش ساده، آثاری فردی و اجتماعی به دنبال دارد که پدیدار شناسی آن را دوچندان مهم می کند.
✳️ به قول دکتر منتظر قائم که از اساتید برتر ارتباطات دانشگاه تهران است؛ آن چیزی که ما از شبکههای اجتماعی حداقل در افکار عمومی ایران شاهدیم، فقط لایک بوده است. خیلی ساده یک آیکون تأیید مطلبی مفهومیترین و مرکزیترین مولفه در تعامل جامعه ما با شبکههای اجتماعی شده است.
🌀حال این #لایک مرتبط با محتوای مطالب صورت میگیرد یا صرفا روابط شخصی اینجاست که علاقه، عاطفیگری و روابط بستهی درون شبکههای پیشین باعث میشود کلام بیش از آنکه معنای مشارکت دستهجمعی را برای کشف حقیقت داشته باشد، فقط یک نفر حرف میزند و دیگران لایک میکنند.
❎ افراسیابی پژوهشگر فضای مجازی درباره لایک چنین می گوید: مردم در شبکه های اجتماعی لایک را گدایی می کنند. به عبارت دیگر افراد در شبکههای اجتماعی دوست دارند خودشان را آن طوری نشان دهند که دیگران دوست دارند یعنی «گدایی لایک».
👍 این شکل افراد از خود واقعی خودشان فاصله میگیرند و به همین دلیل روابط شاید گسترده شود اما بسیار سطحی میگردد و دوستیها تبدیل به دوستیهای لایکی میشود. یعنی پاداشهای زیاد ولی کوچک و این یعنی افراد از نخبه پروری فاصله میگیرند. اگر در این #شبکههای_اجتماعی, فردی بیاید کار علمی را نشان دهد، با بیاستقبالی روبرو میشود و کارها هر چه سطحیتر باشد، با اقبال بیشتری روبرو میشود. در این میان باید توجه کنیم که کشور ما نمیتواند با کارهای عامهپسند، به پیشرفت برسد.
📣 و اما نکته آخر چه زیبا در روایات ما در مورد مواردی متناظر با لایک و تایید کار و رفتار دیگران گوشزد شده است. امام جواد (ع) می فرمایند : منِ اسْتَحْسَنَ قَبیحاً کانَ شَریکاً فیهِ(بحارالانوار، ج75، ص 82)
👌یعنی هر که کار زشتى را تحسین و تأیید کند، در عِقاب آن شریک است. به عبارت دیگر شریک جرم هستی اگر رفتار و فعل منکر مرتکب شده اگر آن را تایید کنید. این بیان یعنی باید خود کنترلی را تقویت کرد یعنی باید مسئولیت اخلاقی در قبال چنین رفتارهایی در شبکه های اجتماعی را تقویت نمود.
#نویسندگان_حوزوی
@HOWZAVIAN
🔎واکنشهای ششگانه به حادثه ترور و شهادت طلاب در حرم رضوی
🔸بعد از اتفاق ناگواری که در رابطه با شهادت و جراحت سه تن از طلاب معزز در صحن حرم مطهر رضوی رخ داد، چرخی در #شبکههای_اجتماعی و پیج های موافق و معاند انقلاب زده و به مجموعه ای از رویکردهای متفاوت در تحلیل حادثه دست یافتم که هر کدام البته بخشی از واقعه را بازنمایی و تبیین مینمود.
1⃣رویکرد روانشناختی: این نوع نگاه با محور قراردادن #امنیت_روانی_خانوادههای_طلاب و نزدیکانشان، توصیه به عدم انعکاس تصاویر قتل و خونریزی و خشونت حادثه می کردند و بهداشت روانی در فضای مجازی را مدنظر قرار داده بودند.
2⃣رویکرد رسانه ای: اهالی این نگاه نیز همچون رویکرد قبلی، پرهیز از بازنشر تصاویر و فیلمهای خبر و البته مراقبت از منابع خبر و فیکنیوزها را مدنظر داشتند و از طرفی، #تحریکات_رسانهای ناشی از تحلیلهای هیجانی بدون فکت و دلیل را به نقد میکشیدند.
3⃣رویکرد جامعه شناختی: این نوع نگاه نیز چون فاقد فکت و دادههای جدی بود، صرفا گمانه هایی همچون تسویه حساب و نفرت یا حداقل فاصله گرفتن مردم از #روحانیت و #شکاف اجتماعی و فقر و اقتصاد را مطرح میکردند که ضعف تحلیلی این رویکردها در تبیین این واقع خاص با توجه با اخبار پسینی درباره هویت ضارب و مدل برخورد حمایتی مردم سر صحنه، مشهود بود.
4⃣رویکرد سیاسی: اختلاف افکنی میان شیعه و سنی نقطه بارز این نوع دیدگاه بود که سرویس های جاسوسی انگلیس را بازیگر اصلی این ماجرا تلقی میکردند. اینکه چند روز گذشته دو تن از طلاب گنبد کاووسی با ضرب گلوله فوت شدند و حال سه تن از طلاب شیعی مورد تعرض واقع میشوند، نشان از یک پشت صحنه سیاسی با چاشنی #اختلاف_مذهبی داشت.
5⃣رویکرد ژئوپلیتیک؛ با توجه به تحرکات جدید ناتو در فضای بینالملل و قضایای اکراین، اختلاف ایرانی و افغانی و تسویه حساب آمریکایی ها با کشورمان از کانال برجسته کردن #هویت_افغانی_ضارب، نقطه ثقل این نوع رویکردها بود. اینکه آمریکایی ها پس از خروج شکستگونه از افغانستان، مترصد ایجاد تنش میان افغانستان و ایران بودند و هستند، دال مرکزی این تحلیل های ژئوپلیتیک بود که در عصرجدید، تولید #تنشهای_مرزی و سرزمینی برای تمرکززدایی از دولتها بسیار حائز اهمیت است.
6⃣رویکردهای ایدئولوژیک؛ این نوع از برداشت ها نیز به جنبه #وهابی و تکفیری بودن ضارب توجه ویژه داشتند و تسویه حساب این جریانات با مبلغان و کنشگران حوزه فرق و ادیان را مطمح نظر قرار دادند. اینکه شهید معزز حجت الاسلام اصلانی از فعالان این حوزه بود نیز در این رویکرد مورد توجه قرار گرفت. کنسولگری سعودی، متهم ردیف اول ماجرا در این رویکرد محسوب میشد.
⏯کلیدواژه های #امنیت، #روحانیت، شیعه و سنی، افغانستان، اقتصاد و فقر، حوادث ورزشگاه مشهد و اسامی برخی علما مثل حاجآقای علم الهدی در واکنشهای مجازی مردم و رسانه ها، پررنگ و متمایز مینمود.
✍علیرضامحمدلو
@sedayehowzeh
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@daghdagheha