علمی که به نام‌ِ‌اخلاق بوجودآمده، هر حسنی داشته‌باشد، از یک‌عیبِ‌کوچکش نمی‌توان‌گذشت و آن این‌که طریقی شده‌است برای گفتن و عمل‌نکردن، برای خود را اخلاقی‌جلوه‌دادن و در بندِ‌اخلاق‌نبودن؛ و این یعنی اخلاق و فضیلت را وسیله‌کردن و به سخره‌گرفتن... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۶۰ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

وقتی اخلاق به عادات‌بی‌وجه و بی‌جایگاه‌ در زمان مبدل‌می‌شود، اصرار و تأکید بر آن‌ها به‌جای‌این‌که به اخلاقی‌شدن کمک‌کند، شاید کارش به بلاهت برسد. مثالش هم این که در زمانی که فساد در همه‌جا شایع است و به‌سرعت گسترش‌می‌یابد، کسانی نگران‌اند که مبادا بعضی الفاظ و عبارات موجب فساد شود و آن‌ها را از کتاب‌ها حذف‌‌می‌کنند تا خدای‌ناکرده خطری متوجه اخلاق نشود. در این‌زمان دیگر کمالات‌اخلاقی مطلوب‌هایِ‌زندگی نیست. بهتر بگویم ما دیگر زندگی‌نمی‌کنیم، بلکه عمر می‌گذرانیم یا عمر بر ما می‌گذرد... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۶۱ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

من در سفری که به ژاپن داشتم از یکی از اساتیدِآن‌جا راز پیشرفت‌سریع و پایدارشان را پرسیدم که در پاسخ گفت: ما در ژاپن از 200سالِ‌قبل تاکنون به نظامِ‌آموزشی توجه‌ِویژه‌ای داشته‌ایم... دیدار رئیس‌جمهور و همراهان با دکتر داوری، شامگاه سه‌شنبه. 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

اگر برخی از فیلسوفانِ‌بزرگِ‌معاصر گفته‌اند که نمی‌دانند درباره اخلاق چه بگویند یا چیزی ندارند که بگویند، قصدشان مخالفت با اخلاق نیست. آن‌ها می‌گویند اخلاق در جهانِ‌جدید جایی ندارد... می‌توان از اخلاق بسیار حرف زد اما حرف‌ها نسبتی با کردار و گفتارِموثر پیدانمی‌کند... در این‌جهان، اخلاق در جنبِ‌علم و تکنولوژی جایگاهی ندارد... غایت‌ها و ارزش‌ها را هم علم و تکنولوژی تعیین‌می‌کند و می‌سازد و مردمان هم بی‌چون و چرا پیروی‌می‌کنند و حتی اگر کسی بخواهد سخنی از اخلاق بگوید فضیلت را در پیروی از علم و تکنولوژی یا لااقل زندگی‌کردن به اقتضایِ‌زمان می‌داند. در این‌نکته باید تأمل‌کرد که: پیرو عادت و رسمِ‌زمان بودن هرچه باشد اخلاق و فضیلت نیست... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۶۳ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

از شوخی‌هایِ‌روزگار این است که در دوره‌هایِ‌اخیر و در دورانِ‌بی‌اخلاقی، کسانی از اخلاقِ‌حرفه‌ای سخن به میان آوردند که البته همه‌حرف‌هایشان نادرست نیست اما عنوان و اصطلاحِ‌ اخلاقِ‌حرفه‌ای به نظر عجیب می‌آید. مسلماً صاحبانِ‌آثارِ‌ اخلاقِ‌حرفه‌ای حسنِ‌نیت دارند و شاید باتوجه به گفته آندره ژید درباره حسنِ‌نیت، زمان ما در فراهم‌آوردنِ مصالحِ‌ساختِ‌دالانِ‌دوزخ نیز بی‌سهم نباشد اما اینکه برای اخلاق چه می‌کند به درستی معلوم نیست!... اخلاقِ‌حرفه‌ای چیست و چرا اصولاََ مطرح شده است؟... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۶۴ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

بی‌اخلاقیِ‌زمانِ‌ما ناشی از تخلف بعضی‌مردمان از موازین و قواعدِاخلاق نیست که با وعظ و اندرز بتوان آن را تدارک کرد. حتی دیگر از تبدیلِ‌فضائل و ملکاتِ‌فاضله به حرف و لفظ نبایدگفت. یعنی فضایل به حرف و لفظ تبدیل‌نشده‌اند. بلکه الفاظِ‌اخلاقی هم‌ دیگر جایی در زبان ندارند و چه بسا نام‌ها مسمّی‌هایِ‌دیگر پیدا‌کرده‌باشند یا اگر می‌گویند هنوز دروغ بد و زشت است و از فریب و ریا هم کسی دفاع نمی‌کند، این را هم از نظر دور مدارید که برای رضایتِ‌خدا دروغ‌می‌گویند و آدم‌ها را مُثله‌می‌کنند و سقوط به درکاتِ‌رذیلت را کمال و معراجِ‌انسان نام می‌نهند. پس مانعی ندارد که بگوییم: اخلاق هنوز هست و فضائل، اعتباردارند منتها درون‌شان را که می‌شکافیم و آن را با موازینِ‌اهلِ‌اخلاق می‌سنجیم، رذیلت و جرم و گناه می‌بینیم... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۷۴ و ۷۵ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

مردم معمولاً با نظمی که در جهان‌شان وجوددارد انس‌می‌گیرند و به آن عادت‌می‌کنند، آن‌ها حتی کمتر ملتفت‌ِتغییراتی که در زندگی پیش‌می‌آید می‌شوند. امروز از هرکس بپرسید که زندگی این‌روزها با زندگی ۳۰ ۴۰ سال‌پیش چه‌تفاوت دارد چیزی نمی‌تواند‌ بگوید زیرا می‌پندارد ۴۰سال‌پیش هم مردم چنان زندگی‌می‌کردند که او در دنیای‌مجازی‌امروز زندگی‌می‌کند. اگر هنوز فقدان‌اخلاق را چنان‌که باید درک‌نکرده‌ایم از آن‌روست که ساحتِ‌اخلاق به آسانی از وجودِ‌ ما آدمیان جدا نمی‌شود. ولی چه‌کنیم که اکنون حادثه‌ای آن را پوشانده و از اثر انداخته‌است. این‌حادثه، جهانی است... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۷۵ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

در دنیایِ‌ما خواهش‌ها و بایش‌ها مدام تغییرمی‌کنند و نمی‌توانیم به درستی بدانیم که مردمان در هرزمان چه‌ها می‌خواهند و چرا می‌خواهند و چه‌می‌توانند بخواهند و چرا خوب‌های‌ یک‌زمان در زمانِ‌دیگر کمتر خواستنی است و مردمان در بندِخواستنِ‌آن نیستند... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۷۷ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

فردِمنتشر، آدمِ‌کوچه، دمدمی‌مزاج، هر دمبیل و آماده برای رفتن به هرسویی و به دنبال هرصدایی است. فردِمنتشر بسیار حرف‌می‌زند و چه‌بسا داعیه‌هایِ‌بسیار هم داشته‌باشد اما هرچه هست فرد نیست بلکه گم و گمگشته در جمع و پیروِمشهورات و سرگرمِ‌رسم و مرسوم است هرچند شاید گاهی هم کارها و حرف‌هایِ‌خلافِ‌عرف و عادت از او صادربشود. این کارهایِ‌خلافِ‌عرف همیشه نشان تشخص نیست بلکه ممکن است حاصلِ‌حماقت و خبطِ‌دماغ باشد... اخلاق در زندگی‌کنونی صفحه۸۲ 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

در مفهومِ‌کار، امروزه چیزی ظاهر و غالب‌ است که در قدیم مطرح‌ نبوده‌است. در آثارِ آدام‌اسمیت و ریکاردو، کارِباارزش با کالا یکی شده‌است. از قرن۱۸ و به‌خصوص از دورانِ‌پدیدآمدنِ علمِ‌اقتصاد در قرن۱۹، کار معنایی پیداکرده که وقتی ما می‌گوییم کارگر به یک‌گروه‌ِمعینی از مردم اطلاق‌می‌شود... یک بار حضرتِ‌امام‌ رحمة‌الله‌علیه به مناسبتِ‌ روزِ‌کارگر فرمودند: خدایِ‌متعال هم کارگر است. شاید برای کسانی که صرفاً معنیِ‌اقتصادی و اجتماعیِ‌کار توجه دارند این‌قول قدری‌عجیب می‌نمود. درحالی‌که این‌قضیه درست است زیرا که فعل، فعلِ‌خداست و او فعلِ‌مایشاء است... 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir

واقعاً چرا اسراف‌می‌کنیم؟ آیا مسئولین‌ِ‌ما مسرفند؟ به‌نظر نمی‌رسد که همه یا حتی بیشترِمسئولان مسرف‌باشند. گاهی در سیستمِ‌اداری اشخاصی‌‌بی‌باک پیدامی‌شوند اما همه سهل‌انگار نیستند و مدیران، از میان اشخاصِ‌سهلِ‌انگار برگزیده‌نمی‌شوند. پس چرا مقدارِزیادی از بودجه‌کشور، منابع و موادِمصرفی بیهوده خرج‌می‌شود یا از میان‌می‌رود؟... بسیاری از ما قضیه را اخلاقی می‌بینیم و آن را به ضعفِ‌اخلاق نسبت می‌دهیم بی‌آنکه در این‌باب هیچ‌تحقیق و تأمّلی کرده‌باشیم. البته که نمی‌توان شأنِ‌اخلاقیِ‌قضیه را نادیده‌گرفت و مخصوصاً باید به آثارِاخلاقیِ‌بیهوده‌کاری و اسراف توجه‌کرد. حتی اگر مشکل، اخلاقی‌باشد نمی‌دانیم که چگونه باید آن را رفع‌کرد. آنچه می‌دانیم این‌است که حرف و شعار و حتی نصیحت کارساز نیست.... 🔻کانال دکتر رضا داوریِ‌اردکانی ▪️@davari_ir