«ضريع» چيست؟
🍃در مورد «ضريع» آيه ي شريفه ي فوق مي فرمايد: «ليس لهم طعام الّا من ضريع»(1):
🍃آنها طعامي جز ضريع ندارند، آيه در مورد خوراك دوزخيان، به هنگام گرسنگي مي باشد و اين ضريع گياهي است سمي كه در دنيا هيچ حيوان وچارپائي هم به آن نزديك نمي شوند. و برخي گفته اند درختي است از آتش كه اگر در دنيا باشد زمين وهر چه را بر آن است مي سوزاند.
🍃در حديثي از پيامبر اكرم(ص) مي خوانيم كه فرمودند: «الضّريع شيء يكون في النّار يشبه السّوك اشدّ مرارة من الصّبر وانتن من الجيفه واحّر من النّار يسماّه الله ضريعاً»(2):
🍃ضريع چيزي است در آتش دوزخ شبيه خار، تلخ تر از صبر و متعفن تر از مردار وسوزنده تر از آتش و خداوند آن را ضريع نام نهاده است.
🍃و بعضي از مفسرين نيز گفته اند: كه ضريع طعامي است ذلت آفرين كه دوزخيان براي رهايي از آن به درگاه خدا تضرع مي كنند.
📚پی نوشت:
1-غاشيه/6.
2-تفسير نمونه، ج 26، ص 417 ذيل آيه مورد بحث.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
«حميم» چيست؟
🍃در آيه 67 سوره ي صافات مي فرمايد:
🍃«لشوباً من حميم»: حميم آب داغ و سوزان است كه نوشيدني جهنميان مي باشد كه آن هم خالص نيست بلكه آلوده ومخلوط است. و لشوب در آيه به معني چيزي است كه با شيء ديگر مخلوط شود.
🍃در جايي ديگر در مورد ويژگي نوشيدني دوزخيان مي فرمايد: «لا يذوقون فيها برداً و لا شراباً. الّا حميماً و غساقاً»(1):
🍃دوزخيان در آنجا نه چيز خنكي مي چشند و نه نوشيدني گوارايي، جز آبي سوزان ومايعي خونابه و نوشيدني آنان آب داغ و سوزان و خونابه هايي است كه از تن خودشان خارج مي شود.
🍃و بديهي است كه اين آب نه تنها عطش آنان را فرو نمي نشاند بلكه بر شدت عطش آنها مي افزايد.
📚پی نوشت:
1-نباء/25و24.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
«عذاب ادني» چه نوع عذابي است؟
🌀طبق آيهء 21 سوره ي سجده: «ولنذيقنّهم من العذاب الادني دون العذاب الاكبر لعلّهم يرجعون»:
🌀 ما گناهكاران را از عذاب نزديك اين دنيا از عذاب بزرگ مي چشانيم شايد باز گردند.
🌀آيه فوق اشاره به يكي از الطاف خفيه الهي دارد كه شامل گناهكاران، در دنيا مي شود و آن اين است كه مجازاتهاي خفيف دنيوي و بيدار كننده اي برايشان مي فرستند تا شايد متنبه شوند و روشن مي شود كه خدا هرگز نمي خواهد بنده اي گرفتار عذاب جاويدان شود.
🌀و منظور از اين عذاب ادني طبق تفاسير مختلف مصائب و درد، و يا قحطي و خشكسالي مي باشد، كه در اين دنيا جهت تنبه و تخفيف گناهان به انسان گنه كار وارد مي شود.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
شجره ي زقوّم چيست؟
♻️در مورد «درخت زقوم» كه سه بار هم در قرآن آمده است در آيه ي كريمه ي ذيل مي فرمايد:
♻️«اذالك خير نزلا ام شجرة الزقوم انّا جعلناها فتنه للظّالمين»(1)، نعمتهاي بهشتي بهتر است يا درخت زقوم ما آن را مايه درد ورنج ظالمان قرار داديم درختي است كه از قعر جهنم مي رويد و دوزخيان آن را مي خورند.
♻️معلوم گشت كه غذاي مجرمان و گنهكاران در دوزخ از شجره ي زقوّم مي باشد و آن گياهي است بسيار تلخ و بدبو و بد طعم و شيره اي دارد كه وقتي به بدن انسان مي رسد ورم مي كند و اين گونه، غذا و طعام مجرمين نيز، دردناك و عذاب آور است.
♻️چنانچه در آيه اي ديگر در مورد ويژگي هاي اين زقوم مي فرمايند: «انِ شجرة الزّقوم، طعام الاثيم، كالهل يغلي في البطون، كغلي الحميم»(2):
♻️درخت زقوم غذاي گنهكاران است همانند فلز گداخته اي در شكمها مي جوشد، جوششي همچون آب سوزان.
📚پی نوشت:
1-صافات/64-62.
2-دخان/46-43.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
بزرگ‌ترین عذاب دوزخیان چیست؟
✅در سوره‌ی مطففین آمده است: «کلّاً انّهم عن ربهم لمحجوبون»(1):
✅این گناهکاران محجوب از پروردگارشان می‌شوند در حالی که نیکان و پاکان به جوار قرب او راه می‌یابند و از لذت دیدار محجوب و شهود باطنی او که برترین لذت ممکن است بهره می‌گیرند و این دوزخیان گنهکار از این فیض عظیم و نعمت بی نظیر محرومند.
✅و امیر المؤمنان حضرت علی (ع) نیز در دعای کمیل خطاب به خدا عرضه می‌کند «هبنی صبرت علی عذابک فکیف اصبر علی فراقک» اگر به جهنم هم مرا ببری بر عذاب دردناک تو صبر می‌کنم اما چگونه می‌توان بر فراق و دوریت صبر کرد؟
📚پی نوشت:
1-مطففین/17.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آیا شیطان اجباراً انسانها را به وادی هلاکت کشیده و نهایتاً رهسپار جهنم می‌نماید؟
🎯خیر، در آیه 42 سوره‌ی حجر به دانبال اِبا و تکبّری که شیطان کرد و از رحمت الهی محروم شد وسوگند یاد کرد که تمام بندگان خدا را اغوا می‌کند مگر مخلصین، را خدا می‌فرماید:
🎯«ان عبادی لیس لک علیهم سلطان الّا من اتبعک من الغاوین»(1):
🎯بر بندگانم تسلط نخواهی یافت مگر گمراهانی که از تو پیروی می‌کنند و جهنم میعادگاه تمام آنان است.
🎯در واقع نفوذِ وسوسه‌های شیطانی در انسان یک نفوذ نا آگاه و اجباری نیست. بلکه انسان به میل خویش وسوسه‌ی او را به دل راه می‌دهد و گرنه حتی خود شیطان هم می‌داند که بر مخلصان، که خویشتن را در پرتو تربیت خالص کرده‌اند و زنگار شرک را از روح و جان زدوده‌اند راه ندارد.
🎯و به تعبیر بهتر، رابطه‌ی شیطان وگمراهان، رابطه‌ی پیشوا و پیرو است نه رابطه اجبار کننده و اجبار شونده، مثل بقیه‌ی رابطه‌های پیشرو و پیروان که از روی اختیار و اراده است.
🎯وحتی خود شیطان در قیامت از این پیروان خود بیزاری جسته و آنان را لعنت می‌کند.
📚پی نوشت:
1-حجر/42.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
سه نشانه‌ی بارز دوزخیان کدام است؟
🌳خداوند تبارک وتعالی در سوره‌ی مبارکه‌ی اعراف، آیه 179 می‌فرماید:
🌳«و لقد ذرأنا لجهنم کثیراً من الجن والانس لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم اعین لا یبصرون و لهم اذان لا یسمعون بها اولئک کالانعام بل هم اضلّ اولئک هم الغافلون»:
🌳و بسیاری از جن وانس در دوزخ جای دارند آنها دل‌هایی دارند کهبا آن اندیشه نمی‌کنند و نمی‌فهمند، و چشمانی دارند که با آن نمی‌بینند و گوشهایی دارند که با آن نمی‌شنوند، آنان همچون چارپایانند بلکه گمراهتر و اینان همانا غافلند.
🌳آری اینان دارای نیروی تفکر و تعقل هستند و با اینکه استعداد تفکر دارند همچون بهائم و چارپایانِ فاقدِ شعور می‌مانند و از عقل و درایت، این وسیله‌ی سعادت خود بهره نمی‌جویند.
🌳 و با وجودی که چشمهای روشن و حقیقت بین دارند، اما با آن چشمها چهره‌ی حقایق را نمی‌نگرند و همچون نابینایان از کنار آنها می‌گذرند.
🌳سوم اینکه با داشتن گوش سالم، سخنان حق را نمی‌شنوند ومانند کران خود را از شنیدن حرف حق محروم می‌نمایند وچون امتیاز آدمی نسبت به بهایم در فکر بیدار وچشم بینا و گوش شنوا می‌باشد و اینان همه آن سه را از دست داده‌اند و با وجودی که امکان تکامل و ترقی را دارند اما بر اثر هواپرستی و گرایش به پستی‌ها، این استعدادها را بلااستفاده گذارده‌اند و لذاست که قرآن می‌فرماید: «کالانعام بل هم اضل»(1) از چارپایان هم پسترند.
📚پی نوشت:
1-اعراف/179.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
«زفير و شهيق»، اشقياء و مجرمان در دوزخ به چه معنا مي باشد؟
🌀در سوره ي هود مي خوانيم: مفامّا الذين شقوا ففي النّار لهم فيها زفير و شهيق»(1):
🌀اما آنها كه شقاوت پيشه كردند در آتش اند و براي آنها زفير و شهيق (ناله هاي طولاني دم وبازدم) است. مفسرين گفته اند زفير به معني فرياد كشيدني است كه با بيرون فرستادن نفس توأم باشد.
🌀وشهيق ناله ي توأم با فرو بردن نفس است. وناله و فريادي است كه تمام وجود آنها پر مي كند و از تمام وجود، آن ناله را سر مي دهند.
📚پی نوشت:
1-هود/106.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
منظور از «النّار الکبری» (آتش بزرگ) چیست؟
💥در سوره‌ی مبارکه‌ی اعلی می‌خوانیم: «یتجنّبها الاشقی الذی یصلی النّار الکبری»(1)، بد بختیرن افراد که از نصایح پیامبر دوری می‌گزینند همانها که در آتش بزرگ دوزخ وارد می‌شوند.
💥و منظور ازآتش بزرگ، پائین ترین طبقه‌ی جهنم و «اسفل السافلین» است چراکه آنان شقی‌ترین و معاندترین مردمان بودند لذا عذاب آنان نیز باید سخت‌تر و هولناک‌ترین عذاب‌ها باشد.
💥و برخی از مفسرین نیز گفته‌اند منظور از آتش کبری در مقابل آتش صغری یعنی آتش‌های این دنیا است همانگونه که در حدیثی از امام صادق (ع) آمده است:
💥«ان نارکم هذه جزء من سبعین جزء من نار جهنم و قد اطفئت سبعین مره بالماء ثم التهبت ولو لا ذلک ما استطاع آدمیان یطیقها»(2):
💥این آتش شما (آتشی که در دنیا وجود دارد) جزئی از آتش دوزخ است که هفتاد مرتبه با آب خاموش شده باز شعله ور گردیده و اگر چنین نبود هیچ انسانی قدرت تحمل آن را نداشت و نمی‌توانست در کنار آن قرار بگیرد.
📚پی نوشت:
1-اعلی/13 و 12.
2-بحار الانوار، ج 8، ص 288، حدیث 21.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
ويژگي سايه دوزخ چيست؟
🌱در آياتي از سوره ي مباركه مرسلات آمده است:
🌱«انطلقوا الي ظل ذي ثلث شعب لا ظليل و لا يغني من اللهب»(1). برويد به سوي سايه ي سه شاخه (دودهاي خفقان بار آتش) سايه اي كه نه آرامش بخش است و نه از شعله هاي آتش جلوگيري مي كند.
🌱و در اين آيات دو ويژگي از سايه هاي دوزخ را بيان مي دارد و مي فرمايد: رهسپار شويد اول به سوي سايه اي از دودهاي خفه كننده ي آتش كه داراي، سه شعبه است شاخه اي از بالاي سر و شاخه اي طرف راست و شاخه اي طرف چپ و به اين ترتيب از هر طرف اين دود غليظ مرگبار آنها را احاطه مي كند و در كام خود فرو مي برد.
🌱و دومين ويژگي آن را مي فرمايد: سايه اي كه آرامش بخش نيست و هرگز دوزخيان را از حرارت شعله هاي آتش محافظت نمي كند چراكه خود بر خاسته از آتش است و گرماي شعله ها را بيشتر منعكس مي كند.
📚پی نوشت:
1-مرسلات/31-30.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃