برزخ هر كس از چه زماني آغاز مي شود و آيا در آن جا كيفر هست؟
💢از همان لحظه اي كه انسان قبض روح مي شود، عالم برزخ، آغاز مي گردد. از اين رو، رسول خدا (ص) فرمود: «به راستي كه قبر(عالم برزخ) آغاز سراي آخرت است، پس اگر انسان از آن نجات يابد، منازل بعدي بر او آسان مي گردد. و اگر از عذاب برزخ نجات نيابد، آنچه پس از برزخ است، كمتر از عذاب برزخ نيست»
💢بنا بر اين حديث(1) و بسياري احاديث ديگر، در عالم برزخ عذاب و كيفر هست، چنان كه پاداش نيز وجود دارد.
💢چنان كه امام صادق(ع) مي فرمايد: ارواح مؤمنان در برزخ در حجره هاي بهشتي اند، از طعامش مي خورند و از شرابش مي آشامند و مي گويند: «پروردگارا! قيامت را براي ما پيش آور و به آنچه وعده داده‌اي وفا كن و آخرمان را به آغازمان ملحق كن»(2)
📚پي نوشتها:
1. بحارالانوار، ج 6، ص 242، روايت 64.
2. بحارالانوار، ج 6، ص 269، روايت 122.
☑️ @dobare_zendegi ☑️
امام علی علیه السلام:
🔵تکبر انسان را به افتادن در گناهان دعوت می کند
الكِبرُ داعٍ إلَى التَّقَحُّمِ في الذُّنوبِ
📚غررالحکم، حدیث 1564
─┅═ঊঈا🍃 @dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─
آيا در قيامت اعضای بدن شهادت می دهند؟
💠آياتي در قرآن مجيد هست كه دلالت دارد در قيامت برخي اعضاي بدن سخن مي گويند و عليه خود انسان شهادت مي دهند. از جمله اين آيه كه
💠مي‌فرمايد: اليوم نختم علي افواههم و تكلمنا ايديهم و تشهد ارجلهم بما كانوا يكسبون(1)؛ امروز بر دهان هاي آنان مهر مي‌زنيم و دست هاي آنان با ما سخن مي گويند و پاهاي آنها به آنچه كرده اند، گواهي مي دهند.
💠البته نه تنها اعضا و جوارح بلكه زمين زير پاي ما نيز حمل شهادت مي كند و روز قيامت نيز اداي شهادت مي نمايد.(2)
آري، همان قدرتي كه الان به اين زبان توانايي حرف زدن داده است ، در روز قيامت به دست و پا و گوش ما نيز توانايي حرف زدن خواهد داد .(3)
💠نكته ي جالبي كه در آيه ي 65 يس مشاهده مي شود اين است كه در روز قيامت بر زبان هايي كه در دنيا قدرت تكلم داشته اند ، مهر زده مي شود و نمي توانند حرف بزنند ، اما در عوض در آخرت به تمام اعضاي بدن كه در دنيا نمي توانستند حرف بزنند ، قدرت تكلّم داده مي شود.(4)
📚پي نوشتها:
1. سوره يس، آيه 65.
2. سوره زلزال،آيات 1-4
3. سوره فصّلت ،آيه20
4. سوره نور ، آيه 24
─┅═ঊঈا🍃@dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─
ماهيت و حقيقت مرگ چيست؟ امرى عدمى است يا مخلوق؟
🔺غالباً تصور مى شود مرگ امرى عدمى و به معناى فنا است، ولى اين برداشت هرگز با آن چه در قرآن مجيد آمده و دلايل عقلى به آن رهنمون مى شود موافق نيست.
🔺مرگ،از نظر قرآن امرى وجودى است،يك انتقال و عبور از جهانى به جهان ديگر است و لذا در بسيارى از آيات قرآن، از«مرگ» تعبير به «توفى» شده كه به معناى بازگرفتن و دريافت روح به وسيله فرشتگان است. در بعضى آيات، مرگ، صريحاً مخلوق خدا شمرده شده است: «الَّذِى خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَيَوة»(1)،كسى كه مرگ و زندگى را خلق كرد.
🔺در روايات اسلامى تعبيرهاى مختلفى درباره حقيقت مرگ آمده است: امام جواد(عليه السلام) مى فرمايد: هُوَ النَّومُ الَّذى يَأْتيكُمْ كُلَّ لَيْلَة اِلاّ اَنَّهُ طَويلٌ مُدَّتُهُ، لا يَنْتَبِهُ مِنه اِلاّ يَوْمَ القِيامَةِ(2)؛ مرگ همان خوابى است كه هر شب به سراغ شما مى آيد، جز اين كه مدتش طولانى است و انسان از آن بيدار نمى شود تا روز قيامت!
🔺از اين كه در مباحث مربوط به برزخ آمده كه حالت اشخاص در برزخ متفاوت است، مى فهميم كه مرگ فنا و نابودى نيست.(3)
📚پي نوشتها:
1.سوره ملك، آيه 2.
2. بحار الانوار، ج 6، ص 155.
3. ر.ك: تفسير نمونه، ج 22، ص 261ـ264.
─┅═ঊঈا🍃@dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─
آيا خيرات و صدقات افراد، تأثيري بر وضعيت ميّت در قبر دارد؟
♻️بلي، آن چه كه مسلم است انسان بعد از مرگ دستش از عمل كوتاه مي شود و با اعمالي كه از پيش فرستاده چه نيك و چه بد مأنوس و همدم است.
♻️ولي با توجه به روايات متعدّدي كه از معصومين نقل شده است در مي يابيم كه اعمال نيكي كه به نيّت مرده انجام مي گيرد سبب نجات و رهايي او از عذاب ها و فشارهاي قبر است و حتي سبب رهايي او از عذاب آخرت مي شود. و بالاتر اينكه خود مردگان از فرزندان و خويشان خود انتظار دارند كه به فكر آنها بوده و برايشان صدقات و خيراتي بدهند.
♻️چنانچه ازكتاب لبّ اللباب قطب راوندي مروي است كه مردگان در هر شب جمعه مي آيند و فرياد مي كنند اي اهل من، اي فرزندان من، اي خويشان من، به ما مهرباني كنيد، ما را به خاطر بياوريد، ما را فراموش نكنيد، بر ما و غربت ما رحم كنيد، بدرستي كه ما در زندان تنگي و اندوه و زاري و غم و سختي هستيم به ما رحم كنيد و بخل نكنيد به دعا و صدقه و شايد خدا به ما رحم كند. (1)
♻️و در جامع الاخبار نيز از پيامبر اكرم (ص) نقل شده كه فرمودند: براي مردگان خود هديه بفرستيد، پس گفتند هديه مرده ها چيست؟ حضرت فرمود: صدقه و دعا و افزودند: ارواح مؤمنين هر جمعه به آسمان دنيا، مقابل خانه هاي خود مي آيند و با گريه فرياد مي كنند اي پدر، مادر و خويشان و اهل من بر ما مهرباني كنيد خدا شما را رحمت كند آن چه در دست ما بود عذاب و حساب آن براي ماست و نفعش براي غير ما مي باشد.
♻️پس به يك درهمي يا قرص ناني يا جامه اي به ما مهرباني كنيد كه خداوند شما را از جامه ي بهشت مي پوشاند. آنگاه رسول خدا گريستند. بحدّي كه قدرت بر سخن گفتن نداشتند. (2)
♻️و روايت ديگري از حضرت فاطمه زهرا (س) كه در وصيّت خود به حضرت علي (ع) فرمودند: چون من وفات كردم شما مرا غسل بده و تجهيز كن و بر من نمازگزار و مرا داخل در قبر كن و در لحد بسپار و خاك بر روي من بريز و نزد من بنشين و در مقابل صورتم قرآن و دعاي بسيار بخوان، زيرا كه آن ساعت، ساعتي است كه مرده محتاج به انس گرفتن با زنده است. (3)
♻️و سيد بن طاووس (ره) از حضرت رسول (ص) روايت كرده كه فرمود: بر ميّت ساعتي سخت تر از شب اول قبر نمي گذرد پس مردگان خود را بر صدقه رحم كنيد و اگر صدقه نيافتيد، نماز گذاريد. به اين نحو: دو ركعت نماز كه در ركعت اول حمد و دو مرتبه «توحيد» و ركعت دوم حمد و ده مرتبه «تكاثر» و در بعد از نماز بگويد «الّلهم صلّ عَلي مُحمد و آل محمد وابعَث ثَوابَها الي قَبر ذلكَ الميّت فلان بن فلان»، «پس خداوند در همان ساعت هزار ملك به سوي قبر او مي فرستد تا او را از تنگي قبر نجات دهند. (4)
پي نوشتها:
1. سفينة البحار، ج 2، ص 556.
2. جامع الاخبار، ص 197.
3. مستدرك الوسايل، ج1، ص 148- باب 79، حديث 8.
4. سفينة البحار، ج 2، ص 47.
─┅═ঊঈا🍃@dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─
تفاوت موت، فوت و وفات را بيان كنيد؟
🔴براى دانستن فرق سه واژه «موت، فوت و وفات» كافى است كه معانى استفاده شده آنها را در قرآن بدانيم و با هم مقايسه كنيم:
🔴فوت به دو معنا در قرآن به كاررفته است:
الف- از دست دادن: «لِّكَيْلاَ تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُم» (1). اين را بدانيد تا بر آن چه از دست شما رفته اند اندوهگين نشويد.
🔴ب- به معناى اختلاف و اضطراب: «الَّذِى خَلَقَ سَبْعَ سَمَـوَات طِبَاقًا مَّا تَرَى فِى خَلْقِ الرَّحْمَـنِ مِن تَفَـوُت فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَىمِن فُطُور»(2).همان كه هفت آسمان را طبقه طبقه بيافريد.در آفرينش آن(خداى ) بخشايشگر هيچ گونه اختلاف (و تفاوتى) نمى بينى. باز بنگر، آيا خلل (و نقصانى) مى بينى؟
وفات و توفى هم به معناى گرفتن تمامى يك چيز به كار رفته است(3)
موت در معانى گوناگونى در قرآن آمده است:
🔴الف) در مقابل قوه ناميه موجود در انسان، حيوانات و نباتات(4)
ب) از بين رفتن قوه احساس (5)
ج) از بين رفتن قوه عاقله (جهل) (6)
د) براى تشبيه هر امرى كه زندگى را تيره كند (موت در اين معنا غير حقيقى است و به صورت مجاز به خاطر شباهت، به مرگ حقيقى اطلاق مى شود)(7)
هـ) به معناى خواب(8)
و) در مقابل حيات و از بين رفتن قوه حيوانى و جدايى روح از بدن.(9)
📚پي نوشتها:
1. سوره حديد، آيه 23.
2. سوره ملك، آيه 3؛ ر.ك: فيروز آبادى، بصاير ذوى التمييز فى الطائف الكتاب العزيز، ص 217.
3. سوره سجده، آيه 11 و...؛ الميزان، ذيل آيه.
4. سوره فرقان، آيه 49.
5. سوره مريم، آيه 66.
6. سوره انعام، آيه 122.
7. سوره آل عمران، آيه 119.
8. سوره زمر، آيه 42.
9. سوره آل عمران، آيه 185؛ سوره زمر، آيه 30؛ ر.ك: فيروز آبادى، بصاير، همان، ص 338ـ536.
─┅═ঊঈا🍃@dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─
تناسخ يا عود ارواح به چه معنى است؟ آيا تناسخ در اسلام صحيح است؟
🌳تناسخ اصطلاحي است در علم كلام و فلسفه و عرفان، به معناي انتقال روح از جسمي به جسم ديگر. در لغت از ريشة نَسَخَ به معناي برداشتن چيزي و گذاشتن چيزي ديگر به جاي آن يا تغيير دادن چيزي به چيز ديگر است (1)
🌳عقيده مندان به تناسخ چنين مى پندارند كه: انسان بعد از مرگ بار ديگر به همين زندگى باز مى گردد منتها او در جسم ديگر (و نطفه ديگر) حلول كرده و زندگى مجددى را در همين دنيا آغاز مى كند، و اين مسأله ممكن است بارها تكرار شود، اين زندگى تكرارى در اين جهان را «تناسخ» يا «عود ارواح» مى نامند كه از نظر تعاليم اسلام امرى مردود و باطل است.(2)
🌳امام صادق (ع) راجع به اهل تناسخ مي فرمايد: «اينان پنداشته اند كه نه بهشت و نه جهنمي است و نه برانگيختن و زنده شدن است، قيامت در نظر آنان عبارت از اين است كه روح از قالبي بيرون رود و در قالب ديگري وارد شود. اگر در قالب اول نيكوكار بوده بازگشتن در قالبي برتر و نيكوتر، در عالي ترين درجه دنيا خواهد بود،
🌳اما اگر بدكار يا نادان بود، در پيكر بعضي از چهار پايان زحمتكش و باربر كه حياتشان با رنج و زحمت طي مي شود، مستقر مي گردد يا در بدن پرندگان كوچك و بد قيافه اي كه شب ها پرواز مي كنند و به گورستان ها علاقه و انس دارند جاي مي گيرد».(3)
🌳همچنين بايد توجه داشت كه مسئله تناسخ و بازگشت ارواح به دنيا نه فقط مخالف مكتب پيامبران الاهي و موجب كفر به خدا و نفي معاد و انكار ثواب و عذاب عالم آخرت است، بلكه از نظر علمي نيز دانشمندان و فلاسفه آن را مطرود و مردود شناخته و دلايلي بر ابطال آن آورده اند.
📚پی نوشتها:
1. رك: ابن فارس، معجم مقاييس اللغة، ذيل ماده نسخ
2. تفسير نمونه، ج 1، ص 204
3. احتجاج طبرسي، ج 2، ص 89.
─┅═ঊঈا🍃@dobare_zendegi 🍃اঊঈ═┅─