حیات برزخی گنهکاران چگونه خواهد بود؟
🔺در سورهی نوح در مورد عذاب قوم نوح میفرماید: «اُغرقوا فَادخُلوا ناراً» (1)، قوم نوح بخاطر گناهان زیادی که داشتند غرق شدند و داخل آتش شدند. مرحوم علامه طباطبائی در تفسیرالمیزان در ذیل تفسیر این آیه میفرماید:
🔺مراد از داخل آتش شدن، همان آتشی است که در برزخ است. نکتهی جالبی که در این آیه است مسأله غرق در آب و آتش در کنار هم آمده است. این بدنها غرق در آب است ولی روح در قالب دیگری در آتش است.
🔺در آیهای دیگر که در قرآن کریم از عذابهای فرعونیان در برزخ، سخن میگوید، میفرماید: سرانجام عذابهای شدید برزخی بر آل فرعون نازل شد: «وَ حاقَ بالَ فِرعونَ سُوءُ العذابِ». (2) و در ادامه این عذاب الهی را شرح میدهد و میفرماید:
🔺عذاب آنها همان آتش است که هر صبح و شام بر آن عرضه میشوند و روزی که قیامت برپا میشود خداوند دستور میدهد که آل فرعون را در سختترین عذابها وارد کنید. «النّارُ یعرَضونَ عَلیها غُدُوّا و عَشیاً وَ یومَ تقومُ السّاعةُ ادخُلوا آل فرعونَ اَشَدُّ العَذاب». (3)
🔺با این آیهی مبارکه روشن میشود آتشی که به آن اشاره شده، آتش برزخی است که در پایان آیه، مجازات آنها در قیامت به طور جداگانه مطرح شده است و لذا غالب مفسرین این آیه (46- مؤمن) را به عالم برزخ و عذاب قبر تفسیر کردهاند.
🔺جالب اینکه در مورد عذاب برزخی میفرماید: «آل فرعون هر صبح و شام بر آتش عرضه میشوند» ولی در مورد عذاب اخروی میفرماید: «دستور داده میشود آنها را داخل شدیدترین عذاب کنند» لذا از این دو تعبیر «عرضه داشتن» و «داخل کردن» چنین استفاده میشود که منظور از این آتش، همان آتش دوزخ است که در جهان برزخ از دور مشاهده میکنند و ناراحت میشوند و در عالم قیامت از نزدیک و با ورود در آن، و این مجازات در برزخ هر صبح و شام است ولی در قیامت بطور دائم و مستمر است.
🔺و حدیثی از پیامبر اکرم (ص) نیز مؤید این مطلب است چنانچه میفرمایند: «اِنَّ اَحَدَکُم اذا ماتَ عُرِضَ علیه مَقعَدُهُ بالغَداة و العَشّی ان کان من اهل الجنّه فمنَ الجنة و ان کانَ من اهل النّار فمن النّار، یقالُ هذا مَقعَدُکَ حینَ یبعثکَ الله یومَ القیامة» (4)، هنگامی که یکی از شما از دنیا برود جایگاه او صبح و شام به او عرضه میشود، اگر از اهل بهشت باشد جایگاهش در بهشت و اگر از اهل دوزخ باشد جایگاهش در دوزخ، و به او گفته میشود: این جایگاه تو است هنگامی که خداوند تو را در قیامت مبعوث کند.
🔺از این روایت معلوم میشود این عذابی که در آیه مطرح شده مخصوص آل فرعون نیست بلکه تمام کافران و گنه کاران را شامل میشود. لذا حیات انسان چه کافر و چه مؤمن در برزخ ادامه دارد و با دیدن عذابهای اخروی خود، نیز معذّب میشود.
📚پی نوشت:
1- نوح 25.
2- مؤمن 45.
3- مؤمن 46، 47.
4- مجمع البیان، ج 7، ص 526.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
اگر کسی حق الناسی به گردنش باشد، یا گناه کبیره ای انجام داده باشد، صرف توبه کافیست؟ به جزتوبه بایدچکارکرد؟
🔺در مورد حق الناس غیر از توبه، باید جبران حق کنید. یعنی از کسی که حقی به گردنتان دارد، حلالیت بگیرید یا حقش را جبران کنید. حق الناس می تواند شرعی و مالی باشد و می تواند معنوی واخلاقی باشد.
🔺حق الناس اخلاقی جائی ست که حق معنوی از کسی را ضایع کرده باشید. مثلا آبروی ایشان با غیبت یا تهمت ضایع شده باشد، یا با رفتارتان او را رنجانده باشید و امثال اینها. در این مورداگر می توانید بدون اینکه به گناهتان اعتراف کنید حلالیت بطلبید، که بسیار خوبست. در غیر اینصورت برای جبران حقش، اعمال صالح انجام داده و به ایشان هدیه کنید. برایش دعا کرده و طلب خیر و استغفار کنید.
🔺 سعی کنید هر عمل صالحی که انجام می دهید ایشان را هم در آن شریک کنید. با این کار چیزی از ثواب خود شما کم نمی شود و به همان اندازه به ایشان هم عطا می شود. با این کارها حقی که به گردن شما دارند، کم کم جبران شده و حق الناس برطرف می شود.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آيا كساني كه غرق در گناهند هم در آتش دوزخ جاودان مي مانند؟
✳️در آياتي از قرآن نيز تعبيراتي راجع به اين گروه نيز ديده مي شود از جمله سوره ي مباركه بقره مي فرمايد:
✳️ «بلي من كسبت سيئة و احاطت به خطيئة فاولئك النّار هم فيها خالدون»(1): آري كساني كه تحصيل گناه كرده اند و آثار گناه سراسر وجودشان را احاطه كرده، آنها اهل آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند. و قريب به همين معنا و مضمون در سوره ي يونس نيز آمده است:
✳️ «كساني كه مرتكب گناه شدند كيفر را به مقدار آن دارند و ذلت وخواري آنها را فرا مي گيرد و هيچ چيز نمي تواند آنها را از مجازات الهي نگه دارد گويي صورتهايشان را پاره اي شب ظلماني پوشانيده و آنها اصحاب آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند»(2).
📚پی نوشت:
1-بقره/81.
2-يونس/27.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
شديدترين آيه قرآن درباره ي دوزخيان كدام است؟
♦️در آيه 30 سوره نبأ چنين آمده است (فذوقوا فلن نزيدكم الا عذابا» پس بچشيد كه چيزي جز عذاب بر شما نمي افزائيم.
♦️پيرو آيات قبل كه وقتي نامه اعمال مجرمان را به دست آنها مي دهند فريادشان بلند مي شد و ناله وا ويلتا سر مي دهند و تقاضاي بازگشت به دنيا و جبران گناهان مي كنند خداوند خطاب به آنان مي فرمايد:
♦️هر چه فرياد كنيد و اويلتا بگوييد از شما مسموع نيست و چيزي جز بر عذاب شما افزوده نخواهد شد. و اين جزاي كساني است وقتي در مقابل دعوت انبياء قرار مي گرفتند مي گفتند:
♦️«سواء علينا او عظت ام لم تكن من الواعظين» براي ما يكسان است چه اندرز دهي يا ندهي (1). وحديثي از پيامبر اكرم(ص) نقل شده است كه فرمودند:
♦️«هذه الاية اشدّ ما في القرآن علي اهل النار» اين آيه از شديدترين آيه اي است که در قرآن مجيد درباره ي دوزخيان آمده است(2). آري آنچنان، خداوند بر آنها خشمگين شده، و با جمله اي كه تمام درهاي اميدواري برروي آنها بسته شده آنها را مخاطب مي سازد و جز وعده ي افزون شدن عذاب، چيزي به آنها نمي دهد.
📚پی نوشت:
1-شعرا/136.
2-تفسير نمونه، ج26، ص45، ذيل تفسيرآيه30، نباء.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
چه كساني بدون حساب وارد دوزخ مي شوند؟
🍃در روايتي از پيامبر اكرم(ص) آمده است كه فرمودند:
🍃«انّ االه عزّوجل يحاسب كلّ خلق الّا من اشرك باالله عزوجل فانّه لا يحاسب و يؤمر به الي النّار»(1): خداي متعال به حساب همه ي مردم رسيدگي مي كند مگر كسي كه براي خدا همتايي قرار دهد، بدون حساب به سوي آتش فرستاده مي شود. و در روايتي ديگر از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند:
🍃«و امّا الثلاثة الذين يدخلهم النّار بغير حساب فامام جائر و تاجركذوب و شيخ زان»(2): سه طايفه اند كه بدون حساب وارد دوزخ مي شوند، پيشواي ستمگر، تاجر دروغگو، پيرمرد زناكار.
📚پی نوشت:
1-بحار الانوار، ج7؛ ص260، ح7.
2-بحار الانوار، ج72، ص337، ح5.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آيا عدالت به معنى مساوات است؟
⭕️گاهى «عدالت» با «مساوات» اشتباه مى شود و گمان مى رود معنى عدالت آنست كه رعايت مساوات شود، در حالى كه چنين نيست.در عدالت هرگز مساوات شرط نيست، بلكه استحقاق و اولويت ها بايد در نظر گرفته شود.
⭕️فى المثل عدالت در ميان شاگردان يك كلاس اين نيست كه به همه آنها نمره مساوى دهند و عدالت در ميان دو كارگر اين نيست كه هر دو مزد مساوى دريافت دارند، بلكه عدالت به اين است كه هر شاگردى به اندازه معلومات و لياقتش، و هر كارگرى به اندازه كار و فعّاليّتش «نمره» يا «مزد» دريافت دارد.
⭕️در عالم طبيعت نيز عدالت، به معنى وسيع همين است، اگر قلب يك بالن (نهنگ عظيم دريايى) كه حدود يك تن وزن دارد! با قلب يك گنجشك كه شايد يك گرم بيشتر نباشد مساوى بود عدالت نبود، و اگر ريشه يك درخت تنومند بسيار بلند با ريشه يك نهال بسيار كوچك مساوى باشد عدالت نيست و عين ظلم است.
⭕️عدالت آن است كه هر موجودى به ميزان حق و استعداد و لياقت خود سهمى دريافت دارد.(1)
📚منبع:
1. 50 درس اصول عقائد براي جوانان، مكارم شيرازي، ص84
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آیا گناهکاران از دوزخ آزاد میشوند؟
🔰در آیات 21-23 سورهی مبارکه نبأ اشاره به این موضوع دارد و میفرماید: «انّ جهنم کانت مرصادا للطاغین مأبا لابثین فیها احقابا»:
🔰جهنم کمینگاهی است بزرگ و محل بازگشتی برای طغیانگران و مدتهای طولانی در آن میمانند.
🔰امّا درمورد «احقاب»، به معنی مدت نامعلومی از زمان است بعضی آن را هشتاد سال و بعضی هفتاد سال و برخی چهل سال تفسیر کردهاند به هر حال این معنا را میرساند که دوزخیان مدتهای طولانی در دوزخ میمانند و سرانجام این دوره پایان مییابد و در بعضی از روایات هم آمده است که این آیه در مورد گنهکارانی است که بعد از دیدن عذاب سرانجام پاک میشوند از دوزخ آزاد میگردند.
🔰لازم به ذکر است که بعضی از گناهان از جمله شرک و عدم اعتقاد به اصول دین هر چند که عاملان به آن در جهنم بمانند رهایی از دوزخ برایشان میسور نمیباشد اما در مورد برخی دیگر از گناهان کوچک عاملان به آن شاید مورد رحمت خدا قرار گیرند وبعد از مدتی نامعلوم (احقاب) از عذاب دوزخ رهایی یابند و در جوار رحمت حق در بهشت ماؤی گزینند.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
چگونه بعضی از گنهکاران در قیامت کر و کور ولالند؟
🔹طبق آیه 7 سورهی اسرا که میفرماید: «و نحشرهم یوم القیامة علی وجوهم عمیاً و بکماً و صماً»:
🔹روز قیامت آنها را کر و کور ولال و بر صورت محشور میکنیم و در حالی که نه میبینند و نه میشنوند ونه صحبت میکنند و در دادگاه بزرگ الهی وارد میشوند البته لازم به ذکر است که مواقف و مراحل قیامت، مختلف است در بعضی مراحل و مواقف آنها کر وکور و لالند و این خود نیز یک مجازات برای آنهاست چرا که در دنیا از این نعمتهای الهی به طور صحیح بهره برداری نکردند و در مراحل دیگرچشمشان بینا و گوششان شنوا و زبانشان باز میشود تا صحنههای عذاب را ببیند و سرزنشهای خازنان دوزخ را بشنوند و به ناله و اظهار ضعف بپردازند.
🔹پس علت کر و کور و لال بودن برخی از گنه کاران در قیامت عدم استفاده و بهره برداری صحیح در دنیا از این نعمات الهی است.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آيا تلقيني که به ميّت مي شود بر او اثر دارد؟
🌱اصل تلقين کردن به ميّت خود يک دستور اسلامي است و بايستي انجام شود.
🌱ولي آن چه که از روايات بدست مي آيد اين است که سئوال و جواب قبر، يک سئوال و جواب ساده ي معمولي نيست که انسان هر چه مايل باشد در پاسخ بگويد.
🌱بلکه سئوالات به نحوي است که جواب آن از درون جان انسان و از باطن عقايد او مي جوشد و تلقين کردن اموات کمکي به جوشش آن است و اين طور نيست که بتواند مستقلاً اثر بگذارد و اين جواب ها از عمق جان و حقيقت باطن و اعمال انسان برمي خيزد.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
گفتگوی خداوند سبحان با دوزخیان چسیت؟
🌷در سورهی مؤمنون آیات 112 و 111 چنین آمده است: «الم تکن آیاتی تتلی علیکم فکنتم بها تکذبون قالوا ربّنا غلبت علینا شقوتنا و کنّا قوماً ضالّین»،
🌷 در آیات قبل از آیات فوق، قرآن، سخن از مجازات دردناک دوزخیان به میان آورده است وبه دنبال آن در آیات مورد بحث گوشهای از گفتگوی پروردگار با آنها را بازگو میکند نخست این که خداوند آنها را با «ای» سخن عتاب آمیز مخاطب میکند و میفرماید: آیا آیات من بر شما خوانده نمیشد و شما آن را تکذیب میکردید؟
🌷 آیا به اندازه کافی آیات و دلایل روشن به وسیله پیامبرانم برای شما نفرستادم؟ وآنها در پاسخ این سؤال اعتراف میکنند و می گویند آری چنین است! ای پروردگار ما،
🌷 ولی شقاوت و بدبختی بر ما چیره شده و ما قوم گمراهی بودیم و بر این اساس گنهکاران دوزخی صریحاً اعتراف میکنند که از ناحیه خداوند اتمام حجت شد اما ما با دست خودمان وسایل بدبختیمان را فراهم ساختیم ومعترفیم که قوم گمراهی بودیم.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃