اصل بیستم؛ یکایک ملت، یکسان در حمایت قانون و برخوردار از انواع حقها #دودقیقه_قانون_اساسی «همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.» ✔️اصل بیستم قانون اساسی دو مطلب دارد: تساوی همه افراد اعم از زن و مرد در مقابل قانون که در ابتدای اصل آمده و دوم، برخورداری ایشان از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلامی. ✔️صدر اصل در مقام بیان برابری و #تساوی حقوق همه افراد نیست. به بیان اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی «حمایت و مساوات در مقابل قانون» غیر از «مساوات در حقوق» است. ✔️حق‌های مدنی و سیاسی مثل حق مالکیت، حق رأی دادن، انواع آزادی‌ها (عقیده و بیان، آزادی‌های دینی و مذهبی، دسترسی آزاد به اطلاعات)، حق برابری، حق امنیت، حریم خصوصی، آزادی تردد، حق انتخاب محل اقامت، حق برخورداری از تابعیت، آزادی احزاب و تشکل‌ها، آزادی اجتماعات و راهپیمایی‌ها، آزادی مطبوعات و رسانه‌ها، حق‌های قضایی (دادخواهی، دادرسی، حق دسترسی به دادگاه عادل بی‌طرف، حق مصونیت در برابر اعمال شکنجه، علنی بودن رسیدگی‌ها). ✔️از مصادیق #حقوق_اقتصادی، حق مالکیت شخصی و خصوصی، آزادی انتخاب شغل، می‌توان ذکر کرد. «حق بر تأمین اجتماعی» ، «مسکن متناسب با نیاز»، «رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه‌های تغذیه و مسکن و بهداشت»، «تأمین نیازهای اساسی ازجمله خوراک، پوشاک، بهداشت و درمان» از مصادیق حقوق اجتماعی در قانون اساسی است. از مهم‌ترین مصادیق حقوق فرهنگی در قانون اساسی را می‌توان «حق بر #رشد و بهره‌مندی از محیط سالم و عاری از فساد»، «حق آموزش‌وپرورش رایگان» ، «بالا بردن سطح آگاهی‌های عمومی در همه زمینه‌ها» و «تقویت روح بررسی و تتبع و ابتکار در تمام زمینه‌های علمی، فنی،...» ذکر کرد. ✔️مصادیق حقوق ذکرشده منحصر به موارد مصرح در قانون اساسی نیست و در قوانین عادی و سایر قواعد الزام‌آور نیز مصادیق این حق‌ها قابل‌ملاحظه است. ✔️بهره‌مندی همه افراد از حقوق ذکرشده در اصل 20 مقید به قید «رعایت #موازین_اسلام» است. به‌عنوان نمونه، محدود شدن حق رفت‌وآمد به‌عنوان یکی از حقوق اجتماعی برای زنان و مقید بودن آن به اذن همسر، ممنوعیت مالکیت از طریق ربا، قمار، رشوه و محدود شدن حق مالکیت به‌عنوان یکی از حقوق اقتصادی از طرق مذکور از موارد تخصیص این اصل توسط قید موازین اسلام است. ✔️تفاوت اصل 19 و اصل 20 در این است که مبنای تفکیک «مردم ایران» در اصل 19 شاخص قومیت است؛ درحالی‌که مبنای تقسیم «همه افراد ملت» در اصل 20 شاخص جنسیت است؛ بنابراین، حیطه شمول و مصادیق این دو اصل اساساً با یکدیگر متمایز است؛ یعنی قانون اساسی در اصل 20 به دلیل اهمیت موضوع زنان، به‌طور خاص به برخورداری آنان از حقوقی برابر با مردان (برابر به معنای متعادل و متوازن)، البته با رعایت موازین اسلام، تأکید کرده است. ✔️روشن است که برابری از منظر #قانون_اساسی متفاوت با برابری از منظر اسناد حقوق بشری است چراکه در این اسناد برابری، بدون هیچ قیدی لازم الرعایه دانسته شده است. برابری به معنای مشابهت عینی نیست بلکه به معنای توازن و #تعادل در برخورداری از مواهب و امتیازات بر اساس استعدادها و نقشهای اجتماعی است. ✔️مبنای #برابری در اندیشه اسلامی آن است که بر طبق آموزه‌های اسلامی انسان‌ها همه از یک پدر و مادر آفریده شده‌اند، هیچ‌کس در خلقت بر دیگری برتری ندارد. تفاوت‌های در خلقت نمی‌تواند معیار تبعیض باشد. ملاک برتری فضیلت و تقوا است. باوجود انواع اختلافات و تفاوت‌هایی که به لحاظ بینشی و عقیده بین انسان‌ها هست، این‌ها نباید عنصر وحدت انسانی و هویت مشترک بشری را از بین ببرد. انواع تفاوتهایی که به لحاظ رنگ و نژاد و زبان و انواع عناصر مادی که بین انسان‌ها وجود دارد، به خاطر نظام آفرینش است که برای افزایش شناخت انسان‌ها از نظام خلقت است. @drhamednikoonahad