فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰مقدمه بصیرت افزایی از تاریخ سیاسی اسلام 🔰
✅✅ تبدیل وقایع تاریخ به فلسفه تاریخ ✅✅
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰🔰ارزیابی تاریخی نظریه سیاست "نیروی سوم " در تحولات سیاسی دو قرن اخیر ایران (قسمت اول)🔰
(چشم اندازی بر امکان برجام اروپایی)
✅۱-نظریه استفاده از سیاست نیروی سوم هر چند ما بین دو نظریه موازنه مثبت و موازنه منفی است ولی در تاریخ تحولات ایران بعد از سقوط صفویه تا به امروز به عنوان چاشنی و مکمل هر دو سیاست متضاد قبلی استفاده می گردیده است۰ اما ویژگی اصلی و ممیزات خاص این نظریه اصول و زمینه هایی دارد که عبارتند از :
✅۲- نیروی سوم به قدرتی گفته میشود که سابقه استعماری و یا تجاوز و یا بدعهدی در کشور میزبان نداشته و حضور آن در بخش هایی از کشور خطرناک نمی باشد ۰
✅۳- کشور نیروی سومی باید دارای چنان قدرت و توانمندی باشد که بتواند در مقابل و یا به عنوان پر کردن خلاء کشورهای سلطه گر قرار گرفته و از فشار و زورگویی کشور و یا کشورهای قلدر و متجاوز کم کند ۰
✅۴- کشور نیروی سوم باید تا حدود زیادی از مرزهای جغرافیایی کشور میزبان دور باشد تا طمع ارضی پیدا نکند ۰
✅۵- کشور نیروی سوم باید در شرایطی نباشد که خود به قدرت سلطه گر بعدی مبدل گردد ۰
✅۶-حضور نیروی سوم بایستی مدیریت شده و محدود و در زمینه و یا زمینه هایی باشد که بتوان از آن به صورت گذرا و موقت بیشترین نفع را برده و کمترین هزینه و آسیب را داشته باشد۰
✅۷- سیاست استفاده از نیروی سوم بایستی از طرف کشور مستقل و رجال سیاسی کارآزموده و امین و بافراست و سیاست دان انجام شود و از آنها طی یک برنامه راهبردی و مشخص و زمان بندی شده در فرایندی معلوم استفاده گردد ۰
✅۸- سیاست نیروی سوم میتواند از یک واکنش مقطعی و زود گذر در یک "بحران مقطعی" برای حل مسئله خاص شروع شده و تا یک سیاست و "استراتژی ملی" بلند مدت ادامه یابد ۰
✅۹ -کشور نیروی سوم ممکن است در منافع کوتاه مدت خود با کشور میزبان همراهی ، ولی در منافع دراز مدت خود آن کشور را طمع و برگ برنده " قمار سیاست" قرار دهد۰
✅۱۰-استفاده از نیروی سوم مانند" وسیله" و نه "هدف" بایستی تلقی گردد لذا رسم روزگار و "قانون سیاست" ایجاب می کند که وقتی می خواهی دیگری را وسیله برای اهداف ملی خود قرار دهی، بایستی مواظب باشی تا او تو را وسیله اهدافش قرار ندهد!!
🔴🔵مفید بودن و یا نبودن هر یک از موارد دهگانه گفته شده در مقاطع تاریخی گوناگون و موضوعات مهم باید به طور جدا و با عمق و تانی بررسی گردد۰ استفاده از این سیاست و تجویز میزان موفقیت آن به مثابه طبیب حاذقی میماند که برای بیمار خاص و بیماری معلومی بایستی به میزان معینی از دارو را تجویز نماید ۰ رعایت کردن این شرایط منجر به سلامتی و عدم رعایت آن ، تشدید مرض و یا مرگ مریض را به دنبال خواهد داشت ۰ موفقیت و یا شکست در سیاست استفاده از نیروی سوم در معادلات سیاسی امروز در مسئله برجام یا به اصطلاح "برجام اروپایی" بسته به ارزیابی و تطبیق شرایط با بندهای مذکور دارد؛ بندهایی که در" تجربه تاریخی روابط خارجی ایران همچون "عیاری" برای سنجش درست عمل نموده است و اطلاع دیپلمات و سفرای ایرانی تراز انقلاب از این عیار و سنجش لازم و ضروری است ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰🔰ارزیابی تاریخی نظریه "نیروی سوم " در تحولات سیاسی دو قرن اخیرایران (قسمت دوم)🔰
✅در تاریخ تحولات سیاسی ایران در ارتباط با قدرتهای فرامنطقه ای یکی از سه سیاست اصلی سیاست مشهور به نیروی سوم است ؛ این سیاست از نظر ارزشی مابین سیاست موازنه منفی با سیاست موازنه مثبت است ۰ استفاده عملی از نیروی سوم در دو سده گذشته در مواردی "کارآمد" و در مقاطعی "ناکارآمد" و حتی "فاحعه بار" بوده است ۰
✅ اهمیت این مطلب از این نگاه ناشی میشود که امروز بخصوص پس از مسئله برجام دوباره نظریه نیروی سوم قوت گرفته و حتی اجرا میگردد برای همین بحث از ابعاد تجربه تاریخی آن و شرایط این آزمون مهم است۰
✅ اما در مورد بخش اول یعنی کارآمدی این سیاست میتوان از استفاده فرهنگی و نه سیاسی و نه نظامی میرزا تقی خان امیر کبیر از نیروی سوم نام برد ؛ وی سعی داشت عقب ماندگی علمی ایران را با آوردن معلمینی از دول بیطرف و غیر بدنام اروپایی جهت تدریس در دارالفنون جبران کند فلذا
داودخان مسیحی به عنوان نماینده میرزا تقی خان امیرکبیر به اتریش رفت تا به سفارش وی هفت استاد در زمینه کارهای نظامی و امور وابسته به آن، استادی برای آموزش فیزیک، شیمی و داروسازی و دو معدنچی که در کار معدن توانمند باشند را به خدمت بگیرد. بدین ترتیب ۷ استاد به ایران دعوت و به عنوان اولین استادان دارالفنون مشغول به کار شدند.
✅اضافه بر این هفت نفر شخصی به نام موسیو ریشارد (Richard) فرانسوی که فارسی را خوب میدانست و تقریباً ایرانی شده بود نیز برای تدریس در رشتههای زبان فرانسه و جغرافیا برای دارالفنون استخدام شد ۰معلمان اروپایی همه در رشته مربوط به خود افراد دانشمندی بودند و علاوه بر وظایف تدریسی به تألیف کتابهای درسی هم میپرداختند.
بعدها معلمینی از ایتالیا، آلمان و فرانسه نیز استخدام شدند.
✅چنانچه در بررسی اولیه میتوان دید سیاست نیروی سوم با شرایطی خاص و در حوزه محدودی مثل فرهنگ و آنهم توسط رجل خوشنام و ضابطه مندی مثل امیرکبیر توانست ثمرات خوبی برای کشور داشته باشد۰اما این شروع ماجراست ، چرا که تداوم این سیاست در زمینه سیاسی و نظامی و حتی جاده یک طرفه فرهنگی ، آرام آرام به معضلی بزرگی برای کشور مبدل گشت۰ و بعدها مسیونرهای مذهبی اروپایی و سپس ترویج زبان فرانسه و استفاده از مستشاران خارجی شتاب بیشتری گرفته و به نوعی فرهنگ تقلید و بی تحرکی و حتی برتری طلبی غربی مبدل گشت ۰
🔴🔵🔴نکته مهم در استفاده از نیروی سوم و ظاهرا بیطرف در بر طرف کردن مشکل علمی و یا فرهنگی، وسواس و دقت نظر فرد متدین و وطن دوستی چون امیر کبیر است که در شرایط ایران پس از ترکمانچای و با آن فشار فزاینده روس تزاری و بریتانیای قرن نوزدهمی باز مقاومت و دقت نظر در خور توجهی داشته است ۰ امروز ما باید حتی از آن زمان هم جلوتر رفته و این سیاست را در عرصه فرهنگ و علم و چه رسد به سیاست به حداقل برسانیم ؛ چرا که انقلاب اسلامی ، انقلابی الهی و با تکیه به توانمندی ملی و مردمی به وجود آمده و در شرایطی که فرهنگ غرب و بالتبع آن سیاست غربی به دنبال راههای نفوذ هستند، چنین امکانی را نباید خیلی راحت به آنان داد!! و اگر دری را برای خارجی باز کردیم ببینیم چه در را می بندیم ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰🔰ارزیابی تاریخی نظریه "نیروی سوم " در تحولات 🔰🔰سیاسی دو قرن اخیرایران (قسمت سوم)🔰
✅در تاریخ تحولات سیاسی ایران در ارتباط با سیاست نیروی سوم و مصادیق آن اختلاف نظر جدی وجود داشته است ؛ در زمان صفویان اصولا بحث نیروی سوم مطرح نبود چرا که اولا صفویه خودشان قدرت فرامنطقه ای بوده و در ثانی قدرت استعماری که بتواند ایران را تهدید جدی کند وجود نداشته است۰
✅توجه کنیم ایران عصر صفوی بین اروپای بعد از رنسانس با اروپای قبل از انقلاب فرانسه واقع شده بود و در نهایت بزرگترین دشمن بالفعل آنها نه اروپا بلکه همسایه متجاوز و سلطه گر غربی یعنی امپراطوری عثمانی بوده است ؛ لذا استفاده صفویه از اروپائیان کاملا جنبه ابزاری داشته و از موضع عزت نفس و سیاست درست بوده است و حتی استفاده شاه عباس اول از انگلیس ها فقط علیه سلطه پرتغال بر جزیره هرمز و صرفا بخاطر نیروی دریایی انگلیس صورت گرفت و نهایت این امر هم با درایت سردار امامقلی خان و با تدبیر وی و بدون جای پای استعمار انگلیس در ایران پایان یافت ۰
✅با مثال صفویه و قدرت مدنی و سیاسی آنان بخوبی معلوم میشود که آنان شرایط استفاده صحیح از خارجی ها را بدون آسیب های فرهنگی و سیاسی و هویتی می شناختند ۰ البته دوره قاجاریه صحنه شطرنج بین الملل و ارزش مهره ها تغییر یافت و لذا بازی جدیدی را می طلبید ۰ هر چند ایران معاصر امروز به قدرتی فرا منطقه ای مبدل شده است ولی شرایط و روابط بازیگران قدرتمند جهانی با عصر صفویه تفاوت های جدی دارد و درس تاریخی و اندیشه سیاسی حاصل از آن وقتی کامل میشود که شباهت ها و تفاوت ها هر دو بررسی گردد ۰در دوره قاجاریه و پهلوی شرایط و قدرت سیاسی و ملی ایران دچار نوسانات زیادی گردید که در نهایت باعث شد استفاده از قدرت یک کشور ثالث با مشکلات زیادی همراه گردد ۰
✅در تاریخ ایران بعد از جنگهای ایران و روس که از دو قرن قبل شروع شده نوعی سیاست موازنه منفی یعنی نفی سلطه روس و انگلیس و سیاست موازنه مثبت یعنی امتیاز دهی به هر دو قدرت استعماری به چشم می خورد۰ سیاست نیروی سوم در این دوره گاه مستقل و گاه با یکی از این دو سیاست موازنه منفی و یا موازنه مثبت همراه می شده است ؛ سیاست موازنه منفی و رجال معتقد به آن گاهی هم از سیاست نیروی سوم بالضروره استفاده می نمودند ، که ترکیب این دو سیاست و غلبه موازنه منفی توانسته سیاست نیروی سوم را تقویت و کاراتر نماید ۰ از طرفی وابستگان به سیاست موازنه مثبت هم گاهی برای" اعاده حیثیت " و یا فرار از بدنامی وابستگی به یک کشور استعماری خاص ، سعی می نمودند پای کشور ثالث خوشنامی را در کنار آن کشورهای بدنام مطرح کنند ۰این قسمت تاریخ بخوبی به ما می گوید که سیاست نیروی سوم در پیش زمینه وابستگی طرفدار قدرتهای بزرگ سیاستی نا کارآمد و حتی مضر برای کشور تلقی میشود ۰
✅در تاریخ تحولات ایران تا به امروز، نیروی سوم از نظر رجال سیاست ، گاهی کشور فرانسه و زمانی کشور آلمان (بخصوص بعد از بیسمارک) ، در مقاطعی عثمانی و زمانی امریکا و یا چین بوده اند۰ البته گاهی هم مجموعه ای از چند کشور این سیاست را پیش می برده اند۰ آنچه از مجموع این مباحث به دست می آید این است سیاست نیروی سوم سیاست کارآ و مفیدی است ولی همچون شمشیری می ماند که از هر دو طرف تیز است و همانقدر که ممکن است دشمن را بکشد ؛ اگر شمشیرزن خبره نباشد احتمال دارد خودی را هم زخمی نماید ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰🔰پرسش یکی از مخاطبین کانال:🔰🔰
✅استاد میخواستم عرض کنم که من به اتفاق
جمعی از دوستان تمام آثار شمارو تهیه کردیم، کاش میشد یه طرح سیر مطالعاتی رو ارائه میکردین، تا بدونیم چه جور شروع میکردیم، یا اینکه لازم نیست، میشه از هر کدوم شروع کرد؟
✅جواب :
با تشکر از شما بابت سوال و شاید بیشتر بابت خرید همه آثار !! که البته نمیدانم چطور توانسته اید از ناشران مختلف همه را تهیه کنید ؟ ولی به هر حال چون از رشته شما و دوستانتان مطلع نیستم فقط میتوانم به پاسخ کلی اکتفا نمایم ؛ شاید این پرسش برای برخی از اعضای دیگر کانال هم به نحوی مطرح باشد؛ کتب منتشره بنده ناچیز ، حدود چهل و پنج کتاب می باشد که میتوان آنها را در شش گروه تخصصی و یک گروه مجموعه مقالات تقسیم بندی و مرتب سازی نمود :
۱ - کتب تاریخی : در این آثار استنادات تاریخی غلبه دارد
۲- کتب اندیشه سیاسی : بیشتر در زمینه اندیشه اسلامی و ایرانی و در نهایت اندیشه سیاسی غربی را شامل می گردد ۰
۳ - کتب تمدن اسلامی : این آثار بیشتر ناظر به تمدن اسلامی گذشته و حال و آینده می باشد و در مواردی هم تمدن شناسی تطبیقی است البته به نحوی به افق گشایی انقلاب اسلامی هم مربوط است ۰
۴ - کتب رجال اسلامی و شیعی و ایرانی : شامل زتدگینامه و افکار شخصیت های مهم تاریخی میشود۰
۵ - کتب جنبش ها و نهضت شناسی در تاریخ سیاسی و انقلاب اسلامی
۶ - کتب فکری و روش شناسی در تاریخ و سیاست و فلسفه تاریخ
۷ - کتب مربوط به مجموعه مقالات تخصصی : در زمینه های فکری و سیاسی و تاریخی و تمدنی۰
✅البته مطالعه هر گروه به تنهایی و یا در کنار گروههای دیگر بسته به سلیقه دوستان جوان دانشجو دارد ؛ هر چند برخی از این آثار را اگر با هم مطالعه نمایید مناسب تر است ؛ به طور مثال مجموعه (و انتم الاعلون ) که شامل ده کتاب می شود ؛ از این مجموعه پنج کتاب در زمینه تاریخ سیاسی و پنج کتاب در زمینه تمدن اسلامی می باشد ۰ این کتب چون به زبان ساده نوشته شده و از نظر حجم مطالب هم قطور نیست برای شروع میتواند زودتر مورد استفاده قرار بگیرد۰ البته مطالعه تاریخ اگر براندیشه سیاسی و تمدن مقدم شود بهتر نتیجه بخش است ۰ انشاالله اگر فرصت شود در هر زمان مناسبی که بتوانم ، یکی از این کتب را معرفی می کنم ۰
موفق باشید
https://eitaa.com/drmousanajafi
کتاب « تاریخ معاصر ایران» نوشته موسی نجفی و موسی حقانی با استقبال خوب علاقمندان حوزه تاریخ به چاپ یازدهم رسید.
https://eitaa.com/drmousanajafi
دکتر موسی نجفی
🔰🔰ضرورت فهم عمیق ملی معاهدات و قراردادهای خارجی از نظر آیت الله سید حسن مدرس🔰🔰 https://eitaa.com/dr
🔻روح شهید بزرگوار سید حسن مدرس شاد. اخیراً آقای دکتر نجفی که در تاریخ معاصر مطالعات زیادی دارند این را به من یادآوری کردند که شهید مدرس در جمله ای تاریخی میفرماید: «در بحبوحه واقعه تنباکو که در اصفهان بودم کمپانی تنباکو مبلغان فراوانی داشتند که در اطراف دیه ها کشاورزان را می فریفتند. برای اولین بار بود که سیاست را با دسیسه ها و فریب هایش می دیدم و تجربه می کردم و از همان ایام به مطالعه جدی تاریخ اقوام و ملل پرداختم و متوجه شدم که این بحث در دروس ما چه جای خالی دیرینی دارد. مردمی که معاهده و پیمان نامه و این دست آویز های سیاسی را نفهمند چه روزگار سخت مطبخی (سیاهی) خواهند داشت.»
این جمله مدرس نشان میدهد که او چه درک صحیحی از سیاست داشته است. اتفاقاً امروز هم یکی از مزیتهای نسبی ما حوزههای علمیه است، وقتی این همه مباحثات جدی در فقه و اصول میشود و دانش و تجربه فراوان در این عرصه وجود دارد برای این است که تبحر، توانایی و قدرت فهم یک متن و توافق ایجاد شود. کسانی که مثلاً چندین دوره خارج اصول تدریس کرده اند پس باید بهتر از هر کس دیگر جملات و کلمات یک متن را متوجه شوند.
امام خمینی (ره) هم در همین حوزه علمیه قم نشسته بود اما با بصیرت و تیزبینی اتفاقات مهم عصر خود را رصد میکرد. وقتی که کاپیتولاسیون اتفاق افتاد امام متوجه عمق خطر آن شد و نسبت به آن فریاد زد. امروز هم یک مسؤولیت سنگین بر عهده حوزه های علمیه ماست. من در هر دانشگاهی رفتم، از دانشجویان خواستم متن برجام را یک دور بخوانند تا ببینند چه چیزی در آن نوشته شده، این جا هم به عنوان یک دانشجو از شما اساتید عزیز حوزه این خواهش را دارم که یک بار متن برجام را بخوانید.
🔻بخشی از سخنرانی دکتر جلیلی در مدرسه علمیه دارالشفای قم/ خرداد97
🔹کانال رسمی دکتر جلیلی در ایتا👇
@saeedjalily ✅
🔰 "عیار قدسی" در تفسیر نظریه پردازی انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی و تفاوت ماهوی آن با نظریه پردازان غربی
✅در کارشناسی ارشد رشته " اندیشه سیاسی در اسلام" درسی با نام "فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی" هست که تقریبا دو دهه است آن را تدریس میکنم و در آن عمدتا به بررسی آراء نظریه پردازان غربی در مورد انقلاب اسلامی توجه می نمایم؛ اما این نظریه ها که توسط اشخاصی چون میشل فوکو و بابی سعید و آن لمپتون و نیکی کدی و جان فورن و فرد هالیدی و ......طرح شده هر چند کمی و تا قسمتی از حقایق و ابعاد انقلاب را بیان می کنند ولی از تبیین تفاوت های عمده و ارزشها و ماهیت واقعی انقلاب اسلامی در نسبت با سایر انقلابهای بزرگ جهان حسابی درمانده اند ، و البته بیشترین عجز آنان در این امر به زنده نبودن "سنت و امر قدسی" در "عالم مدرن و پسا مدرن" باز می گردد ۰ اما در وصیت نامه امام در این باره نکته دقیقی وجود دارد که به منزله "عیار" و چراغی معرفتی - علمی جهت نظریه پردازی درست در فهم فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی است و میتواند "سطح تحلیل های مادی" را به امور والاتر ارتقا دهد و این عامل مهم به سایر عوامل معنا و مفهوم بخشد ۰ امام خمینی بعد مقدمه معارف گونه ای و تفسیری عرفانی در اول وصیت نامه به این نکته مهم اشاره کرده و اظهار می دارند:
✅"ما میدانیم که این انقلاب بزرگ که دست جهانخواران و ستمگران را از ایران بزرگ کوتاه کرد، با تأییدات غیبی الهی پیروز گردید . ۰۰۰۰ . بنابراین شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران از همه انقلابها جدا است: هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزه انقلاب و قیام. و تردید نیست که این یک تحفه الهی و هدیه غیبی بوده که از جانب خداوند منان بر این ملت مظلوم غارت زده عنایت شده است ".
قسمتی از بند ۱ وصیت نامه امام خمینی
http://mousanajafi.ir
https://eitaa.com/drmousanajafi
https://Sapp.ir/drmousanajafi
🔰تاثیر متقابل انقلاب اسلامی و هویت ایرانی (۱)🔰
(نظریه جدید پیرامون فلسفه انقلاب اسلامی ایران و ترکیب حقیقتی فراملی در محدوده یک ملت)
✅تفکر درباره نسبت انقلاب اسلامی و ایران از جمله موضوعاتی است که کمتر بر روی آن تمرکز شده است ؛ ما از وقتی با این انقلاب عظیم آشنا شدیم آن را در منزل خود یافتیم و کم کم تصور کردیم از صدر و ذیل آن مال ماست ، شبیه تصور نادرستی که عربها نسبت به اسلام داشته و دارند۰ فرود آمدن یک اندیشه و ایده بزرگ و تحقق یافتن عینی آن در ابتدای امر در یک سرزمین، غیر از آن است که آن حقیقت را در چارچوب یک ملت محصور کنیم ،خواه این محدودیت جغرافیایی باشد یا تمدنی۰
✅ به نظر می رسد انقلاب اسلامی و این کشور و سرزمین ایران چند دهه ای است سر نوشت شان سخت به هم گره خورده است ( با عرض معذرت از مثال: شبیه نسبت خلافت عثمانی با ترکیه و یا سرنوشت انقلاب آزادیخواهی ۱۷۸۹ با کشور فرانسه که به نام انقلاب فر انسه معروف شد ) پرسش مهم امروز ما این است چند درصد از موفقیتها و چند درصد از آسیب ها به این دو حوزه در هم تنیده تعلق دارند ؟ جواب این پرسش و دهها پرسش دیگر به این طرح مسئله بر می گردد که ما منزل فعلی و قبلی و بعدی را درست تحلیل کنیم ۰
✅انقلاب اسلامی نوعی بیداری اسلامی است که در قرون قبلی تولد دوباره یافته تا بخاطر شرایط مختلف ذهنی و عینی به سرزمین ایران رسیده است ؛ بنابراین انقلاب اسلامی در ذات خودش یک حقیقت فراملی و بین المللی است اما تفسیر ایرانی این انقلاب در قالب نظام جمهوری اسلامی ایران ، این امر را هرچند رشد کیفی داد و در قالب یک سرزمین بزرگ به نمایش گذاشت اما فراموش نکنیم امری که ذاتا فراملی بود را موقتا به نوعی "هویت ملی" مبدل ساخت ۰
✅به نظر می رسد هنر و کار بزرگ نخبگان قزلباش صفویه در ایجاد کشور شیعی ایران در پنج قرن قبل و ابتکار و تداوم حرکت بیداری اسلامی امام خمینی در پیوند حقیقتی فرا ملی و جهانی با سرنوشت و هویت یک ملت میتواند ما را با این صورت مسئله تاریخی و سیاسی و فکری عمیق تر پیوند دهد ؛ از این منظر نه نظریات ناسیونالیستی و نه ایده های "امت گونه انتر ناسیونالیستی " نمی توانتد تفسیر ابعاد این امر مهم را به درستی تبیین نمایند ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰تاثیر متقابل انقلاب اسلامی و هویت ایران (۲)🔰
(نظریه جدید پیرامون فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی و درک ماهیت موج سوم خدمات متقابل اسلام و ایران )
✅اسلام امری یکتا و حقیقتی جهانی و فرا مکانی و فرا زمانی هست و نحوه قرار گرفتنش در قالب یک سرزمین ، ماجرایی بس عجیب و پیچیده در خود دارد ؛ مشابه این مطلب را قرنهاست متفکران سیاسی مغرب زمین می خواهند در اذهان جا بیندازند که "پروژه لیبرالیسم " نوعی" پروسه جهانی" است ، و سرنوشت و هویت همه ملت ها را به تدریج رقم خواهد زد ۰
✅ مسئله بیداری اسلامی مسلمانان به طور کلی و نهضت های شیعی در قرون اخیر به طور خاص "حقیقت تحول زا" بوده ، در اندیشه و درون خود نیز نوعی ظرفیت و بالندگی را دارا می باشند و این یعنی مبدل شدن به یک" تمدن نوین جهانی" است ۰
✅این توفیق و "فرصت تاریخی" امروز به دلایل مختلف در اختیار ایران اسلامی شیعی قرار گرفته است۰ اگر ملیون و وطن دوستان غیر رمانتیک و غیر تخیل گرا میخواهند شعارهای ملی و افتخارات قومی شان در محدوده یک سرزمین بماند ، به این طرز فکر اشکالی نیست و این شاید از نظر آنان قسمتی از توانمندیهای تاریخی ملت ایران باشد ( مراجعه کنید به اندیشه ایرانشهری دکتر جواد طباطبایی و مباحث نوروزی دکتر صادق زیبا کلام و نظریه جمهوری و امامت آقای دکتر سعید حجاریان) ولی نمی توان از ظرفیت عظیم دیگری هم که ملت ما امروز از آن برخوردار است غفلت نمود۰ البته لازم نیست ظرفیت ملی این طرف را با ظرفیت فراملی در طرف دیگر مقابل هم قرار داد۰
✅پرسشی مهمی که ملیون و یا حتی ناسیونالیست های وطنی میتوانند بدان توجه کنند این است که عظمت جهانی نام ایران در آینده ، نیاز به به یک حقیقت جهانی و فطری و فراملی دارد ؛ اگر ما امروز از این ظرفیت و توان و موقعیت تاریخی استفاده نکنیم مثل گذشته تاریخی عثمانی و ترکیه فعلی و یا تمدن اسلامی گذشته اسلامی نسبت به کشور های فعلی عربی خواهیم شد ۰ بنا بر این میتوان خصوصیات قومی و ملی خود را حفظ کرده ولی به نوعی آرمان های ملی را در آن ایده جهانی جستجو نمود ؛ از این منظر اگر واقعا دنبال حتی عظمت نام ایران هم باشیم از این فرصت تاریخی فرا ملی میتوانیم به بهترین نحوی استفاده کنیم۰( البته منظور استفاده مادی و ابزاری نیست)
✅ شاید امروز بتوانیم با تاسی به فیلسوف متفکر استاد مرتضی مطهری یکبار دیگر از مرحله سوم خدمات متقابل اسلام و ایران در قالب انقلاب و تمدن اسلامی ایران سخن گفت و بسیاری از معادلات و مجادلات و گفتگوهای نظری را از دریچه این نظریه نگریست۰ گفتیم مرحله سوم خدمات متقابل اسلام و ایران ، چون مرحله اول به قرون اولیه اسلامی و مرحله دوم به قرن دهم هجری و طلوع مجدد تشیع در محدوده سرزمینی ایران و مرحله سوم امروز در نگاه تمدنی به بیداری اسلامی با پیشتازی تشیع و ایران خواهد بود ۰ آمادگی برای این مرحله هر چند عبور نظری و تاریخی از اندیشه های متفکرینی مثل مرحوم سید جمال الدین اسدآبادی و امثالهم را ایجاب می نماید اما این عبور به معنای قرائت غربی و لیبرالیستی و ناسیونالیستی و نوعی ارتجاع و جاهلیت مدرن از پدیده عظیم بیداری اسلامی دو قرن اخیر و انقلاب اسلامی معاصر نیست ۰
https://eitaa.com/drmousanajafi
#تاریخ_سیاسی
📚📚📚امام علی علیه السلام و تبدیل فرصت خلافت به حقیقت امامت و اعلان عمومیشهادت صحابه به "حدیث غدیر"
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰پرسش یکی از مخاطبین محترم
سلام
✅از استاد سوال کنید در گذشته امام برای فهم جنبش مشروطه از کتاب مشروطه کسروی استفاده می کردند.
ایا اکنون هم کتاب کسروی این شان را دارد که کتاب مرجع برای فهم مشروطه باشد یا خیر؟ کتابهای مرجع فهم جنبش مشروطه اکنون کدام است؟
✅جواب :
زمان ما با زمان مرحوم امام راحل از نظر تعداد کمی و کیفی منابع فرق زیادی وجود دارد ۰
همچنین در مورد وقایع خیلی مهم و جریان ساز مثل مشروطه که سر فصل یک سده را تعیین می کند بایستی مقداری فاصله زمانی با واقعه ایجاد شود ؛ مثل یک کوه بلند که بایستی از آن دور شد تا بتوان عظمتش را بهتر درک نمود۰ لذا امام به زمان مشروطه نزدیک تر و ما از آن دورتریم ؛ این بدان معناست که ایشان" جزئیات" را بهتر و ما "کلیات " آن نهضت بزرگ را بهتر می فهمیم ۰
✅البته این نکته را هم بگویم تاریخ مشروطه احمد کسروی کتاب بیطرف و صادقی در نقل همه وقایع مشروطه نیست و بسیار جانبدارانه و حتی با تعصب منطقه ای و حتی گزینشی نوشته شده است ، هر چند دارای نثری قوی و البته نکات مهمی هم می باشد ۰ به نظرم این کتاب بیشتر از آنکه تاریخ مشروطه ایران باشد ، بایستی برای نامش گفته شود : تاریخ مشروطه آذربایجان !!
✅نکته دیگر در سئوال دوست محترم درباره کتب شناخت مشروطه است؟ هر چند یک کتاب جامع و کامل در مورد مشروطه وجود ندارد (کما اینکه در مورد انقلاب اسلامی هم چنین منبع کاملی نیست) ولی میتوان گفت کتب و منابع مشروطه شناسی به چند گروه تقسیم میگردد :
-کتب مربوط به وقایع مشروطه و یا تاریخ نقلی و اسناد ۰
--کتب مربوط به تحلیل وقایع مشروطه و یا تاریخ تحلیلی
-کتب مربوط به اندیشه های عصر مشروطه و یا تاریخ فکری مشروطه ؛ هر کدام از این سه بخش کتب خاص خود را طلب می کند ۰
✅اگر از کتب خود حقیر ناجیز خواسته باشید برای بخش سوم کتاب" بنیاد فلسفه سیاسی ایران در عصر مشروطه" چاپ موسسه تاریخ معاصر ایران و برای مطالعه اجمالی کلیات مشروطه کتاب" مشروطه شناسی" چاپ نشر آرما را میتوانم معرفی نمایم ۰
موفق باشید
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰مواجهه عالِم دینی با عالَم غیر دینی🔰
✅✅سخنی پیرامون ماهیت انقلابی امام خمینی در عصر جدید
https://eitaa.com/drmousanajafi
26.9M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔰موشن گرافی کوتاه و آموزنده درباره :
✅شناخت ابعاد تاریخی - سیاسی قراردادها و عهدنامه اروپائیان در ایران
🔵🔴(قرارداد استعماری رویتر)🔴🔵
https://eitaa.com/drmousanajafi
محورهای مصاحبه با ماهنامه اندیشه نامه :
جنگ تمدنها ، جنگ برتری ها
۱ - تمدن اسلامی و ماهیت آن
۲ -نقش انسان کامل در بازیابی تمدن اسلامی
۳ - تفاوت تمدن اسلامی با تمدن مسلمانان
۴ - آرمانشهر اسلامی و جهانشهر معنوی
۵ -عصر موجود و عصر موعود
۶ - تمدن نوین اسلامی در تقابل با نظم نوین جهانی
۷ - نقد جنگ تمدنهای هانتیگتون
۸ - تقابل نظریه بیداری اسلامی با جنگ تمدنها و نقد تمدن غرب و فلسفه تحول تاریخ و نظریه پایان تاریخ
https://eitaa.com/drmousanajafi
👇👇👇
1_12944836.pdf
886.5K
متن مصاحبه دکتر موسی نجفی با ماهنامه اندیشه نامه :
جنگ تمدنها ، جنگ برتری هاست
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰پرسش یکی از مخاطبین محترم
جناب استاد دکتر موسی نجفی
سلام عليكم
✅احتراما همانطور كه مستحضر هستيد حضرت رضا(ع) در جريان هجرت تاريخ ساز خود از مرز شلمچه و خوزستان (كه تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي دروازه ورود تشيع به ايران هست) وارد ايران شده اند و از شهرهاي مختلفي نیز عبور كرده اند.
گرچه در گذشته بدليل عدم تحقيق جامع و ميداني اين مسير مورد اختلاف(نظري) بوده است، ولي خوشبختانه اخيرا با ورود بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي این موضوع تقریبا به یک نتیجه نهایی و قطعی رسیده است.
يعني مسير ... خوزستان، کهگیلویه، بخشی از فارس، يزد، خراسان و ... تا مرو .
✅نكته قابل تأمل اين است كه در اين مسير قدمگاههايي وجود دارد كه در برخی شهرها (مثل خرمشهر – آبادان، بهبهان، ابرکوه و نیشابور)، ده ها هزار نفر از مردم هر ساله در سه مناسبت (ميلاد، شهادت و سالروز ورود امام هشتم به هر شهر) مراسمات رضوي باشکوهی دارند ؛ نوع نگاه مردم مسير به مقوله قدمگاه و ورود حضرت يك نگاه اسلامی و نگاهي مقدس است نه يك رويداد تاريخي و باستاني...
*✅حال سوال این است که آیا برپایی و تقویت این مراسمات،(با رعایت صحت تاریخی، حفظ شئونات اسلامی و مدیریت درست فرهنگی توسط علماء ) می تواند در تمدن رضوی و اسلامی نقش آفرین باشد؟ توصیه شما به آستان قدس رضوی و متولیان این آیین ها در شهرهای مسیر؟
لینک دیدگاه مراجع، علما و محققین پیرامون جاده ولایت و حضور مردم در قدمگاه های امام رضا (ع) / وبگاه قدمگاه بهبهان
https://goo.gl/38a2Rj
مستند پیاده روی تاقدمگاه امام رضا(ع) شهرستان بهبهان پخش شده از شبکه های داخلی و بین المللی
https://www.aparat.com/v/gKn0P
🔴🔵جواب استاد:
✅ با تشکر از پرسش جنابعالی و تبریک بابت درک خوب و زمان سنجی نسبت به ارتباط مباحث تاریخی با زمان حال و برنامه ریزی برای آینده ، عرض میشود ما باید بدانیم که در درجه اول از این "نشانه گذاری ها " چه میخواهیم؟ به دنبال این پرسش ، بهتر می توان به مراحل بعدی فکر نمود ۰
نگاه قدسی به معنای منافات داشتن با نگاه تاریخی و ارزشهای آن نیست و هر چه تحقیق و مستندات تاریخی در این رابطه بیشتر شود، ابعاد عمیق تر و جالب تری از این قضیه که حتی "ملیت جدید" قرون بعدی ما ایرانیان در آینه آن قابل رویت است معلوم میگردد۰
✅اما در مورد تمدن رضوی و مسئله قدمگاه ها به نظرم به نکته خوبی اشاره کردید چرا که مهمترین نکته که فاصله فرهنگ را با "تمدن" پر میکند ، حضور عینی و عمیق فرهنگ در جامعه است و این مطلب لابد بایستی با روشها و آئین ها و آدابی خاص و ویژه و با توجه به اصول و معتقدات صحیح فرهنگ شیعه صورت پذیرد ؛ شاید این چنین برنامه ریزهایی بهتر است مرحله به مرحله و نه خیلی کلی و دراز مدت باشد تا در صورت جواب عمیق نگرفتن بتوان آن را اصلاح نمود ؛ البته در این موارد اقدام شتابزده و نسنجیده و بدون برنامه های عمیق معنوی و فرهنگی میتواند نقض غرض باشد و واکنش منفی و طعن و تبلیغات دشمنان اهل بیت علیهم السلام را به همراه بیاورد ۰
🔵اما نکته آخر اینکه گفته بودید توصیه شما به مسئولین و متولیان امر در این مورد چیست ؟ باید بگویم من معمولا به اینگونه مسئولین و مدیران توصیه ای ندارم ؛ و خدا را شکر آنها هم نه به توصیه امثال بنده التفاتی و احتیاجی ندارند ۰ پس هر دو طرف راضی ۰🔴
موفق باشید
http://mousanajafi.ir
https://eitaa.com/drmousanajafi
https://Sapp.ir/drmousanajafi
https://ble.ir/drmousanajafi
مرحوم آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی :
🔰نکته ناب عرفانی :
✅معنای یحب المتطهرین
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰تاثیر متقابل انقلاب اسلامی با هویت ملی ایران(۳)🔰
(گذار استکمالی از "انترناسیونالیسم اسلامی" به نظریه" ایران اسلامی شیعی" )
✅در برخی از موضوعات به ظاهر کم اهمیت اجتماعی گاهی می شود به ریشه یابی ها و بحرانهای بزرگتری رسید که اگر از منظر نظریه پردازی سیاسی به آن توجه نشود هزینه های سنگین حتی امنیتی در پی خواهد داشت ؛ نمونه این مطلب بحث هایی بود که چند روزی فضای مجازی را به خود مشغول نموده و جامعه شیعی ایران را نسبت به برخی مسائل جهان اسلام حساس نمود ؛ به نظرم صرف نظر از فضای مجازی و مسائل و طراحی های خارج از کشور ، در اینگونه مسائل نوعی حساسیت ملی طبیعی وجود دارد که بایستی ریشه یابی گردد ۰
✅در مورد شعائر انقلاب اسلامی و پیوند آن با سرزمین ایران به نظر می رسد در پایان دهه چهارم و شروع دهه پنجم عمر جمهوری اسلامی تحولات و صورت مسئله جدیدی شکل گرفته؛ صورت مسئله ای که تقریبا به اشکال و انحاء مختلف در جامعه و سطوح طبقات گوناگون در جریان است ۰ این افق و زمینه حتی دستاویز سیاستمداران روحانی و غیر روحانی در عرضه انتخابات نیز گشته است ۰ به نظر می رسد در این مسئله سه گروه و تفکر قابل ره گیری باشند :
✅اول : گروه طرفدار ایران بدون حضور بین المللی و توجه صرف به مشکلات داخلی بدون توجه به سایر حوزه های سیاسی و یا فرهنگی بیرون از سرزمین و جغرافیای ایران ؛ البته خود این گروه طیف وسیع و متنوعی را در برمی گیرند و از افراد ایران دوست و وطن خواه تا عناصر وابسته به شبکه های خارجی را شامل می گردد و نوع مهندسی شده شعارهای آنان در افراطی ترین وضعیت شعار نه غزه و نه لبنان ، جان فدای ایران می باشد ۰ این تفکر، گاه در حالت شاذ خود به حذف اسلام از منافع ملی حکم می دهند و تعابیر ناسیونالیستی آنان با نوعی سکولاریسم پیوند می یابد۰
✅دوم : گروه و طیف بعدی پیوند مطلق میان آرمانهای بین الملل اسلامی با منافع ایران قائلند ؛ البته در این طیف هم تنوع و گستردگی و افراط و تفریط بسیاری دیده می شود و در تندترین و رادیکال ترین حالت و حتی در موارد شاذی با پاک کردن صورت مسئله سرزمینی ایران و قبول نکردن ممیزات و یا امتیازات ملی به نوعی طرف"انتر ناسیونالیست اسلامی " می روند ۰افکار و سیاست های مرحوم سید جمال الدین اسدآبادی و سیاست نگاه به امپراطوری عثمانی و برخی قرائت های امروزین آن میتواند شاهد مثال تاریخی و شاخصی بر این طیف باشد۰البته نوع عملی نگاه سید جمال الدین اسدآبادی به وحدت اسلامی چون به نحوی موجب سیادت و برتری امپراطوری عثمانی می شده و هویت شیعی و ارزشهای ملی ایران را نادیده می گرفت از سوی مراجع شیعه و بزرگانی مثل آیت الله میرزای شیرازی مورد پذیرش جدی قرار نگرفت ۰ امروز بعد از گذشت بیش از یک صد و بیست سال ضرورت اصلاح این نظریه احساس شده و با توجه به جایگزینی و برتری و پیشتازی انقلاب اسلامی ایران و نابودی امپراطوری عثمانی در صد سال قبل بایستی نسخه جدید و متحول و متکامل این نظریه طراحی گردد۰
✅سوم ؛ به گروه و طیف سومی هم می توانیم توجه نماییم که منافع ملی ایران را به عنوان بزرگترین و مهمترین کشور شیعی جهان و پایگاه اصلی انقلاب اسلامی مد نظر داشته و به نوعی با ترکیب عناصری از ملیت ایرانی در سایه مذهب تشیع رسیده و البته این صبغه شیعی را نه در سیاست های تکفیری و بنیادگرای افراطی بلکه در سایه "سیاست تقریبی" جستجو می کند؛ لذا در این نگاه ، اصل "حفظ پایگاه" ایران اسلامی شیعی است و کمک به لبنان و یا خصومت با اسرائیل با زاویه نگاه ام القرای جهان اسلام یعنی حفظ و محوریت ایران بایستی صورت بگیرد ۰
🔴در حقیقت در این نظریه سوم ، ایران در" بین الملل اسلامی" حضور عمیق و فعال داشته ولی این حضور با حفظ "هویت شیعی" و رهبری ستادی و مرکزی سرزمینی ( و نه قومی) ایران بوده و با نوعی" دست برتر" در همه زمینه ها همراه خواهد بود ۰ به نظر می رسد این نظریه نه توهم و بلند پروازی بلکه بیان واقعیتی ملموس در بیان وضعیت جهان اسلام و قدرت و هژمونی و رهبری ایران اسلامی است و این برتری بخاطر مقیم شدن انقلاب اسلامی در سرزمین ایران و مسیر درستی است که امام خمینی ، ایران را در دهه های قبلی در آن قرار داده و امروز ثمرات و ابعاد آن در نوعی مدنیت نیرومند دینی در ایران اسلامی شیعی قابل رویت است ۰ 🔵
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰تاثیر متقابل انقلاب اسلامی با هویت ملی ایران(۴)🔰
(گذار استکمالی از ایران "ام القرای جنبش ها " به نظریه ایران" ام القرای تمدن دینی" )
✅ در این نگاه ، ایران امام خمینی به عنوان متمدن ترین و پیشرفته ترین کشور اسلامی نه در شرایط مساوی بلکه به عنوان برترین و بالاترین جایگاه نسبت به سایر دول اسلامی عمل خواهد کرد ۰ این نقش شاید به نحوی شبیه هژمونی امریکا برای غرب و لیبرالیسم و یا شبیه جایگاه رهبری شوروی سابق برای سوسیالیست های عالم خواهد بود ۰ در این نگاه هر کمک و یا هزینه ای که در جهان اسلامی بشود به نحو مستقیم و یا غیر مستقیم به منافع سرزمینی ایران مربوط میشود و ایران به عنوان تمدن اسلامی - ایرانی ، رهبری نوعی نظریه بین الملل اسلامی را بر عهده خواهد داشت و عناصر ولایت شیعی و روحیات ایرانی در این بین الملل اسلامی رشد و تکامل و برتری می یابند ۰همچنین نگاه به فلسطین و افریقا و یمن و سوریه و لبنان و عراق و مسائلی مثل بنیادگرایی و داعش و جریانات تکفیری و اسرائیل با زاویه نگاهی مستقل و معین و با افق فکری و چشم انداز گفته شده نگریسته میشود ۰ همچنین برخی از طیف های گروه اول هم اگر دنبال واقعیت زمانه باشند و به تخییلات باستان گرایی فکر نکنند میتوانند به خوبی عظمت ایران و ایرانی را در این نظریه سوم ببینند۰
✅تاکید بر این نکته ضروری است که طرح بحث تمدن در نقطه ثقل نظریه ام القری به جای جنبش ها و نهضت ها نه به معنای بی توجهی و نفی کمک به دیگر مسلمانان و یا شریک نشدن در مبارزات رهایی بخش ملل مسلمان یمن و بحرین و فلسطین است ؛ بلکه مباحث تمدنی ابعاد وسیع تر فرهنگی و علمی و مدنی نسبت به مسائل سیاسی و یا نظامی داشته و دارد و در این نگرش جدید ایران اسلامی شیعی و ام القرای تمدنی در همه ابعاد پیشتاز و الگو و شاخص و معیار قرار می گیرد ۰ این در حالی است که نظریه قبلی فاقد چنین شمول و تکامل و برتری فرهنگی و مدنی بود ۰ به کار بردن واژه " استکمال" در اول عنوان و بحث دقیقا برای تفهیم این مطلب است ۰
✅با توجه به ضرورت تبیین علمی این نگاه و درک واقعیت تاریخی آن از صفویه تاکنون ، به نظر می رسد جبهه مومن به ارزش های انقلاب میتوانند از سطح تحلیلی و ادبیاتی گروه دوم (یعنی انترناسیونالیسم اسلامی) به افق گروه سوم ( یعنی محوریت ایران اسلامی شیعی ) انتقال نظری و عملی داشته باشند؛ چرا که این چارچوب نظری هم شرافتمندانه بوده هم مبتنی بر واقعیات دهه چهارم و پنجم انقلاب اسلامی است و البته با واقعیات فکری و مذهبی پنج قرن اخیر تاریخ ایران همخوانی دارد و در نهایت با روحیه ملی ایرانیان و حس غرور و شخصیت قومی آنان در تضاد نمی باشد ۰
🔴در نهایت به نظر می رسد ایران اسلامی شیعی در شرایط" تمدنی" بایستی نوعی زاویه نگاه ویژه متکامل تر ( و نه متفاوت تر ) از ایران مرحله نهضت و جنبش داشته باشد ۰ اگر این ضرورت و رشد ملی درست درک نشود بیم آن می رود که نوعی ناسیونالیسم افراطی سکولار و یا نوعی لیبرالیسم وارداتی ظاهرا وطنی از این آب گل آلود ماهی گرفته این "پروسه ملی تاریخی" را مبدل به نوعی " پروژه مهندسی شده سیاسی" نمایند۰🔴
https://eitaa.com/drmousanajafi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#تاریخ_سیاسی_امامان_شیعه
بصیرت افزایی در سیره سیاسی ائمه اطهار علیهم السلام
🔰حفظ "استقلال فکری" و "هویت سیاسی " در تاریخ شیعه ، "عیاری" فراتر از حرکت نظامی و انقلابی
https://eitaa.com/drmousanajafi
🔰🔰این مطلب را یکی مخاطبین محترم فرستاده اند و به دنبال آن پرسشی را طرح کرده اند:
🔸باز خوانی وقایع تاریخی
✳️☸️ عهدنامه ترکمانچای یا جنگ ترکمانچای!؟
✍️#امیرناظمی
👈هر شکستی پل پیروزی نیست!!؛ گاه میتواند پلی به سوی یک شکست بزرگتر شود. هنر تبدیل شکست به موفقیت از بازاندیشی و یادگیری از شکستها آغاز میشود.
🔸آیا اشتباه ما ایرانیان شیوه مذاکراتمان بود!؟ یا اشتباه برآوردهای نادرستی بود که منجر شد به جنگی غیرضروری و نهایتا امضاء عهدنامه!؟
همهمشکل تاریخنخوانی ما از همین نقطه آغاز میشود؛ یعنی جایی که ما ننگین بودن را به یک عهدنامه نسبت میدهیم. اما واقعیت آن است که ما وارد یک بحران غیرضروری شدیم به نام جنگ دوم ایران و روسیه! جنگی نابرابر که متوقف کردنش جز از طریق یک عهدنامه امکانپذیر نبود!! و شاید ترکمانچای کمترین هزینهای بود که برای این منظور میشد پرداخت!!.
سال ۱۸۱۳ م. (۱۱۹۲ ه.خ.) معاهدهگلستان میان ایران و روسیه منعقد شد. معاهدهای که به دلیل مشکلات روسیه در جنگ با فرانسویها، با کمترین میزان باجخواهی و با تمایل روسها منعقد شد. اما زخم این معاهده بر تن ایرانیان باقی ماند. ۱۳ سال بعد از معاهدهگلستان، ایرانیان خودخواسته وارد نبردی نابرابر شدند، که در عمل منجر به شکست سنگینی شد!! تا شکست اول پلی باشد برای شکست دوم!!
🔸 اما چه شد که ما شکست دوم را خوردیم؟ و چرا بازخوانی آن برای ما ضروری است؟
ریشههای شروع جنگ برآوردهای اشتباه سیاستمداران ایرانی بود که در ادامه آمده است.
🔺برآورد اشتباه۱: ریشههای فرهنگ عزت
عباس میرزا در تمام ۱۳ سال بعد از گلستان، روحش آزرده از شکست بود. او همواره به دنبال جبران حیثیت و آبروی از دست رفتهاش بود. «فرهنگ عزت» به عنوان یکی از بنیادهای فرهنگ ایرانی، توصیهاش مشخص است: برای اعاده حیثیت باید عهدنامه را نقض میکردیم!!
عباس میرزای زخمخورده وقتی دید نیکلای اول جانشین الکساندر در روسیه شده است، فکر کرد زمان خوبی است تا به جبران حیثیت اقدام کند!!.
🔺برآورد اشتباه۲: جنگ ضربهای:
عباس میرزا نمیخواست وارد یک جنگ تمام عیار شود. او میخواست با یک «ضربه ناگهانی» خود را در موقعیت بالاتری برای بازبینی «معاهدهگلستان» قرار دهد. عباس میرزا به این ترتیب این نقشه را کشید تا وانمود کند که نیروهای مرزی سر خود وارد یک درگیری شدهاند و بعد از آنکه چند ولایت و قلعه را گرفتند، روسها را وادار به مذاکره و تغییر مثبت در معاهدهگلستان کند!!.
او میدانست که نتیجهیک جنگ تمامعیار شکست سنگین ایران است؛ اما برآورد اشتباه وی آن بود که روسها برای چنین حملهای بیصبرانه منتظر هستند!! آنها منتظر نقض معاهده از طرف ایران بودند!!.
پس از این ضربهناگهانی، روسها با اطمینان خاطر، پیشروی اولیه ایران را تحمل کردند تا بتوانند با ورود به یک جنگ تمام عیار به سمت مرزهای ایران حمله کنند و تا تبریز پیش بیایند!!.
🔺برآورد اشتباه۳: جنگی با اهداف داخلی:
🔸عباسمیرزا اما در این جنگ اهداف داخلی جدی نیز داشت. او میخواست موقعیت خود را برای جانشینی فتحعلیشاه تحکیم کند. برای همین هم بود که در عهدنامه ترکمانچای تنها بند نامتعارفش تاکید بر حمایت روسها از جانشینی عباسمیرزا به عنوان شاه بعدی ایران است!! گرچه فتحعلیشاه در دل راضی به این جنگ نبود؛ اما نتوانست مانع بروز جنگ نیز شود!!.
جنگهایی که با اهداف داخلی شروع شدهاند اغلب در جهان به شکستهای بزرگ برای ملتهایشان منجر شده است!!
🔸برآورد اشتباه۴: غیرت به جای فناوری!!وضعیت دو ارتش ایران و روسیه از حیث فناوری نابرابر بود. عباس میرزا فکر میکرد با اتکاء صرف بر مقدسات مذهبی میتواند بر فناوری و ارتش آمادهروس غلبه کند. به همین دلیل بود که به تحریک علما اقدام کرد. در این میان حمایت «سید مجاهد» به او کمک کرد. سید پس از صدور فتوای جهاد از کربلا به تهران آمد و سایر علماء را نیز همراه ساخت.
🔺 اشتباه در جنگ، نه عهدنامه
ترکمانچای حالا یک نمونه برای ناکارآمدی مذاکره شده است!! اما واقعیت آن است که ترکمانچای نتیجه اشتباهاتی بوده که ما را به امضاء آن کشاند؛ نتیجهراهانداختن جرقهجنگی که قابل کنترل نبود!!
در این عهدنامه، روسیه در قبال پول شهرهای تسخیر شده تبریز، ارومیه و ... را ترک کرد؛ اما بیش از هر چیز، تحقیری بود که مثل خوره روح ما را قرنها خورد!!
ترکمانچای نتیجه اشتباه سیاستمدارانی بود که فکر میکردند میتوانند با یک ضربه ناگهانی، دست بالاتر را در بازبینی و لغو برخی از بندهای معاهده گلستان بیابند. برآورد اشتباه آنان منجر به شروع یک جنگ خونین، تلفات بالا و نهایتا شکستی بزرگ شد!!.
برای باز خوانی تاریخ «نسخه فارسی عهدنامه ترکمانچای» لازم نیست؛ بلکه باید از اشتباهات سیاستمدارانی آغاز کنیم، که از یک شکست، شکستی بزرگتر ساختند!!.
https://eitaa.com/drmousanajafi