✅ کوبوتْص (ـֻـ)
קֻבּוּץ (Kubutz or Kibbutz)
از حرکتهای الفبای عبری و معادل او در زبان فارسی است. کوبوتص اوی کوتاه است.
✳️ فرق کیبوتص با شروک در کوتاه‌تر تلفظ شدن است.
✳️ برای نوشتن کوبوتص در صفحه کلید جی‌برد، می‌توانید حرف ק را طولانی مدت نگه دارید. در پنجره باز شده، اولین علامت از سمت راست، کوبوتص است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ دسته‌بندی حروف بر مبنای مخارجشان:
✳️ حلقی: א, ה, ח, ע, (ר)
۱. شواپذیر نیستند، جز در موارد استثنا.
۲. تحت هیو شرایطی داگش نمی‌گیرند.
✳️ لبی: ב, ו, מ, פ
✳️ کامی: ג, י, כ, ק
✳️ زبانی: ד, ט, ל, נ, ת
✳️ دندانی: ז, ס, ש, צ, (ר)
✳️ حرکتهای مسروقه:
از آنجا که چهار حرف א, ה, ח, ע به همراه ר، معمولا شوا نمی‌گیرند، درصورتی که طبق وزن یا مکان کلمه، این حروف ناچار به گرفتن شوا شوند، برای راحت‌تر تلفظ شدنشان معمولا حرکت مسروقه می‌گیرند.
✳️ حرکتهای مسروقه شامل سه حرکت است:
۱. خطف پتخ ( ֲ ) با صدای فتحه کوتاه؛
۲. خطف سه‌گل ( ֱ ) با صدای کسره کوتاه؛
۳. خطف کاماتص ( ֳ ) با صدای ضمه کوتاه.
این حرکتها با توجه به حرکتهای قبل و بعد معین می‌شوند.
🔅نکته: حرکتهای مسروقه مختص حروف حلقی است و بسیار به‌ندرت پیش می‌آید که ذیل حروف دیگر قرار گیرند.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ حرکتها در الفبای عبری یا سیستم نیکود נִקּוּד (niqqud or nikud)
حرکتها در الفبای عبری به سه دسته کوتاه، بلند و مسروقه تقسیم می‌شوند.
✳️ حرکتهای کوتاه عبارت‌اند از:
۱. پَتَخ یا پَتَح
פַּתַח (ـַـ)
(Pataḥ)
با صدای ــَ
۲. خیریک خاسر
חִירִיק חָסֵר (ـִـ)
(ḥiriq haser, deficient ḥiriq)
با صدای ای کوتاه
۳. سه‌گُل
סֶגּוֹל یا סְגוֹל (ـֶـ)
(Segol)
با صدای ــِ کوتاه
۴. کوبوتص یا کیبوتص
קֻבּוּץ یا קִבּוּץ (ـֻـ)
(Kubutz or qibbûṣ)
با صدای اوی کوتاه
۵. کاماتص کاطان
קָמַץ קָטָן (ـָـ)
(Qamatz Qaṭan or small qamatz)
با صدای ــُ (در شرایط خاصی، علامت کاماتص که صدای آ دارد، ــُ تلفظ می‌شود.)
✳️ حرکتهای بلند عبارت‌اند از:
۱. کاماتص
קָמַץ (ـָـ)
(Kamatz or qamatz)
با صدای آ
۲. خیریک ماله
חִירִיק מָלֵא (ـִـי)
(ḥiriq male or full ḥiriq)
با صدای ای بلند
۳. تْصِره
צֵירֵי یا צֵרֵי (ـֵـ)
(Tzere Tsere, Tzeirei, Zere, Zeire, Ṣērê)
با صدای ــِ بلند
۴. شروک
שׁוּרוּק (וּ)
(Shuruk)
با صدای اوی بلند
۵. خُلام خاسِر
חוֹלָם חָסֵר (ـֹـ)
(ḥōlem haser, deficient ḥōlem)
با صدای ــُ کوتاه
۶. خُلام ماله
חוֹלָם מָלֵא (וֹ)
(ḥōlem male or full ḥōlem)
با صدای ــُ بلند
✳️ حرکتهای مسروقه عبارت‌اند از:
۱. خَطَف پَتَخ
חֲטַף פַּתַח (ـֲـ)
(ḥaṭaf pataḥ or Reduced Ḥaṭaf)
با صدای ــَ کوتاه
۲. خَطَف سه‌گل
חֲטַף סֶגּוֹל (ـֱـ)
(Ḥaṭaf Segol or Reduced Segol)
با صدای ــِ کوتاه
۳. خَطَف کاماتص
חֲטַף קָמַץ (ـֳـ)
(Ḥaṭaf Qamatz or Reduced qamatz)
با صدای ــُ کوتاه
✅ علامت‌های دیگری هم هستند در سیستم نیکود که صدا و حرکت نیستند، اما نکودا محسوب می‌شوند.
✳️ شوا
שְׁוָא (ـְـ)
Shva or shĕwa
۱. شوا ناع یا شوای متحرک שְׁוָא נָע
(shva na', mobile shva)
شوایی که کمی به سمت ــِ تلفظ می‌شود.
۲. شوا ناخ یا شوای ساکن שְׁוָא נָח
(shva nach, resting shva)
حکم ــْ دارد.
✳️ داگِش
דָּגֵשׁ ( ּ )
(dagesh)
۱. داگش کَل یا داگش ضعیف/ سبک דָּגֵשׁ קַל
(dagesh kal or dagesh qal or weak/light dagesh)
صدای حرف را تغییر می‌دهد.
۲. داگش خازاک یا داگش قوی یا مشددکننده דָּגֵשׁ חָזָק
Dagesh ḥazak or dagesh ḥazaq or strong dot or gemination dagesh)
حرف را مشدد می‌سازد.
⛔️ تعریف کامل تمامی نکوداها قبلا در معرفی خودشان آمده است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ پتخ گْنُوا یا فتحه مستعاره
פַּתַּח גְּנוּבָה
(pataḥ gnuva, furtive pataḥ, stolen pataḥ)
هنگامی که یکی از سه حرف ה, ח یا ע در پایان کلمه بیاید و قبلش صدای بلند آمده باشد، این سه حرف، پتخ می‌گیرند که به آن پتخ گنوا گفته می‌شود.
در این صورت، برخلاف همیشه که ابتدا حرف خوانده می‌شود، بعد صدا، در اینجا ابتدا پتخ خوانده می‌شود، بعد حرف.
مثال:
גָּבוֹהַּ: گاوُاَه (بلند) gavoa(h)
תַּפּוּחַ: تَپواَخ (سیب) tapuach
נוֹסֵעַ: نُسِ‌اَع (سفر می‌رود) nosea
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس اول (۱):👇
الف) فعل ربطی
در عبری، برای زمان حال فعل ربطی (هستم، هستی، هست...) نداریم.
من داوود هستم. = אֲנִי דָּוִד.
✳️ هرچند، در جمله‌های اسمیه، معمولاً برای تأکید بیشتر، برای سوم شخص، بعد از اسم، ضمیر هم آورده می‌شود.
داوود دانش‌آموز است. = דָּוִד הוּא תַּלְמִיד.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس اول (۲):👇
ویژگی‌های اسم:
۱. جنس:
تمام اسم‌ها به دو جنس مذکر (זָכָר) و مؤنث (נְקֵבָה) تقسیم می‌شوند. در عبری، جنس خنثی نداریم.
🔅بطور کلی، اسم‌ها همه مذکرند، مگر اینکه نشانی از تأنیث داشته باشند.
اسم‌های مؤنث معمولاً به ת و ـָـה ختم می‌شوند. استثناهایی نیز وجود دارد که در درس ۶۴ گفته خواهد شد.
در طول درس‌ها نیز اگر استثنایی آمده باشد، در مقابل آن اشاره خواهد شد.
מוֹרֶה (معلم مرد) => מוֹרָה (معلم زن) תַּלְמִיד (دانش‌آموز پسر) => תַּלְמִידָה دانش‌آموز دختر
۲. شمار
در زبان عبری، اسم‌ها مفرد و جمع دارند. مثنى تنها برای موارد خاصی کاربرد دارد.
🔅عموماً با افزودن ִـים (برای مذکر) به اسم‌های مذکر و -וֹת (برای مؤنث)، اسم‌ها جمع (רִבּוּי) بسته می‌شوند.
תַּלְמִיד => תַּלְמִידִים
תַּלְמִידָה => תַּלְמִידוֹת
🔺دقت داشته باشیم که علامت‌های جمع، به اسم مفرد مذکر اضافه می‌شود، حتی برای جمع مؤنث.
🔅برخی اسم‌ها از این قاعده پیروی نمی‌کنند. در هر درس، حالت جمع اسم‌ها در برابر خود کلمه آمده است.
🔅زمانی هم که اسم به ה ختم شده باشد، هنگام جمع شدن، این حرف حذف می‌شود.
מוֹרֶה => מוֹרִים
מוֹרָה => מוֹרוֹת
🔅کاربرد جمع مذکر:
زمانی که اسم جمع به هر دو جنس مذکر و مؤنث اشاره دارد، از جمع مذکر استفاده می‌شود.
سارا و داوود دانش‌آموز هستند.=> שָׂרָה וְדָוִד הֵם תַּלְמִידִים.
۳. شناس (معرفه یا نکره)
در عبری برای اسم‌های نکره علامتی وجود ندارد و بطور کلی، اسم‌ها نکره هستند.
תַּלְמִיד= دانش‌آموز پسری
תַּלְמִידָה= دانش‌آموز دختری
🔅اما برای معرفه کردن اسم، حرف تعریف הַ بر سر اسم می‌آید که حرف اول کلمه بعد از خودش را مشدد می‌کند (حرف اول کلمه، داگش می‌گیرد).
הַמּוֹרֶה= این معلم مرد
הַמּוֹרָה= این معلم زن
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ ویژگی‌های فعل در زبان عبری:
۱. فعل در زبان عبری، عموماً از یک ریشه سه حرفی و گاه چهار حرفی تشکیل شده است.
۲. فعل‌ها دارای سه زمان گذشته، حال و آینده هستند. و البته فعل امر و نهی هم داریم.
۳. فعل در زمان گذشته و آینده، در ده صیغه صرف می‌شود. فعل زمان حال، امر و نهی نیز چهار صیغه دارد.
۴. هر فعل در زبان عبری، در یک باب یا بینْیان (בִּנְיָן یا בניין) صرف می‌شود. هفت باب اصلی و پرکاربرد در زبان عبری هست. چهار باب کم‌کاربرد هم داریم که کمتر به آن پرداخته می‌شود.
سه حرف اصلی فعل در این باب‌ها قرار گرفته، معنای خاص، حالت لازم یا متعددی و معلوم یا مجهول پیدا می‌کنند.
✅ فعل در زمان حال👇
فعل‌های عبری در زمان حال، در اصل فعل نیستند، بلکه اسم فاعل هستند. به همین خاطر است که ما در زمان حال، صرف فعل نداریم، بلکه اسم فاعل را در چهار حالت به کار می‌بریم.
۱. مفرد مذکر
۲. مفرد مؤنث
۳. جمع مذکر
۴. جمع مؤنث
✳️ به این ترتیب،
یک فعل زمان حال، یا به عبارت دقیق‌تر یک اسم فاعل، برای چند شخص به کار می‌رود.
۱. مفرد مذکر برای من، تو، او (مذکر)
אֲני, אַתָּה, הוּא
۲. مفرد مؤنث برای من، تو، او (مؤنث)
אֲני, אַתְּ, הִיא
۳. جمع مذکر برای ما، شما، آنها (مذکر)
אֲנַחְנוּ, אַתֶּם, הֵם
۴. جمع مؤنث برای ما، شما، آنها (مؤنث)
אֲנַחְנוּ, אַתֶּן, הֵן
بنابراین، زمانی که می‌گوییم: «من می‌گویم.» در واقع معنای اصلی آن «من گوینده هستم.» می‌شود.
👈 אֲנִי אוֹמֵר. (مفرد مذکر)
👈 אֲנִי אוֹמֶרֶת. (مفرد مؤنث)
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ کلمات جدید درس اول (שיעור א):👇
אֲנִי: من
אַתָּה: تو (مذکر)
אַתְּ: تو (مؤنث)
הוּא: او (مذکر)
הִיא: او (مؤنث)
אֲנַחְנוּ: ما
אַתֶּם: شما (مذکر)
אַתֶּן: شما (مؤنث)
הֵם: آنها (مذکر)
הֵן: آنها (مؤنث)
גַּם: همچنین
הַ...: حرف تعریف
🔅הַ... به کلمه بعدش می‌چسبد.
مثال: הַמּוֹרֶה= المعلم (معرفه)
וְ...: و (حرف عطف)
🔅וְ... به کلمه بعدش می‌چسبد.
مثال: דָּוִד וְרוּת= داوود و روت
כֵּן: بله
לֹא: نه
מַה (מָה- מֶה): چه کاره؟، چه چیز؟
🔅صدای مم (מ) با توجه به صدای کلمه بعدی مشخص می‌شود. ضمن اینکه حرف اول کلمه بعدی نیز اگر حلقی (א, ה, ח, ע + ר) نباشد، داگش می‌گیرد.
مثال: מַה שָּׂרָה? (سارا چه کاره است؟)
מוֹרֶה (מוֹרִים): معلم (مذکر)
מוֹרָה (מוֹרוֹת): معلم (مؤنث)
מִי: چه کسی؟
שָׁלוֹם (שְׁלוֹמוֹת): سلام، صلح
שִׁעוּר ~ שיעור (שִׁעוּרִים ~ שיעורים): درس
תַּלְמִיד (תַּלְמִידִים): دانش‌آموز (مذکر)
תַּלְמִידָה (תַּלְמִידוֹת): دانش‌آموز (مؤنث)
🔆 کلمه‌ای که بعد از علامت تقریبا (~) آمده و نقطه‌گذاری نشده، حالت آن کلمه در متن ماله است.
✅ بررسی درس اول:👇
📝 عنوان
שִׁעוּר "א"
درس اول
הַמּוֹרֶה: שָׁלוֹם, תַּלְמִידִים.
معلم: سلام دانش‌آموزان!
🔺הַמּוֹרֶה: הַ + מוֹרֶה
🔅حرف تعریف بر سر מוֹרֶה آمده، حرف اول מוֹרֶה داگش گرفته.
🔺תַּלְמִידִים: תַּלְמִיד + ִים
🔅ساختن جمع مذکر
אֲנִי הַמּוֹרֶה.
من معلم هستم.
הַתַּלְמִידִים: שָׁלוֹם, מוֹרֶה.
دانش‌آموزان: سلام معلم!
🔺הַתַּלְמִידִים: הַ + תַּלְמִידִים
🔅תַּלְמִידִים حرف تعریف گرفته، اما چون حرف اولش (תּ)، خودش داگش‌دار بود، تغییری نکرد.
הַמּוֹרֶה: מִי אַתְּ?
معلم: چه کسی [هستی] تو؟
🔅מִי از نام سؤال می‌کند.
🔅کلمه‌ای برای فعل ربط (هست، است) در عبری نداریم.
שָׂרָה: אֲנִי שָׂרָה.
سارا: من سارا [هستم].
הַמּוֹרֶה: שָׂרָה, אַתְּ מוֹרָה?
معلم: سارا! تو معلم [هستی]؟
🔺מוֹרָה:
🔅چون سارا مؤنث است، از کلمه مؤنث معلم برای او استفاده شده.
🔅وقتی از شغل کسی سؤال می‌کنیم، آن شغل نیاز به حرف تعریف ندارد.
שָׂרָה: אֲנִי לֹא מוֹרָה.
سارا: من نیستم معلم.
🔅לֹא برای منفی کردن جمله استفاده می‌شود.
אֲנִי תַּלְמִידָה.
من دانش‌آموز هستم.
🔺תַּלְמִידָה: תַּלְמִיד + ָה
🔅مؤنث شدن اسم مفرد مذکر با افزودن کاماتص و هی.
הַמּוֹרֶה: שָׂרָה, מִי הִיא?
معلم: سارا! چه کسی [هست] او؟
שָׂרָה: הִיא רוּת.
سارا: او روت [است].
גַּם הִיא תַּלְמִידָה.
همچنین او دانش‌آموز [است].
הַמּוֹרֶה: מִי אַתָּה?
معلم: چه کسی [هستی] تو؟
דָּן: אֲנִי דָּן.
دان: من دان [هستم].
אֲנִי תַּלְמִיד.
من دانش‌آموز [هستم].
הַמּוֹרֶה: דָּן, מִי הוּא?
معلم: دان! چه کسی [هست] او؟
דָּן: הוּא דָּוִד.
دان: او داوود [است].
גַּם הוּא תַּלְמִיד.
همچنین او دانش‌آموز [است].
הַמּוֹרֶה: שָׂרָה וְרוּת,
معلم: سارا و روت!
אַתֶּן תַּלְמִידוֹת?
شما دانش‌آموزان [هستید]؟
🔺תַּלְמִידוֹת: תַּלְמִיד + וֹת
🔅اسم مفرد مذکر با וֹת (علامت جمع مؤنث) جمع بسته شده، برای اشاره به دو دختر.
הַתַּלְמִידוֹת: כֵּן, אֲנַחְנוּ תַּלְמִידוֹת.
دانش‌آموزان (مؤنث): بله، ما دانش‌آموزان [هستیم].
הַמּוֹרֶה: דָּן וְדָוִד,
معلم: دان و داوود!
🔺וְדָוִד: וְ + דָּוִד
🔅با اضافه شدن حرف عطف (וְ) بر سر דָּוִד، داگش دالت (דּ) افتاده.
✳️ نکته: همانطور که آموختیم، حروف بِگِدکِفِت یا داگش‌دار (בּגּדּ כּפתּ) در ابتدای کلمه حتما داگش دارند. اما با افزوده شدن برخی حروف، مثل حرف عطف، به قبل از آن داگششان را از دست می‌دهند.
אַתֶּם תַּלְמִידִים?
شما دانش‌آموزان [هستید]؟
הַתַּלְמִידִים: כֵּן, אֲנַחְנוּ תַּלְמִידִים.
دانش‌آموزان: بله، ما دانش‌آموزان [هستیم].
הַמּוֹרֶה: רוּת, מַה שָּׂרָה וְדָוִד?
معلم: روت! چه کاره [هستند] سارا و داوود؟
🔺מַה שָּׂרָה: מַה + שָׂרָה
🔅سارا چون بعد از מַה آمده، حرف اولش داگش گرفته.
רוּת: תַּלְמִידוֹת.
روت: دانش‌آموزان.
🔅از لفظ مؤنث استفاده کرده.
הַמּוֹרֶה: לֹא, רוּת.
معلم: نه، روت!
הֵם תַּלְמִידִים.
آنها دانش‌آموزان [هستند].
🔅از لفظ مذکر استفاده کرده. چون همانطور که در قواعد گفتیم، صرف وجود یک مذکر در یک جمع، لفظ مورد استفاده را مذکر می‌کند.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim