#فرهنگ_عامه #زبان_شناسی #آران #بیدگل 💠#زبان_دهی ✍لهجه آرانی (آرونی، آرُنی) یا آرونی بیدگلی بخشی از گویش شهر آران و بیدگل است که از زبان دهی و زبان فارسی قدیم گرفته شده است. در واقع بسیاری از واژه‌های اصیل فارسی در این گویش دیده می‌شود. 📌این #گویش به گویشهای یزدی، اصفهانی و گویشهای مرکزی ایران بسیار نزدیک بوده و اشتراکات زیادی با آنها دارد. 📌زبان مردم این شهر که در اصطلاح به آن زبان رایجی (زبان دهی)می‌گویند، از زبانهای پهلوی قدیم است که تا این زمان در سرتاسر شهرها و بخشهای حاشیه کویر (اردستان، نطنز، بادرود، زواره و ...) با اندک تفاوت در گویش، رایج است و با زبانهای دیگر از جمله زبان تاتی ایران وجوه مشابهی دارد. 📝بر طبق نوشته‌های #احسان_یارشاطر در دانشنامه ایرانیکا آران دارای یک گویش مرکزی است که بومی‌ها آن را زبان دهی می‌نامند و این گویش شبیه گویش بیدگلی و گویش جامعه یهودیان کاشان است. این گویش بیشتر در محله‌های دهنو و زیرده آران و بیدگل رایج است، اما در حال حاضر به تدریج جای خود را به گویش پارسی داده است. 📌به طور کلی گویشهای پهنه ی آران و بیدگل، خواه روستاهای درون کوهساران و خواه آبادیهای گسترده در کویر و دشت آن، هم از لحاظ واژگان و هم از لحاظ دستوری و آوایی اهمیت خاصی دارد. در سالهای اخیر تحقیقات پراکنده‌ای دربارهٔ زبان باستانی صورت گرفته که مفصل‌ترین آن در زمینه دستور زبان و فرهنگ واژگان، کتاب زبان کویر (کتاب اول) تألیف حسین (عباس) علیجانزاده آرانی و کتاب تاریخ بیدگل از #حسین_هاشمی_تبار است. #حسین_علیجانزاده_آرانی https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3879 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#فرهنگ_عامه #آران #بیدگل #گویش #زبان_شناسی 💠#زبان_دهی 📌نمونه‌هایی از واژه‌های رایج در این گویش آورده شده‌اند: آلاباش: زودباش آلشی: اشتباهی آله: قسمت آونگو: آویزان اسکنجه: سکسکه الجدّ: از لج تو الگاله: برگه خشک قیسی انجوجک: آفتابگردان انگولک: وررفتن اونجادَ: در آنجا ای خاطرا: به این خاطر باخواجه: پدربزرگ بادگرفتن: عصبی‌شدن بادنجم: بادمجان باغسوره: پدر زن، پدر شوهر باکی: تا اینکه باوو: گربه (اصطلاح کودکانه) بزا: بگذار بسو: ظرفی خاص بفر: برف بلن (یا بلو): ظرف گلی بزرگ گنبدی شکل و مشبک مخصوص نگهداری غذا بُق: گونه پاترک: بلندشو پامپ: تلمبه پتال: آدم کثیف پسف کردن: پس‌اندازکردن پسله: کنج پسینی: عصر پنگاندن: سرهم کردن پیشاب: مدفوع پَل گرفتن: روی بدن کشیدن ترتره: چرخ ترشاله: برگه خشک زردآلو تنگرفتن: کشیدن ته بروبنه: ته‌مانده چیزی جایی کُن: بریز جرقنابه: خیلی کثیف چاجه: راه آب، دریچه فاضلاب چرخ: دوچرخه چغولی: گِله کردن چقزر: چقدر چینه: دیوار گلی چُلم: آب بینی حشیمت: عفت و وقار خاب: خب خال کردن: کوفت کردن خسرو: مادرشوهر، مادر زن خناقه: حلق داگوجی: دالی (بازی کودکانه) در و بخش: در و پنجره دغز: ترک دقّه: تاول دوک دوکینا: جوجه تیغی دوکونه: لگد دولخ: باد شدید همراه با غبار[۵] رجه: ریسه زک زدن: توی ذوق زدن زیغ: ترش زِلقدون: چانه سگ صحرایی: مارمولک سیخه: اتاق کوچک صحرایی سِرکو: سنگی که در آن می‌کوبند شید: پهن شیره خواب: خواب سنگین عروس خدا: کفشدوزک غسّاردابشورن: از غسالخانه سردر بیاوری[۶] غلبول: غربال فسینی (پسینی): عصر فن فنو: (:فین فینو) کسی که آب بینی‌اش مرتب آویزان است فنداری: پنداری فین: آب بینی فیومه: بهانه فِس فسو: تنبل قلقله: گردن قوقو: یاکریم (پرنده) قولوقچه: بزمجه قیس قیس: پیوسته قَلقولوچه: قلقلک کال: نارس کالَک: دستمبو کپیدن: خوابیدن کجه: قفس کناراب: دستشویی کنده: زیرزمینی در زیرزمین خانه[۷] کَسکلیج: مدفوع پرندگان کُلّه: گلو گلیزه: آب دهان گوموره: وررفتن گُرم: پس گردن لخشیدن: لغزیدن لولیدن: پیچیدن ماجُ: مادربزرگ (مامان جون) مچولی: کوچک نالی: تشک نساقده: آفتاب ندیده، جایی که آفتاب به آن نمی‌تابد. نگد: نارس نوشره: نوه (یا نتیجه) نیفه: خشتک نیقچه: خیلی کم هادر: مواظب همچیوا: از این طرف هندات: تصمیم، همت هَ بگی بشی: بنشین دیگر وادار: ساکت شو واشدار: ایستاده نگه دار والخشیدن: پیچ خوردن ورخش زدن: درخشیدن ورکندن: نیشگون گرفتن ورکلاشیدن:گاز زدن وشگون: نیشگون وشیل: بی نمک یاده: جاری (هم‌عروس) یتیم غوره: لوس بارآمده یک گو و یک گاله: یکسان یه کته: یک‌کمی https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3879 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#فرهنگ_عامه #زبان_شناسی #آران #بیدگل 💠#زبان_دهی 📚لغات و اصطلاحات در لهجه ی مردم بیدگل: ✍زبان اهالی آران و بیدگل ، فارسی رایج ولی دارای لهجه های متفاوتی هستند. زبان محلی این منطقه که در اصطلاح به آن زبان «دهی» می گویند از زبان های پهلوی قدیم است که تا این زمان در سرتاسر شهر ها و بخشهای حاشیه کویر (نطنز، بادرود، زواره و ...) با اندک تفاوت در لهجه رایج است و با زبانهای دیگر ایرانی چون ترکی، لری، کردی و #مازندرانی وجوه مشابهی دارد. 📌به طور کلی گویشهای پهنه کاشان، خواه روستاهای درون کوهساران و خواه آبادیهای گسترده در کویر و دشت آن، هم از لحاظ واژگان و هم از لحاظ دستوری و آوایی اهمیت خاصی دارد. در سالهای اخیر تحقیقات پراکنده ای درباره گویش آران و بیدگل صورت گرفته که مفصل ترین آن در زمینه دستور زبان و فرهنگ واژگان محلی، کتاب « زبان کویر » تالیف عباس علیجان زاده است. ادوارد براون می گوید: « شک نیست که چون زبانهای متشابه وسعت دارند قطعاً دارای ریشه های باستانی هستند.» 📌وقتی که با افراد بعضی از روستاهای اطراف کاشان و نطنز و آران و بیدگل صحبت می کنیم، وجه تشابه زیادی بین شیوه ی تکلم آنهاست. البته دربعضی لغات تغییراتی از جهت تلفظ ایجاد شده است ولی اصل ریشه یکی است. بعضی ها گفته اند که اصل این لغات مربوط به #زبان_پهلوی ساسانی است. ✍این لغات و اصطلاحات توسط وبلاگ «بیدگل به زبان کاریکاتور» جمع آوری، تنظیم و تکمیل شده است. وبلاگ های استفاده شده در تکمیل این لغات: http://cbb.blogfa.com http://bidarshahr.blogfa.com http://011832.blogfa.com http://bidgoltaims.mihanblog.com https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3879 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─ ✍زبان مردم بیدگل که با آن تکلم میکنند فارسی است اما گویش محلی هم وجود دارد که از قدیم الا یام بین مردم بیدگل وجود داشته که هنوز هم بعضی از محلات بیدگل با آن صحبت میکنند که مشهور به زبان (دهی) است. متاسفانه این زبان در حال انقراض است و کودکان و جوانان این شهر به گویش نیاکان و اجداد خود آشنایی ندارند. این زبان ریشه باستانی دارد. 📌بعضی روستاها و شهرهای اطراف کاشان و نطنز نیز به این زبان تکلم میکنند البته در بعضی لغات تغییراتی از جهت تلفظ ایجاد شده ولی اصل ریشه زبان یکی است. ✍#ادوارد_براون در کتاب یکسال در میان ایرانیان صفحه ۱۷۶ وقتی تشابه بین سه زبان گهرودی (قهرودی) نطنزی و دری یزدی را بیان میدارد می افزاید: 《ولی شک نیست که چون این زبانها تشابه وسعت دارند قطعا دارای ریشه های باستانی هستند.》 📚در زیر بعضی از لغات این زبان میخوانید: حیوان / حیوو مرغ / کَرگ گنجشک / ماریجه گربه / مالجینه خارپشت / دوک دوکینه پا / پو خون / خی دندان / دِدو بینی / دماغ پستان / چیچه گریه / برمه پسر / پور پدر / پِیر مادر بزرگ / ماجو بچه / وچه ✍نوشته شده در یکشنبه هفدهم آبان ۱۳۸۸ ساعت 2:56 توسط #حسین_بیدگلی "زبان دهی" http://bidgoly.blogfa.com/post/179 https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3879 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#آگاهی_بخشی #زبان_شناسی #زبان_مادری ♦️۳۸ زبان مادری ایران در آستانه نابودی! 🔹زبانی که دیروز باهاش قصه‌ها گفته می‌شد، امروز در سکوت محو می‌شه! ۳۸ زبان در ایران در حال ناپدید شدن هستن، بی‌صدا، بی‌خبر... 🔹هر زبانی که از بین بره، تکه‌ای از تاریخ ما گم می‌شه. 🔹اما چرا هیچ‌کس در موردش حرف نمی‌زنه؟ چه اتفاقی داره می‌افته؟ 🎥این ویدئو رو ببینید، قبل از اینکه خیلی دیر بشه... @Akhbarefori ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 💥#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

#زبان_شناسی #زبان_مادری 🟡 آموزش به زبان مادری یا آموزش زبان مادری؟ مساله این است! 🔸 تصور کنید یک کودک در سیستان، ریاضی را به بلوچی یاد بگیرد، یکی در کردستان به کردی، یکی در تبریز به ترکی، و بعد هر سه نفر برای ورودی دانشگاهی در تهران به فارسی امتحان بدهند. چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا با اینکار تنوع زبانی تقویت می‌شود یا نابرابری آموزشی افزایش پیدا می‌کند؟ 🔸 این روزها، بحث آموزش به زبان مادری در فضای مجازی دوباره داغ شده. برخی تصور می‌کنند که این سیاست به معنای حق طبیعی کودکان برای یادگیری زبان مادری‌شان است، اما تفاوت ظریفی اینجا وجود دارد: آموزش زبان مادری با آموزش همه دروس «به» زبان مادری، متفاوت است. 🔸 اصل پانزدهم قانون اساسی ایران به‌وضوح می‌گوید که آموزش ادبیات زبان‌های محلی آزاد است، اما زبان رسمی کشور فارسی است. این یعنی فرزندان این سرزمین باید بتوانند زبان مادری‌شان را بیاموزند، اما نظام آموزشی کشور نمی‌تواند به چندین زبان تقسیم شود. چرا؟ چون زبان آموزش، یک ابزار ارتباطی ملی است، نه یک مسئله صرفاً هویتی. 🔸 در یک مثال روشن؛ هند با بیش از ۲۰ زبان رسمی، همچنان زبان انگلیسی را به‌عنوان ابزار ارتباط بین اقوام مختلف حفظ کرده است، زیرا فقدان زبان مشترک، مانع پیشرفت علمی و اقتصادی شده بود. کشورهایی نیز که سیاست آموزش به زبان مادری را اجرا کرده‌اند، اغلب با چالش‌های بزرگی روبه‌رو شده‌اند. 🔸 برای مثال، فیلیپین این سیاست را برای مقاطع ابتدایی اجرا کرد، اما تحقیقات مؤسسه توسعه فیلیپین (PIDS) در سال ۲۰۱۸ نشان داد که دانش‌آموزانی که فقط به زبان محلی تحصیل کرده بودند، بعدها در زبان رسمی و دروس علمی دچار ضعف شدند. در نتیجه دولت مجبور شد سیاست را تغییر دهد و دوباره بر آموزش به زبان رسمی تمرکز کند. 🔸 در اوکراین، پس از کاهش استفاده از زبان روسی در مدارس، بخش‌هایی از کشور حس جدایی‌طلبی پیدا کردند و این موضوع به یکی از زمینه‌های تنش و درگیری تبدیل شد. در یوگسلاوی نیز نبود یک زبان مشترک، یکی از عوامل فروپاشی این کشور در دهه ۹۰ شد. https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/4199 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─