eitaa logo
پژوهش اِدمُلّاوَند
393 دنبال‌کننده
10.7هزار عکس
1.2هزار ویدیو
233 فایل
🖊ن وَالْقَلَمِ وَمَايَسْطُرُونَ🇮🇷 🖨رسانه رسمی محسن داداش پورباکر پژوهشگراسنادخطی،تبارشناسی وفرهنگ عامه 🌐وبلاگ:https://mohsendadashpour2021.blogfa.com 📩مدیر: @mohsendadashpourbaker 🗃پشتیبان: #آوات_قلمܐܡܝܕ 📞دعوت به سخنرانی و جلسات: ۰۹۱۱۲۲۰۵۳۹۱
مشاهده در ایتا
دانلود
پژوهش اِدمُلّاوَند
꧁꧂🌼꧁꧂🌼꧁꧂ ‍ 🔷بِــــــــــــــــل ( بیل) ، گــــــــــــــــاراز (گِرواز) 🔶کاربردهای بیل در زندگی روزمره مردمان هزارجریب یا تبرستان مازندران 🔶کشاورزان هزارجریبی یا تبرستانی ِ مازندران، از بیل ،زمین هایی را که شیب تندی دارند یا زمین هایی که وسعت کمی دارند شخم می زنند غلّات ( گندم ، جو، گُرس،ارزن) می کارند . 🔶باغداران به کمک بیل ، نهال درخت ( شِل) می کارند . چال کود درست می کنند خاک اطراف درخت را شخم می زنند ( گِل بِن). آب نهر و جوی( کِله) را برای آبیاری به سمت درختان هدایت می کنند . 🔶 ( تقسیم کننده سهم آب ) ، به کمک بیل ، و و انتقالِ آب( ) درست می کند یا آنرا تعمیر و بازسازی می کند .سپس آب را بطور مساوی براساس برنامه زمان بندی شده ، بین کشاورزان ِ شالیکار تقسیم کرده و آب رودخانه را از طریق جوی به سمت ِ زمین های شالیزار هدایت می کند می فرستد. در مقابل حق الزحمه یا دستمزدی دریافت می کند . 🔶به کمک بیل ، گِل را با کاه ترکیب کرده، کاهگِل درست می کنند و خانه کاهگِلی و همچنین ساختمان و سرپناه گِلی مانند اصطبل ، طویله ، تندیر خانه می سازند . به وسیله بیل، ملاتِ سیمان و ماسه برای بنایِ ساختمان و ویلایِ مدرن امروزی درست می کنند. 🔶کشاورزان هزارجریبی با استفاده از بیل و کج بیل (هوکا ) و تیشه ( تاشه)، باغچه را شخم و بیل می زنند و خاک را آماده کاشتنِ انواع سبزیجات (سیر محلی ، کَئی، سِ زمینی) و صیفی جات می کنند . 🔶با استفاده از بیل اطراف و دور تا دور ِ باغ و باغچه ( لَته و لِتکا) ، کانال و خندق یک‌متری ( جَر) می کَنَند یا حفر می کنند مانع آسیب و دسترسی ِ حیواناتِ آفات ( تَشی: جوجه تیغی ، اَرمِنجی: خارپشت) به محصولات باغچه و سبزیجات می شوند . 🔶دامداران تبرستانی ، از طریق بیل ، پِهن و فضولات دام اهلی(پوش) را از داخل استراحتگاه و خوابگاه ( کالُم ، کِرِس، چفت و پَر ) جمع آوری و تمیز کرده ، سپس بیرون در محدوده ای تعیین شده انباشته می کنند تا به کود حیوانی تبدیل شود سرانجام برای رشد و غنی سازی و حاصلخیزی خاک ، به مزرعه و باغ انتقال می دهند . 🔶استفاده از بیل برای زیر و رو کردن و شخم زدن ِ زمین هایی مناسب هست که خاک تُرد و تقریباً نرم و شکننده دارد . برای زمین هایی که خاک ِ خیلی سفت و سخت دارد برای کَندَن آن از وسیله ای به نام گاراز [گِرواز] استفاده می کنند . از گاراز در حفرِ چاه ، و کندن زمین برای ایجاد ِ اجاق هیزمی گلی ِ بزرگ ( گَتِ کِئله ) جهتِ پختنِ رُب میوه های جنگلی ( هَلی تِرشی، کاندِس تِرشی، خاروِندی دِئشُو یا شیره خرمالوی وحشی ) استفاده می شود . 🔶گاراز [گِرواز] سر ِ فولادی ِ تیز و صاف و تخت و کلفت و خیلی سنگین دارد با کوبیدن و فشار عمودیِ نیروی دست ، بیشتر و بهتر در زمین سخت و سفت فرو می رود و برای حفر کردن نسبت به بیل کارایی بهتری دارد . 🔶 دور از جان . برای کندن و آماده سازی قبر مُرده و دفن کردن ، از بیل استفاده می کنند . 🔶در مکالمات روزمره مردمان هزارجریب ، به عاج گراز یا خوک وحشی ( خو، خی) ، بِل، خوبِل(او) می گویند. (نزدیک بیئِه خو وِه ره بِل بَزنه). 🔶بیل ها دارای شکل های مختلف می باشند بعضی تخت و صاف هستند راحت در خاک فرو می روند و خاک را زیر و رو می کنند برخی قسمت داخلِ آن گود و فرو رفتگی و کمی عمق دارد که برای برداشتن و جابه جایی و انتقال خاک و ملات مناسب هستند . 🔶در مراسم عروسی قدیم ، با استفاده از بیل ، ذغال افروخته و گداخته( اَنگِئله) یا خاکستر داغ را بر می داشتند و روی سینی مسی ( مَجمه) ،که روی دیگ‌های بزرگ برنج قرار داشت می ریختند تا برنج مجلسیِ داخل دیگ(پِلا ) روی اجاق گِلی هم از زیر و هم از رو حرارت ببیند ، دم بکشد . 🔶چوپان ها و دامداران و گالش ها به وسیله بیل ، چاله های کوچک در قسمت پایین دست و اطراف چشمه درست می کنند که به عنوان آبشخور دام ( اُخاره) برای آب دادنِ گوسفندان و گاو مورد استفاده قرار می گیرد. 🔶گالِش در بِنه سر ( گالِش منزل) و چوپان تبرستانی با بیل ، خاکستر داغ روی ظرف ِ کِلوا پَج می ریزد تا کِلوا نون درست کند . 🔶با بیل ، ماسه های اطراف رودخانه را جمع آوری کرده داخل تریلی تراکتور ریخته و برای مصرف به روستا انتقال می دهند .‌ 🔶 بِل پِشتی ( کتک زدن با پشت بیل) ، روش تربیتی منسوخ شده برای ترساندن افراد تنبل و شیوه دفاعی برای ترساندن هنگام درگیری بود.‌ http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2967 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑 @edmolavand 📚ܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─