🦋پــوشــش ،پوشــاک(لـــا، رَخـت) ،لـــبـاس مــحـلـــی و سنــّتی زنــان هـزارجـریـب مــازنــدران
✍️خانم نجما نجّار لندی _هزارجریب مازندران
📝پژوهش جناب ابوالفضل وکیلی
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📜فعل های زبان تبرستانی یا تبری (بر اساس گویش منطقه هزارجریب یا تبرستان ِ مازندران ) ،(قسمت ۲۵)
🔶شور بالا بیُوردِن = مشکل و دردسر و گرفتاری ایجاد کردن ، دسته گل آب دادن ، خرابکاری کردن
🔶راه داری هِکاردِن = چشم انتظاری کردن ، منتظر ماندن برای مسافر به غربت رفته، چشمبه راه بودنِ کسی یا فرزندان به خانه مخصوصاً از طرف پدر و مادر پیر و فرسوده
🔶نار بُوردِن = تازه خُو بُردِن = تازه خوابیدن، درست الان یا چن لحظه پیش به خواب عمیق فرو رفتن . (مِه دِل تازه نار بُورده چِه وِسِّه مِه ره بیدار هِکاردِنی؟! )
🔶دوش سَری دَوِستِن دَوِسِّن ، کول بَییتِن= کودک را به پشت خویش بستن ، دوش یا کول گرفتن
🔶خاش کار جِه بَرِسیئِن= کارهای روزمره و شخصیِ خویش را انجام دادن ، به امورات خود پرداختن و رسیدگی کردن
🔶شِرت یا شِرد هِدائِن = بدون توجه و ناآگاهانه آب یا وسیله ای را دور ریختن و انداختن یا پرت کردن ( اُ ره شِرد دِنی نال بِن شِنِندی شاید آدم رد بَواشه )
🔶رَد بَویئِن(واو) = عبور کردن ، رفت و آمد کردن، رفتن ( مش رمضون دَویئِه پِشت خانه جِه رَد بیئِه شیئِه )
قبول نشدن ، انتخاب نشدن در مسابقه ( پارسال مِه وَچه ثلث سوم امتحان نِدا رد بَویئِه)
اشتباه خواندن و درست تلفظ نکردن هنگام درس ( دِتا کلمه ره رد بَیمه اشتباهی بَخُوندِستِمه ) .( خاسته سخنرانی هِکانه چن تا کلمه ره رد بَویئِه)
🔶دَکِتنه، دَکِتِن =افتادن ، از بلندی به روی زمین افتادن یا پرت شدن (آغوز بِنه دَکِته ،وَچه نال جِه تَه دَکِته).
باهم درگیر شدن و قهر کردن ، گلاویز شدن ، رابطه یِ دو دوست بهم خوردن (وِشُون دوستی بهم بِخارده هِدی جِه دَکِتِنه )
شکست خوردن ، قبول نشدن ، رد شدن در آزمون یا امتحان در مدرسه( اَمسال مِه وَچه دِتا کتاب ره دَکِته رد بَویئِه قبول نَویئِه)
🔶تهیه بَییتِن = تدارک دیدن ، تهیه و فراهم کردن ، آماده کردن غذا یا جشن و مراسم
(مَش قاربُون ! تِه نِخواسّی اَمِه زمین ره کِل هِکانی یا نِخواستی اِزال بَزنی، اِما ره گوتی خَوِر دایی ! اَگِنا غِذا تهیه نَیتِمه : مشهدی قربان ! تو اگر نمی خواستی زمین ما را شخم بزنی به ما می گفتی خبر می دادی آگاه مان می کردی! وگرنه یا در غیر این حالت یا صورت غذا برای ناهارت آماده نمی کردم ) .
🔶تهیه ره هِدائِن ، بِنار ره هِدائِن ، تِه تهیه ره دِمّه، تِه بِنار جِه رِسِمّه = به حساب کسی رسیدن ، تنبیه کردن ، مجازات کردن کسی ، نوعی هشدار و تهدید کلامی .
🔶دِل کانِک هِدائِن ، دِل کانِک دِنه ، دِل کُنِک دِنه ، دِل تارکُنِک = فخرفروشی می کند ، دلداغی می دهد، دل شکاندن با نیّت و انگیزه پنهان، تحقیر کردن و رو کم کردن . ( چه دُمبه وِنِه منظور چه چی بیئِه ! خاش دستبند و گِردِنی ره هِی نِشُون دائِه ! خاسته خاسّه اِما ره دِل کُنِک هادِئه ! : نمیدانم منظورش چی بود چرا النگوهایش را بطور مداوم نشان می داد شاید می خواست فخرفروشی کند )
اَندِه = این قدر
هِی = بطور مُداوِم و پیوسته و پشت سر هم، زیاد . چه چی هِی اَندِه اینوَر وُ اونوَر شونی؟ اِتّا جا هِنیش : چرا اینقدر زیاد این طرف و آن طرف می روی ؟)
🔶بیدَسُپایی(بی دست وُ پایی) هِکاردِن =
بی قراری کردن ، عجله و شتاب کردن ، صبر نداشتن ، مضطرب و آشفته و دل نگران بودن. (چه چی اَندِه بی دسُ پایی کاندی؟!تِه پیئِر معلوم نیئِه مازِرُون جِه اَمرو اِنه یا فِردا !)
🔶دِرُوغدَوِن هِکاردِن = دروغگویی کردن ، حرف و صحبت نادرست و اشتباه و برعکس گفتن
🔶دَر بَوِرده ، دَر بَوِردِن= فهمیدن ، پِی بردن، درک کردن ، معنی نوشته ای را فهمیدن
🔶سَر هِکِتِن ، سَر هِکِته = شناختن ، فهمید چه کسی هست . تشخیص داد ، موضوع و مطلبی را فهمید . ( شِمانِ اِشاره ره هَمون اَوِّل سَر هِکِتِمه : منظورِ عکس العمل تان را همان لحظه اول فهمیدم )(تِه مِه ره نِشُوسی ولی مِن همون اول سَر هِکِتِمه فلانیِ وَچه هَستی : تو نتوانستی مرا بشناسی ولی من همان لحظه اول تشخیص دادم شناختمت که فرزند فلانی هستی )
🔶در هِکِتِن ، در هِکِته = آشکار شد ،فاش و علنی و پخش شد . ( وِنِه گَند در هکته : رازش و عیبش آشکار و برملا شد )
🔶کناری بِئِشتِن = ذخیره کردنِ چیزی برای روز مبادا و نیاز
🔶کِناری هِکاردِن = کار واجب و ضروری را به سرانجام رساندن به پایان رساندن (مِن خاشِ وَچه ها ره کِناری هِکاردِمه : بچه های خودم را به خانه یِ بخت فرستادم تلاش کردم بچه هایم ازدواج کردند)
📝پژوهش جناب ابوالفضل وکیلی
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2376
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📜فعل های زبان تبری یا تبرستانی ( براساس گویش منطقه هزارجریب یا تبرستانِ مازندران )(قسمت ۲۶)
🔶هِلکُن ،هِلکُون ، ،هلاکِن ، هِلکُنِستِن : بِتِکان،تکون بده. تکان دادن چیزی یا فرشی یا چادری یا سفره، تکاندن
(خاشِ ( شِه) لا ره هِلکُون وِنِه تَن گرد و خاک بِنه دَکِّله :لباست را بتکان تا گرد و خاکش روی زمین بریزد )
🔶دار هائیتن = اِحاطه کردن ، در بر گرفتن، تمام بدن را پوشاندن پوشش دادن . اشاره به ازدحام و انبوه چیزی .
هِوا خَلِ گرم بَویئِه ،مَغِز گُو ره دار هاییته : از شدت گرمای زیاد ،انبوهی از مگس های،دور تا دور و اطراف گاو را احاطه کرده است .(اینجه جِه هِرست هِرِستِه ! مِلجه اِمان ره دار هاییته : از اینجا بلند شو مورچه تمام بدن مان را دربرگرفته احاطه کرده پوشانده است)
🔶دار هِکاردِن هاکِردِن= آویزان کردن ( زِنا مِه چَمتا ره دار هِکان: همسرم ! کوله پشتی پشمی یا دوشتوره مرا آویزان کن)
🔶خاش بَمُوئِن =از چیزی خوش آمدن،خوش آمدگویی و استقبال کردن ،
(مِره تِه قِوا جِه خاش بَموهِه: از کُت تو ، خوشم آمد.
بَفِرمین خَل خاش بَمونی، بفرمائید خیلی خوش آمدید)
🔶 شِناس بَویئِن =آشنا شدن ، شناخت پیدا کردن
🔶یِکّه شِناس بیئِن =فقط به یک نفر شناخت داشتن و عادت داشتن ( این وَچه یِکّه شناس هَسّه ، این حِیوُن یِکّه شِناسه : این بچه فقط به یک نفر(مادرش)عادت دارد نسبت به دیگران واکنش نشان می دهد می ترسد گریه می کند، این حیوان مثلاً اسب فقط به یکنفر یعنی صاحبش عادت دارد در غیر این صورت برای سوارکاری یا باربری توسط دیگران ممکن است لگد بزند رَم کند نسبت به دیگران وحشت می کند فرار می کند می گریزد
🔶وُسنیئِن ، بُوسنیئِن (واو)، وُسنیئِه= پاره کردن ،انداختن ، سِقط کردن(گوگ رَسِن ره وُسنیئِه : گوساله ریسمان یا طناب را پاره کرد) ، (وَچه وُسنیئِه : جنین سقط کرد)
🔶کَمِر ره دَوِستِن ، وِنِه کمِر ره وِندِنه! = بستن کمر و پهلو ،کنایه از فریب دادن ، گول زدن ،مکر و حیله بکار بردن ، انگیزه دروغین و کاذب به کسی دادن برای سریع رسیدن به هدف،(عامیانه یعنی شیرش کردن ، هندوانه بغل کسی دادن ).( اِی جان ! عَجِب رَمضُون کاری هَسته ! تِه بِلارم ! فِکر کانِم تنهایی تنهایی تیناری دَه نفر کار ره کانده کانّه . رَمضُون : مِه کَمِر ره وِندِنِنی،وِندِئِنی ؟! یعنی مرا گول نزنید فریب ندهید از من بیگاری نکشید )
🔶بَئیتِن ،بئیته= گرفتن، نفس گرفتگی، تمام کردن کاری .
(خاشّ چَکمه ره مِه دَس جِه بَئیته: چکمه اش را دستم گرفت)( آخ نِنا جان ! مِه لِنگ بَئیته : گرفتگی عضله یا ماهیچه)( اینجه ِ شالیجار دِله بَئییته هَسّه : وجین شده هست کاری که انجام شده است)(حَمبُوم وِره بَئیته ، چاه بَکِندِسته چاه وِره بَئیته : نفس گرفتگی )
🔶سَر نَکشِئنِه ، سَر نَکشیئِن= علاقه و میل به انجام کاری نداشتن ، حوصلهی انجام کاری را نداشتن، انگیزه یا رمق یا رغبت یا تمایل به انجام این کار ندارم،(مِه سر نَکشِنه مهمُونی بِئِم دُومّه جنگ و دعوا بونه)
🔶دِل بَیتِن ، دل بئیته = به دل گرفتن، دلگیر و غمگین شدن ( چه چی اَنده وَجه ره مِنِّت کانّی ، دِل گِرنه گِنّه)
🔶دِل هِدائِن = توجه کردن (پِسِر! کِلاس دِله ، درس ره دِل هادِه )
🔶بَمُو ، بِئَمُو، بِمُو =آمد ، رسید ، وَر آمدنِ خمیر
🔶هِدامه = دادم
🔶هادِ مِه ره ، مِه ره هادِه = بده به من
🔶مَنا بَییتِن ، مَنا گِرنی گِنّی = از حرف و رفتار کسی معنا و منظور برعکس برداشت کردن،بطور نامناسب و نامطلوب و بد معنی کردن . اشتباه فهمیدن ، منظور خاصی گرفتن
🔶دَواش =باش ،بمان، تشریف داشته باش .تعارف کردن میزبان برای ماندن و اقامت بیشتر به مهمان در منزلش به معنی باش. (اَمشُو اَمِه پیش دَواش )
🔶دَواشه = باشد ،خدمتت و نزدت باشد، قابل شما را ندارد .(بیا رمضُون !تِه تُر یا تِه پول ره که مِه ره قرض هِدابی ره بیُوردِمه، قاربُون: دَواشه ، قابل دار نیئِه )
🔶رَم هِدائِن = دور کردن، فراری دادن
🔶رِم بَکشیئِن =بیگاری کشیدن، بیش از حدّ و اندازه از کسی یا حیوانی کار کشیدن
🔶رَحم یا رَم هِکاردِن= دِل سوزاندن، رحم کردن، مهربان بودن،گذشت کردن
🔶پِه یا پِ گوشی هِدائِن ،هداهه! = نشنیده گرفتنِ درخواست و حرف کسی مخصوصاً و آگاهانه و از روی عمد . حرف کسی را پشت گوشش انداخت.بی اعتنایی و بی توجهی کردن به درخواست و تقاضای کسی. بی تفاوت بودن و جواب ندادن.(شهرام ره بَئوتِمه پرچیم دِرِست هِکان خار هِکان ،حرف دِله بیُورده پِه گوشی هِدا)
🔶پاک بِنه هِکاردِن ، پاک بِنه هِکان =پاکسازی کردن ،تمام چیزهای لازم و ضروری را مصرف کردن ، چیزی را برای مصرف در روز مَبادا و نیاز باقی نگذاشتن ، کاملاً پاکسازی کن. (همه یِ غِذا را پاک بِنه هِکان شُوم وِسِّه نِئِل خا؟ !)
🔶لِنگهاییتِن، لِنگ هایر =سرپا گرفتن کودک برای اجابت مزاج(هِرِست هِرِس وَچه ره لِنگ هایر کِش دارنه)
📝 ابوالفضل وکیلی
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
#انتظار
🟢امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف
✍هنیشِــم تاکه تاکه اَی
🌸بَکِشِــم انتــــظاری ره
🍃بِئـی تا بال و پَـر بیرِم
❤️بَـوینم دل مه وا بووه
⏰بِـمو بوردا خَــله جمعه
📍هنیشته غم دِ تا شونِک
🟡که بونه توم مه راداری
⏳مـــه تینـــاری فِنا بووه
💌خله خواهون ته رادارا
🌼گِــلِ، #نــرگِسِ بــویِ جا
🌷گِــلاب پاج کِنه ته رَجّه
🍃بِــموئن رو بِــــرا بَووه
🌸دَما دم ته سِـــراغ هَسّا
🌙نشون از شمبه تا جمعه
💥بِِــــرو ته سَــوزِ شالِ گِر
❤️دِلِ تنگِ سّــــه وا بووه
🌕ته اِفتابی شه سویِ جا
🌸پِــرا هاده سِیــــو اَوره
📌بِــرامِن ناخشـــی ره تا
❤️خِشی به اینجه لا بووه
💐مِن اون، گل باغِ یاس و روز
🌸وِنه مشتِ تِتــی بَووِم
🍃بِیِـــــم پیشــوازِ ته آقا
♥️دِل آ دیم مه جِلا بووه
💞بِرو نَـزّیک! مه دل تنگه
🤎گَلی سر نیشته وه ونگه
🤍تــه را، دارمـه، نمیرِم تا
💔بَــوینِـــم درد، دِوا بووه
💚بِــــــرو دِنیا ســـونِ کوتِر
💔وه هِم بِشکِسّه بال اینجه
💓مه ارمونـــی، تِئی مُنجی
⚖عـــــدالت تـا بِنــــا بَووه
📝برگردون به فارسی
بشینم تا کی تا کی دوباره
چشم انتظارت شوم
تا بیایی و بال در بیارم و پرواز کنم
و ببینم روحیه بگیرم
خیلی جمعه ها آمد و رفت
غم نشسته روی دو تا شانه هایم
کی تمام میشود انتظاریّ ِ من
تا تنهاییم از بین برود
خیلی از مشتاقان منتظر آمدن تو هستند
کا از گل نرگس و بوی آن گلاب می پاشند مسیر تو را
تا آمدن تو فراهم شود
هر لحظه نشان آمدن تو هست و
نشانی از شمبه تا جمعه میگیرند
بیا تا آن گره شال سبزت
برای دل تنگ ما باز شود
تو آفتابی از تابش نور و روشنایی خود
ابر سیاه رنگ را دور کن
و فراری بده ناخوشی و(بیماریها) را
تا اینکه خوشی و سرافرازی اینجا فراهم شود
من از آن باغ گلی که، یاس و رُز دارد
باید پر از شکوفه شوم
بیایم به استقبال تو آقا(امام زمان ) تا
دل و صورتم از (دیدنت)صفا و جلا بگیرد
بیا نزدیک که واقعا دل تنگی دارم
روی گلویم که نشسته است، این صداست
منتظر تو هستم،تا زنده بمانم
ملاقات کنم تو (آقا را) تا دردم درمان شود
بیا که دنیا بمانند کبوتری شده
که بالهایش شکسته است اینجا
آرزوی من تو هستی، ای نجات دهنده،
تا که عدالت بر قرار گردد🍁🍁
✍️احمدعلی خانلری المشیری
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2375
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#شعرمازنی
❤️الهی یار نُمیره مار نَمیره
❤️الهی هیچکسِ بِرار نَمیره
♥️الهی پییر ا خاخِر نَمیرن
♥️الهی هیچ دلِ قِرار نَمیره
📝برگردان
الهی که یاری نمیرد مادری نمیرد
الهی هیچکس برادرش نمیرد
الهی که پدر وخواهر نمیرند
الهی ارامش هیچ قلبی نمیرد
✍حمیدرضا یزدانی اوریمی
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2374
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
#شعرمازنی
💜دوندی مه دل خِش بونه دَووی مه دیاری
🤎بونه دِواره توم بَوه مه بیقراری
🤍افتاب سوایی در بئه بلکوم ته رو جا
💕بونه که سر بووه منه چش انتظاری
💙اتّا سِوایی ونگ و وا محله دَپیته
💝روجای هِمراکت بمویی مه هداری
💞سازه بزومه دروِنِ سرّه ته ارمون
💛پِشتی ره توک دمبه ته یاد جا تناری
🧡خو ویمبه شو آ نصفِ شو ته دیمچالّه
❤️اتّا نِماشون وا ایّارنه یادِگاری
💗کَلّی ره سر دمبه ته خاطر تا سِوایی
💘ته نالِ بن پیدا بَوی توم بَووه زاری
✍️خاطره صابری
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2373
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
💢 #دوبیتی_تبری
🟠درازِ شـو ره غم پرچین دوسّه
🟡صوایی لارِ بار، خرجین دوسّه
🔴کهـــو دلّـه پشــو زنّی، ندونی؟
🟤کلــی هسّا ونه روجین دوسّه؟
✍️محمـد زمان شیــخ
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2372
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
📜طبری حال
#درمون_درد
❤️دل منِ پریک هچی نَوُونه وا
❤️ناله سر دمبه بسون لله وا
❤️غرصه اُغـــم بئی یه دل جِ اجین
❤️وا نَوونه دلِ کلکا و روجین
❤️پِش پشو سرونه دل کنده سروش
❤️مثل کل بمو سمواره خوارنه جوش
❤️دل دره تش وشنه آلیکنه
❤️سون مجنون راهی یِ بیابونه
❤️دق هائیته بس که بسروسته ش ِجا
❤️شو ره صبح کنده تاسو زنده روجا
❤️شیشک همرا شبره ئه دست به دعا
❤️کنده فریاد زنده منجی ره صدا
❤️ای که ته درمون دردا و دوا
❤️دل ته بی ســو کفنــه گــرنه جلا
✍ایسا غفوری کیاسری شبره
🌐http://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/2371
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ 📚 ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand ﷽
#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─