#زندگی_خردمندانه۲۳ 💠 *«نگاه به رحمت بی‌کران خداوند»* 🔷 وقتی به رحمت الهی نگاه می‌کنیم و متوجه گستردگی آن می‌شویم و درمی‌یابیم که ذره‌ای از لطف را نادیده نمی‌گیرد و ذره‌ای از حسنات در پیشگاه رحمت او گم نمی‌شود؛ یک ذره حسنۀ ما را زیاد می‌کند و رشد می‌دهد! یک ذره کار خیر ما را هفتصد برابر می‌کند! جایی برای ناامیدی وجود ندارد؛ پس به آن رحمت امیدوار می‌شویم. 🔶 وقتی باور می‌کنم که خدای سبحان کمین کرده تا خیرات من را رصد کند، حفظ کند و رشد دهد، به رحمت او امیدوار می‌شوم و دیگر، نگران کم‌کاری و نقصان خود نیستم. 🔷 در عین این که خودم را ناقص می‌بینم و کار خود را اندک می‌دانم؛ اما با توجه به رحمت الهی همچنان در مسیر بندگی مقاومت می‌کنم و همان کاری را که انجام می‌دادم، ادامه می‌دهم. 🔶 به تعبیر دیگر، ما یک نگاه به فقر خودمان داریم و یک نگاه به غنای حق. یک نگاه به ممکن‌الوجود بودن خودمان داریم و یک نگاه به واجب‌الوجود بودن خدای سبحان. 🔷 او چون واجب‌الوجود است، هیچ نیازی ندارد و غنی بالذات است؛ اما من چون ممکن‌الوجودم، دائماً به او نیاز دارم و چون نیاز دارم، باید همواره در محضر او بندگی داشته باشم، گرچه می‌دانم که بندگی من کجا و خدایی او کجا! بندگی من قابل قیاس با رحمت واسعۀ او در زندگی من نیست. 🔶 پس انسان به این صورت می‌تواند بین خوف و رجاء را جمع کند. این جمع بین خوف و رجاء، برای مردمِ عادی است. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۴ 💠 *«جمع بین خوف و رجاء برای کُمَّل افراد»* 🍃 امام (ره) می‌فرماید: جمع بین خوف و رجاء برای افراد کامل در واقع جمع بین صفات جمال و صفات جلال است. ❇️ خدای سبحان صفات جمالیه‌ای دارد که به‌واسطۀ آن صفت، ما را مورد لطف و مِهر قرار می‌دهد. همچنین خداوند صفات جلالیه‌ای دارد که با آن صفات، ما را ادب می‌کند و عظمت خود را با آن صفات جلالیه به رخ ما می‌کشد. 🔷 در واقع خدای سبحان، گاهی با رحمتش تجلی دارد و گاهی با عظمتش. عظمت، همان جلالیت است و این دو صفت از هم جدا نیستند. ❇️ اگر اول صفات جمال را ببینیم، پشت پرده‌اش صفات جلال است و اگر اول صفات جلال را ببینیم، پشت پرده این صفات جلال، صفات جمال است. 🔷 اگر من با رحمت الهی آشنا شوم، جلوۀ رحمت الهی را در زندگی‌ام می‌بینم؛ اما بر این باورم که اگر از این رحمت، سوء‌استفاده شود، با عقوبت خدا مواجه می‌شوم. ❇️ در پشت پردۀ همین رحمت، صفت جلال است. خدا می‌گوید ابتدا رحمتم را بر تو عرضه می‌کنم؛ اما اگر از رحمت سوء‌استفاده کردی، با عقوبت من مواجه می‌شوی! اما همین عقوبت، جلوۀ رحمت است، همچنانکه پشت پردۀ رحمت من، عقوبت است. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۵ 💠 *«انواع قلوب اولیای الهی»* 🔶🔸 امام (ره) می‌فرماید قلوب اولیای الهی دو نوع است: 🔸 ۱. قلب بعضی از اولیای الهی، به افق رحمت نزدیک‌تر است؛ به همین جهت صفات جمال در ایشان جلوه‌گرتر است. 🔸 ۲. قلب بعضی از اولیای الهی به افق عظمت نزدیک‌تر است؛ به همین جهت در ایشان صفات جلال جلوه‌گرتر است. ❇️ حضرت یحیی و حضرت عیسی در یک زمان می‌زیسته‌اند؛ اما حضرت عیسی، جلوه‌گر جمال و حضرت یحیی جلوه‌گر جلال خدای سبحان بودند. حضرت یحیی جزو بَکّایین بود و دائماً از ترس خدا گریه می‌کرد. حضرت عیسی حُسن‌ظن خاصی به خدا داشت و دائماً جمال و رحمت الهی را می‌دید. ❇️ بعضی از قلوب عیسوی و بعضی از قلوب یحیوی هستند. اگر به همین نحو به انسان‌ها بنگرید یا خودتان را بررسی کنید، درمی‌یابید که بعضی علی‌رغم این که رحمت را می‌بینند؛ ترس بر رحمت غالب است و در بعضی دیگر رحمت بر ترس غالب است. موازنه‌ای در بین نیست. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۶ 💠 *«نزدیکی به خدای سبحان و متعادل بودن»* 🍃 امام(ره) می‌فرماید: هر چقدر به اصل نزدیک‌تر باشیم، اعتدال وجود دارد. قلب وجود مقدس پیغمبر خاتم در حد استواء و اعتدال حقیقی قرار دارد. ✅ در قلب پیامبر اکرم و همۀ حضرات معصومین، خوف و رجاء یکسان دیده می‌شود. چنین نیست که خوف بر رجاء و یا رجاء بر خوف غالب باشد. ⁉️ اگر سوال شود: کسی که بخواهد از حد استواء خارج شود، بهتر است خوفی باشد یا رجایی؟ 🔶 پاسخ این است که در اینصورت بهتر است که رجاء بر خوف غالب باشد. البته نه به این معنا که به خود، اجازۀ گستاخی بدهیم! بلکه باید در عین حال در محضر حق نهایت مراقبه را داشته باشیم. ✅ بیشتر از این که نگاهمان به پروندۀ عمل خودمان باشد، نگاهمان به رحمت بی‌پایان اوست. به جای این که دائماً نگران عمل خود باشم، مراقبۀ کامل دارم. 🍃 سپس امام (ره) می‌فرماید: خوف و رجایی که کُمّل دارند، فقط مربوط به این عالم نیست؛ بلکه ایشان آن را در برزخ، قیامت و بهشت نیز دارند و اصلا از آنان قابل انقطاع نیست. *این خوف و رجا همیشگی است و در هر نشئه به شکلی جلوه‌گر می‌شود.* 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۷ 💠 *«همبستگی جمال و جلال الهی»* ❇️ جلال خدا هیچگاه از جمال خدا جدا نمی‌شود، جمال و جلال دو روی یک سکه‌اند. لذا هر چند قبول داریم که جلوه‌گری جمال در عالم دیگر بیش از جلال است؛ اما نمی‌توان پذیرفت که در عالم دیگر فقط جمال الهی دیده شود. در این‌صورت جلال و عظمت الهی چه می‌شود؟! ✴️ هرگز نمی‌توان گفت که یکی از آنها وجود ندارد! مگر می‌شود که صفات الهی نابود شود؟! صفات الهی دائمی و همیشگی است و وقتی دائمی و همیشگی است، عالم خاصی ندارد که بگوییم مربوط به این عالم است یا مربوط به عالم دیگر نیست؛ اما جلوه‌گری جمال در آن عالم بیشتر است و این خود یک نوید است. ⁉️ اکنون ما چقدر از رحمت خدا نسبت به خودمان خبر داریم؟ ⏪️ باید بدانیم که میلیادرها برابر آنقدری که خبر داریم را در برزخ می‌بینیم. ✴️ زمانی که نطفه بودم، خدا به من توجه داشت و ارتزاق من در شکم مادر از بند ناف بود. وقتی که وارد این عالم شدم، مادر را مأمور شیردهی و تغذیه کرد و همچنین در تمام دورۀ زندگی‌ام نسبت به من لطف داشته است. حال میلیاردها برابر این الطاف خداوند در برزخ است. ❇️ *وقتی به برزخ برویم، مشاهده می‌کنیم که آنچه که در دنیا از جلوۀ جمالی و لطف خداوند نسبت به خود دیده‌ایم، با این چیزی که در برزخم می‌بینیم، قابل مقایسه نیست.* ✴️ اما این منطق هرگز باعث گستاخی و جسارت نمی‌شود، این منطق باعث می‌شود که مِهر من افزون شود و از روی ترس خدا را بندگی نکنم، بلکه چون دوستش دارم، او را بندگی می‌کنم. ✅ *وقتی می‌بینیم که خداوند آنقدر به ما لطف دارد و همۀ لطفش را نثار ما می‌کند، عاشقانه بندگی می‌کنیم و نه خائفانه و از روی ترس.* 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۸ 💠 *«تعریف عدل»* 🍃 امام (ره) می‌فرماید یکی از سپاهیان عقل، «عدل» است و در مقابلش «جور» از سپاه جهل است. سپس تعریف بسیار زیبایی دربارۀ عدل می‌فرماید: 🔷 «عدل، حد وسط بین افراط و تفریط است». آنگاه تصریح می‌کند که تمام فضیلت‌های ما و همۀ امتیازات ظاهری، باطنی، جسمی، روحی و خُلقی که ما داریم، همه به همین سپاه عقل مربوط می‌شود. 🔷 یکی از امهات فضائل اخلاقی، عدل است، فرد عادل در هیچ امری کوتاهی نمی‌کند، حتی در محبت. 💢 وقتی فردی از کسی خیلی تعریف می‌کند، عادل نیست. وقتی در تعریف کردن از دیگری کوتاهی می‌کند، باز هم عادل نیست. عدالت، انسان را خیلی تنظیم می‌کند. 🍃 امام (ره) می‌فرماید اگر از خدای سبحان پائین‌تر بیاییم، آن کسی که عدالت مطلق را دارد و ذره‌ای افراط و تفریط در او مشاهده نمی‌شود، انسان کامل یعنی وجود مقدس پیامبر خاتم و حضرات معصومین هستند. 🔷 این دوری از افراط و تفریط و قرار گرفتن در حد وسط، به «استقامت مطلقه» تعبیر شده است. 🔷 انساني کامل است که در هیچ کجای زندگی او، افراط یا تفریط مشاهده نمی‌شود به این دلیل که انسان کامل، «صراط مستقیم» است؛ در این صراط مستقیم، ذره‌ای افراط و تفریط وجود ندارد. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۲۸ 💠 *اقسام عدالت۱* 🔶 امام(ره) در تقسیم‌بندی عدالت می‌فرماید: عدالت گاهی در توحید است، گاهی در ادراک عقاید حقه و ایمانیه و گاهی در اخلاق نفسانیه. 🔸 *۱. عدالت در توحید* ◻️ عدالت در جلوه‌های توحید؛ یعنی دیدن خلق، مانع دیدن حق نشود و دیدن حق نیز مانع دیدن خلق نشود. در عین این که کثرت را می‌بینید، وحدت را ببینید و در عین این که وحدت را می‌بینید، کثرت را ببینید. یعنی نه خلق حجابی برای دیدن خالق شود و نه بودن در محضر حق، موجب به چشم نیامدن خلق شود؛ زیرا خلق جلوۀ حق است. ✳️ وقتی مؤمنین به دیدار یکدیگر می‌روند، زیارت مؤمن، زیارت خداست؛ گویا خدا را ملاقات می‌کند. اگر امیرالمؤمنین در نماز، انگشتر خود را به سائل عطا می‌کند؛ چون در این درخواست، خدا را می‌بیند. 🔆🔅 «إِنَّ الْمِسْكِينَ رَسُولُ اللَّهِ، فَمَنْ مَنَعَهُ فَقَدْ مَنَعَ اللَّهَ وَ مَنْ أَعْطَاهُ فَقَدْ أَعْطَى اللَّهَ» 🔅 «بينوايى كه از تو چيزى مى‌طلبد، فرستادۀ خداست. كسى كه او را چيزى ندهد، گويى حق خدا را ادا نكرده است و هر كه او را چيزى دهد، حق خدا را ادا كرده است.» 📘 نهج البلاغه؛ حکمت ۳۰۴ 🔷 گویا حضرت، خدا را در هنگام درخواست سائل مشاهده کرده است! ظاهراً او سائل است، اما باطناً خداست! یقیناً نماز امیرالمؤمنین، همراه با حضور قلب است. العیاذبالله حضرت، لحظه‌ای و ذره‌ای از خدا غافل نشده است. امیرالمؤمنین در اوج قلۀ عدالت است. 🔷 در حال طواف، سائلی به امام صادق علیه‌السلام رجوع می‌کند. امام در وسط طواف، از طواف خارج می‌شود و نیاز او را بر آورده می‌کند و بر می‌گردد؛ یعنی خلق، حجاب نیست. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۳۹ 🔷 *اقسام عدالت۲* 🔹 *۲. ادراک عقاید حقه* ⏹️ وقتی به عالم و همۀ نظام هستی نگاه می‌کنیم، درمی‌یابیم که تمام حقایقی که در عالم وجود دارد، مظهر خدای سبحان هستند و او در همه اشیاء جلوه‌گر است. این عدالت است. ✨ *به دریا بنگرم، دریاتُ بینم به صحرا بنگرم، صحراتُ بینم به دریا و بر و کوه و در و دشت به هرجا بنگرم، آنجا تو بینم ⁉️ *اگر پرسیده شود که این چه ربطی به عدالت دارد؟!* ✅ پاسخ آن است که این عدالت است؛ زیرا خدا را سر جای خودش گذاشتیم! وقتی مظاهر خلقت را نگاه کنیم، او را می‌بینیم و درمی‌یابیم که تمام عالَم مظهر خداست. بنابراین با هیچ‌کس درگیر نمی‌شویم؛ زیرا همه را جلوۀ خدا می‌دانیم! برای همه احترام قائلیم و از دیدنشان لذت می‌بریم؛ زیرا همه، جلوۀ خدا هستند. ✅ این دیدگاه بسیار والاست؛ ولی امکانش برای ما وجود دارد. در این صورت دیگر برای ما خیلی فرق نمی‌کند که در میان جمع باشیم یا در خلوت! زیرا قرار است که به هر جای عالم که نگاه می‌کنیم، او را بیینیم. ✅ به آسمان نگاه می‌کنیم، عظمت خدا را مشاهده می‌کنیم، به دریا که می‌نگریم، شگفتی‌های خدای سبحان را مشاهده می‌کنیم؛ یعنی هیچ وجود مستقلی برای هیچ موجودی در عالم‌ نمی‌بینیم و این نگاه عین عدالت است. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۳۱ 💠 *«تفاوت عدالت در توحید با عدالت در ادراک عقاید حقه»* 🔷 در بحث عدالت در توحید، حجابی میان رؤیت حق و رؤیت خلق وجود ندارد، حضور در محضر حق، حجاب خلق نمی‌شود و حضور در محضر خلق، حجاب برای رؤیت حق ایجاد نمی‌کند؛ اما در بحث عدالت در ادراک عقاید حقه من هر چه را که نگاه می‌کنم، او را می‌بینم؛ به همین جهت به جایی می‌رسم که: ✨ *عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست* و ✨ *عاشقم بر لطف و بر قهرش به جد وین عجب من عاشقم بر هر دو ضد* 🔶 وقتی به هر کجای عالم نگاه می‌کنم و در همه چیز جلوۀ او را می‌بینم، به من خوش می‌گذرد! 🔷 در عین این که تصور می‌شود اجرای عدالت، بسیار دشوار است؛ اما در حقیقت خوش‌گذرانی است! بطور مثال ما در زندگی‌مان فکر می‌کنیم اگر نامرتب باشیم، آسوده‌تریم! در حالی‌که هرچه مرتب‌تر باشیم، راحت‌تریم! ما هر چقدر منظم‌تر باشیم، خوش‌تریم؛ چون هر چیز سر جای خود است. 🔶 حال در تقسیم دوم عدالت، من همه چیز را سر جای خودش می‌گذارم، چرا که باور دارم در همه چیز خدا جلوه‌گر است. در این‌ صورت به من نیز خیلی خوش می‌گذرد! چون در هر چه که می‌نگرم، او را در آیینه‌های مختلف می‌بینم. همه آیینۀ او هستند و من در آن آیینه‌ها او را می‌بینم. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۳۲ 💠 *اقسام عدالت۳* 🟩 *۳. عدالت در اخلاق نفسانیه.* ◻️ ما در درون خود سه قوه داریم: قوۀ شهویه که جذب منافع را دارد، قوۀ غضبیه که دفع ضرر را بر عهده دارد و قوۀ واهمه که قوۀ خیال است. در این سه قوه باید عدالت حاکم شود. امام (ره) می‌فرماید منظور از سخن امام صادق علیه‌السلام که «عدالت» جزو سپاه عقل و «جور» جزو سپاه جهل است، همین نوع سوم است. سپس به طور مختصر این 🔷🔹 سه قوه را برای ما توضیح می‌دهد. 🔹 ۱. *قوۀ واهمه* که به آن قوۀ شیطنت نیز گفته می‌شود. این قوه از کودکی همراه انسان است. از طریق این قوه، انسان، مردم را دور می‌زند، به مردم دروغ می‌گوید، خدعه می‌کند و نیرنگ می‌زند. 🔹 ۲. *قوۀ غضبیه* برای دفع ضرر به کار می‌رود. هر چیزی که می‌خواهد به ما آسیب بزند، قوۀ غضبیه به میدان می‌آید و از ما دفاع می‌کند. 🔹 ۳. *قوۀ شهویه* برای جلب منفعت و لذت به‌کار می‌رود. قوت این قوه در سنین مختلف انسان، متفاوت است. در دوران کودکی و نوجوانی، این سه قوه خیلی قوی نیستند. هر چقدر سن انسان بالاتر برود، این قوا، قوت می‌گیرد. البته معلوم نیست که این سه قوه در همۀ ما قوت بگیرد. گاهی در فردی، فقط قوۀ شهویه‌اش قوت گرفته است، در فرد دیگر، قوۀ غضبیه و در دیگری، قوۀ واهمه. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۳۳ 💠 *«عدل در قوای سه‌گانه»* 🔷 *عدل در این سه قوه این است که هر سه زیر نظر قوۀ عاقله باشند.* ◀️ *اگر فرمانده این سه قوه، قوۀ عاقله شد، غضب در وجود ما، به‌جاست* مثلاً در مقابل دشمن غضب داریم و با خودی درگیر نمی‌شویم! اگر با خودی درگیر شدم و خشمم را بروز دادم، علامت بی‌عدالتی من است؛ زیرا غضبم را بی‌جا به کار گرفته‌ام. 🔷 غضب برای دفع ضرر است، در حالی‌که خودی‌ها به من ضرری نمی‌رسانند. قوۀ شهویۀ ما برای جلب منفعت به کار گرفته می‌شود؛ 💢 حال اگر این جلب منفعت فقط برای منافع دنیوی، منافع موقت و یک لذت ناپایدار جهت پیدا کرد، قوۀ شهویه ما تحت قوۀ عاقله قرار نگرفته است و عدالتی در قوۀ شهوت دیده نمی‌شود؛ ✅ عدالت قوۀ شهویه این است که هرچند که ما خیلی خوش‌گذرانیم و دلمان می‌خواهد که خیلی خوش باشیم؛ اما می‌خواهیم نه موقتاً، بلکه تا ابد خوش باشیم و جلب منفعت کنیم؛ زیرا در این صورت است که قوۀ شهویه ما سر جای خودش قرار گرفته است. ◀️ *وقتی قوۀ عاقله، این سه قوه را مدیریت کرد، عدل در وجود ما حاکم می‌شود.* چراکه خداوند این قوا را برای گستاخی و طغیان من در مقابل خودش به ما نداده است! بلکه این سه قوه را به من عطا کرد که در خدمت او باشم و با این سه قوه بندگی کنم. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام

#زندگی_خردمندانه۳۴ 💠 *«غلبه بر شیطان با لطایف‌الحیل»* 🔷 *انسان می‌تواند با خردورزی شیطان را دور بزند، همانگونه که دیگران را نیز دور می‌زند.* حال چگونه می‌توانم شیطان را دور بزنم؟! به او می‌گویم که امروز صبح تا ظهر به من کار نداشته باش، فقط یک صبح تا ظهر! 🔷 در حدیث اول اربعین حدیث، امام (ره) به ما آموزش دادند که *وقتی می‌خواهی با شیطان معامله کنی، نگو تا ابد این کار را انجام نمی‌دهم؛ بلکه بگو که فقط امروز کاری با من نداشته باش!* سپس فردا که می‌شود بگو که فقط یک امروز می‌خواهم فلان اخلاق ناپسند یا کار نادرست را ترک کنم! هر روز به او بگویم: «فقط امروز!» در این‌صورت او را دور زده‌ام! ‼️ وقتی نفس امارۀ من، درخواست‌هایی از من دارد؛ به نفس اماره‌ام می‌گویم: «بسیار خوب! ولی با هم معامله می‌کنیم! من به تو فلان خدمات را می‌دهم، آنگاه تو نیز به من فلان خدمات را بده! *یک مثقال من به تو خدمات می‌دهم، یک خروار هم تو تسلیم من باش!»* ✅ در واقع برای نفس خود نقشه‌ای می‌کشم که به من «امر به سوء» نکند و تربیت شود. چنین روشی حاکی از به کارگیری عقل و خرد است. 📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی» 🌐 موسسه علمیه السلطان علی‌بن‌موسی‌الرضا علیه‌السلام در فضای مجازی: سایت | بله | ایتا | تلگرام