◾️۲۴ صفر سالروز وفات #صاحب_بن_عباد عالم و شاعر و وزیر دولت آل بویه در قرن چهارم که نقش مهمی در گسترش تشیع در اصفهان و ایران داشت.
▪️دنیویت و دیانت ابن عباد دو چهره از یک شخص بود،گویی در سینه ی او دو قلب می تپید!
متکلم و عالم و وزیر از یک سو و شاعر و عاشق پیشه و هزله گو از سویی دیگر.
در سیاست کاربلد بود و بسیاری از امور حکومت آل بویه به او سپرده شده بود.
در کتاب تاریخ قم آمده که صاحب بن عَبّاد مشکل خراج و بی آبی قم را حل کرد و حصار دور شهر قزوین را نوسازی کرد.
صاحب بن عَبّاد را می شود موسس اولین کتابخانه عمومی جهان اسلام نامید.
در کتاب تاریخ قم آمده که قبل از او علما و وزرا و پادشاهان کتاب های خود را مانند سیم و زر در گنجینه ها پنهان می کردند اما او کتاب های خود را که حدود ۴۰۰ بار شتر می شدند در اختیار اهل مطالعه قرار میداد تا استفاده کنند!
در نهایت سلطان محمود غزنوی به جرم این که کتاب های او نوشته رافضیان و زندیقان است کتابخانه او را سوزاند!
صاحب بن عباد دو قصیده برای امام رضا علیه السلام می گوید و شیخ صدوق برای تشکر،کتاب عیون اخبار الرضای خود را به صاحب تقدیم می کند و در مقدمه کتاب درباره او می نویسد:
چيزى را در نزد او ارزشمندتر از علوم (روايات) اهل بيت علیهمالسلام نيافتم. چون او به ريسمان هدايت و ولايت آنان چنگ زده و طاعتشان را گردن نهاده و امامتشان را پذيرفته است خداوند عزتش را پايدار كند.
چون میخواستم که محبتها و الطاف او را كه نسبت به من ابراز نموده بوده جبران كنم و در نزد او تقرّب جويم و كوتاهىهاى خود را در مورد خدمتش تلافى نمايم، اين كتاب (عیون اخبار الرضا) را براى كتابخانه پُررونقش تأليف نمودم.
صاحب بن عباد اهل برائت بود و میگفت ناصبی ها را ترک کرده ام و ترسی ندارم که مرا رافضی بنامند.
ثعالبى در یتیمة الدهر این شعر را از او نقل مى کند:
«حبُّ علیّ بن أبی طالب *هو الّذی یهدی إلى الجَنّه
إن کان تفضیلی له بدعةً *فلعنةُ اللهِ على السُنّه»
(دوستى على ابن ابى طالب است که به بهشت هدایت مى کند .اگر برتر دانستن على بدعت است پس لعنت خدا بر سنّت باد)
او بسیار حاضرجواب و بذلهگو بود.
ثعالبی نقل میکند که یک بار در مجلس صاحب بن عباد، از بدیع الزمان همدانی (شاعر) بادی در رفت.او شتاب زده گفت که این صدای تخت بود. اما صاحب در پاسخ گفت:ترسیدم که صدای «تحت» باشد!
و در آخر برای ختم کلام بسنده می کنم به کلام علامه امینی که در شأن او می گوید:
او از كسانی است كه شرح حال نویس،هر اندازه ادیب و سخندان باشد از بیان فضایل و مكارم او ناتوان بوده، زبانش در كام میخشكد.
مزار او در میدان طوقچی است.
روحش شاد/صلوات
🆔 https://eitaa.com/emamsadegh_ir