پژوهشکده وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار می کند: هشتمین نشست از سلسله نشست‌های نوآوری در سیاست‌گذاری اقتصادی  🔰  موضوع: بررسی و نقد طرح نظام جبران خدمات دولتی با رویکرد عدالت اقتصادی ارائه کنندگان:  حجت الاسلام و المسلمین محسن قنبریان، استاد حوزه و دانشگاه دکتر احسان ولدان، پژوهشگر اقتصادی  دکتر روح الله هنرور، پژوهشگر اقتصادی و مدیر اندیشکده حکمرانی  🔰  اعضای نشست: ♦️دکتر احمد توکلی، استاد دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دیده بان عدالت و شفافیت ♦️دکتر محمد نعمتی، هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام و مشاور وزیر اقتصاد ♦️دکتر محمدجوادتوکلی، رئیس پژوهشکده امور اقتصادی ♦️دکتر مرتضی مرتضوی کاخکی، معاون پژوهشی پژوهشکده امور اقتصادی ♦️دکتر سید کاظم رجایی، دانشیار گروه اقتصاد موسسه امام خمینی ره ♦️دکتر سید احمد حبیب نژاد، معاون پژوهشی معاونت حقوقی ریاست جمهوری ♦️دکتر محمد حسن حسین زاده، مدیر کل حقوق شهروندی ستاد حقوق شهروندی قوه قضائیه ♦️دکتر رحیم سرهنگی، رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ♦️ دکتر محمد جواد  قاسمی، استاد حوزه و پژوهشگر اقتصادی  ♦️علی اصغر ربیعی،دبیر علمی نشست 🌍 مکان: پژوهشکده امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی 🕰 زمان: یکشنبه 21 اسفند ماه 1401، ساعت 14 تا  17    🔻پیوند شرکت در نشست: 🔗 https://b2n.ir/earcc 📃 اطلاعات بیشتر در خصوص نشست‌ها: 🔗https://b2n.ir/economicpolicymaki  

❎ بمب ساعتی دلاری شدن هزینه تولید ✳️ در سالیان اخیر تسلط رویکرد بازاری بر کشور باعث شده هزینه نهاده های تولیدی (محصولات نفتی، پتروشیمی و فولادی) به صورت دلاری و به قیمت جهانی محاسبه و از تولیدکنندگان داخلی گرفته شود. ✅ با افزایش قیمت نهاده تولید در بازار جهانی و یا افزایش نرخ دلار ما خودمان ناخواسته هزینه تولیدکنندگان را بالا می بریم و در نتیجه قیمت محصولات داخلی افزایش می‌یابد ( تورم ناشی از خودتحریمی). ✳️با افزایش هزینه تولید نیاز تولیدکنندگان به سرمایه در گردش بالا می رود، آنها به سراغ نظام بانکی می روند (نیاز به سرمایه در گردش) ❎بانکها با اضافه برداشت از بانک مرکزی، خلق پول می کنند و تورم (ناشی از فشار تقاضا) بالا می رود (افزایش نقدینگی) ❎ افزایش تورم باعث افزایش نرخ ارز و سپس افزایش هزینه تولید می‌شود و این چرخه معیوب ادامه می‌یابد. ❎نتیجه ♦️در این ریل‌گذاری خطرناک پالایشگاهها ، پتروشیمی‌ها، و فولادی ها که عمدتا خصوصی شده اند نفع هنگفتی می برند، ولی تولیدکنندگان، دولت و مردم ضرر هنگفتی را متحمل می‌شوند ✅یک شرکت فولادی از محل افزایش نرخ ارز و فروش محصولاتش به داخل بالای ۱۰۰ همت سود کرد، پالایشگاه نیز بنا بر برخی محاسبات بالای ۲۵۰ همت سود کردند، یعنی معادل بودجه عمرانی کشور. ✅ این یعنی توزیع ناعادلانه انفال به ضرر منافع عمومی و گرفتار کردن اقتصاد کشور در یک گرداب تورمی خطرناک ناشی از دلاری کردن هزینه تولید. ⁉️ راه حل: حذف فروش دلاری محصولات نفتی، پتروشیمی و فولادی به تولیدکنندگان داخلی ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

❎ وابستگی قیمت فولاد داخلی به نرخ دلار ❇️ این گزارش شاهدی بر وابستگی خطرناک قیمت نهاده تولید به نرخ ارز است. با افزایش قیمت دلار، محصولات فولادی گران می شود و به تبع همه چیز گران می‌شود. ❇️ این پدیده به خاطر ریل گذاری غلط قانونی است که ما به فولادی ها اجازه دادیم محصولشان را به قیمت جهانی ضرب در نرخ دلار نیمایی به مصرف کننده و تولید کننده داخلی بفروشند. ✳️ طبیعی است که با افزایش قیمت دلار، فولادی ها قیمت محصولاتشان را بالا می برند، نتیجه هم این می شود که قیمت مسکن و خودرو و همه محصولاتی که از فولاد استفاده میکنند بالا می رود. ✅ این یعنی قاعده گذاری غلط، یعنی دلاری کردن اقتصاد داخلی، یعنی افزایش هزینه تولید به دست خودمان، یعنی افزایش تورم به دست خودمان، یعنی خودزنی اقتصادی ❎ دنبال شیطنت دلال نگردید، ما خودمان با مقررات گذاری غلط قیمت‌گذاری محصول فولادی که از انفال متعلق به عموم مردم گرفته می‌شوند را به نوسانات نرخ ارز وابسته کردیم. ✅ تنها راه نجات: تجدید نظر در مقررات عرضه محصولات فولادی در بورس به قیمت دلاری جهانی (فرمول کنونی: قیمت پایه=۸۰٪ قیمت جهانی × قیمت دلار نیمایی )؛ محصولات پالایشی، پتروشیمی و فولادی نباید دلاری قیمت گذاری شوند. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

❇️ افزایش قیمت دلار دریچه هدایت نقدینگی به سمت سفته بازی ❎ اگر نقدینگی مانند آب پشت سد باشد، ما با افزایش قیمت دلار یک دریچه بزرگ سد را باز می کنیم که نقدینگی به سمت فعالیت های غیر مولد سرازیر شود. ❇️یعنی حتی اگر رشد نقدینگی صفر شود، اگر نرخ دلار را بالا ببری نقدینگی به سمت سفته بازی میرود و با افزایش سرعت گردش پول تورم را زیاد می کند. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

⁉️ چرا افزایش قیمت دلار باعث افزایش نقدینگی می‌شود نه اینکه افزایش نقدینگی باعث افزایش قیمت دلار شود؟ ✳️ طی ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۱, ۷۵ درصد تسهیلات بانکی پرداختی به صاحبان کسب و کار برای تامین سرمایه در گردش بوده است (فقط ۱۷ درصد تسهیلات برای ایجاد کسب جدید و ۵ درصد برای توسعه کسب و کار درخواست شده است). ✅ یعنی با افزایش قیمت دلار هزینه تولید بالا رفته و نیاز تولیدکنندگان به سرمایه در گردش بالا رفته و آنها تقاضای تسهیلات کردند، بانکها هم خلق پول کردند و نقدینگی را به شدت بالا بردند. ✳️ پس جهت علیت از نقدینگی به نرخ ارز نیست، بلکه افزایش نرخ ارز، نقدینگی را تحریک می کند، یعنی باید از فشفشه ارز سخن گفت نه فنر ارز. ❇️ با افزایش نرخ ارز و تشدید تورم ناشی از فشار هزینه، نیاز مصرف کنندگان به تامین مالی خرید کالا هم بالا رفته به طوری که 44 درصد تسهیلات مورد تقاضای انها برای خرید کالای شخصی است. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌺 سال ۱۴۰۲، سال «مهار تورم-و رشد تولید» مبارک باد

✅ هفت سال تولید ❎ در نام‌گذاری های سالهای اخیر، هفت سال است که تولید مقوله محوری است، از سال ۱۳۹۶ مرتب واژه تولید آمده است، حال یا از رونق، جهش و رشد تولید سخن به میان آمده و یا از تسهیل و دانش‌بنیان ساختن آن ✳️ چون تولید ستون فقرات اقتصاد کشور است، البته تولید به معنای واقعی آن، یعنی تولید مبتنی بر مزیت‌های اکتسابی دانش‌بنیان، نه تولید متکی بر خام فروشی و مونتاژ ✳️ امسال مهار تورم هم هدفی محوری است، نه فقط برای صیانت از سفره مردم، بلکه حتی برای حمایت از تولید. ✳️ تولید واقعی از تورم آسیب می‌بینند، و تنها فعالیتهای غیرمولد از آن بهره می‌برند، همانطور که تولید واقعی خود عاملی اساسی در #مهار_تورم است. ✳️ بها دادن به تولید نیازمند اصلاح ساختار نظام سیاست گذاری، نظام حکمرانی داده ، نظام تامین مالی، نظام سهم بری، نظام مالیاتی حمایتی و نظام بودجه ریزی در خدمت تقویت فعالیت های مولد است. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

⁉️ ریشه یابی دلایل تورم در ایران 📘 یاسر جبرائیلی 1⃣ تورم ناشی از فشار تقاضا به واسطه رشد نقدینگی ( مشروط به عدم هدایت نقدینگی به سمت تولید) 2⃣ تورم ناشی از فشار هزینه تولید ( در اثر افزایش قیمت دلار و قیمت نفت، و دلاری شدن هزینه تولید در کشور) 💡راه حل ها 🔂 پیمان سپاری ارزی ۱۰۰ درصدی 💰دلار دایی از هزینه تولید در کشور(قیمت‌گذاری ریالی و بومی هزینه تولید) ❎ حذف رقبای ریال از اقتصاد داخلی ✅ اسلایدها را ببینید، زحمت خیلی خوبی برای تهیه آن کشیده شده است، به خصوص بخش اول که به تشریح رابطه نقدینگی و تورم می‌پردازد. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

✅ خلق پول همواره مذموم است دکتر رسول بخشی قسمت اول درخصوص اسلاید آمده در صفحه شماره ۸ مربوط به مطالب آقای جبرائیلی در گفتگویی که با آقای علیزاده داشتند، برای‌روشنگری افکار عموم دوستانی که تحلیل ایشان را شنیده‌اند، توضیح مهمی لازم است ارائه شود. این توضیح را با ارائه یک مثال بسیار ساده تشریح می‌کنم تا سریعتر قابل درک باشد. ایشان نوشته اند که: ""اگر‌میان افرایش عرضه کالا در اقتصاد و افزایش نقدینگی تناسبی وجود داشته باشد، این نقدینگی نتنها تورم زا نیست بلکه برای اقتصاد لازم است."" نقد: میزی را تصور کنید که سمت راست آن ۱۰ نفر نشسته‌ و هر کدام ۱ هزار تومانی دارند. سمت چپ میز نیز ۱۰ نفر نشسته و هرکدام یک عدد نان دارند. ۱۰ نفری که سمت راست نشسته‌اند قصد خرید نان دارند. بنابراین قیمت هر عدد نان ۱ هزار تومان خواهد بود و هرکدام قادر به خرید یک عدد نان هستند. حال بانک ۱ هزار تومان ازهیچ خلق می‌کند و آن‌را به شخصی وام می‌دهد. این شخص نیز قصد خرید نان دارد لذا می‌نشیند کنار آن ۱۰ نفری که سمت راست میز، نشسته‌اند. الان قیمت هر عدد نان ۱۱۰۰ تومان است و بنابراین قدرت خرید هر نفر این‌بار نه یک عدد نان، بلکه حدودا ۹/. یک قرص نان است. سؤال: آیا آن ده نفری که هرکدام با ۱ هزارتومان خود، قصد خرید نان داشتند، رضایت دارند که بانک به نفر یازدهم ۱ هزارتومان وام داد؟ پاسخ: خیر زیرا الان یک دهم از قدرت خرید هرکدامشان به نفر یازدهم منتقل شد، بدون اینکه اذن این کار را بدهند. این حکمش در فقه چیست؟ نامش اکل مال به باطل نیست؟ انتقال جبری قدرت خرید از عده‌ای به عده‌ای دیگر این مربوط به حالتی است که رشد نقدینگی بیش از رشد تولید باشد. در ایران در طول نیم قرن گذشته درحالی‌که در سمت چپ میز، تولید ۲/۲ برابر شده، اما نقدینگی ۱۱۷ هزار برابر شده است. خودتان با این ارقام ملاحظه کنید انتقال جبری و مبتنی بر اکل باطل مال، ثروت و قدرت خرید چگونه و تا چه حد بوده است!!! اما اگر نرخ رشد نقدینگی با نرخ رشد تولید برابر باشد و آقای جبرائیلی این را ضروری و لازم ارزیابی کرده، آیا بازهم می‌توان این استنتاج را کرد؟ فرض کنید همان میز با همان شرایط اولیه برقرار است. بانک قصد دارد ۱ هزارتومان وام به نفر یازدهم بدهد و او را سمت راست میز بنشاند اما قاعده‌ای دارد: چنان‌چه به نان‌های سمت چپ میز یک عدد نان اضافه شود، ۱ هزار تومان خلق می‌کنیم و به نفر یازدهم وام می‌دهیم. فرض کنید این اتفاق افتاد و نان دیگری تولید شد و نشست کنار ۱۰ نان قبلی حال بانک ۱ هزار تومان خلق می‌کند و به نفر یازدهم می‌دهد تا او نیز نان بخرد. الان یازده هزار تومان و ۱۱ عدد نان در دو طرف میز وجود دارد. قیمت همان ۱ هزار تومان قبلی برای هر عدد نان برقرار خواهد ماند. ظاهرا قیمت‌ها رشد نکرده و بنابراین اجحافی هم اتفاق نیافتاده است. اما اینگونه نیست و قیمت اتفاقا رشد کرده و اجحاف و اکل مال به باطل رخ داده است. می‌پرسید چگونه‌؟ همان سوال قبلی را اینجا از ۱۰ نفری که هر کدام ۱ هزار تومان پول داشتند و قصد خرید نان داشتند می‌پرسیم: آیا راضی بودید بانک ۱ هزار تومان به نفر یازدهم وام بدهد و او را کنار شما بنشاند تا او نیز نان بخرد؟ پاسخ: خیر! زیرا اگر او نبود ما الان می‌توانستیم با هر هزار تومان خود، ۱/۱ نان بخریم (یک و یک دهم) درواقع خلق پول، نگذاشت قیمت‌ها کاهش یابد (تورم مخفی) اتفاقا اینکه این ۱۰ عدد نان به ۱۱ عدد افزایش یافته حاصل مشارکت جمعی خود ما ۲۰ نفر بود: برخی آب آن را تهیه کردند، برخی گندم، برخی .... بماند که اساسا وقتی بانک از هیچ پولی خلق می‌کند درواقع بدهی ایجاد کرده است و اتفاقا این بدهی از پول خلق شده بیشتر است. بانک ۱ هزار تومان وام داد اما بیش از ۱ هزار تومان پس خواهد گرفت که خودش نیز بتواند با بهره آن وام، نان بخرد. شاید بد نباشد مقایسه کنیم این عمل را با عمل سرقت: فرض کنید بانک به جای آنکه ۱ هزار تومان پول خلق کند، به متقاضی تسهیلات بگوید تو ازطرف من وکالت داری امشب از دیوار صاحبان نان بالا بری و از هر قرص نان، یک دهم پاره کنی. این یعنی سرقت که اکل مال به باطل است. اما آیا اعطای وام یا همان تسهیلات، از سرقت بدتر نیست؟ در سرقت، پولی خلق نشده است، و با سرقت، ماجرا تمام می‌شود. اما در پرداخت تسهیلات که باعث می‌شود وام گیرنده بخشی از قدرت خرید بقیه را به اجبار به سمت خودش بکشاند، بانک نیز بعدا خودش پس از تسویه وام و بهره آن، خواهد توانست نان بخرد و او نیز بخشی از مال بقیه را به سمت خودش بکشاند. به نظر شما کدام بدتر است؟ ادامه دارد... ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

✅ خلق پول همواره مذموم است دکتر رسول بخشی قسمت دوم؛ نقد به صفحه شماره ۸ توضیحات آقای جبرائیلی در برنامه جدال موضوع برابر بودن نرخ رشد نقدینگی با نرخ رشد تولید، همان قاعده‌مند بودن رباخواری است، قاعده‌مند بودن اکل مال به باطل است. ربا را دو جور می‌توان خورد: با قاعده بی قاعده مانند سرقت که دو نوع است: سرقت عالمانه سرقت جاهلانه سرقت عالمانه، دقیق است و هر کسی متوجه آن نمی‌شود برخلاف سرقت جاهلانه که سارق سریعا لو می‌رود. فرض کنید گسی در زیرزمین خانه‌اش دستگاه چاپ پول دارد و از شب تا صبح می‌تواند پول چاپ کند و روز که شد آن‌را در بازار خرج کند. اما او قاعده‌ای دارد که رعایت آن قاعده او را از دستگیر شدن مصون می‌کند: نرخ چاپ پول برابر باشد با نرخ رسد کالاهای فروشگاهها یعنی بی رویه پول چاپ نمی‌کند. دائما بررسی می‌کند چقدر کالای جدید وارد بازار شده است، متناسب با آن پول چاپ می‌کند. رعایت این قاعده تورم مشهود ایجاد نمی‌کند و کسی هم به این سادگی‌ها متوجه کمبود نمی‌شود. ( در پرانتز عرض کنم: حتی ایشون ممکن است مثلا خیرخواهی هم بکند و این پول را بین عده‌ای توزیع کند که آنها نیز بتوانند کالا بخرند به شرط آنکه بتوانند آن‌را به انضمام بهره پس بدهند. یا اینکه یک گام جلوتر برود و بگوید من این پول را به کارآفرینانی می‌دهم که بتوانند اساسا تولید را زیاد کنند. این دیگر باب  ماجرایی جدید در خلق پول و اکل مال به باطل را باز می‌کند که درجای دیگری باید بحث شود و ارتباطی به صفحه شماره ۸ آقای جبرائیلی ندارد) در دانش اقتصاد متعارف سرمایه‌داری، اقتصاددانان متعددی هستند که از برابر بودن نرخ رشد نقدینگی با نرخ رشد تولید حمایت می‌کنند. اینها امروزه در دو مکتب فکری مشهور نیوکلاسیک و پولگرا فعالیت می‌کنند. اما شاخ همه این‌ها شخص آقای میلتون فریدمن است که یک نوبلیست و یهودی زاده است. در آئین یهود اخذ ربا از غیر توصیه شده است (از برادرت ربا مگیر اما از بیگانه بگیر). ایشون قاعده‌ی بسیار مشهوری دارد که همه اقتصادی ها آن‌را با نام قاعده کا پرسنت (K Percent Rule)  می‌شناسند. براساس این قاعده باید نرخ رشد نقدینگی با نرخ رشد تولید برابر باشد تا تورم نداشته باشیم. ایشون همان میلتون فریدمنی است که خود آقای جبرائیلی عزیز ازش تنفر دارند و یادم هست چند وقت پیش در جایی گفته بود: این فریدمن نئولیبرال است که اقتصاد شیلی را نابود کرد؛ و یا: این فریدمن است که می‌گوید تورم همیشه و همه جا یک پدیده پولی است، درحالی که اینطور نیست و تورم ما در رشد نقدینگی ریشه ندارد بلکه در دلار ریشه دارد. فریدمن پدر نئولیبرالیسم دراقتصاد است. حال سؤال بنده از آقای جبرائیلی این است: چرا شما که از فریدمن فرار می‌کنید و نقدش می‌کنید باز به فریدمن پناه می‌برید؟ هارب من الیه؟ از بخشی از دامن سرمایه‌داری به بخش دیگر آن فرار می‌کنیم؟ ما باید بسیار مواظب باشیم در عرصه تحلیل‌های اقتصادی که مخلوط با ربا است، عجین با سرنوشت ملت است، عجین با سرنوشت مملکت اسلامی است... چه می‌گوییم! هر حرفی را نباید بزنیم قبل از آنکه خوب آن‌را مزه کرده باشیم. به برادر عزیزمان آقای جبرائیلی که الحق دغدغه انقلاب و مردم را دارند، متواضعانه توصیه دارم با تعمق بیشتر در حوزه پول و اقتصاد کلان تحلیل کنند زیرا ایشون صاحب رسانه هستند و معمولا صدای ایشان هم توسط بخشی از مردم انقلابی و هم توسط مسئولان شنیده می‌شود. نفوذ اندیشه لیبرالیسم در اقتصاد ریشه دار تر از آن چیزی است که ممکن است تصور شود انشاالله ایشان این نقد را به دل نگیرند و باب افتراق باز نشود و به‌جای آن بابی از گفتگو مفتوح شود. البته نقدهای دیگری نیز هم به این اسلاید و هم به دیگر توضیحات ایشان وارد است که درجای خود قابل ارائه خواهد بود. ارادتمند همه دوستان ضد ربا رسول بخشی دستجردی ۴ فروردین ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

✅ نرخ تورم تولیدکننده فراتر از نرخ تورم مصرف کننده ✳️ برخی اینکه نرخ تورم تولیدکننده بالاتر از نرخ تورم مصرف کننده است، را حاکی از این می دانند که افزایش هزینه تولید پیشران تورم مصرف کننده است. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

✅خلق پول بانکی در خدمت سفته بازی ❇️ راین و همکاران در کتاب پول از کجا می آید ، نتیجه می‌گیرند که در جهانی با اطلاعات ناکامل و عدم تعادل، بانکها تصمیم میگیرند اعتبار جدید را به کدام بخش اقتصادی تخصیص دهند. ✳️انگیزه های فعلی بانکها بیش از آنکه آنها را به سمت وام‌دهی برای سرمایه‌گذاری در خلق دارایی‌های جدید سوق دهد، آنها را به سمت خلق اعتبار برای خرید دارایی‌های موجود یا سایر انواع سفته بازی مالی هدایت می کند. ❎پول جدید با احتمال بیشتری به سمت سفته بازی در دارایی‌های غیرمنقول و دارایی‌های مالی هدایت می‌شود ، نه به سمت کسب و کارهای کوچک و تولیدی که پیامدهای اقتصادی چشمگیری دارند. ✍️ توکلی https://eitaa.com/eqmoq2