قَالَ رَسُولُ‌اللَّهِ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم: مَعَاشِرَ النَّاسِ! مَنِ افْتَقَدَ الشَّمْسَ، فَلْيَتَمَسَّكْ بِالْقَمَرِ وَ مَنِ افْتَقَدَ الْقَمَرَ، فَلْيَتَمَسَّكْ بِالزُّهَرَةِ وَ مَنِ افْتَقَدَ الزُّهَرَةَ، فَلْيَتَمَسَّكْ بِالْفَرْقَدَيْنِ. ثُمَّ قَالَ رَسُولُ‌اللَّهِ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم: أَنَا الشَّمْسُ وَ عَلِيٌّ الْقَمَرُ وَ فَاطِمَةُ الزُّهَرَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ الْفَرْقَدَانِ. (بحارالأنوار 16/91 ح23، به نقل از معاني‌الأخبار)    پيامبر خدا صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلّم ‌فرمود: اي گروه مردم، هر كه خورشيد را از دست داد، بايد به دامن ماه چنگ بزند و هر كه ماه را از دست داد، بايد به زهره تمسّك جويد و هر كه زهره را از دست داد، بايد به دو ستاره‌ي راهنما (فَرقَديْن) پناه بَرد. سپس پيامبر خدا صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله فرمود: خورشيد، منم و ماه، علي است و زهره، فاطمه است و آن دو ستاره (فرقدان)، حسن و حسين هستند. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

عَنْ أَبِي‌عَبْدِ‌اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عليهما‌‌‌السّلام، قَالَ: مَا تَكَامَلَتِ النُّبُوَّةُ لِنَبيٍّ حَتَّى أَقَرَّ بِفَضلِهَا وَ مَحَبَّتِهَا. (ملتقي‌البحرين، 40)    امام صادق عليه‌السلام مي‌فرمايد: نبوّت در هيچ پيامبري كامل نشد، مگر اينكه برتري و محبّت او (فاطمه سلام‌الله‌عليها) را پذيرفت. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

سلام کلاس دیروزم با موضوع تخیل شناسی چیز جالبی از آب در آمد. از بحث اقسام خیال شروع شد و به خیال عرفانی و تبیین نظریۀ ابن عربی کشید. این وسط نکات ریز معرفتی هم مطرح شد. به تعمد این فایل 80 دقیقه ای را به قطعات کوچکتر تقسیم نکردم. چون واقعا اگر کسی بخواهد چیزی بفهمد باید کل آن را بشنود و اگر حوصله و وقت و ... ندارد، اصلا نباید سراغش برود. منتظر نقد و نظر شما فرهیختگان ارجمند هستم: https://fahhaam.ir/%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C/

قبل از نشر در فهام، دادم یکی از همکاران گروه معارف چک کند و غلطهای را بگیرد. آنجا که نوشته آیینه پژوهی، منظور آینده پژوهی است.

قَالَ النَّبِيُّ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم: فَاطِمَةُ بَهْجَةُ قَلْبِي وَ ابْنَاهَا ثَمَرَةُ فُؤَادِي وَ بَعْلُهَا نُورُ بَصَرِي وَ الأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِهَا أُمَنَاءُ رَبِّي وَ حَبْلٌ مَمْدُودٌ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ. مَنِ اعْتَصَمَ بِهِمْ، نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُمْ، هَوَى. (بحارالأنوار 23/110 ح16)    پيامبر خدا صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم‌ فرمود: فاطمه شادماني دل من است و دو پسرش ميوه‌ي دل منند و شوهرش نور چشم من است. امامان از نسل او نيز امانت‌داران پروردگار منند و رشته‌ي متّصل ميان خداوند و مخلوقاتش؛ هر كه به آنان پناه برد، نجات مي‌يابد و هر كه از آنان روي گرداند، نابود مي‌شود. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

سلام هم‌اکنون نیازمند یاری شما هستم! در یک تحقیق دانشگاهی، داریم روی میزان امیدواری و ناامیدی شاعران معاصر کار می‌کنیم و تلاش می‌کنیم با نشانه‌های زبانی راهی نو برای درک حس و حال کلی اشعار پیدا کنیم. الان برای راستی‌آزمایی روش‌های ابداعی، باید ذائقۀ عمومی مخاطبان را بسنجیم. یک پرسش‌نامۀ بسیار ساده پیش روی شماست که از شما چند ثانیه وقت می‌گیرد و به ما کمک زیادی می‌کند. قرار نیست تحلیل و بررسی انجام دهید؛ فقط حس شما در لحظۀ اول مواجهه با این سؤال را لازم داریم: اگر از اخوان و شاملو حداقل یک شعر خوانده‌اید، به این دو پرسش جواب دهید: کدام‌یک شور و هیجان بیشتری دارد و کدام سنگین‌تر و ایستاتر است؟ کدام‌یک بیشتر ناامید است و کدام‌یک امیدوارتر از دیگری است؟ https://strawpoll.com/xVg7jeYOMnr https://strawpoll.com/xVg7jeYOMnr https://strawpoll.com/xVg7jeYOMnr

پاسخ علامه جعفری درباره مطالعه مثنوی

فاطمیه. حقیقت. حجاب در ایام فاطمیه، تاریخ 13 آذر 1402، در مجلس ختم مادر یکی از دوستان هیئتی، دربارۀ دو تلقی و فهم مهم دربارۀ پیامبر(ص) و میراث ایشان صحبت کردم: آنان که پیامبر(ص) را فرستادۀ خدا می‌دانستند و آنان که ایشان را صرفا حاکم جامعه می‌پنداشتند. دربارۀ تقابل دو دیدگاه شایسته‌سالاری و قدرت‌سالاری حرف زدم. به خطبۀ فدک و برخی سرفصل‌های آن اشاره کردم. دربارۀ جایگاه حجاب در ساختار دین و لزوم نگاه ساختاری به دین هم چند کلامی گفتم که به گمانم مهم‌ترین بخش حرف‌هایم بود. اگر زحمت بکشید، وقت بگذارید، بشنوید و مرا از راهنمایی‌هایتان بهره‌مند کنید، ممنون می‌شوم. https://fahhaam.ir/%d9%81%d8%a7%d8%b7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ad%d9%82%db%8c%d9%82%d8%aa-%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%a8/

عَن أبي بَصير، قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْبَاقِرُ عليهما‌‌‌السّلام‏: ... وَ لَقَد كَانَت عليهاالسلام مَفرُوضَةَ الطَّاعَةِ عَلَى جَمِيعِ مَن خَلَقَ اللهُ مِنَ الجِنِّ وَ الإنسِ وَ الطَّيرِ وَ الوَحشِ وَ الأنبِياءِ وَ المَلائِكَةِ. (دلائل‏الإمامة، 27)    ابوبصير مي‌گويد: امام باقر عليه‌السلام فرمود: ... فاطمه سلام‌الله‌عليها اطاعتش بر تمام مخلوقات خداوند، همواره واجب است؛ از جنّ و انس و پرندگان و وحوش گرفته تا پيامبران و فرشتگان. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

عَنْ جَابِرٍ، قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا‌جَعْفَرٍ عليه‌‌‌السّلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ - عَزَّوَجَلَّ – كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ تُؤْتِي أُكُلَها كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها (1) قَالَ: أَمَّا الشَّجَرَةُ فَرَسُولُ‌اللَّهِ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم وَ فَرْعُهَا عَلِيٌّ عليه‌‌‌السّلام وَ غُصْنُ الشَّجَرَةِ فَاطِمَةُ بِنْتُ رَسُولِ‌اللَّهِ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم وَ ثَمَرُهَا أَوْلادُهَا عليهم‌‌السّلام وَ وَرَقُهَا شِيعَتُنَا. ثُمَّ قَالَ: إِنَّ الْمُؤْمِنَ مِنْ شِيعَتِنَا لَيَمُوتُ فَيَسْقُطُ مِنَ الشَّجَرَةِ وَرَقَةٌ وَ إِنَّ الْمَوْلُودَ مِنْ شِيعَتِنَا لَيُولَدُ فَتُورِقُ الشَّجَرَةُ وَرَقَةً. (بحارالأنوار 24/137 ح1، به نقل از معاني‌الأخبار) 1) ابراهيم/24 و25  جابر مي‌گويد: از امام باقر عليه‌السلام در مورد گفتار خداوند - عزّوجلّ - كه «همانند درختي پاك كه اصل آن ثابت و شاخه‌هاي آن در آسمان است. ميوه‌هايش را هر زمان به اجازه‌ي پروردگارش مي‌آورَد»، پرسيدم. آن حضرت فرمود: درخت، رسول خدا صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله است. تنه‌ي آن، اميرالمؤمنين عليه‌السلام و شاخه‌ي آن، فاطمه، دختر رسول خداست و ميوه‌ي آن، فرزندان فاطمه و برگ‌هاي آن، شيعيان ما هستند. سپس فرمود: هرگاه مؤمني از شيعيان ما از دنيا مي‌رود، برگي از درخت فرو مي‌افتد و هرگاه فرزندي از شيعيان ما متولد مي‌شود، درخت برگي مي‌آورد. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

در سایت فهام، بخش رسانه ایراد کوچکی داشت که برطرف شد و از این پس در دسترس بزرگواران است. https://fahhaam.ir/tag/%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d9%86%d9%87/

عَنْ أَبِي‌حَمْزَةَ، عَنْ أَبِي‌جَعْفَرٍ عليه‌السّلام، فِي قَوْلِهِ «إِنَّها لَإِحْدَى الْكُبَرِ نَذِيراً لِلْبَشَرِ» قَالَ: يَعْنِي فَاطِمَةَ عليها‌السلام. (سورۀ مدثر/ 35-36) (بحارالأنوار 43/23 ح16، به نقل از تفسير‌قمي)    ابوحمزه از امام باقر عليه‌السلام نقل مي‌كند كه فرمود: مقصود از آيه‌ي «به درستي كه او يكي از آن برترين هاست. هشدار دهنده‌اي است براي بشر.» فاطمه سلام‌الله‌عليها است. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

عَنْ أَبِي‌عَبْدِ‌اللَّهِ عليه‌‌‌السّلام، أَنَّهُ قَالَ: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ، اللَّيْلَةُ فَاطِمَةُ، وَ الْقَدْرُ اللَّهُ. فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا، فَقَدْ أَدْرَكَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ. وَ إِنَّمَا سُمِّيَتْ «فَاطِمَةَ»، لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا. (بحارالأنوار 43/65 ح58، به نقل از تفسير‌فرات)    امام صادق عليه‌السلام مي‌فرمايد: در «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ»: «ما آن را در شب قدر نازل كرديم»، شب، فاطمه است و قدر، خداوند. كسي كه فاطمه را - آن‌گونه كه سزاوار معرفت اوست - بشناسد، شب قدر را درك كرده است. همانا ايشان «فاطمه» ناميده شد؛ چرا كه خلايق از معرفت ايشان بازداشته شده‌اند. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

عَنْ حُمْرَانَ، عَنْ أَبِي‌عَبْدِ‌اللَّهِ عليه‌‌‌السّلام، أَنَّهُ قَالَ: ... وَ أَمَّا قَوْلُهُ: «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» يَعْنِي فَاطِمَةَ عليها‌‌‌‌السّلام وَ قَوْلُهُ: «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها»، وَ الْمَلائِكَةُ فِي هَذَا الْمَوْضِعِ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ يَمْلِكُونَ عِلْمَ آلِ مُحَمَّدٍ عليهم‌‌‌‌السّلام. وَ «الرُّوحُ»، رُوحُ الْقُدُسِ وَ هُوَ فِي فَاطِمَةَ عليها‌‌‌‌السّلام. (بحارالأنوار 25/97 ح69)    حمران مي‌گويد: امام صادق عليه‌السلام فرمود: ... در مورد آيه‌ي شريفه‌ي «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» : «شب قدر از هزار ماه بهتر است»، مقصود حضرت زهراست. و در آيه‌ي «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها» فرشتگان در اينجا مؤمناني هستند كه عِلم آل محمّد عليهم‌السلام را در اختيار دارند و «روح»، روح القدس است و آن در حضرت فاطمه است. 📌نکته: نوع خاصی از تاویل در روایات اهل بیت علیهم السلام وجود دارد که گاهی اشتقاق کلمه را عوض می کنند. اینجا از ملائکه (فرشتگان) به الذین یملکون (دارندگان) رسیده اند. این مباحث و انواع تاویل را در کارگاه (علی و قرآن) در ماه رمضان تقدیم دوستان کرده ام. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

ملاکهای ارزشمندی یک اثر هنری آنچه می‌شنوید یک جلسه از کلاس فارسی عمومی در دانشگاه شهید رجایی است. در این بحث یک ساعته، ابتدا سه شرط اصلی هنری بودن یک اثر به نقل از آقای دکتر شفیعی کدکنی مطرح می‌شود و بعد، با مثالهای متعدد، آثار قوی و ضعیف هنری و ادبی با هم مقایسه می‌شوند. https://fahhaam.ir/%d9%85%d9%84%d8%a7%da%a9%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%b1%d8%b2%d8%b4%d9%85%d9%86%d8%af%db%8c-%db%8c%da%a9-%d8%a7%d8%ab%d8%b1-%d9%87%d9%86%d8%b1%db%8c/

عَنْ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ، عَنْ فَاطِمَةَ عليهما‌‌‌‌‌السّلام، قَالَتْ: قَالَ لِي رَسُولُ‌اللَّهِ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم: يَا فَاطِمَةُ! مَنْ صَلَّى عَلَيْكِ، غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ أَلْحَقَهُ بِي حَيْثُ كُنْتُ مِنَ الْجَنَّةِ. (مستدرك‏الوسائل 10/211 ح2 ش11877، به نقل از بحار، از مصباح‌الانوار)    اميرالمؤمنين عليه‌السلام از حضرت زهرا سلام‌الله‌عليها روايت مي‌كند كه ايشان فرمود: رسول خدا صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم‌ به من فرمود: اي فاطمه، هر كس بر تو صلوات و درود بفرستد، خداوند از او درمي‌گذرد و او را - در هر كجاي بهشت كه باشم - به من ملحق مي‌كند. ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

سلام صبح بخیر دیروز سی و پنجمین دورۀ حضوری عشق تمام شد. دوستان شرکت کننده که راضی بودند. نظرات هم کم و بیش از طریق سایت منتقل شده. تنوع دیدگاه ها جالب است

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ الثَّانِي عليه‌‌‌السّلام : يَا مُحَمَّدُ! إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمْ يَزَلْ مُتَفَرِّداً بِوَحْدَانِيَّتِهِ، ثُمَّ خَلَقَ مُحَمَّداً وَ عَلِيّاً وَ فَاطِمَةَ، فَمَكَثُوا أَلْفَ دَهْرٍ، ثُمَّ خَلَقَ جَمِيعَ الأَشْيَاءِ، فَأَشْهَدَهُمْ خَلْقَهَا وَ أَجْرَى طَاعَتَهُمْ عَلَيْهَا، وَ فَوَّضَ أُمُورَهَا إِلَيْهِمْ. فَهُمْ يُحِلُّونَ مَا يَشَاءُونَ وَ يُحَرِّمُونَ مَا يَشَاءُونَ، وَ لَنْ يَشَاءُوا إِلاّ أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى. ثُمَّ قَالَ: يَا مُحَمَّدُ! هَذِهِ الدِّيَانَةُ الَّتِي مَنْ تَقَدَّمَهَا مَرَقَ وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا مَحَقَ [مُحِقَ‏] وَ مَنْ لَزِمَهَا لَحِقَ. (بحارالأنوار 15/19 ح29، به نقل از كافي)    محمد بن سنان مي‌گويد: امام جواد عليه‌السلام به من فرمود: اي محمّد، همانا خداوند تبارك و تعالي پيوسته در وحدانيّت خويش يكتا بود. آن‌گاه محمّد و علي و فاطمه عليهم‌السلام را آفريد. آنان هزار دوره و روزگار ماندند. آن‌گاه (خداي متعال) همه چيز را آفريد و آنان را به آفرينش موجودات گواه گرفت و فرمان‌برداري از آنان را به مخلوقات واجب گردانيد و كار مخلوقات را به آنان واگذار كرد. پس آنان هر چه را بخواهند، حلال و هر آنچه را بخواهند، حرام مي‌سازند و هرگز نمي‌خواهند، جز آنچه خداوند تبارك‌ و تعالي مي‌خواهد. سپس فرمود: اي محمّد! اين است ديني كه هر كس از آن پيشي گيرد، منحرف شده و هر كه از آن سر پيچد، هلاك مي‌شود و هر كسي با آن باشد، [به سعادت‌] مي‌رسد.  ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

سلام دیروز عصر دورۀ سی و ششم عشق هم تمام شد. الحمد لله

عَنْ أَبِي‌عَبْدِ‌اللَّهِ عليه‌‌‌السّلام، قَالَ: لَمَّا أُسْرِيَ بِالنَّبِيِّ صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم قِيلَ لَهُ: إِنَّ اللَّهَ مُخْتَبِرُكَ فِي ثَلاثٍ لِيَنْظُرَ كَيْفَ صَبْرُكَ. قَالَ: أُسْلِمُ لِأَمْرِكَ يَا رَبِّ. ...وَ أَمَّا ابْنَتُكَ فَتُظْلَمُ وَ تُحْرَمُ وَ يُؤْخَذُ حَقُّهَا غَصْباً؛ الَّذِي تَجْعَلُهُ لَهَا. وَ تُضْرَبُ وَ هِيَ حَامِلٌ. وَ يُدْخَلُ عَلَى حَرِيمِهَا وَ مَنْزِلِهَا بِغَيْرِ إِذْنٍ. ثُمَّ يَمَسُّهَا هَوَانٌ وَ ذُلٌّ. ثُمَّ لا تَجِدُ مَانِعاً. وَ تَطْرَحُ مَا فِي بَطْنِهَا مِنَ الضَّرْبِ وَ تَمُوتُ مِنْ ذَلِكَ الضَّرْبِ... . (بحارالأنوار 28/61 ح24، به نقل از كامل‌الزيارات)    امام صادق عليه‌السلام مي‌فرمايد: هنگامي كه پيامبر اكرم صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم‌ به معراج برده شد، به ايشان گفته شد: خداوند مي‌خواهد تو را در سه چيز بيازمايد، تا ببيند صبر تو چگونه است. پيامبر صلّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم‌ عرضه داشت: من تسليم امر تو هستم، اي پروردگارم.... خداوند فرمود: امّا دخترت، به او ستم مي‌شود و (از حقّش) محروم مي‌شود. حقّي كه تو براي او قرار مي‌دهي، از او غصب مي‌شود. كتك مي‌خورد؛ در حالي ‌كه حامله است. به حريم و خانه‌ي او، بدون هيچ اجازه‌اي وارد مي‌شوند. خواري و ذلّت به سراغ او مي‌آيد و او كسي را نمي‌يابد كه از او حفاظت كند. از شدّت ضربه آن‌چه را در شكم دارد مي‌اندازد (كودكش كشته مي‌شود) و عاقبت نيز از آن ضربه‌‌ها جان مي‌سپارد.  ⚫️⚫️⚫️⚫️⚫️ فهام: فرهنگ، هنر، ادبیات، مذهب @fahhaam

دوستان سلام کمک بفرمایید. دانشگاه گفته برای کارگاه ها و کلاسهایی که برگزار کرده ام، پوستری تهیه کنم و بدهم دانشگاه که در نمایشگاه هفتۀ پژوهش قرار بدهند. چیزی که فعلا به عقلم رسیده، چنین چیزی است: