تمام نرم‌افزارهای موسسه نور در سایت (ابر نور) به شکل آنلاین قابل استفاده است https://abrenoor.ir/

می دانید که الان دو دورۀ مختلف در حال برگزاری داریم: چاووش که آموزش شاعران است عشق که آموزش روش زندگی و دینداری است کلاس پنجشنبۀ چاووش اولین جلسۀ سال جدید بود و خیلی خوب پیش رفت. با توجه به محتوای جلسه، یکی از دانشجویان سؤالی را برایم فرستاد که دغدغۀ مهم من و خیلی از شماهاست:

سلام و ادب استاد وقت بخیر عذر میخوام شخصی مزاحم میشم یه سوال داشتم نخواستم تو گروه مطرح کنم دیروز که راجع به خیام صحبت میکردین و اوضاع شعرشون و اینکه خب شاید خیلی از شعرهایی هست که بعد به ایشون منصوب کردن و... و با این حساب خوب و بد تو ذات هر کسی هست و نمیشه گفت فلان شاعر یا نویسنده مطلق خوبه یا بد حالا سوال من اینه که تکلیف من نوعی در مقابل تالیفات و آثار این افراد چیه آیا باید خوندشون و از صحبتهاشون اونی که به رشد ما کمک میکنه رو گرفت یا اینکه نه، اصلا نخوند و تا همیشه با این فکر که نوشته‌هاشون چی بوده و نگاهشون چطوری تو خماری موند 🙏 این راجع به آثار کسایی که در قید حیات نیستن یه مثال واضح همون مثال دیروز خودتون اشعار خیام مثلا یا آثار آقای هدایت یا شاملو یا... و اما این تکلیف در برابر آثار کسایی که زنده‌ان و هم عصر خودت چی مثلا کسی هست شاعره، مخاطب شعراشی، یه چیزایی ازش یاد گرفتی ولی یبارگی میفهمی به هیچی اعتقاد نداره شاید یه نهیلیست اینجا تکلیف فرد چیه اعتقادات و روحیات فرد رو ندید بگیری و همچنان مخاطب بمونی و از علمش بهره خودت رو بگیری و از اون روحیات چشم‌پوشی کنی یا بکل راهتو جدا کنی و همه اون چیزایی که میتونستی از ایشون بیاموزی رو بی‌خیال بشی ممنون میشم 🙏🙏🙏

جواب: قدیم فقها می‌گفتند: خواندن کتب ضاله حرام است. یعنی کتابی که گمراه کننده است و ممکن است شما را به بیراهه ببرد. البته این حکم هنوز هم همین است. اما در تعیین مصداق است که مشکلات آغاز می‌شود. من خودم در مؤسسه‌ای کار کرده‌ام که قرار بود مسؤول بخش ادبیات باشم و روز اول مدیران محترم با هراس و نگرانی گفتند: «این چیه روی میز؟» دیوان حافظ روی میز بود و آنها می‌گفتند حرف‌های باطل دارد و نه تنها نباید خواند، بلکه نباید جلوی چشم باشد!! در مدرسه‌ای کار کرده‌ام که به عنوان دغدغۀ دینی و تربیتی می‌گفتند رسالۀ عملیه در دسترس بچه‌ها نباشد؛ چون ممکن است بروند سراغ احکامی که مناسبشان نباشد و حالشان دگرگون شود! وقتی اعتراض کردم، گفتند تازه این که چیزی نیست؛ دخترها نباید سورۀ یوسف را بخوانند چون از زلیخا کارهای بد یاد می‌گیرند!! می‌بینید؟ در بیان مصداق، گاهی از دیدگاه برخی متدینین قرآن هم می‌شود کتاب ضاله! حالا از آن طرف: بعضی‌ها هیچ قید و بندی ندارند و همه چیز می‌خوانند و می‌بینند و گوش می‌دهند. به یکی گفتند: «مشروب نخور، حرومه!» گفت: «من به حلال و حرومش کاری ندارم. حال می‌ده»! حالا به طرف می‌گوییم این فیلم و کتاب و موسیقی حرام است؛ حالت را بد می‌کند؛ اعتقادت را می‌دزدد و ...؛ می‌گوید: «من از منظر ادبی و هنری به قضیه نگاه می‌کنم. برای من فرم مهم است و به محتوایش کاری ندارم.» این نگاه بی‌در و پیکر خطرناک است. خطرناک‌تر زمانی است که طرف از فرم خوشش آمده و نمی‌داند که محتوایش چیست و چه مصیبتی است. بنابراین بدون هیچ گاردی، با آرامش و لذت، جام زهر را می‌نوشد فقط به این دلیل که جامش بلور خوش‌تراشی است. سؤالات اساسی: 1. شاید هیچ اثری نباشد که کاملا بدون اشکال باشد. 2. در دنیای فعلی که هر روز بمباران اطلاعات می‌شویم، چطوری همۀ اطلاعات مضر و منحرف‌کننده را فیلتر کنیم؟ برویم توی غار؟ 3. کلا افسارمان را بدهیم دست بچه‌های بالا که آنها صیانتمان کنند و تشکر هم بکنیم؟ از کجا معلوم آنها با معیارهای درستی فیلتر کنند؟ راهکار من: هیچ چاره‌ای نداریم جز آن که خودمان را قوی و مسلح کنیم؛ یعنی: 1. ساختار اعتقادی و فکری خودمان را بسازیم و بشناسیم. 2. ساختار فرهنگی جامعۀ خودمان را بشناسیم: فرهنگ ایرانی، فرهنگ اسلامی، فرهنگ غربی. ما امروز با سه تا تقویم کار می‌کنیم: شمسی، قمری، میلادی. 3. سواد هنری پیدا کنیم. باید بلد باشیم فیلم ببینیم؛ یعنی ظرافت‌ها و پیام‌های آشکار و پنهان را بفهمیم. زبان اشاره را یاد بگیریم. زبان نور و رنگ و موسیقی را یاد بگیریم. 4. سواد ادبی پیدا کنیم. یعنی بفهمیم که یک جمله، یک متن، یک شعر چطور القای معنی می‌کند. زبان خیلی پیچیده‌تر از آن چیزی است که ما داریم با آن، روزمرۀ خود را می‌گذرانیم. فکر نکنید یادگیری این نکات، 20 سال مطالعه و تحقیق می‌خواهد. اسمش گنده است اما خودش خیلی دور از دسترس نیست. فهام را برای این چهار دغدغه راه انداختم. ساختار فهام را ببینید: ف: فرهنگ: مورد دوم: ساختار فرهنگی ه: هنر: مورد سوم: سواد هنری ا: ادبیات: مورد چهارم: سواد ادبی م: مذهب: مورد اول: ساختار اعتقادی الان به مناسبت ماه مبارک فضای فهام بیشتر مذهبی است؛ ولی ان‌شاء‌الله از بعد عید فطر فضای فهم هنری و فیلم را هم شروع می‌کنم. راستی: دو تا خواهش: 1. دربارۀ فهام با من حرف بزنید. پیشنهاد بدهید. انتقاد کنید. سؤال کنید. اصلا شاید یک گروه برای بحث راه انداختم. پایه‌اید؟ 2. اگر این دغدغه‌ها و راهکارها را مفید می‌دانید، فهام را به دوستانتان هم معرفی کنید. چه اشکالی دارد؟ از نظر من امر به معروف است. مثل کانالی که معرفی کردم و همانجا هم اعلام کردم که قصدم تبلیغ نیست؛ امر به معروف است. یا همین کتابهایی که امشب در نمایشگاه دیدم و تبلیغ کردم. اگر هم فکر می‌کنی فهام برایت مفید نیست و این چیزها دغدغه‌ات نیست، خوب قصد مزاحمت که ندارم؛ به سلامت! جدی می‌گویم. اگر مفید می‌دانی، جدی باش و اگر مفید نمی‌دانی، با خودت رودربایستی نکن. وقت تو مهم است؛ ذهنت ارزشمند است؛ نباید هدر برود. یاعلی @DR_Reza_Bayat 09120319234

امروز سالگرد معراج است. پیامبر (ص) وقتی به دیدار خدا رفت، یک هدیه برای ما آورد: نماز. بعد هم فرمود: نماز معراج مؤمن است. نیت کنیم امروز نماز بخوانیم. نه از آنهایی که هر روز خم و راست می شویم. "نماز"! از خدا بخواهیم قسمتمان کند دو رکعت با او حرف بزنیم. خالصانه، بدون فکر اضافه و دل‌مشغولی، با حضور قلب. برای خدا که کاری ندارد. شاید امروز قسمتمان شد و "نماز" خواندیم. قبل از نماز به امام حسین (ع) سلام بدهیم و گواهی بدهیم که نماز آن چیزی است که ایشان خواند: اشهد انک قد اقمت الصلوة