🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٧
✅ #اخلاق یک #علم از شاخه‌های #حکمت_عملی است. #انسان برای آموختن هر علمی از جمله علم اخلاق باید نزد استاد برود.
اخلاق، علم داستان‌گویی نیست. داستان، کسی را ملتزم نمی‌کند، بلکه قوه #خیال انسان را به خود مشغول میکند. در حالیکه اخلاق با قوه #عقل انسان کار دارد.
📌 علم اخلاق جزء علوم بایسته است نه شایسته. باید هر کسی آن را بداند، نه اینکه اگر بداند خوب است.
در مباحث اخلاقی بطور مثال از تعریف #حسد و علائم آن صحبت می‌شود. باید این علامت‌ها را بشناسیم تا بفهمیم این عیب را داریم یا خیر. برای شناسایی و رفع آن باید نزد استاد رفت.
♻️ در مراتب سلوک عملی گفتیم که مرحله اول #تخلیه است که دوری از صفات و رذائل اخلاقی است.
🔹صفات و ملکات به سه دسته تقسیم می‌شوند:
1️⃣ صفات مَلَکی که مربوط به ملائکه است مثل: علم، #معرفت، #ادراک_حقایق، مجموعه فضایل، #مکارم و #محاسن_اخلاقی.
2️⃣ صفاتی که مربوط به #ابلیس است. مانند: #مکر و #خدعه و #تلبیس و #غشّ.
3️⃣ صفات حیوانی که به دو گروه تقسیم می شود:
🔸خصوصیت حیوانات چهارپا مانند: #حب_دنیا، #حب_مال، #حرص، #طمع، #بخل.
🔸خصوصیت حیوانات درنده‌خوی مانند: تهوّر، #غضب، #شتاب_زدگی، #عجله، #بد_خلقی.
♻️ مرتبه دوم در سلوک عملی، #تحلیه یا آراستگی به صفات مَلَکی است.
👈 تخلیه از رذائل و تحلیه به فضائل، هر دو کار سختی است به همین دلیل به این مراتب می‌گویند: #مجاهدت، #مبارزه، #جهاد.
به تعبیر پیامبر اکرم (ص) #جهاد_اکبر است یعنی از شمشیر زدن (#جهاد_اصغر) بسیار سخت‌تر است.
در پی این مراتب، دو ویژگی در انسان پدیدار می‌شود:
#خلوص_نیت، و #حضور_قلب
📌 کسیکه جویای خلوص نیت و حضور قلب است، در پی #ذکر نباشد، دنبال مجاهدت نفس باشد. یعنی پاک کردن درون از صفات رذیله و آراستن خود به صفات پسندیده.
#نماز_مقبول، نمازی است که همراه با خلوص نیت و حضور قلب باشد.
♻️ #عبادت ۴ مرحله دارد:
1️⃣ مرحله اول، به دنبال رعایت اجزاء و شرایط عبادت هستیم مانند نماز. این #عبادت_فقهی است.
2️⃣ در این مرحله #آداب_نماز را رعایت می‌کنیم. مثلا خواندن دعا هنگام وضو گرفتن. با رعایت آداب نماز، به #نماز_کامل می‌رسیم.
3️⃣ در مرحله سوم، در #اسرار_نماز سیر می‌کنیم. نمازی که معراج المؤمن است فقط با رعایت اجزاء و شرایط یا رعایت آداب حاصل نمی‌شود، بلکه با توجه در اسرار آن حاصل می‌شود.
4️⃣ مرحله آخر، انجام عبادت به طور حقّ است و کمال عبادت (مانند نماز) است. چنین نمازی انسان را از زشتی‌ها و #گناه باز می‌دارد.
امام صادق (ع) فرمودند: می‌خواهی ببینی نمازت قبول شده یا نه؟ ببین چقدر از گناه دور شده‌ای!
______________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ٧
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۹
✅ کسانیکه در مقام #نفس_اماره قرار دارند دعایشان باید این باشد:
اللّهُمَّ لا تَکِلْنی إلی نَفْسی طَرْفَةَ عَیْنٍ أبَداً
پروردگارا، مرا به اندازه چشم برهم زدنی به خودم واگذار مکن
👈 افرادی که روی نفس خودشان کار کرده‌اند، معمولاً خطر #عجب آنها را تهدید میکند.
🔸 نفس اصلاً اصالتاً و حقیقتاً موجودی شر است.
سوره علق آیه ۶ می‌فرماید: "به #یقین انسان طغیان میکند"
نتیجه این #طغیان و سرکشی را خداوند در سوره قیامت آیه ۵ می‌فرماید: (انسان شکِ در #معاد ندارد) بلکه او می‌خواهد (آزاد باشد و بدون ترس از دادگاه #قیامت) در تمام عمر #گناه کند.
👈 زندگی ما تحت اشراف و تصرف #نفس است. #انسان دوست دارد بی‌بند و بار باشد و آزاد زندگی کند چون حقیقت او طغیان‌گر است.
مگر اینکه مهارش کند، یعنی زیر نظارت #عقل قرارش بدهد.
📌 امام صادق (ع) درباره حقیقت عقل می‌فرمایند:
"عقل آن چیزی است که خداوند رحمان بوسیله آن #عبادت می‌شود و بوسیله آن #بهشت کسب می‌شود"
4️⃣ چهارمین راه دشمنی نفس: #فریب_کاری
نفس شر هست ولی در یک ظاهر دلسوزانه این شر را انجام می‌دهد. اول طوری وارد میدان می‌شود که به او #اعتماد کنیم، وقتی اعتماد کردیم کارش را انجام می‌دهد.
💠 امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "زمانیکه به نفست بیشترین اعتماد را کردی منتظر بیشترین و بزرگ‌ترین #خدعه باش"
💠 حضرت فرمودند: "نفس همواره انسان را به بدی و کارهای زشت فرمان می دهد. پس هرکس او را امین خود دانست به او خیانت خواهد کرد و هرکس به او اعتماد کند او را به هلاکت می‌اندازد و هرکس از او راضی باشد او را به بدترین جایگاه وارد می کند"
💠 حضرت امیر (ع) می‌فرمایند: "نفسِ بدفرمانِ ظاهرآرا، همچون #منافق چاپلوسی میکند و خود را چون دوستی سازگار و دلسوز جلوه می‌دهد و همینکه انسان را #فریب داد چون #دشمن، مسلّط می‌شود و با خودخواهی و قلدری فرمان می‌راند و [شخص را] به جایگاه های بدی و هلاکت می‌کشاند"
________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۹
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir