🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۵
✅ #ریاضت، شیوه #کنترل_نفس در #سلوک عملی است. قدرِ مشترک همهی نسخههای ریاضتی، سختی است، هیچکسی با #راحت_طلبی در کنترل نفس به جایی نمیرسد.
ریاضت را میتوان به ۲ دسته کلی تقسیم کرد:
1️⃣ #ریاضت_شرعی
نسخههایی که پیامبر اکرم (ص) و #اهل_بیت (ع) دادهاند.
2️⃣ نسخههای ریاضتی که غیرمعصوم میپیچد.
بعضی از این نسخهها، دستور به نپوشیدن لباس فاخر، #ازدواج نکردن، و #سکوت است.
آیین هندوها، آیین مرتاضها همین است. بعضی از متصوفه نیز خودشان را از خوردنیها محروم میکنند و ترک خوردن گوشت و مرغ و ماهی میکنند.
🔹اما در ریاضت شرعی و برای کنترل نفس، در مقام پاسخ به خواستههای آن، دستوراتی از #شرع صادر شده است که باید به آن ملتزم بود:
🔸 ریاضت، #خلاف_شرع نباشد.
🔸 ریاضت، خلاف #اخلاق نباشد.
🔸 توقعات اجتماعی رعایت شود.
♻️ ما در #فقه، ۲ توقع اجتماعی داریم:
1️⃣ زندگی مطابق شأن باشد.
یعنی در رفتار کنترل نفس باید شأن افراد رعایت شود.
2️⃣ #خلاف_مروت نباشد.
بستنی خوردن در ماکن عمومی #حرام نیست، ولی مردم توقع ندارند که یک روحانی کنار خیابان بایستد و بستنی بخورد. اگر این کار را کرد، میشود خلاف #مروت.
انجام رفتارهای خلاف مروت روحانی را از #عدالت ساقط میکند.
✳️ اولین کاری که در #تهذیب_نفس باید انجام شود، مشارطه است.
#مشارطه یعنی شرط کردن به منظور انجام دادن کاری یا ترک کردن کاری.
📌 هم ردیف معنای مشارطه، کلمه عهد در #قرآن است.
یکی از واژههایی که میتواند انجام یا ترک چیزی را بر ما #واجب کند، عهد است. مانند #عهد بستن با خداوند که اگر فلان حاجت ما برآورده شد، سه روز #روزه بگیریم.
______________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه آخر
✅ گام پنجم در #تهذیب_نفس، #معاقبه است.
معاقبه یعنی کیفر دادن. باید نفس را مجازات کنیم و او را به آنچه که مطلوبش نیست وادار کنیم.
📌 در #شرع مقدس، این کیفر دادن یعنی نفس را به سختیهای #عبادت وادار کنیم. به ازاء هر گناهی که کردیم، #روزه میگیریم، #نماز میخوانیم و ...
⚠️ اما در این معاقبه مرتکب #خلاف_شرع نمیشویم.
یکی از مرزهای #تشیع و #تصوف، همین جاست.
🖋 در معاتبه و معاقبه #جهاد_با_نفس شکل میگیرد.
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: با تداوم جهاد با نفس، مالک نفس خود بشوید.
🔸 نام مبارزه با نفس در زبان شرع #جهاد_اکبر است.
رسول خدا (ص) سپاهیانی را به مقصدی فرستادند، پس از بازگشت آنان، فرمودند: مرحبا به قومی که از جهاد کوچکتر بازگشتهاند، در حالیکه جهاد بزرگتر برای آنان باقی مانده است. پرسیدند: جهاد بزرگتر چیست؟ فرمودند: جهاد با نفس. برترین #جهاد آن است که #انسان با نفس خود مبارزه کند.
🔹 در این مبارزه، #عقل به جنگ با نفس میرود.
اگر عقل #حاکم بر انسان باشد، زندگی را از جهات طبیعی به جهات ارزشی میکشاند، از #غریزه به #تعقل، و از طبیعت حیوانی به انسان میکشاند.
✅ #سالک، باید شرایطی را فراهم کند که در آن بتواند مراتب #مشارطه، #مراقبه، #محاسبه، #معاتبه و معاقبه را طی کند.
این شرایط #مرابطه است. مرابطه یعنی مرزبانی. در مرابطه، مرزبان ما عقل است.
🔸 انسان #عارف، حقیقت وجودش را به یک مملکت تشبیه میکند و خودش را #موظف به دفاع از تمامیت و حریم این مملکت میکند.
_
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه آخر
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir