♦️دوگانه‌های پنداری کرونایی 🔶️یکی از عوامل تقویت تمدنهای بشری، همسویی #نخبگان علمی با یکدیگر بوده است. 🔹️ #تاریخ_اسلام، این فراز و فرود را به روشنی در یاد دارد. در برابر، چالشهای نظری و گاه رفتاری میان میسحیت تحریف شده با دانشمندان تجربی، فیلسوفان و متکلمان، فقها و عرفا و ... سرعت رشد تمدنها را سلب کرده است. 🔹️برخی دوقطبیهای کاذب و بیحاصل، ذهن نخبگان و به تبع آن، لایه های دیگر #جامعه را مدتها به خود مشغول کرده و از هدف اصلی باز میدارد. از جمله این دو قطبیها، دوگانه عقل و دین، علم و دین، ریشه یابی علمی و الهیاتی نسبت به پدیده ها یا دوگانه درمان تجربی و معنوی است. 🔹️مشاهدات علمی و تجربی یکی از راههای معرفت است که اگرچه به دلیل مشکل استقراء و ... یقینی نیستند، ولی در بسیاری از موارد، معرفتی موجه را به دنبال دارد که از سوی دین نیز تخطئه نشده است. 🔹️روایات نیز معرفتی ظنی، اطمینانی و گاه یقینی به بار می آورند که هیچکدام خارج از قواعد علّی معلولی نیستند. حتی معجزات و کرامات نیز شناساندن موارد ناشناخته از علت ومعلول است نه خارج از نظام علّی معلولی . 🔹️با توجه به مطلب فوق، تعارض میان آموزه های تجربی و دستورات دینی، در بیشتر موارد بدوی و در حقیقت تعارض نما هستند. در موارد تعارض نیز باید تابع موازین معرفت شناختی در باب ارزش معرفت بود. 🔹️گاه ارزش معرفتی روایات برتر از یافته های علمی است و گاه برعکس. نمیتوان گفت همواره روایات بر شواهد تجربی مقدم هستند یا برعکس. 🔹️بنابراین نه ریشه یابی علمی پدیده ها، منافاتی با علل تکوینی و غیبی دارد و نه درمانها و توصیه های تجربی نافی دستورات دینی است. 🔹️زبان علم هیچگاه زبان انحصار نیست. دانشمند تجربی میتواند بگوید در تجربه های من، داروی الف برای درمان ب مفید تشخیص داده شده است ولی نمیتواند تأثیر دیگر علل را نفی کند. 🔹️به عبارت دیگر دانشمند تجربی نمیتواند ادعا کند که عامل این بیماری «فقط» این پدیده است و به همین ترتیب نمیتواند مدعی شود راه درمان این بیماری «فقط» این دارو یا مراقبت است. 🔹️در حادثه ناگوار #کرونا نیز به همان اندازه که نادیده گرفتن یافته های تجربی که از روشهای معتبر عقلایی و علمی به دست آمده اند نادرست است، تمسخر روایاتی که ریشه یا درمان بیماریها را بیان میکنند، با موازین معرفت شناختی سازگار نیست. 🔹️مناقشات اخیر، گاه سبب فراموشی اهداف اصلی‌تر میشود، فراموش نکنیم مردم به اندازه آرامش و امید، به توکل بر خدا و تقویت ایمان نیز محتاجند، همچنین در کنار تقویت معنویت و نگرش توحیدی، به رعایت اصول بهداشتی نیازمند. 🔹️نگرش کلان و جامع به ابعاد علم و دین و نیز نیازهای مادی و معنوی بشر، امروز بیش از هر زمان دیگر ضروری است. همچنین هزینه القاء تقابل میان راههای معرفتی نیز در شرایطی که جامعه درگیر بحران روحی است، بیش از دیگر زمانها آسیب زاست. 💠 پی نوشت: نگارنده منکر دسیسه‌های #استکباری و تلاش رسانه‌ای جریان #طاغوت در ترویج تفکر پوزیتویستی و بی اعتنا ساختن مومنین به امور و فضاهای معنوی نیست. 🔸️این یادداشت صرفاً به بعد معرفت شناسانه این مسئله پرداخته است. ✍🏻 نویسنده:حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالله محمدی، استادیار مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران 📌 کانال فکرت: 🆔https://eitaa.com/fekrat_net