علم دینی از منظر آیت الله مصباح
▫️هر حقیقتی با واسطه کمتری به بدیهیات اولیه برسد، فهم مطابقت آن با واقع سادهتر و احتمال خطا در کشف این مطابقت کمتر است و هرچه واسطهها بیشتر باشد، فهم واقع دشوارتر و احتمال خطا در آن کشف بیشتر است؛ مانند مسائل ریاضی که نتیجه آن قطعی است اما گاهی ممکن است حسابگر اشتباه کند، لکن این حقیقت دلیل بر اشتباه بودن ریاضیات نیست و هرچه مسأله ریاضی سادهتر باشد احتمال خطا کمتر است و هرچه پیچیدهتر و طولانیتر باشد احتمال خطا در آن بیشتر میشود.
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
علم دینی از منظر آیت الله مصباح
بخش1:
▫️بحث علم دینی و به ویژه ضرورت تغییر در علوم انسانی از دیدگاه اسلامی، مدتهای مدیدی است در جامعه ما مطرح شده است؛ از جمله نظریهپردازان علم دینی در ایران آیتالله مصباح یزدی است.
🔻 ایشان با اشراف کافی و وافی نسبت به مباحث علوم انسانی و جایگاه آنها در غرب و همچنین چگونگی ورود این علوم به کشورهای اسلامی، مباحث علم دینی خود را ارائه داده و سعی بر روشن کردن نسبت بین علم و دین برآمدهاند.
🔹آیت الله مصباح یزدی در پاسخ به پرسش «علم به معنای کشف واقعیت تا چه حد امکان پذیر است؟» عقیده دارند که محوریترین مسئله در معرفتشناسی همین پرسش است که آیا دستیابی به دانش واقعی و رسیدن به معرفت حقیقی امکانپذیر است و اگر چنین است، راههای حصول آن چیست؟ و در پاسخ، میبایست گفت، البته دستیابی و کشف آن ممکن است، اما این کشف سلسله مراتبی دارد: گاهی اوقات به صورت دانش حضوری است، که همان واقعیت است و ناسازگاری آن با واقعیت بیمعنیاست، و گاهی اوقات به صورت علم حصولی است و از جنس دانشهای کسبی است.
🔻این نظریهپرداز علمی، عقیده دارند هرچه حقیقت، با واسطه کمتری به بدیهیات اولیه برسد، درک و فهم مطابقت آن با واقع آسانتر و سادهتر و احتمالخطای کمتری در کشف رخ خواهد داد. اما اگر واسطهها بیشتر باشد، فهم و درک واقعیت دشوارتر خواهد بود و احتمال خطا در آن کشف بیشتر است.
#علم_دینی
#آیت_الله_مصباح
#عمار_انقلاب
#عرفان_اجتماعی
#تئوریسین_عقلانیت_انقلابی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📍 #آنچه_گذشت
♦️ #پر_بازدیدترین مطالب #فکرت در سه هفتهی گذشته :
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
✅👈#وبینار
🔻موضوع: شیوه مواجهه با مسأله خودتحقیری
🎙دکتر غلامرضا بهروزیلک
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2623
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
✅👈#لایو
🔻موضوع: شیوه مواجهه با مسأله خودتحقیری
🎙دکتر محمدجواد نوروزی
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2607
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
✅👈#نشریه
♦️دیدهبان #اندیشه (دو هفته نامه تخصصی رصد رویدادهای اندیشهای)
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2571
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
✅👈#لایو
🔻بازخوانی رویکرد روششناسی دکتر فیرحی
🎙دکتر ذبیحالله نعیمیان
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2569
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
✅👈منشأییت اسلامی و قانونگذاری در نظام مسائل خانواده
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2596
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
📌کانال فکرت:
🆔 @fekrat_net
📚#کتاب
🔻سیر منطقی 250 ساله
🔹 اگر بخواهم بهاجمال به نقاط قوت و نوع مباحث این کتاب اشاره کنم، درباره امامعلی(ع) تمرکز بر دوره خلافت ایشان بوده و اینکه حضرت با چه مشکلاتی دستوپنجه نرم میکردند یا بهتعبیر بهتر، [اینکه] حضرت با چه مشکلاتی روبهرو بوده، تبیین شده است.
🔹بحث [از] عدالت اقتصادی، عدالت نژادی و قومی، مبارزه با انحرافات دینی، مبارزه با فساد اجتماعی و تبعاتی که این مسائل در عصر خلافت حضرت داشته، در کتاب مذکور آمده و این نکته موردتوجه مولف قرار گرفته که [چگونه این موارد] منجربه جنگهای سهگانه شده است.
🔹در هر فصل نکاتی بهصورت ضمنی مطرح شده است، اگرچه خواننده آنها را در عناوین فصلها نمیبیند. مثلا در فصل نخست آنچه بهشدت برجسته شده، تبعیت امیرالمومنین(ع) از پیامبر(ص) در همه شئون و حتی در زندگی فردی است.
🔹مفهوم سنت نبوی و لزوم تبعیت از سنت دربرابر بدعت با شواهد متعدد تبیین شده، درحالیکه اگر عناوین این فصل ملاحظه شود، چنین نکتهای که عرض کردم، در عناوین فصل دیده نمیشود، بلکه در جایجای این فصل، این مساله -یعنی تبعیت از سنت- تبیین شده است.
✍️سعید طاووسی مسرور
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#کتاب #پیشوا #امام
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📋#گزارش
🔻جهتگیریِ انسانِ توخالی
✍️سیدحسین امامی
🔸علامه طباطبایی توحید را نوعی پدیدارشناسی وجود آدمی دانستند، پدیدارشناسی با حیث التفاتی سروکار دارد. حیث التفاتی دو گونه است؛ یکی حیث التفات ذهنی که هوسرل مطرح میکند و مراد او این است که حالات ذهنی بهسمت چیزی نشانه میروند، علم معلوم میخواهد و [علم] بهسوی چیزی [یعنی به معلوم] التفات دارد.
🔸 دوم، «حیث التفاتی وجودی» که هایدگر مطرح میکند. وجود آدمی حقیقتی است که بهسمت امری گرایش دارد.
🔸حیث التفاتی بدین معنا در سنت دینی ما [نیز] وجود دارد. خدا صمد است و انسان توخالی است و این وجود توخالی باید بهسمت آن وجود توپُر جهت پیدا کند. انسان باید وجودش را با چیزی پر کند.
🔸انسان باید وجودش را با خدا پر کند. این توحید است. به تبع این تمایل وجودی، ذهن انسان نیز بهسمت خداوند حرکت میکند و تمام ابعاد وجودی انسان به خدا گرایش پیدا کرده و دربرابر او سجده میکند.
🔸توحید ربوبی یکی از جهتگیریهای وجودی بهسمت خداست. انسان باید تنها به خدا امید داشته باشد یا تنها از خدا بترسد و... . همه اینها توحید وجودی هستند.
🔸قرآن تنها توحید ربوبی را در کانون توجه قرار نمیدهد، بلکه همه اقسام توحید وجودی را تبیین میکند.
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#خدا #انسان #پرستش
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
🎙#مصاحبه
🔻اشراقی بودن ابنسینا در اواخر عمر نیازمند تحقیقی همهجانبه است
🎤دکتر حسین فلسفی
🔹یکی از کارهای ابنسینا همین است که با زمینه دینی به سراغ فلسفه ارسطو میرود و آن را ویرایش میکند و نام چنین ویرایشی را فلسفه اسلامی یا مسیحی یا یهودی میتوان گذاشت وگرنه بیشتر مسائل فلسفه یونان اصلا برای غیرغربیها مساله نیستند زیرا مساله آن است که با آن باید نسبتی داشت و درگیرش بود و ما با بخش بزرگی از فلسفه یونانی نسبتی نداشته و نداریم و از اینروی فلسفه چنان بیروح است که ذوقی برای خوانش آن نیست.
🔹کویر برای کویرنشین و دریا برای دریانورد مساله است نه برعکس. بازیهای زبانی و نظریه تصویری معنای ویتگنشتاین و فلسفه نقادی کانت و عدمیدن عدم و ایدئالیسم مطلق و... واقعا هیچیک مساله اندیشمند شرقی نیست.
🔹مسائل فلسفه غربی مسائل ما شرقیها نیستند بلکه بخشی از اطلاعات ما هستند که درازای دانستن آنها مدرک میگیریم و مدرک میدهیم.
🔹مساله ما این است که آیا جهان حادث است یا قدیم و اگر حادث است ذاتی است یا زمانی یا فقری و مساله ما این است که منظور از استوای بر عرش چیست و چگونه میتوان به خداوند رسید و رسیدن به خداوند چگونه است و... . دین و نگاه دینی، ذات انسان شرقی است که از او جدا نمیشود .
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#ابن_سینا #اشراق #فلسفه
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📋#یادداشت
🔻«بازتنظیم بزرگ» و معنای انسان بودن در سال 2030
👇ادامه مطلب در پست بعدی👇
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#اینترنت #شبکه_جهانی #فضای_مجازی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📋#یادداشت
🔻«بازتنظیم بزرگ» و معنای انسان بودن در سال 2030
🔸دیوید مالپس رئیس گروه بانک جهانی گفته است که بعد از اجرایی شدن تعطیلی های متعدد، به کشورهای فقیرتر «کمک خواهد شد» تا سرپای خود بایستند.
🔸این «کمک» به این شرط صورت خواهد گرفت که اصلاحات نئولیبرالی که خدمات دولتی را تضعیف می کنند به کار بسته و بیش از پیش تثبیت شوند.
🔸روز 20 آوریل وال استریت جورنال مطلبی منتشر کرد با عنوان «صندوق بین المللی پول و بانک جهانی با موج درخواست کمک از سوی جهان در حال توسعه مواجه شده اند.»
🔸میزان کمکی که این کشورها در قالب تضمین و وام از نهادهای مالی خواستار شده اند، به یک تریلیون و 200 میلیون دلار رسیده است. یک دستورالعمل ایده آل برای تامین مقدمات وابستگی در آینده.
🔸شرکت های در هم ادغام شده به همراه امثال بیل گیتس، در ازای وام های حمایتی یا «پشتیبانی» قادر خواهند شد بیشتر سیاست های ملی این کشورها را دیکته کنند و بقایای حاکمیت ملی دولت ملت ها را نیز از آنها سلب کنند.
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#اینترنت #شبکه_جهانی #فضای_مجازی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
🔰تئوریسین عقلانیت انقلابی
✍️ رسول لطفی
📍آیت الله مصباح یزدی(حفظهالله) از چهرههای طراز علمی، اندیشمند متعهد و مبتکری که نقش بینظیری در تولید، تبیین و ترویج اندیشههای اسلامی دارد. جامعیت شخصیت ایشان موجب شده تا منزلت کمنظیری پیدا کند. تلاشهای عالمانه و اندیشمندانه ایشان، تداعیگر راه و رسم شهید مطهری(ره)، وجهه تشکیلاتی و کار جمعی ایشان یادآور منش شهید بهشتی(ره)، وارستگری اخلاقی و تهذیب رفتاری ایشان تجلیگر استاد فرزانه ایشان علامه طباطبایی(ره) و شاخصه عرفان اجتماعی سیاسی و فعالیتهای سیاسی و انقلابی ایشان نیز نشانگر تأثیرپذیری ایشان از تعالیم امام خمینی(ره) است.
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
[ادامه...]
🔸ایشان از همان سالهای ابتدای انقلاب در نقد اندیشههای التقالی#مارکسیستی و بعدها در نقد اندیشههای #لیبرالیستی نقش مهم و قابل توجهی را ایفا کردند. بر همین اساس جناحهای فکری التقاطی به پشتوانه قدرت سیاسی، ایشان را مورد هجمههای بسیاری قرار دادند. همچنین آیت الله مصباح یزدی از جمله افراد پیشرو در #اسلامیسازی_علوم_انسانی بوده و در موضوعات مختلف صاحبنظر بوده است.
🔹اما مهمتر از این کادرسازی و ساختارمند کردن پروژه اسلامیسازی علوم انسانی در موسسه در راه حق و بعدها #موسسه_امام_خمینی(ره) بوده است. تشکیلاتی بسیار مهم که علاوه بر تئوریپردازی در ساحت علوم انسانی، به تربیت شاگردان بسیاری پرداخته و از سویی تأثیرگذاری اجتماعی و سیاسی خوبی در جامعه ایجاد کرده است.
🔸تربیت کارشناسان متخصص در بخشهای مختلف علوم انسانی از جامعهشناسی، روانشناسی، تاریخ و حقوق و... تا فلسفه و کلام از دستاوردهای بسیار خوب این جریان مؤثر در بدنه فکری و علمی جامعه بوده است. بیش از دهها نشریه تخصصی علمی ـ پژوهشی و شش نشریه علمی ـ ترویجی به همراه پنج نشریه عمومی از دستاوردهای این موسسه علمی بوده است.
🔹نشریه «#فرهنگ_پویا» از جمله نشریات عمومی با سردبیری حجتالاسلام و المسلمين دکتر# سيداحمد_رهنمايى است که سعی کرده در حوزه #ژورنالیسم_اندیشه نیز پویا باشد. یکی دیگر از امتیازات پربرکت این ساختار، ایجاد یک سازه قوی فرهنگی، در حوزه پشتیبانی و ترویج عقبه تئوریک انقلاب اسلامی میباشد که همان #طرح_بزرگ_ولایت است که خود آن داستان مفصلی دارد. این هوشمندی ایشان امتیاز بالایی است که بسیاری از علماء و اندیشمندان اسلامی از آن غافل شدند و همین شد که #شهیدمطهری(ره) با همه بزرگیاش قائم به شخص او بود و مسیر او امتداد نیافت.
💢به راستی میتوان آیتالله #مصباح_یزدی را از جمله شخصیتهای نمونهای دانست که با بازخوانی زندگی و فعالیتهای اجتماعی ایشان به درستی میتوان عنوان کرد که علاوه بر اینکه ایشان طراح و تئوریسن #عقلانیت_انقلابی هستند، در زیست عملی خود نیز آنرا پیاده کردند؛ هرچند به دلایل متعددی که در این یادداشت مجالش نیست، متأسفانه روایتها و تصویرهای ناصحیحی از این شخصیت بزرگ در رسانهها ترویج شده است. همین بس که متأسفانه چهره علمی ایشان در لابه لای بازیهای سیاسی زمانه به خفا رفته است و درک درستی از ایشان ارائه نمیشود.
#عمار_انقلاب
#فقیه_فرهیخته
#تئوریسین_عقلانیت_انقلابی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📋#یادداشت
🔻شرایط تمدنی و فرقه گرایی
🔹حالت مذهبی، حالتی علمی - فکری است و نیازمند فضایی است که در آن انسان به ارزش خود پی برد و به شیوه روشمندی بیندیشد و از هر گونه انفعال و افراط و تفریطی پرهیز نماید و ندای دانش و معرفت را لبیک گوید و به اوهام و خرافات روی نیاورد، و چشم به اهداف بلند مدت و سرمشق های والا و برتر داشته باشد و از خودخواهی ها و خودپرستی های خویش رهایی یابد و به دنبال غرایز و هواهای خود نباشد و دریچه های معرفت خود را باز گرداند، انسان متمدن، چنین انسانی است.
🔹ولی اگر چنین شرایط و فضایی وجود نداشت، می کوشد تا با وابستگی های فرقه ای و ابراز تعصب نسبت به مذهب خود و با پرخاشگری و تجاوز به حقوق پیروان مذاهب دیگر، وجود خود را اثبات کند.
🔹اما در تاریخ اسلام شاهد آنیم که پدیده مذهب گرایی بمثابه نتیجه طبیعی اجتهاد و آزادی اندیشه جلوه گر می شود و به عبارت دیگر به عنوان نتیجه طبیعی عناصر تمدن ساز اسلام مطرح می گردد.
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#تمدن #فرقه #فرقه_گرایی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📋#یادداشت
🔻شرایط تمدنی و فرقه گرایی
👇ادامه مطلب در پست بعدی👇
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#تمدن #فرقه #فرقه_گرایی
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
🔊#فایل_صوتی
🔻#درس_گفتار #علم #دینی
▪️#قسمت_چهارم
☑️ آیا معنویت برآمده از دین است یا خارج از دین هم می توان به معنویت دست یافت؟
🔹استاد شریفی در این درسگفتارها مطالبی منظم درباره تاریخ علم دینی، چیستی علم دینی، و دیدگاه های مختلف درباره علوم انسانی اسلامی و همچنین روش شناسی علوم انسانی اسلامی و مبانی علوم انسانی اسلامی بیان کرده اند و به مهمترین نقدهای مخالفان پاسخ داده اند.
کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #علوم_انسانی #فلسفه_سکولار #معنویت #دین
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat.net
علوم انسانی اسلامی ج ۴.mp3
22.72M
🔊#فایل_صوتی
🔻#درس_گفتار #علم #دینی
▪️#قسمت_چهارم
☑️ آیا معنویت برآمده از دین است یا خارج از دین هم می توان به معنویت دست یافت؟
🔹استاد شریفی در این درسگفتارها مطالبی منظم درباره تاریخ علم دینی، چیستی علم دینی، و دیدگاه های مختلف درباره علوم انسانی اسلامی و همچنین روش شناسی علوم انسانی اسلامی و مبانی علوم انسانی اسلامی بیان کرده اند و به مهمترین نقدهای مخالفان پاسخ داده اند.
کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #علوم_انسانی #فلسفه_سکولار #معنویت #دین
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat.net
✅#اختصاصی
🔊#درس_گفتار
🔻رسانه و جنگ نرم (قسمت اول)
💠 دکتر حمیدرضا حاتمی
🔘باهمکاری انجمن سواد رسانه قم
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فکرت #رسانه #شناخت #فرهنگ #سواد_رسانه
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
96.07.20 resane va jang narm.hatami 1.mp3
22.44M
✅#اختصاصی
🔊#درس_گفتار
🔻رسانه و جنگ نرم (قسمت اول)
💠 دکتر حمیدرضا حاتمی
🔘باهمکاری انجمن سواد رسانه قم
•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فکرت #رسانه #شناخت #فرهنگ #سواد_رسانه
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
📍 #اختصاصی
📰 #نشریه
✅ پیشنهاد دانلود
♦️دیدهبان اندیشه (دو هفته نامه تخصصی رصد رویدادهای اندیشهای)
🔰موسسه فرهنگی ـ رسانهای شناخت/ گروه فلسفه و اندیشه
⏰ ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
🔻(شماره دوازدهم)
🔹دیدهبان اندیشه، رسالت خود را رصد میدان ژورنالیسم اندیشه در فضای مجازی میداند و سعی دارد تا با نگاه انتقادی به دیدگاهها و نظرات مطرح شده بپردازد تا علاوه بر آگاهیبخشی، زمینهساز ایجاد فضای انتقادی و گفتگو بین نخبگان و اهالی سخن و علم باشد. در این شماره که بخش دوم ویژه محرم امسال است، مباحث مطرح شده را در قالب پنج فصل «عاشورا و سیاست»، «روایتهای مختلف عاشورا»، «عاشورا، جامعه و تاریخ»، «عاشورا و مناسک» و «عاشورا و شریعتی» صورتبندی کردیم.
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net
دیدهبان شماره 12.pdf
12.01M
📍 #اختصاصی
📰 #نشریه
✅ پیشنهاد دانلود
♦️دیدهبان اندیشه (دو هفته نامه تخصصی رصد رویدادهای اندیشهای)
🔰موسسه فرهنگی ـ رسانهای شناخت/ گروه فلسفه و اندیشه
⏰ ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
🔻(شماره دوازدهم)
🔹دیدهبان اندیشه، رسالت خود را رصد میدان ژورنالیسم اندیشه در فضای مجازی میداند و سعی دارد تا با نگاه انتقادی به دیدگاهها و نظرات مطرح شده بپردازد تا علاوه بر آگاهیبخشی، زمینهساز ایجاد فضای انتقادی و گفتگو بین نخبگان و اهالی سخن و علم باشد. در این شماره که بخش دوم ویژه محرم امسال است، مباحث مطرح شده را در قالب پنج فصل «عاشورا و سیاست»، «روایتهای مختلف عاشورا»، «عاشورا، جامعه و تاریخ»، «عاشورا و مناسک» و «عاشورا و شریعتی» صورتبندی کردیم.
لینک شماره یازدهم:
🆔https://eitaa.com/fekrat_net/2571
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net
فکرت
📍 #اختصاصی 📰 #نشریه ✅ پیشنهاد دانلود ♦️دیدهبان اندیشه (دو هفته نامه تخصصی رصد رویدادهای اندیشهای)
ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
بخش1/1
رسانه، نقش مهمی در مدیریت فکر و اندیشه جامعه دارد. در دنیای امروز، برای مستکبران مهم این است که فکر دیگران را مدیریت کنند تا منشا أثر باشند و دغدغه مصلحان الهی ان است که با ارتباط گرفتن با فطرت و عقل و طبیعت الهی انسانها، ا«ها را در این وادی حیرت، به عروه الوثقی حقیقت نزدیک کنند؛ برای این هر دو منظور، نیاز به عمومیسازی علم و رسانه است.
بر همین اساس ژورنالیسم دانش و فهم رسانه، نیازمند دقتنظر قشر فرهیخته و نخبگانی است. محرم امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا و محدودیتهای ایجاد شده، رونق دیگری به فضای مجازی بخشید و مباحث و گفتگوهای بسیاری در حوزه تحلیل واقعه عاشورا و حیات و کلمات امام حسین(ع) را شاهد بودیم.
حجم بسیار مطالب که بیشتر آنها سخنرانیها و گفتگوهای صوتی بود، نظم و دستهبندی و تحلیل، بررسی و نقد این اندیشهها و استخراج محورهای کلی و اساسی جریانات مختلف فکری، انرژی و زمان زیادی را از تیم دیدهبان اندیشه گرفت و موجب شد با اندکی تأخیر این شماره منتشر گردد.
با این حال دیدهبان اندیشه، رسالت خود را رصد میدان ژورنالیسم اندیشه در فضای مجازی میداند و سعی دارد تا با نگاه انتقادی به دیدگاهها و نظرات مطرح شده بپردازد تا علاوه بر آگاهیبخشی، زمینهساز ایجاد فضای انتقادی و گفتگو بین نخبگان و اهالی سخن و علم باشد.
در این شماره که بخش دوم ویژه محرم امسال است، مباحث مطرح شده را در قالب پنج فصل «عاشورا و سیاست»، «روایتهای مختلف عاشورا»، «عاشورا، جامعه و تاریخ»، «عاشورا و مناسک» و «عاشورا و شریعتی» صورتبندی کردیم. به طور خاص بهدلیل گستردگی مطالب مطرح شده پیرامون اندیشه شریعتی و واقعه عاشورا، فصل آخر را به این موضوع اختصاص دادیم. علاوه بر این نیز به عنوان یک کار ویژه، مجموعه پانزده قسمتی «کربلا به روایت یزید» نیز پیادهسازی شد و در آخر نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net
ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
بخش 2/1
1. تحلیل حرکت امام حسین(ع) و خوانشهای متعدد
یکی از مسائل مهم و کلیدی که امسال به طور مداوم در خلال بحثهای عاشورایی تکرار شده، تعیین ماهیت قیام عاشورا است. تحلیل نهضت حسینی و تأمل در ماهیت و ابعاد گوناگون این قیام در دستور کار جدی اساتید و نخبگان و روشفکران و سایر ژورنالیستهای اندیشه بوده است.
نهضت امام حسین(ع) به دلیل بنمایههای قوی و ظرفیت ژرفی که در دل خود دارد، تحلیل و تفسیر آن رخداد را پیچیده ساخته است و البته دشمنیهای تاریخی برخی به دلایل مختلف، موجب گشته تفسیرها و تأویلهای متعددی از آن صورت بگیرد.
در این بین، سهم زیادی از این مطالب مربوط به جریانهای فکری مدرن است. ژورنالیستهای متأثر از افکار لیبرالی و مارکسیستی، سعی دارند این نهضت را از نگاه متعالی و قدسی به ساحت زمینی و بشری با رویکرد به اصطلاح «تحلیل تاریخی» تقلیل دهند و تفسیری التقاطی از آن ارائه دهند.
از همین رو در تحلیلهایی که غالبا بدون توجه به تحلیل دقیق تاریخی و سخنان حضرت سیدالشهداء و بیشتر مبتنی بر ذهن تحلیلگر از حرکت امام حسین(ع) صورت گرفته، شاهد کلید واژههای مختلفی از جمله «قیام طبقاتی»، «انقلاب علیه سرمایهداری»، «خروج بر حکومت»، «جنبش اجتماعی»، «اعتراض مدنی یا سیاسی» و... هستیم؛ گرچه این کلمات در برخی موارد، در معانی دیگری هم به کار رفتهاند.
تکثر و تنوع تحلیلها به نوعی است که از سویی برخی مانند علی شریعتی و همراهان ایشان در نگاه شبه مارکسیستی معتقدند که امام حسین(ع) برای از بین بردن اختلافات طبقاتی و سرنگونی ساختار زر و زور و تزویر به میدان آمد تا حکومت ایدهآل خود را شکل بدهد و رنگ و بوی سیاسی ضد امپریالیستی به آن میدهند تا کسانی مانند عبدالکریم سروش و سروش دباغ و امثالهم که سعی دارند اساسا حرکت امام حسین(ع) را در قالب ادبیات عرفان سکولار و اخلاق فرادینی و مدرن سکولاریزه کرده و آن را به یک جنبش یا اعتراض اجتماعی تقلیل دهند.
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net
فکرت
ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442 بخش 2/1 1. تحلیل
بخش 2/2
در این بین عدهای نیز سعی دارند با بهرهگیری از اصطلاحات، مفاهیم و ادبیات مدرن، تفسیری از واقعه عاشورا ارائه دهند.
از میلاد دخانچی که خود را نماینده چپ مسلمان میداند، عاشورا را با ادبیات مدرن تحلیل و سخن از دولت(state) اموی میکند تا امثال داوود فیرحی که با کلیدواژه «اصلاح» (reform) سعی دارند قیام امام حسین(ع) را به یک اصلاحات رفرمیستی متناظر با ادبیات لیبرال تقلیل دهند. البته که این اختلاف در باب انگیزههای قیام امام حسین(ع) نیز وجود دارد و هرکس متناسب با خاستگاه فکری خود (فارغ از واقعیتها) انگیزههای قیام حسینی(ع) را تأویل میکند؛ از استبداد و بیاعتنایی به جمهوریت گرفته تا عدم آزادی مردم و فساد و بیعدالتی و... تفاسیری است که از سوی روشنفکرنمایان معاصر در انگیزه حرکت امام حسین(ع) صورت میگیرد.
اما جریان فکری انقلاب اسلامی، مبتنی بر خوانش اصیل تاریخی، روایی و اجتماعی از عاشورا، نه تنها حرکت امام حسین(ع) را با ایدئولوژیهای مدرن و سکولار خوانش نمیکند؛ بلکه مفهوم اصیل «سیاست قدسی» را پایهریزی میکند و قیام عاشورا را نه یک پدیده خاص و استثنائی، بلکه در نظام جریان هدایت و راهبری تمام ائمه معصومین علیهمالسلام تفسیر میکند؛ بنابراین اساسا به مفهوم سیاسی عاشورا بهصورت متعالی و عمیق نظر میکند. نکته مهم در اینجا آن است که هرچند در اندیشه انقلابی، قیام امام حسین(ع) یک حرکت دینی ـ سیاسی محسوب میشود، اما سیاست مدرن را تحمیل تأئید نمیکند؛ بلکه یک سیاست قدسی همراه با معنویت عمیق دینی را در نهضت حسینی جستوجو میکند؛ همچنین معتقد است که نهضت حسینی(ع) به عنوان یکی از ارکان هویت تشیع، زمینهساز پایهریزی و تعمق اندیشه و تمدن اسلامی بوده است؛ بنابراین در تلاش است که از این واقعه، پیامی جامعهساز و تمدنی اقتباس کند.
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net
ویژهنامه نقد وبررسی جریانشناسی رسانهای درباره محرم و عاشورا (شماره دو) - 1442
بخش 3/1:
2. الگوبرداری و عبرتآموزی از عاشورا برای امروز
قیام امام حسین(ع) به عنوان نیروی محرک و پیشران جریان تشیع، یک پدیده تاریخی صرف نبوده که در بخواهد در دل تاریخ مدفون شود، بلکه پیامآور ارزشها و اصولی است که برای نه فقط تشیع، بلکه بشریت راهگشاست. در تحلیلهایی که از واقعه عاشورا در رسانه و شبکههای مجازی بازنمایی میشود، یکی از مهمترین محورها در رابطه با همین مسأله بوده است که در سخنان استاد میرباقری تبیین شده است؛ همچنین وی هشدارهای جدی نسبت به سکولار شدن تحلیلهای مرتبط با عاشورا داده و سکولاریزاسیون این مفاهیم را مسبب انحراف و باژگونگی این قیام دانسته است.
سخنوران و نویسندگان دیگری نیز در پی کشف روشمند و متقن، از قیام عاشورا و مهمترین درس و پیام عاشورا برای امروز، بودهاند؛ در مقابل، البته برخی الگوگیری و به اصطلاح عبرتآموزی از این واقعه را به نوعی مصرف کردن روایت آن پدیده عنوان کردهاند، در حالی که این تحلیل در واقع نوعی انسداد از عبرت و فهم تاریخ و پیام عاشورا برای اعصار آن است. این بحث و نقد آن، به طور مفصل در بخش «کربلا به روایت یزید» از یاسر عرب پرداخته شده است.
📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net