eitaa logo
مدرسه مطالعات فقه نظام
1.3هزار دنبال‌کننده
416 عکس
8 ویدیو
4 فایل
💠 کانال رسمی مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام 🔶 مرجع تخصصی دروس خارج فقه نظام 🔶 اطلاع رسانی برنامه ها و نشست های تخصصی 🔶 معرفی آثار علمی برگزیده در حوزه فقه نظام 🌐 وبگاه اطلاع رسانی http://www.fiqhenezam.com 📞 ارتباط با ما: @Admin_1001
مشاهده در ایتا
دانلود
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» مطرح کرد؛ ⬅️ فعالیت‌هایی را که برای پرورش شخصيت افراد در ابعاد غير آموزشي انجام می‌گیرد، تربيت به معناي خاص ناميده می‌شود. ⬅️ اصل وظيفه‌مندی حاکميت و نهاد حکومت در برخي از زمينه‌هاي تربيت به معناي عام، امر مسلمي است که متفکرين فلسفه‌ تربيت و قوانين و مقررات بین‌المللی به آن اشاره کرده‌اند. ⬅️ در قانون حقوق بشر و بیشتر کنوانسیون‌هایی که در دنيا وجود دارد، بخشی از وظايف آموزشی را بر عهده دولت‌ها گذاشته اند و بر این باور هستند که کمترین وظیفه دولت‌ها آموزش برخی از موضوعات به شهروندان خود است. ⬅️ در دیدگاه‌های فلسفه تربيت نیز «رشد اجتماعي افراد جامعه» مورد توجه قرار گرفته است. افرادی مانند دیویی و بسیاری از متفکرين سکولار دیگر بر این نظر هستند که دولت بايد به رشد اجتماعي افراد جامعه، توجه کند و در قبال آن ضامن است. رشد احتماعی افراد شامل فراگیری قواعدي مانند انتخابات، مقررات راهنمایی و رانندگی، نظامات آموزش و پرورش و... می‌باشد. 🔻 در خصوص ميزان تکليف نهاد حکومت و حقی که حاکميت در برابر تعلیم افراد جامعه دارد دو ديدگاه اساسي وجود دارد: 1️⃣ دیدگاه رايج در دوره معاصر که در دولت‌های ليبرال و ليبرال دموکراسي می‌باشد. این دیدگاه مبتني بر فلسفه ليبراليستي و مبانی خاص خود است. آنچه در این نوع دیدگاه مطرح می‌شود، بحث «دولت رفاه» است؛ یعنی اینکه دولت و حاکميت وظیفه‌ای در برابر تربيت فردی، اخلاق فردی و ديني افراد ندارد البته اخلاق اجتماعی از این قاعده مستثنی است. 2️⃣ دیدگاه دولت ایدوئولوژیک (مدینه فاضله): دولت در قبال فرهنگ، دين و اخلاق مردم وظيفه دارد. اين امر اختصاص به اسلام ندارد و طيفی از دیدگاه‌ها در ذیل آن مطرح است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻حق تملک و ثبات مالکیت ✅ اصل تملک یعنی هر کنندۀ کاری، مالک نتیجۀ کار خود است. مراد از کار، فعل اقتصادی است؛ به این معنا که اقدامات شخص ایجاد ارزش مالی و مالیت ‌کند. در مکاسب از آن تعبیر به منفعت عقلایی مقصوده شده است. ✅ در مواردی حیازت، کار اقتصادی محسوب می‌شود؛ مانند صیادی و حیازت ماء. اما در برخی موارد حیازت صرف، کار اقتصادی نیست؛ مانند اینکه کسی به عنوان مقدمۀ احیاء، دور زمین سنگ چینی کند، در این صورت حق مالکیت به وجود نمی‌آید بلکه شخص دیگری حق ایجاد مزاحمت برای او ندارد. اما اگر این تحجیر از مقدمیت بیرون بیاید، مثلا کسی چند سال زمینی را سنگ چینی و رها کرده است، هیچ حقی برای او ایجاد نمی‌شود. ✅ ثبات مالکیت؛ یعنی اگر کسی مالک امری شد، تا زمانی که این چیز وجود دارد، همچنان مالکیت او بر این مال ادامه دارد. ✅ از جمله نتایج ثبات مالکیت این است که اگر شخصی بر مال دیگری کاری انجام داد که موجب ایجاد ارزش افزوده در آن شد، آن ارزش برای مالک ابتدایی است و به ملک شخصی که کاری انجام داده نمی‌شود مگر آنکه با اذن یا امر مالک اول این کار را کرده باشد. ✅ اما اگر کاری که انجام داده، باعث افزوده شدن عین بر آن ملک شد، در صورتی که با اجازه مالک اول باشد، مالک عین افزوده شده خواهد بود و اگر قابل انفصال نباشد، با مالک مال اول شریک خواهد شد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ✅ در لزوم اطاعت از اوامر حاکم، تفاوتی در متعلَق آن نیست؛ اگر حاکم در شرایطی امر مستحب یا مباحی را دارای مصلحت ملزمه‌ای دانسته و به آن امر کرد، لازم است اطاعت گردد. 🔻 تفاوت فتوا و حکم حکومتی؛ 1️⃣ فتوا خبر دادن از حکمی است که خداوند متعال جعل کرده است، اما حکم حکومتی، انشا و امری است که حاکم بر اساس اختیاراتی که از طرف خداوند دارد، در قالب «حکمتُ» صادر می‌کند. 2️⃣ فتوا حکم شرعی کلی است، اما حکم حکومتی، جزئی، ناظر به مصادیق و در مورد مشخصی می‌باشد. 3️⃣ فتوا دستورالعمل کلی اسلام است اما حکم حکومتی در مقام تطبیق و اجرای آن دستورالعمل‌ها می‌باشد. 4️⃣ فتوا، برخلاف حکم حکومتی که به تشخیص حاکم و بر اساس مصالح نوع مردم صادر می‌شود، بر اساس مصالح و مفاسد واقعی نوعی، فردی، جزئی، دینی یا دنیوی می‌باشد. 5️⃣ فتوا مربوط به احکام شرعیِ ثابت و دائمی است اما حکم حکومتی موقتی بوده و اعتبار آن تا زمانی است که مصلحت سبب صدور آن، باقی باشد. ✅ منظور از جامعۀ سیاسی، فعالان سیاسی نیست بلکه نهاد کلانی مانند روستا، شهر، کشور و بین‌الملل است که شامل همۀ مجموعه‌های جزئی در شبکه‌بندی روابط اجتماعی می‌شود. 🔻جامعۀ سیاسی دارای چهار ویژگی است. ✅ افراد جامعه نسبت به آن احساس تعلق دارند. ✅ بین افراد جامعه انسجام و همگرایی است؛ زیرا هیچ مجموعه‌ای بدون انسجام شکل نخواهد گرفت. ✅ قدرت در جامعۀ سیاسی از نوع قدرتِ سیاسی است. ✅ هنجارهای جامعۀ سیاسی توسط فشار اجتماعی یا الزامات حکومتی بر افراد جامعه تحمیل می‌شود. ———————— 🔎@fiqhenezam_com
◼️ لحظاتی پیش علامه حسن‌زاده آملی دار فانی را وداع گفتند. □ علامه حسن‌زاده آملی متولد سال ۱۳۰۷ در قریه ایرابخش لاریجان شهرستان آمل از فیلسوفان متأله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی است. □ این عالم برجسته و شهره جهان اسلام در ادبیات، ریاضی، هیئت و .... تبحر خاص داشت و به زبان‌های فرانسوی و عربی نیز مسلط بود. □ اشعار اثرگذار و جذاب به زبان طبری و فارسی دارد و تاکنون حدود ۱۹۰ اثر از علامه حسن‌زاده آملی به ثبت رسیده است. ———————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
❇️ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان داشت: 🔻ارتباط سه‌گانه‌ی خانواده، نظام اسلامی و جامعه‌ی اسلامی ⬅️ سوالات اساسی این بخش عبارتند از؛ نظام اسلامی باید جامعه را به کجا ببرد؟ جامعه‌ی اسلامی چگونه جامعه‌ای باید بشود؟ و خانواده‌ی اسلامی چگونه خانواده‌ای باید باشد؟ این سه خاستگاه با هم مرتبط هستند. ⬅️ خانواده و جامعه با هم مرتبط هستند، نظام اجتماعی هم با خانواده و هم با جامعه مرتبط است. از سوی دیگر نظام خانواده نیز هم با جامعه و هم با نظام اجتماعی ارتباط دارد؛ پس همه‌ی خرده‌نظام‌ها به نوعی تحت تأثیر نظام خانواده قرار می‌گیرند؛ از این رو نظام خانواده باید درصدی از تأثیرگذاری را در نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام سلامت، نظام ارتباطات، نظام مدیریّت کشور و نظام آموزش و تربیت داشته باشد. ✅ یکی از آسیب‌های جدّی جامعه ما، اشتغال زنان می‌باشد که موجب کثرت طلاق شده است؛ زیرا زنان شاغل احساس بی‌نیازی می‌کنند و در خانه نسبت به نیازهای خود با کم‌ترین اختلاف سلیقه و با کم‌ترین ناخوشایندی که در روابط به وجود می‌آید، تصمیم به طلاق می‌گیرد. ✅ یکی از وظایف مهمّ تشکیل خانواده، فرزندآوری و فرزندپروری است، این امر در روابط اعضای خانواده تأثیرگذار است؛ زیرا فرزند به دلیل ایجاد جامع مشترک موجب استحکام بخشی روابط می‌شود. ✅ عواملی مانند سوء مدیریّت اقتصادی، عدم تدبیر در امور، تعریف نشدن نیازهای خانواده، اسراف و تبذیر، متناسب بودن خواسته‌های فرزندان و همسر با خانواده‌های مرفه و نا آشنایی اعضای خانواده با اموری مانند قناعت، موجب می‌شود مرد خانه با مشکلِ مالی مواجه و برای جبران آن، زن را به سر کار بفرستد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 امام خمینی (ره) می فرماید: روایاتی بر ولایت فقیه دلالت می کنند از جمله مرسله فقیه: «قال رسول الله اللهم ارحم خلفائی قیل یا رسول الله (ص) و من خلفائک؟ قال الذین یأتون من بعدی یروون عنی حدیثی و سنتی». ⬅️ طرفداران نظریه عدم اعتبار رأی مردم با استناد به روایت فوق می گویند: پیامبر(ص) حکومت را با رأی مردم تشکیل نداده است و بیعتهای انجام شده با ایشان برای اظهار اطاعت بوده. ⬅️ انصاف این است که این استدلال به صورت فنی بیان شده اما محتوای آن دارای ایراد است. ⬅️ مرسلات صدوق یا به صورت مستقیم از ائمه نقل شده که باید پذیرفت یا با الفاظی مانند «روی» و «قیل» نقل شده است که در این صورت نمی توان پذیرفت. ⬅️ آیه یا حدیث باید عرفا قالب معنایی باشد که بر آن بار می کنیم در غیر این صورت باید در معنا تجدید نظر کرد؛ از این رو در روایت مذکور که بحث جانشینی را مطرح می‌کند، باید بیان شئونات جانشین با عبارات واضحی انجام شود نه اینکه به جمله «یرون حدیثی» اکتفا شود؛ لذا این قالب برای ذو القالب نیست. ⬅️ وجه اینکه گفته شود پیامبر همه خلفای خود را در قالب یک بیان آورده است چیست؟ آیا پیامبر در موارد دیگر جانشین خود را اینگونه معرفی کرده است؟ ⬅️ با توجه به اینکه برای خلیفه شرایط زیادی معتبر است چرا پیامبر(ص) دیگر شرایط را بیان نکرده است؟ ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻عوامل تأثیرگذار بر نوع وظایف تربیتی حکومت 1️⃣ فلسفه سیاسی حکومت‌ها؛ ⬅️ نگاه بنیادی هر مکتبی به انسان، جهان و نهایتاً حکومت، در جهت‌گیری‌های فقهی و حقوقی آن مکتب اثرگذار است. 🔻 رویکردهای موجود در فلسفه سیاسی ✅ عدم پذیرش دین: این رویکرد ناظر به دیدگاهی است که در مبانی خود معتقد به مسائل اخلاقی ثابت یا فرهنگ دینی و امثال این‌ها نیست؛ از این رو به دلیل اینکه در مبانی خود چیزی را نپذیرفته است، در دنباله نیز چیزی وجود ندارد. ✅ پذیرش دین فردی: در این رویکرد مباحث اعتقادی، معنوی و دینی به عنوان مبانی پذیرفته شده است ولی فلسفه سیاسی آنها بر اساس روابط فردی انسان‌ بنا شده است. ✅ پذیرش دین اجتماعی و غیر حاکمیتی: ممکن است کسی مباحث اعتقادی، معنوی و دینی را به عنوان مبانی پذیرفته و دین را نیز اجتماعی بداند اما درعین ‌حال می‌گوید وظایف حکومت تمهید زیرساخت‌های کلان است و برای اینکه جامعه خوب زندگی کند، خود باید راه را پیدا کند؛ بر اساس این دیدگاه نیز حکومت وظیفه‌ای ندارد. ✅ اگر تربیت را به دو قسم خاص وعام تقسیم کنیم، همه دیدگاه‌های فلسفه‌ سیاسی میعتقد هستند همه حکومت‌ها باید به قلمرو فقه تربیت عمومی توجه داشته باشد. اما معتقدان قلمرو تربیت خاص اعم از تربیت دینی و معنوی، کسانی هستند که قائل به دین اجتماعی یا قائل به وجود حکومت در دین هستند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🔻 فقه نظام به معنای مکتب‌وارگی اسلام است/ استنباط در فقه نظام باید مبتنی بر نظامات اجتماعی اسلام باشد ✅ به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح اندیشه در نشست «فقه نظام» توسط حجت الاسلام و المسلمین مقیمی‌حاجی مطرح شد : ⬅️ معنای مختار از فقه نظام چیست؟ زمانی که ما فقه نظام می‌گوییم، باید دید مراد از واژه فقه و نظام چیست؟ ⬅️ واژه فقه را در نظر مختار: به معنای فقه اکبر نمی‌گیریم، فقه را همان معرفت بر احکام تشریع شده الهی برای تنظیم حیات بشری واداره فرد وجامعه می دانیم. پس مراد از فقه، فقه اصغر شد. ⬅️ واژه نظام در نظر مختار: یعنی نگاه سیستمی ومنسجم به مجموعه احکام با نظارت بر اجرا، و طراحی تقنین وساختار مورد نیاز(نظام مندی) و (نظام سازی). فقه مبتنی بر مبانی و در راستای تحقق هدف معین در جامعه. ⬅️ واژه ترکیبی فقه نظام در نظر مختار: فقه نظام فقه ناظر و مبتنی بر آن مبانی کلان، اینجا فقه قابل اضافه شدن هست و اگر می‌خواهد در مسائل فردی و در مسائلی که با لحاظ مسائل اجتماعی و سیاسی که هست دست به استنباط بزند به معرفت بر احکام برسید، این باید مبتنی بر دیدگاه نظامات اجتماعی اسلام، و آن نظامات ساختارهای اجتماعی اسلام مبتنی باشد(نظامندی). و مجموعه اجزا و عناصر واحکام مرتبط یک باب ویک ساحت نظام واره و منسجم می شود. 📙 متن کامل: http://meftahandishe.com/?p=24502 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🆔@fiqhenezam_com
✅ ضرورت تعظیم شعائر قبل از اینکه شرعی باشد و از قرآن برایش سند پیدا کنیم، ضرورت عقلی و عقلایی دارد 🔻 آیت‌الله علیدوست در نشست مجازی «رسانه‌ها و تعهد بر اقامه شعائر دینی»: ⬅️ هر دین، ملت و کشوری شعائر و شعار‌هایی دارد که با آن‌ها شناخته می‌شود، هویت خود را پیدا می‌کند و دیگران از آن طریق با آن ملت و کشور ارتباط برقرار می‌کنند؛ لذا اگر بگوییم که شعائر پدیده‌هایی هستند که به صاحب آن هویت می‌دهند، تعریف درستی ارائه کرده‌ایم. ⬅️ طبیعتاً دین اسلام به عنوان دین جامع، جهانی و جاودان دارای شعائری است که اسلام را از طریق آن‌ها می‌توان شناخت. هویت مسلمانی از این طریق پیدا می‌شود و جامعه اسلامی از این طریق شناخته می‌شود. اگر این نگاه را به شعائر داشته باشیم، فقط نماد و صورت مطرح نمی‌شود بلکه از درون می‌جوشد و در بیرون هم خودش را نشان می‌دهد. ⬅️ ضرورت تعظیم شعائر قبل از اینکه شرعی باشد و از قرآن برایش سند پیدا کنیم، ضرورت عقلی و عقلایی دارد. به عبارت دیگر، برای فهمیدن ضرورت خیلی از موضوعات نباید قرآن را تورق کرد یا برایش روایتی پیدا کرد بلکه براساس نگاه عقلانی باید به آن‌ها عمل کرد. نمونه این موضوع را در حج می‌توان دید؛ اگر به شعائری مثل حج این قدر تاکید می‌شود، به این دلیل است که به امامت ختم می‌شود. 📚 متن کامل: http://meftahandishe.com/?p=24476 ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ✅ بر اساس آیات 13 حجرات، 32 - 33 زخرف و 54 فرقان، انسان موجودی اجتماعی است. ✅ همان‌گونه که انسان از لحاظ جسمی رشد کرده، از لحاظ اجتماعی هم امکان رشد و ارتقای جایگاه دارد و در بستر زندگی اجتماعی تکامل می‌یابد. علاوه بر انسان، جامعه نیز دارای امکان رشد بوده و کمال آن، جامعۀ سیاسی است. ✅ در رشد انسان و جامعه دو عامل اثرگذار است؛ الف) شناخت و آگاهی ب) شوق، اراده و اختیار. هر کس توانمندتر و ثروتمندتر باشد نقش‌های اساسی‌تری مانند ریاست قبیله و کشور را به دست می‌گیرد. این نقش‌ها در بستر زندگی اجتماعی کمال محسوب می‌شوند. اگر افراد توانمندی که حاکم شده‌اند محدودیت قانونی و شریعتی نداشته باشند، ظلم محقق می‌شود. از نظر شریعت، ثروت و تواناییِ مادی معیار تقسیم قدرت نیست و لازم است نقش‌ها به‌گونه‌ای توزیع شوند که عدالت، امنیت، نظم، رفاه، نشاط، هدایت، قرب الهی و کمال در زندگی اجتماعی تأمین شود. ✅ خداوند متعال جهت جلوگیری از ظلم و تکامل زندگی اجتماعی بر پایۀ اتحاد، پیامبران را به عنوان مدیران کلان جامعه فرستاده است. حفظ وحدت اجتماعی بر پایۀ معیارهای صحیح از مهم‌ترین رسالت‌های پیامبران به شمار می‌رود. ✅ علامه طباطبائی در تفسیر آیۀ 13 سورۀ شوری، تنها اجرای دین را عامل هم‌بستگی و تحقق جامعۀ سیاسی دانسته و در این باره می‌نویسد: «خداوند با اين كلام خود خبر داده است كه رفع اختلاف از بين مردم و ايجاد اتحادشان در كلمه، تنها و تنها از راه دعوت به اقامه دين و اتحادشان در دين واحد، تحقق مى‏يابد، پس تنها دين است كه ضامن اجتماع صالح آنان است». ✅ با توجه به مطالب گذشته جامعه و اجتماع انسانی به دعوت دین و پیامبران تشکیل شده است و حضرت نوح (ع) و پیامبران دیگر که بسیار قبل‌تر از حمورابی بوده‌اند جوامع انسانی را تشکیل داده‌اند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان کرد: ⬅️ اولین قدم روش حلّ مسأله در تنظیم روابط خانواده موضوع شناسی و پاسخ به پرسشهای اساسی می‌باشد؛ مانند اینکه وضعیت موجود از لحاظ منطق فقه چگونه است؟ آیا مطلوب می‌باشد یا نامطلوب؟ آیا هنجار است یا ناهنجار؟ در صورت ناهنجار بودن علت آن چیست؟ ⬅️ یکی از دلایل عدم تشکیل خانواده و عدم تحقّق اصل فرزندآوری که در اسلام به عنوان یکی از اهداف تشکیل خانواده به شمار می‌رود، زیرساخت‌ها و مقدّماتی است که در نظام آموزش، نظام ارتباطات، نظام اقتصادی و نظام سیاسی به آنها توجه نشده است. ⬅️ اگر فرزند را در نظام آموزشی، خانه، مدرسه و دانشگاه مسئولیّت‌پذیر و تکلیف‌مدار تربیت کنیم، سراغ مسئولیّت‌های مختلف مانند ازدواج، تحمّل نفقه، کمک به دیگران و... می‌رود؛ زیرا مسئولیّت‌پذیر است. امّا اگر مسئولیّت‌پذیر نباشد، حتّی از اداره‌ی خانواده‌ی خود نیز فرار می‌کند. او مانند کسی‌ است که هیچ‌وقت و هیچ‌جا، هیچ‌ درآمدی را ثبت نمی‌کند تا فرار مالیاتی داشته باشد. ⬅️ زندگی خانواده‌ها در زمانهای گذشته به گونه‌ای بود که ده اتاق و ده فرزند و بیست نوه و نبیره به نحو احسن مدیریّت می‌شد و هیچ یک از اعضا مشکلی را احساس نمی‌کردند. امّا الآن روح استقلال درمیان افراد قوی شده، وقتی کسی ازدواج می‌کند می‌گوید من نمی‌خواهم با خانواده‌ی همسرم زندگی کنم در نتیجه جای دیگر بدون کسب تجربه یک زندگی مشترکِ دست و پا شکسته را شروع می‌کنند و به جای این‌که عیوب یکدیگر را اصلاح کنند، از عیب‌های همدیگر انتقاد کرده و پس از چند ماه به سمت جدایی می‌روند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» بیان کرد: ❇️ مبادی علم اصول عبارتند از مبادی تصوری و تصدیقی. از مبادی تصدیقی به مبانی کلامی اجتهاد نیز تعبیر می‌شود که به دو دسته مبادی عام و خاص تقسیم می‌گردد. یکی از مبادی مشترک میان عام و خاص، ثبات و تغییر در دین است که نظریه اندیشه مدون در اسلام در ذیل آن قرار دارد. ❇️ تلقی اسلامی از دین، سبک زندگی است. یعنی با توجه به اینکه انسان آغازی و پایانی دارد، دین عهده دار بیان روش طی این مسیر است که در فرهنگ دینی به آن صراط مستقیم گفته می شود. ❇️ از اموری که دین برای انسان مشخص می‌کند ساحت باورها است که منشأ رفتار می‌باشد. بحران کنونی جهان معاصر ناهمخوانی باورها و رفتارهای افراد است. در حالی که دین باور و رفتار را در یک مجموعه منسجمی بیان کرده است. ❇️ خلق و خوی هر فردی ریشه در رفتار او دارد. از سوی دیگر خلق و خو با روح ما متحد می شود. صدرالمتألهین با توجه به این مطلب انسان را به چهار نوع ملک، شیطان، بهیمه و سبع تقسیم می‌کند که بر اساسا چهار ویژگی اخلاقی عقل، نیزنگ، شهوت و غضب است. ❇️ در تقسیم بندی سنتی، اسلام را به تناسب سه ساحت باور، رفتار و خلق وخو به سه محور عقاید، اخلاق و فعل تقسیم می‌کردند. نکته‌ای که مورد توجه علمای سابق مانند سید مرتضی بود اما با گذر زمان مورد غفلت واقع شد نگاه سیستمی و منظومه‌ای به این تقسیم بندی است. ❇️ بنظر می‌رسد می‌توان دو رویکرد سیستمی و غیر سیستمی به دین داشت که رویکر سنتی ما غیر سیستمی است یعنی عقاید، فقه و اخلاق جدا از همدیگر مورد بررسی قرار می‌گیرند. لکن در نگاه سیستمی آنها در یک مجموعه مرتبط با هم لحاظ می‌شوند؛ بر اساس این نگرش نظریه اندیشه مدون در اسلام را مطرح کردیم. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» گفت: ⬅️ اولین و مهمترین مسئله در فقه سیاسی لزوم تشکیل حکومت در هر عصری از اعصار است. ⬅️ بنظر می‌رسد می‌توان موضوع دین به معنای عام ( اعم از اعتقادات، اخلاق و احکام) را جامعه هم قرار داد. به این معنا که خداوند به دنبال ایجاد جامعه‌ای موحد، ظلم ستیز و... است؛ بر این اساس مانعی بر اینکه شارع در این اوامر دو مطلوب (فرد و جامعه) داشته باشد نیست. ⬅️در عالم ثبوت خداوند می‌تواند حکمی از احکام یا یک امر اعتقادی و اخلاقی را از فرد مطالبه کند همچنین در عین حال می‌تواند همان حکم را از جامعه نیز مطالبه کند. در این صورت جامعه موضوع امر شارع واقع شده است. چنین مطلوبی در میان عقلا نیز در جریان است. ⬅️ ادعای ما این است که در عالم اثبات هنگام رجوع به قرآن کریم با آیات فراوانی مواجه می‌شویم که متعلق خطاب آنها گروه یا قوم می‌باشد. آیاتی که در آن کلمات «ناس»، «قوم»، «امت» آمده است دال بر این مطلب می‌باشند. ⬅️ مطلوب اصلی خداوند در این آیات وجود جامعه‌ای موحد، متقی، ظلم ستیز و... است؛ از این رو تفکری که دین را امری فردی می‌داند، با آیات قرآن در تعارض است. ⬅️ دین امری فردی و اجتماعی است که در آیه شریفه «انا ارسلناک للناس رسولا» به صراحت بیان شده است. در آیه مذکور پیامبر رسول برای مردم معرفی شده است. از سوی دیگر اگر امری مطلوب جمع باشد قطعا مطلوب فرد نیز می‌باشد؛ زیرا جمع متشکل از افراد است. اما عکس قضیه صحیح نیست. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
💢 دروس خارج نظام‌های اسلامی؛ گام عملی حوزه علمیه برای پاسخگویی به نیازهای نظام اسلامی ✅ گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی مفتاح اندیشه از دروس خارج نظام‌های اسلامی به شرح زیر است: ⬅️ حوزه‌های علمیه پس از پیروزی انقلاب و تشکیل حکومت اسلامی با مسائل جدید و مستحدثه‌ای روبرو شدند که برای پاسخ به آن‌ها نیاز بود تا در عین توجه به فقه سنتی، فقه نظام را نیز مدنظر قرار دهند. ⬅️ همین امر سبب شد حوزه علمیه کم و بیش به مسائل جدید و مبتلابه ورود داشته باشد، ولی این ورود به صورت سازمان یافته نبود و فعالیت‌ها بیشتر شکل جزیره‌ای به خود گرفته بود، تا این‌که رهبر معظم انقلاب در سفر به قم و دیدار با علما و فضلای حوزه بر تأمین نیازهای نظام توسط حوزه‌های علمیه تأکید ویژه‌ای کردند. ⬅️ تأکید رهبر معظم انقلاب و همراهی مراجع معظم تقلید، علما، فقها و مسئولان حوزه از جمله مدیر حوزه‌های علمیه کشور، اعضای شورای عالی حوزه، اعضای جامعه مدرسین و… سبب شد در این سال‌های اخیر حوزه علمیه به صورت جدی و البته با برنامه منسجم و منظم در عرصه فقه نظام ورود داشته و در جهت پاسخگویی به مسائل مستحدثه و جدید حکومت اسلامی، دروس خارج متعددی را با حضور اساتید برجسته خود برگزار می‌کند. ⬅️ طلاب و فضلای علاقه‌مند می‌توانند لیست دروس خارج نظام‌های اسلامی حوزه علمیه قم را در سامانه نجاح به آدرس http://login.ismc.ir مشاهده و آن‌ها را انتخاب کنند. 📚 متن کامل: http://meftahandishe.com/?p=24523 ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🆔 @fiqhenezam_com
✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻تأمین حقوق شهروندی و برابری شهروندان ❇️ حق چهارم: حق تملک و ثبات مالکیت؛ ⬅️ سرمایه‌گذاران و اصحاب املاک، باید احساس امنیت کنند؛ از این رو احساس عدم امنیت چه از ناحیه مردم و چه از ناحیه حاکم، نباید وجود داشته باشد. ⬅️ احساس عدم امنیت از مردم به این نحو است که سرمایه گذاران و صاحبان املاک از اینکه مردم ملک آنها را بگیرند در ترس باشند و احساس عدم امنیت از حاکم به این است که حاکم طمع در ملک آنها داشته باشد و نتیجه کار آنها را برای خود بداند؛ البته این غیر از آن است که بر اساس ضوابط و قوانین، مالکیت برخی را الغاء کند. ❇️ حق پنجم: حق تملک بانوان؛ ⬅️ بر خلاف قوانین رایج جهان، اصل حق تملک زن از مسلمات فقه اسلامی است. اسلام از آغاز برای بانوان حق تملک قائل شده است. آیات متعددی در قرآن کریم تأکید بر حق تملک مال توسط زنان، وجود دارد که دسته هستند؛ 1️⃣ برخی از آیات دال بر این نکته هستند که اگر زنان کسبی انجام دادند، مالک محصول کار خود هستند. مانند آیه 32 سوره نساء. 2️⃣ آیاتی که در مقام بیان مهر النساء هستند؛ مانند ایه 4 سوره نساء. 3️⃣ آیات دال بر ارث النساء که بانوان را مالک ارث می‌داند مانند آیه 7 سوره نساء. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» گفت: ✅ جهالت و ستم از عوامل مهم در عدم مسئولیّت‌پذیری انسان می‌باشند. اگر بخواهیم به افق مطلوب مسئولیّت‌پذیری برسیم، باید دو عامل مذکور را در درون جامعه؛ یعنی اندیشه، عواطف، رفتار فردی و اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی و ... شناخته و با آن مقابله کنیم. ✅ عمل به اوامر قرآنی مانند رعایت تقوا، عدالت، اعتدال و حقوق همسایه در یک جامعه به معنای این است که در آن نظام، «تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ» عینیت یابد. در این صورت بسیاری از معضلات منطقه حل می‌شود. ✅ در سوره بقره آمده است: «وَ إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَليفَةً». در این آیه خلافت آدم یک اصل مهمّی است که به تعبیر شهید صدر؛ خداوند مسئول بودن و مسئولیّت‌پذیری انسان را به رخ ملائکه می‌کشد. این مقام، فرع بر مسئولیّت‌پذیری است؛ یعنی به دلیل اینکه انسان مسئولیّت‌پذیر بود به مقام خلافت نائل گشت. ✅ وقتی گفته شود خلافت به معنای مسئولیّت‌پذیری است؛ به این معنا است که تعیین خلافت از سوی خداوند بر اساس شایستگی انجام می‌شود و قبول خلافت از سوی آدم علی نبیّنا و آله السّلام به عنوان مسئولیّت‌پذیری و امانت‌داری صورت می‌پذیرد. 🔻 مقوم‌های کانون خانواده: 1️⃣ مقوّم اوّل کانون خانواده در جهان زوجیت است. آنها مشترکاتی هستند «من نفس واحدۀ» که از لحاظ جنسیّت متفاوت می‌باشند. این‌ افراد وارد تعامل زوجیّت می‌شوند و به نسل‌آوری و فرزندآوری روی می‌آورند. 2️⃣ استقرار و بهره‌وری. 3️⃣ مودّت و رحمت: مودت یک سنّت الهی است؛ یعنی زمانی که رابطه‌ی زوجیّت به وجود آمد، مودّت و رحمت هم ایجاد خواهد شد. 4️⃣ منشأ عفاف، حیا است و حیا نیز منشأ عقلی، فطری و دینی دارد؛ بر این اساس با وجود غریزه‌ی حیا در انسان به طور طبیعی مسیر انسان باید در مسیر عفّت‌پروری حرکت کند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» بیان کرد: ⬅️ اسلام در تمام حوزه‌های بشری که استقرایی هستند مجموعه‌ای از آموزه‌ها را در قالب یک سیستم مرتبط و منسجم ارائه داده است. این سیستم را در هر زمینه که بازگشایی کنیم با پنج مقوله فلسفه، اخلاق، مکتب، نظام و سازوکار مواجه می‌شویم. شاید بتوان مقوله ششمی را نیز اضافه کرد به نام حدود که برخواسته از نظام، مکتب و سازوکار است. ⬅️ عناصر فوق در اقتصاد نیز وجود دارد به عنوان نمونه مراد ما از فلسفه در اقتصاد اسلامی یعنی عناصری در حوزه جهان شناسی، خداشناسی و انسان شناسی که در موضوع اقتصاد تأثیر می‌گذارند؛ مانند رزاقیت الهی. ⬅️ مکتب به مجموعه اهداف و مبانی گفته می‌شود. اسلام در حوزه اهداف، برخی مسائل را به عنوان هدف اقتصاد اسلامی بیان کرده است که حکومت اسلامی باید به آنها برسد. همچنین اسلام برای رسیدن به آن اهداف اموری را به عنوان پیش فرض قرار داده است مانند احترام مالکیت، تنوع مالکیت و پذیرش مالکیت که زمینه ساز تحقق عدالت اقتصادی هستند. ⬅️ عدالت یعنی اینکه همه مردم از همه امکانات برخوردار باشند (رفع فقر) و فاصله میان دهک‌های اقتصادی کنترل شود. در اقتصاد اسلام مهم این نیست که مردم بالاتر از خط فقر قرار بگیرند بلکه مهم این است که همه افراد جامعه به سبد معیشت برسند. مراد از سبد معیشت که اقتصاد دانها استعمال می‌کنند، حد متوسطی است که در فقه بیان می کنیم. فقه اسلامی بر این نظر است که حاکم اسلامی از طریق زکوات باید جامعه را به سطح متوسط برساند و تا زمانی که فرد به این سطح نرسیده باشد واجب الزکات است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com