#بَدیهه‌سُرایی‌ #بدیهه‌ یا #بداهه‌ (به‌ ضم‌ یا فتح‌ باء) از مصدر بَدْه‌ و بُدْه‌ (هاء بدل‌ از همزه‌: بدء)، در لغت‌ یعنی‌ آغاز هر چیز و آنچه‌ به‌ ناگاه‌ آید؛ و در اصطلاح‌ ادب‌ : "کلامی‌ است‌ که‌ بی‌رَویّت‌ و بدون اندیشه‌ بر زبان‌ و قلم‌ گوینده‌ و نویسنده‌ جاری‌ شود." ۱ - تعریف بدیهه در تعریف‌ منطقی‌ بدیهه‌، بی‌گمان‌ صفت‌ "ناگهانی‌ بودن‌" یا "به‌ ناگاه‌ روی‌ دادن‌" فصل‌ یا عرض‌ خاص‌ به‌ شمار می‌آید؛ پس‌ این‌ صفت‌ هم‌ صفت‌ قول‌ (سخن‌، کلام‌) تواند بود و هم‌ صفت‌ فعل‌؛ ولی‌ آنچه‌ در اینجا موردنظر است‌، بدیهه‌ در قول‌ یا کلام‌ است‌ که‌ ممکن‌ است‌ مطلق‌ یا مقید باشد. در قول‌ یا کلام‌ مطلق‌، بدیهه‌ یعنی‌ "بی‌اندیشه‌ آمدن‌ِ سخن‌، ناگاه‌ آمدن‌ سخن‌ و بی‌تأمل‌ چیزی‌ گفتن‌" و در قول‌ یا کلام‌ مقید (انشا، شعر، خطابه‌)، نوشتن‌ و سرودن‌ و سخنوری‌ بی‌اندیشه‌ و بی‌مقدمه‌ را #بدیهه‌ گویند، بدین‌معنی‌ که‌ "منشی‌ یا شاعر کلام‌ را بی‌ رَویّت‌ و فکر انشا کند". در زبان‌ فارسی‌ از بدیهه‌ به‌ "زود شعری‌" و "چُست‌گویی‌" نیز تعبیر شده‌ است‌. ۲ - معنای ارتجال از بدیهه‌ به‌ #ارتجال‌ نیز تعبیر می‌شود. ارتجال‌ در اصطلاح‌ "سخن‌ گفتن‌ بدون‌ آمادگی‌ قبلی‌" است‌. رشید وطواط و تهانوی به‌ صراحت‌ بدیهه‌ را همان‌ ارتجال‌ خوانده‌اند. پس‌ شعرسرایی‌ و انشاپردازی‌ و سخنوری‌ بدون‌ ساختن‌ و آماده‌ کردن‌ قبلی‌، مصداق‌ِ ارتجال‌ یا بدیهه‌ به‌ شمار می‌روند. ۳ - رَویّه‌گویی اما #رَویّت‌، در برابر #ارتجال‌ و #بدیهه‌، در اصطلاح‌ ادب‌ سخنی‌ است‌ که‌ در پی‌ تأمل‌ و تفکر و با اندیشه‌ پدید آید. در این‌ باره‌ باید گفت‌: از آن‌جا که‌ فکر، به‌ تعبیر اهل‌ منطق‌ ذاتی‌ انسان‌ است‌، پس‌ انسان‌ چه‌ در حال‌ بدیهه‌گویی‌ و چه‌ در حال‌ رویه‌گویی‌ می‌اندیشد؛ بنابراین‌، مراد از "بی‌اندیشه‌ سخن‌ گفتن‌" در بدیهه‌، چیزی‌ جز "بی‌اندیشه پیشین‌ و شتاب‌آلود سخن‌ گفتن‌" نیست‌، پس‌ دو گونه‌ می‌توان‌ گفت‌ و نوشت‌: بی‌تأمل‌ و شتاب‌آلود؛ با تأمل‌ و درنگ‌ و دور از شتاب‌. از گونه اول‌ به‌ #بدیهه‌، و از گونه دوم‌ به‌ #رَویّه‌ تعبیر می‌شود. گونه‌ی دوم‌ که‌ در پی‌ تأمل‌ و درنگ‌ و غور به‌ بار می‌آید، شیوه‌ی طبیعی‌ سخن‌ گفتن‌ و نوشتن‌ و سرودن‌ است‌. پس‌ قاعده‌ در سخنوری‌ و نویسندگی‌ و شاعری‌، رویت‌ است‌ و تأمل‌؛ و بدیهه‌ از مقوله‌ی استثنا به‌ شمار می‌آید که‌ خود، دست‌ کم‌ در این‌ موارد، نشانه استادی‌ و کارآزمودگی‌ است‌؛ چنانکه‌ نظامی‌ عروضی‌ با عبارت‌ِ "بدیهة من‌ چون‌ رَویّت‌ گشته‌ بود"، از استادی‌ خویش‌ سخن‌ می‌گوید. همو بدیهه‌سرایی‌ را رکن‌ اعلای‌ شاعری‌ شمرده‌، و آورده‌ که‌ بر شاعر واجب‌ است‌ تا به‌ مدد تکرار و ممارست‌، طبع‌ خود را چنان‌ در بدیهه‌سرایی‌ توانا سازد که‌ بتواند "معانی‌ انگیزد". طبع‌ روان‌ خصلتی‌ است‌ که‌ یکی‌ از جلوه‌های‌ آن‌ بدیهه‌سرایی‌ است‌ و شاعر بدیهه‌سرا دارای‌ طبعی‌ به‌ تعبیر حافظ "چون‌ آب روان‌" است‌. از دیگر شرایط دست‌یابی‌ به‌ پایگاه‌ بدیهه‌سرایی‌ تکرار و ممارست‌ و حفظ شعر، و آنگاه‌ سرودن‌ و بسیار سرودن‌ شعر است‌ تا در نفس‌ شاعر "ملکه شاعری‌" پرورش‌ یابد و در بدیهه‌گویی‌ توانا گردد. پس‌ پیوند شاعری‌ و بدیهه‌سرایی‌، دست‌ کم‌ به‌ عنوان‌ جلوه‌ای‌ از طبع‌ روان‌، امری‌ است‌ نه‌ فقط پذیرفته‌، که‌ مطلوب‌ نیز هست‌. ۴ - سابقه‌ی بدیهه‌سرایی بدیهه‌سرایی‌ سابقه‌ای‌ دیرینه‌ دارد و در تمام‌ ادوار شعر فارسی‌ کم‌ و بیش‌ رواج‌ داشته‌ است‌. نظامی‌ عروضی‌ گزارش‌ها و حکایت‌هایی‌ از بدیهه‌سرایی‌های‌ شاعرانی‌ چون‌ رودکی‌، عنصری‌، معزّی‌ و ازرقی‌ به‌ دست‌ می‌دهد. خاقانی‌ شروانی‌ نیز در بیتی‌ از قصیده‌ای‌ به‌ بدیهه‌گویی‌ خویش‌ افتخار کرده‌ است‌. نظامی‌ گنجوی‌ در لیلی‌ و مجنون‌ از بدیهه‌گویی‌ شاعرانه‌ سخن‌ رانده‌، و جامی‌ هم‌ از بدیهه‌گویی‌ فردوسی‌ در مجلس‌ سلطان‌ محمود یاد کرده‌ است‌. از بدیهه‌گویی‌های‌ صائب‌ نیز چند جا سخن‌ به‌ میان‌ آمده‌ است‌، و حکایاتی‌ از قدرت‌ طبع‌ قاآنی شیرازی‌ و بدیهه‌سرایی‌های‌ اعجاب برانگیز او آورده‌اند. در دوره‌ی معاصر نیز بدیهه‌سرایی‌ مورد توجه‌ برخی‌ از شاعران‌ سنت‌گرا قرار دارد. ۵ - قالب بدیهه بدیهه‌سرایی‌ بنابر طبیعت‌ خود که‌ از سر شتاب‌ و تحت‌ تأثیر رویدادهای‌ خاص‌ شکل‌ می‌گیرد و به‌ کوتاهی‌ بیان‌ می‌شود، معمولاً قالب‌هایی‌ کوتاه‌ می‌طلبد؛ به‌ علاوه‌، شاعر با همه مهارتی‌ که‌ دارد، کمتر مجال‌ انتخاب‌ قوالب‌ بلند می‌یابد. در حقیقت‌ جلوگاه‌ بدیهه‌، نخست‌ رباعی‌ و دوبیتی‌ است‌ و سپس‌ مفردات‌ و سرانجام‌ قطعه‌هایی‌ که‌ از دو یا چند بیت‌ فراتر نمی‌رود؛ چنانکه‌ بدیهه‌سرایی‌های‌ رودکی‌ و عنصری‌ و معزی‌ و ازرقی‌ و مهستی‌ گنجوی همه‌ قطعه‌ یا رباعی‌ است‌. منبع : فنون ادبی آموزش عروض وقافیه و... سید محمدرضا شمس (ساقی) https://eitaa.com/arozghafie

(هوالعلیم) #بداهه_چیست ؟ بداهه گویی یک فن ظریف و زیباست که در فضای مجازی و سایت‌های ادبی نیز جایگاه خود را یافته است چه در شکل کامنت برای یک شعر دیگر و چه در شکل مشاعره و یا بداهه گویی‌های آنلاین. در اصل شگردی برای حاضرجوابی منحصر به‌فرد هنرمندانه است که علاوه بر مجامع محدود ادبی نشانه‌های آن را می‌توان در لابلای تاریخ نیز رصد کرد. کشش و ارزش آن علاوه بر زیبایی‌های ادبی حتی نتیجه‌ی سیاسی و اجتماعی نیز گاه داشته است در تغییر لحظه‌ای تصمیم گیری‌های برخی بزرگان چه در شکل مجیز گویی‌های بارگاه سلاطین و چه حتی در شکل شیشکی و تمسخر و... (به دلیل مشخص بودن موضوع ، به تعریف باز تر برای بداهه می‌پردازیم) اما آنچه که مسلّم است بداهه گویی کار هر کسی نیست و آنچه در فضای مجازی به عنوان برنامه‌های بداهه‌گویی مرسوم شده است به علت عدم شناخت لغوی و کاربردی این عنوان است؛ لذا از ابتدای ورودم به فضای مجازی که مربوط به ابتدای دهه‌ی 90 است عنوان #هم‌سرایی را بر آن نهادم و آن روزها که در پیامرسان ویچت و بعد لاین و سپس تلگرام و... گروه‌هایی داشتیم که ضمن آموزش در هفته با گروه‌های دیگر در هم‌سرایی رقابت می‌کردیم و ساعاتی پربار و شیرینی را در کنار هم می‌گذراندیم و همین امر موجب دوستی با یکدیگر و پیشرفت خیلی از عزیزان کم تجربه شد. اما همانطور که عرض کردم کم‌کم جا انداختم که بگوییم : #هم‌سرایی نه #بداهه‌گویی زیرا بداهه‌گویی علاوه بر قدرت بیان و توان حاضرجوابی ، یک پیش زمینه‌ی علمی و فنی و دقیق ادبی نیز لازم دارد زیرا شعر بداهه حتی اگر حاوی سخنی بسیار مهم و زیبا و مؤثر ولی فاقد شکل و فرم و قواعد ادبی باشد ، جایی در ادبیات و شعر نخواهد داشت و فاقد ارزش است. آری شعر بداهه نیز به شکل دقیق از قواعد شعر و ادب پیروی می‌کند ولی چون در لحظه خلق می‌شود هنری مضاعف است البته هستند افرادی که در یکی دو بیت این توانایی را دارند اما آنچه که مرسوم شده برداشت غلطی از عنوان بداهه است که بعضاً نوسروده‌های مطول خود را بداهه می‌نامند؛ لذا در این مورد سروده‌ای دارم که تقدیم می‌کنم. (بداهه‌سرایی) هیـچ دانـی "بـداهـه" یعنی چـه؟ بـی تــأمــل بــوَد : سخــن گفتن بـی تفکـّـــر ـ بــــدون انــدیشــه : گـــوهـــر لفـظ ، نــاگهــان سفتن ای کـه دایــم بــداهــه می‌گـویی در مجــازی بــه لطـف انــدیشــه! هیـــچ دانـــی بـــدون آگـــاهـــی مـی‌زنــی سـنگ بــر دل شـیـشه؟ چون "بـداهــه" اصـول خود دارد هــر کــه را نیست این تــوانــایی طبــع تنـــد و ملیــح می‌خـواهـد عــاری از ضعـفِ وزن و گـویـایی در "بــداهـــه" ، نفـس بــوَد زایــد کـه تـــأمـــل ، در آن نـــدارد جـــا پس چسان می‌توان که هر شاعر بشود این‌چنــین، بــداهــه سُــرا؟ ایـن‌کــه امروزه رســم گــردیــده در مجــازی ، بــداهــه گــویـی‌ها "هــم‌سُـرایــی" بــودَ همــه از دم نـه "بــداهــه" بـه‌روح پـاک خـدا ای دریغــا کــه عـــدّه‌ای خـود را یک "بــداهــه‌ سُـرای" بشمــارنـد در مجــازی، بــدون درکِ سخــن بــذر اشعـــار سـسـت ، می‌کـارند بــا سخــن‌هــای تــــازه و نـاقص بـه غلـط بـر بــداهـــه‌ دل بستـند بـا چنـین درکــی از اصـول سخن پس "بــداهه سُــرا" همه هسـتـند سید محمدرضا شمس (ساقی) آموزش عروض وقافیه و... https://eitaa.com/arozghafie

─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌༅࿇༅ ❃﷽ ❃ ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌┅─ #امام_حسین_علیه_السلام #خروج_از_مدینه حسين قافلـه ات نيّــتِ ســــفر دارد تو مـيروی و خدا از دلت خبــر دارد برای بدرقه اُمّ البنين هم آمده است به جای مادرتان دست بر كــمر دارد مسيرتان،زياد است ودخترت كوچك برای دختر تو اين سفــــر خطر دارد برای قاســـــم از اينجـــا زره ببر آقا برای پيكـــــر او سنگها شـــــرر دارد ميان قافله ات جا كه هست با زينب بگو كه چادر و معجر اضافه بر دارد بيا حسين عوض كن تو ساربانت را گمان كنم كه به انگشترت نظـر دارد   بيا برای خودت هـــم كفـــن بخر آقا ثــواب دارد عـــزيزم كجا ضرر دارد شعر: محمد جواد پرچمی 𝐉𝐨𝐢𝐧: http://eitaa.com/goollvajhehay_ahlbeyt12 𖠇࿐ྀུ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌ 📌درصورت نشرمطالب ڪانال در دیگر ڪانال ها و گروه های مرتبط،حذف نام شاعر ومنبعِ اشعار شرعاً جایز نمیباشد. |↲گلواژه‌هاے اهل‌بیت (ع)نشر اشعار بروز ─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌࿇༅࿇༅ ❃༅࿇༅❃ ༅࿇༅࿇═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌

✨﷽✨ #بیست_وهشتم_رجب #خروج_کاروان_ازمدینه #امام_حسین_علیه_السلام #سروده_رقیه_سعیدی_کیمیا ─‌═‎‌‌‌‌‌‌༅࿇༅❖ ༅࿇༅═─ می رود همراه خود صدقافله جان می برد تا مِنای عشـق ، هفتاد و دو قربان می برد تشنه بودن حرف اول می زند در این سفر تشنـه کامان را بسویِ بحرِ عرفان می برد دل به دریامی زند دل می بُرَد از شهر خویش کشتیِ دلدادگان را سویِ تـوفان می برد تا وفـاداری کنـد بر عهـد و  پیمانِ اَلَسـت جامِ لبـریز از  وفا بر عهد و پیمان می برد عاشقی یعنی که سر ، بازی برای وصل یار سـر برای باختـن تا وصـلِ جانان می برد سر فقط نه ، بلکه او هرآنچه دارد با خلوص می گذارد برطَبَـق با عشق وایمان می برد باغبـانِ  گلشـنِ این کاروان ، همـراهِ  خود باغی از  آلاله هاو یاس و ریحان می برد او  بـرای  قحطیِ  آب  و سکوتِ  ابرها چشمه های اشک را درسوگِ باران می برد شاه با"هَلْ مِنْ مُعین"سربازخواهدبی گمان غنچهٔ شـش ماهه را سربازِ میدان می برد می شـود همـراه  شد ، با کاروان عاشقی کاروان کربـلا  ، عاشـق ، فـراوان می برد حک شود باید به دل ، "یا لَیتَنا کُنّـا مَعَک" یاورِ مهدی به  راه عشقِ او  جـان می برد رقیه سعیدی(کیمیا) ۱۴۰۰/۱۲/۱۲ https://eitaa.com/joinchat/1259143275Ce3f7c12047 ┄┅═✼✵𑁍✵✼═┅┄ لینک کانال در ایتا👆 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌༅࿇༅ ❃﷽ ❃ ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌┅─‌ #قصیده_غزل #امام_حسین_علیه_السلام #خروج_از_مدینه #گلواژه_هاے_اهل_بیت_ع «تنهای تنها» ای ساربان! آهسته ران، کز دیـــده دریا می‌رود از شهر زهرا نیمـــــه‌‌شب، فرزند زهـــرا می‌رود   منزل به منزل کاروان،گردیده در صحـــرا روان با نالـه و آه و فــــغان، تنهــــــای تنــها می‌رود   ریحانۀ «خیر البـشر»، کرده ســوی جانان سفر یا آن که موســـایی دگـر، در طور سینا می‌رود   قلب سکینه مشتعل،اشکش به رخ،خونش به دل با دیــده‌ی دریایی‌اش، دنـــــبال ســـقّا می‌رود   اصغر ز دامـان رباب، پـــر می‌زند بر دوش باب با شــــوق پیــــکان بـلا، همــــــراه بابا می‌رود   لیلا! جــــوانت را ببیــــن، با رفــــتن آن نازنین گویی محمّـد بر زمین، از عــــرش اعلا می‌رود   ریحـانۀ باغ حســـن، پوشــــیده بر قامت کفن تاشوید ازخون پیرهن، باشـور وغـوغا می‌رود   آید ز صحـــرا زمزمه، خون ریزد از چشم همه سقّای آل فـاطمـــه، عطشــــان به دریا می‌رود   ای آسمان! اختر فشــان، بنْگـــر برای بذل جان مـــاه بنـــی‌هاشـــم روان، با مــاه لیلا می‌رود   زینب شده محمل‌نشــــین، با ناله‌های آتشــین منزل به منزل کو‌به‌‌کو،صحرا به صحرا می‌رود   مرغ دل «میثم» روان،گردیـده با ایــن کاروان داده ز کـف تاب و توان، همـــراه مـولا می‌رود شعر: استاد حاج غلامرضا سازگار 𝐉𝐨𝐢𝐧: http://eitaa.com/goollvajhehay_ahlbeyt12 𖠇࿐ྀུ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌ 📌درصورت نشرمطالب ڪانال در دیگر ڪانال ها و گروه های مرتبط،حذف نام شاعر ومنبعِ اشعار شرعاً جایز نمیباشد. |↲گلواژه‌هاے اهل‌بیت (ع)نشر اشعار بروز ─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌࿇༅࿇༅ ❃༅࿇༅❃ ༅࿇༅࿇═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌

#مدح_مبعث ۱۴۰۱ #گلواژه_هاے_اهل_بیت_ع #مداح_حاج_علی_شریفی_گرگان « از اساتید گرامی کانال» 𝐉𝐨𝐢𝐧: http://eitaa.com/goollvajhehay_ahlbeyt12 𖠇࿐ྀུ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌┅─ درصورت نشرمطالب ڪانال در دیگر ڪانال ها و گروه های مرتبط،حذف نام شاعر ومنبعِ اشعار شرعاً جایز نمیباشد. |↲گلواژه‌هاے اهل‌بیت (ع)نشر اشعار بروز ─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌༅࿇༅ ❃༅࿇༅❃ ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌

❀﷽❀ #مدح #عید_مبعث #پیامبر_اکرم_صل_الله_علیه_وآله_وسلّم #گلواژه_هاے_اهل_بیت_ع ─━⊰••🍃🌼🍃••⊱━─ تباهی بود و تاریکی ، زمان مستِ جهالت بود زمین از ناله ی زنده به گوران در خجالت بود صــراط  آدمیّـت ، رو به دنیــای ضـــلالت بود بشــر ، درگیـــرِ خُسـران  و گرفتارِ بطالت بود به یکباره در این ظلمـت سـرا، نــوری پدید آمد به قـلب نا امیـدانِ جهــان ، نـــور امیـــد آمد عجب نورٌعَلیٰ نوری که در شب ، عالم آرا شد فلـک ، آیینــه گَردانش ، مَلَــک غرقِ تماشـا شد حرا ، آغوشِ جبــریل و امانت دارِ  بطحــا شد به إقرأ ، آخرین بابِ رســالت در حَــرا  وا  شد نوای "إقرَأ بِسمِ رَبِّک"از هر سـو به گوش آمد همــه ذرات عالم ، با نوایش در خــروش آمد به جوش آمــد کلام وحی و آیات علـــق  بارید در  آن خلوتــگـه تاریــک ، انــوار فلـــق بارید چه بــارانی به کوه نور ، از الطاف حق بارید شــرابِ نـاب ربـّانی به جـان بـی رمـــق بارید بپا خیــز ای رسولی که مقام مصطــفی داری تو  دست یاوری مثــل علــیِ مرتضــی داری بخوان ای حضرت باران ! ببار آیات رحمت را به تن کن کِســوَتِ سبـــز امــامت را نبــوت را امین بودی که حق داده به دستت این امانت را بخــوان ، آغاز کن  ، پایان ببر ، امر رســالت را چه فخری می کند اُمّت که تو پیغمبرش باشی چه زیبا می شود خلقت که تو تاج سرش باشی تو را حق برگزید امشب ، حبیبِ بی بدل باشی میانِ مهــربانانِ جهــان ، ضـــرب المثـــل باشی به دیــوان رسـالت ، بهتـرین بیت الغــزل باشی تَـبـَـرداری چو ابراهیـم ، بر  لات و هُبَـــل باشی صراط المستقیم از من ، مقـــام رهبـــری با تو حمــایت کردنت با  من ، عدالت گستــری با تو ببـار ای آسمـان ! نور و  تمــاشـا کن "محمـــد" را طلوع سبـــز بی پایان ، شکوه نور ســـرمد را به گوش جان خود بشنو ، نوای جان احمد را به صدر انبیـا بنـگر ،  چنین میــرِ ســرآمد  را مکانش آسمان است او اگرچه در زمین باشد امانت دار قرآن است و ختم المرسلین باشد شعر: رقیه سعیدی(کیمیا) 𝐉𝐨𝐢𝐧: http://eitaa.com/goollvajhehay_ahlbeyt12 𖠇࿐ྀུ༅࿇༅═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌ 📌درصورت نشرمطالب ڪانال در دیگر ڪانال ها و گروه های مرتبط،حذف نام شاعر ومنبعِ اشعار شرعاً جایز نمیباشد. |↲گلواژه‌هاے اهل‌بیت (ع)نشر اشعار بروز ─‌┅═‎‌‌‌‌‌‌࿇༅࿇༅ ❃༅࿇༅❃ ༅࿇༅࿇═‎‌‌‌‌‌‌┅─‌