4_5983094287498216048.mp3
3.34M
#آیین_روضه_خوانی
قسمت اول
#تعریف_روضه
#تاريخچه_روضه
#اقسام_روضه
#دکتر_محمد_فراهانی✍🎤
#روضه
روضه از جهت لغوي به معناي باغ و گلستان ميباشد و از جهت اصطلاحي به معناي مرثيه و ذكر مصيبت رواج پيدا كرده است.
#تاريخچه_روضه
كتابي است به نام روضة الشهدا كه مشتمل بر مصائب انبياء و ذكر فجايعي از ناحيه كافران و منكران و مشركان بر اولياء خدا و اهل بيت (ع) بزرگوار پيامبر اكرم (ص) ميباشد.
كمال الدين حسين بن علي واعظ كاشفي، عالم و مؤلف عصر تيموري (قرن نهم ه.ق) كه اصالتاً از مردم سبزوار بود و در هرات زندگي ميكرد، اين كتاب را در سالهاي آخر عمر خود تأليف كرد و اهل منبر و وعاظ از همان آغاز به خواندن كتاب روضة الشهدا در مجالس پرداختند تا به مرور زمان اين مجالس را «مجلس روضه خواني» ناميدند و به همين اسم تا به امروز باقي مانده است. افرادي كه كتاب روضه الشهدا را ميخواندند به نام روضه خوان ناميده شدند و به مرور زمان كلمه روضه خوان به معناي مرثيه خوان مصطلح شد.
#اقسام_روضه
با توجه به اينکه بايد روضه به تناسب مجلس و مستمع انتخاب شود بهتر است تفکيکي بين اقسام روضه قائل شويم تا مشخص شود كه چه روضهاي را در چه مكاني و چه زماني، براي چه كساني و با چه بياني بايد خواند.
💠تقسيم بندي کلي
در يک تقسيم بندي کلي روضه به دو قسم تقسيم مي شود:
#روضه_احساسی
#روضه_سخت_و_سنگين
#آموزش_مداحی
.
#نمونه 1⃣
#آیین_روضه_خوانی
#اقسام_روضه
#روضه_احساسی
💠روضه حضرت علي اكبر(ع)
علي اكبر از پدر اجازه ميدان گرفت. (شيخ جعفر شوشتري ميگويد امام بر خلاف آنكه براي اجازه دادن به اصحاب قدري معطل ميكرد، به علي اكبر بلافاصله اجازه ميدان داد) پس امام نگاه مأيوسانه اي به او كرد و چشمان خود را به زير انداخت و اشك ريخت و سپس فرمود:
« بارالها گواه باش جواني كه در صورت و سيرت و گفتار شبيه ترين مردم به پيامبر بود به جنگ اين مردم رفت. که هرگاه به ديدن پيامبرت مشتاق ميشديم به اين جوان نگاه ميكرديم.»
سپس به فرياد بلند صدا زد: « اي پسر سعد، خدا نسل تو را قطع كند كه نسل مرا قطع كردي.»
پس از شهادت علي اكبر (ع) امام آمد تا به بالينش نشست، صورت به صورت علي گذاشت و فرمود: «خدا بكشد گروهي كه تو را كشتند بعد تو خاك بر سر دنيا باد.»
«لَقَدِ اسْتَرَحْتَ مِنْ هَمِّ الدُّنْيَا وَ غَمِّهَا وَ بَقِيَ اَبُوكَ فَريِداً وَحيداً»
علي جان، از غم و غصه دنيا راحت شدي ولي پدرت را تنها گذاشتي
#دکتر_محمد_فراهانی ✍
#مجمع_حضرت_یاس_کبود
#آموزش_مداحی
#شب_هشتم_محرم
.
.
#نمونه 2⃣
#آیین_روضه_خوانی
#اقسام_روضه
#روضه_احساسی
🔶روضه وداع
امام حسين (ع) نگاهي به قتلگاه كرد و پيكر ياران و اهل بيت خود را به روي خاك ديد. در اين حالت صدا زد: «يا سكينه، يا فاطمه، يا زينب و يا ام كلثوم، آخرين سلام من بر شما باد، اكنون آخرين ديدار من با شماست.»
امام شروع كرد به گريه كردن، زينب عرض كرد: چرا گريه ميكني امام فرمود: چگونه گريه نكنم با اينكه به زودي شما را به صورت اسير در ميان دشمنان حركت ميدهند، گريه ام براي خودم نيست بلكه براي اسارت شماست.
بانوان حرم باشنيدن اين سخن امام صدابه گريه بلندكردندوفرياد ميزدند:
«اَلْوِدَاع اَلْوِدَاع اَلْفِرَاق اَلْفِرَاق»
دراين هنگام سكينه نزدپدرآمدوصدازد: «اي پدرآياتسليم مرگ شده اي؟ بعدازتوبه چه كسي پناه ببريم؟»
امام حسين(ع) به او فرمود: «اي نور چشم من، چگونه كسي كه يار و ياوري ندارد، تسليم مرگ نشود؟»
سكينه گفت: ما را به حرم جدمان برگدان.امام فرمود:
«لَوْ تُرِكَ الْقَطَا لَغَفَا وَ نَام»
اگر پرنده قطا را بگذارند در جايگاه خود قرار ميگيرد و آرام ميشود و استراحت ميكند.
سكينه گريه كرد. امام حسين (ع) سكينه را به سينهاش چسباند و اشك چشمان او را پاك كرد و اين اشعار را خواند.
لاتُحْرِقيِ قِلْبيِ بِدَمْعِكَ حَسْرَةً مَا دَامَ مِنيِّ الرُّوحُ فيِ جُثْمَانِي
«سكينه جانم، تا جان در بدن دارم دل مرا با افسوس به سرشك خود مسوزان »
هلال بن نافع ميگويد: «در ميان دو صف لشگر ايستاده بودم، ديدم كودكي از حرم امام حسين (ع) بيرون آمد، امام به سوي ميدان ميآمد. كودك با گامي لرزان، دوان دوان خود را به امام رسانيد، دامن آن حضرت را گرفت و گفت:
«يَا اَبَه! اُنْظُرْ اِلَيَّ فَاِنِّي عَطْشَان»
اي پدر به من بنگر و ببين تشنه ام
اين تقاضاي جگر سوز از آن كودك شيرين زبان مانند نمكي بود كه بر زخمهاي قلب امام پاشيده شد، به طوري كه اشك از ديدگان امام جاري شد و فرمود: دخترم ميدانم كه تشنه اي، خداوند تو را سيراب كند که او وكيل و پناه من است.
هلال ميگويد: پرسيدم اين دختر چه كسي بود؟ گفتند: او رقيه دختر سه ساله امام حسين (ع) است.»
چنانچه که ملاحظه نموديد در اين دو نمونه محتواي مطروحه با احساسات سر و کار دارد و سخني از روضه هاي سنگين و واژه هاي مرتبط با آن نيست.
#دکتر_محمد_فراهانی
#مجمع_حضرت_یاس_کبود
#آموزش_مداحی
#وداع
.
.
#آیین_روضه_خوانی
#اقسام_روضه
🔶نکات قابل ذکر در اقسام و انواع روضه
روضه ها معمولا تلفيقی از اين انواع هستند و گاهی يكي از انواع در روضه ظهور بيشتري دارد.
🔷روضه سخت و سنگين و آتشين را در جايي بخوانيد كه حق مطلب ادا شود و اصطلاحا مستمع اهل سوز و حال و اشك باشد و حال مجلس به درجهاي رسيده باشد كه آمادگي درك و اثر پذيري آن را داشته باشد.
🔶روضه احساسي را تقريبا همه جا ميشود خواند، زيرا اگر اشكي هم برايش ريخته نشود و نالهاي هم نباشد مطلب لوث نميشود. لذا توصيه ميكنيم ذاكريني كه در ابتداي راه هستند از اين نوع روضه بيشتر استفاده كنند.
🔷انواع ديگر روضه معمولا زير مجموعهاي از روضه هاي سخت و احساسي ميباشند، لذا با توجه به اينكه در كدام دايره قرار بگيرند، حكم آن مورد به انواع ديگر جاري ميشود.
🔶روضه هاي تحقيقي و تحليلي را در اماكني بخوانيد كه مستمعين آن مجلس اهل فن و يا اهل علم باشند و معمولا اينگونه روضه ها در مجالس عاميانه كاربرد زيادي ندارند.
🔷در خواندن روضه هاي كشفي و مكاشفه اي نسبت به شخص كاشف و ناقل و اعتبار او دقت بسيار داشته باشيد و توجه داشته باشيد كه از هر مدعي كشفي نميتوان نقل سخن كرد. راههاي شناخت اين مطلب، يكي شناختي است كه خودمان با تحقيق علمي به دست ميآوريم و ديگر اعتماد بزرگان عالم تشيع و اهل فضل به شخص كاشف است.
🔶در روضه هاي استنباطي، هم ميتوان از استنباط شخصي استفاده كرد و هم ميتوان از استنباط بزرگان عالم مرثيه سرايي. البته براي استنباط شخصي مقدماتي لازم است كه بهتر است ذاكرين ابتدا آن مقدمات را كسب كنند و بعد به استنباط بپردازند.
—---------------------
#روضه_احساسی
#روضه_سنگین
#روضه_استنباطی
#روضه_تحقیقی
#روضه_مکاشفه_ای
#دکتر_محمد_فراهانی
#مجمع_حضرت_یاس_کبود
#آموزش_مداحی
.👇