. جهاد با نفس (۴۰) «يَا عَلِيُّ ثَلاَثُ خِصَالٍ مِنْ مَكَارِمِ اَلْأَخْلاَقِ تُعْطِي مَنْ حَرَمَكَ وَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَكَ وَ تَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَكَ ». اى على! سه چيز از جمله كرامت هاى اخلاقى است : با كسى كه از تو گسسته ، بپيوندى ، و به كسى كه از تو دريغ ورزيده ، بخشش كنى ، و كسى را كه به تو ستم كرده ، ببخشايى.(۱) 🟢تبیین حدیث خلق انسانی قابل تغییر است و انسان می‌تواند موجودی متکبر، فخور، عنود، بخیل، خسیس، ظالم،‌مسرف، عجول و مانند آن شود یا می‌تواند موجودی متواضع، عاقل، مهربان، بخشنده،‌عادل، معتدل و صابر و مانند آنها باشد. انسان چنان از قابلیت انعطافی برخوردار است که می‌تواند به تعبیر آیات و روایات گام به گام در مسیر ترسیمی شیطان رود و جنود جهل و شیطانی را در خود تقویت کند، یا گام به گام رنگ الهی به خود گیرد و جنود عقل و رحمانی را در خود تجلی بخشد و خدایی شود. انبیا با آموزه های اخلاقی در صددند انسان الهی تربیت شود. ♻️مراتب زیبایی های اخلاق محاسن➖ مکارم در یک تقسیم بندی کلی می توان دستورات اخلاقی را به دو گروه محاسن و مکارم اخلاق تقسیم کرد: ➖محاسن اخلاقی:آن دسته از دستورات اخلاقی که مربوط به روابط اجتماعی و جلب منافع مادی و چگونگی معاشرت با دیگران است و موجب بهبود زندگی دنیوی می شود، در گروه محاسن اخلاق قرار می گیرد. این قسم خلق و خویی است که در شرع مقدس، ممدوح شناخته شده و با غرایز حیوانی و تمایلات نفسانی هماهنگ است، یا لااقل با آنها تضادی ندارد. ➖مکارم اخلاق: اخلاقیاتی که معیار انسانیت است و از بزرگواری و طبع بالا و تعالی روحی و معنوی انسان حکایت می کند. این قسم،آن قسم خلقیات عالی و رفیعی که اگر کسی بخواهد انجام دهد یا باید با هوای نفس خود و کشتن غرایز خویش بجنگد و در جهت مخالف آنها قدم بردارد یا لااقل باید نداری آنها را نادیده انگارد. 👈محاسن اخلاق با تمایلات نفسانی هم آهنگ است، امّا مکارم اخلاق در نقطه‌ مقابل غرایز است. 🟢دین ضامن اخلاق سوالات مهمی که امروزه مطرح میکنند ؛آیا با فرض عدم وجود خدا می‌توان از اخلاق سخن گفت و اخلاقی زندگی كرد؟ یا آنكه به‌گفتة داستایوسكی «اگر خدا نباشد، هر كاری مجاز است»؟ به‌عبارت‌دیگر، آیا جهان‌بینی مادی و تفكر ماتریالیستی لزوماً به لاابالی‌گری و اباحی‌گری می‌انجامد؟ یا آنكه بدون دین و باورهای دینی نیز می‌توان از اخلاق سخن گفت؟ در پاسخ به این قبیل سوالات باید گفت: اولا شناخت خوب و بد اخلاقی از بشر خاکی ممکن نیست ثانیا بدون شك، حتی به فرض توانایی انسان در تشخیص خوب و بد، برخلاف تصور سقراط، صرف شناخت افعال خوب و بد، نمی‌تواند علت تامة انجام یا ترك آنها باشد. بدون دین و برخی آموزه‌های دینی، همچون اعتقاد به علم و عدالت الهی، وجود معاد و حسابرسی به اعمال بندگان، اكثریت مردمان چندان التزامی به اصول و ارزش‌های اخلاقی نخواهند داشت.(۲) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📎پی نوشتها ۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۰. ۲.در این مطلب از بیانات استاد مصباح استفاده شد .

امام صادق عليه السلام :  المَكارِمُ عَشْرٌ ، فإنِ اسْتَطَعْتَ أنْ تكونَ فيكَ فلْتَكُنْ ، فإنّها تَكونُ في الرّجُلِ و لا تكونُ في ولدِهِ ، و تكونُ في ولدِهِ و لا تكونُ في أبيهِ ، و تكونُ في العَبدِ و لا تكونُ في الحُرِّ : صِدْقُ البَأسِ ، و صِدقُ اللِّسانِ ، و أداءُ الأمانَةِ ، و صِلَةُ الرَّحِمِ ، و إقْراءُ الضَّيفِ ، و إطْعامُ السّائلِ ، و المُكافاةُ على الصَّنايعِ ، و التَّذَمُّمُ للجارِ ، و التّذَمُّمُ للصاحِبِ ، و رأسُهُنَّ الحَياءُ . مكارم [اخلاق] ده تاست ، اگر مى توانى آنها را داشته باش؛ زيرا گاهى شخص آنها را دارد، ولى فرزندش ندارد و گاهى در فرزند هست و در پدرش نيست و گاهى در بنده هست و در آزاد نيست [اين ده خوى كريمانه عبارتند از : ]پايمردى در جنگ، راستگويى ، امانتدارى ، صله رحم، ميهمان نوازى ، اطعام بينوا ، جبران كردن نيكيها ، مراعات حقّ همسايه ، مراعات حقّ رفيق، و در رأس همه، شرم و حيا . 🟢بیان وقتی گفته شود این خلقیات ممکن است در پدر نباشد اما در فرزند محقق شود یعنی اینکه این خصلت ها اکتسابی اند و میتوان با تلاش و مجاهدت و تهذیب نفس در خود ایجاد کرد. 🟢تلاش ،جهاد ،حرکت حدیث فوق از جمله سخنان راهبردی در ایجاد حرکت برای کسب فضایل است. ‌انسان سه ساحت وجودی دارد. هویت طبیعی و حیوانی، هویت عقلانی و انسانی و هویت الهی و عرفانی. انسان ابتدا یک موجود طبیعی است و حیوانیت بالفعل دارد و باید برای رسیدن به کمال خودسازی کند؛ یعنی از نفسانیت به سوی احیای عقل و انسانیت و سپس تقویت بعد عرفانی و هویت الهی خویش مهاجرت نماید. بنابراین خودسازی باعث می‌شود که انسان از حیوانیت خارج، و با علم و تفکر عقل خود را کامل و در یک مرحله بالاتر پس از تکمیل کمال انسانی و عقلانی به وادی عشق و عرفان قدم بگذارد و به کمال نهایی خود که هویت الهی است، برسد. ♻️راهکارهای ایجاد خلقیات پسندیده برخی از راه‌کارهای تحصیل خوش فضایل اخلاقی و مبارزه با خلقیات غلط بیان می‌شود: ➖توجه به ارزش و آثار معنوی و مادی خوش اخلاقى و آثار نیک آن و همچنین زشتى بداخلاقى و آثار بد آن براى این منظور بهترین راه، مطالعه آیات و روایاتی است که در زمینه خوش اخلاقی و بداخلاقی وارد شده است. ➖ تمرین و ممارست یعنی تمرین عملى خوش اخلاقى هنگام برخورد با دیگران. تمرین یکى از عوامل رشد و پرورش صفات اخلاقى است. براى انجام رفتار و کردار پسندیده‌ای همچون خوش اخلاقی و خوش‌رویی، باید تمرین کرد تا به آن عادت نمود. حضرت امام علی(ع) فرمود:«عَوِّدْ نفسَكَ فِعلَ المَكارِمِ» «نفست را به انجام اعمال پسندیده عادت ده».(۲) ➖ مطالعه احوال انسان‌های دارای اخلاق پسندیده در جامعه افراد خوش اخلاق و بد اخلاق فراوانند. با کمی دقت در احوال دیگران خواهیم دید که افراد خوش اخلاق در زندگی و روابط خود موفّق‌تر و شادتراند، سالم‌تر زندگی می‌کنند و بیشتر مورد احترام مردم هستند. و در مقابل؛ افراد بداخلاق منزوی، و دارای شخصیتی شکننده‌تر هستند و از زندگی خود جز رنج و زحمت نصیبی ندارند. ➖ پرورش عواطف انسانی یکى از ابعاد مهم وجودى انسان عواطف طبیعى، انسانى و ایمانى او است. دوست داشتن دیگران و ایجاد رابطه عاطفى با سایر انسان‌ها قابل رشد و تربیت است. انسان‌های اخلاقی و مهربان شاخص‌ترین و دوست داشتنی‌ترین افراد جامعه هستند. قسمت بزرگى از لذت و شادى زندگى از طریق ایجاد ارتباط عاطفى با دیگران تأمین می‌شود. چنان‌که امام على(ع) در توصیف مؤمن می‌فرماید: «شادى مؤمن در چهره او، و اندوه وى در دلش پنهان است». ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📎پی نوشتها ۱.وسائل الشيعة ،ج۱۱،ص۱۴۰. ۲.غرر الحكم ،۶۲۳۲ .

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 درنگی در منطق قرآن کریم؛ جلسه اول 📆 سه شنبه ۱۵ فروردین ماه ۱۴۰۲ ▪️ آستان مقدّس امامزاده قاضی الصابر علیه السلام

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 درنگی در منطق قرآن کریم؛ جلسه دوم 📆 چهارشنبه 16 فروردین ماه ۱۴۰۲ ▪️ آستان مقدّس امامزاده قاضی الصابر علیه السلام

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 درنگی در منطق قرآن کریم؛ جلسه سوم 📆 پنجشنبه 17 فروردین ماه ۱۴۰۲ ▪️ آستان مقدّس امامزاده قاضی الصابر علیه السلام

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه دهم از سری دوم (در مجموع جلسه چهلم) - صوت این جلسه منتشر نشده بود. 📆 سحر سه شنبه 22 فروردین ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب بیستم ماه مبارک رمضان 🔸 با عرض پوزش؛ متأسفانه صوت این جلسه به دلیل نقص فنّی، از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست. ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه شانزدهم از سری دوم (در مجموع جلسه چهل و ششم) 📆 سحر دوشنبه 28 فروردین ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب بیست و ششم ماه مبارک رمضان ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه هفدهم از سری دوم (در مجموع جلسه چهل و هفتم) 📆 سحر سه شنبه 29 فروردین ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه هجدهم از سری دوم (در مجموع جلسه چهل و هشتم) 📆 سحر چهارشنبه 30 فروردین ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب بیست و هشتم ماه مبارک رمضان ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه نوزدهم از سری دوم (در مجموع جلسه چهل و نهم) 📆 سحر پنجشنبه 31 فروردین ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب بیست و نهم ماه مبارک رمضان ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه بیستم از سری دوم (در مجموع جلسه پنجاهم) 📆 سحر جمعه 1 اردیبهشت ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر شب سی ام ماه مبارک رمضان ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها

🔊 #سخنرانی کامل #حامد_کاشانی 📋 سیر تکوّن عقاید شیعه؛ جلسه بیست و یکم از سری دوم (در مجموع جلسه پنجاه و یکم) 📆 سحر شنبه 2 اردیبهشت ماه ۱۴۰۲؛ مصادف با سحر عید سعید فطر ▪️ مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی 🔸 بضعة الرسول سلام الله عليها 👈 این جلسه، قسمت پایانی فصل دوم این بحث می باشد.👉 🔸 فصل سوم این بحث ان شاء الله ماه مباک رمضان بعد برگزار می گردد.