می‌کردم. اما طلحه و زبیر آسان‌ترین کارشان آن بود که بر او بتازند و نرم‌ترین برنامه‌شان اعمال فشار بر وی بود. عایشه نیز ناگهان خشم درونی خود را بر وی آشکار کرد. سپس گروهی برای کشتن عثمان مهیا شدند و او را کشتند و مردم بدون اکراه و اجبار، بلکه از روی رضا و اختیار با من بیعت کردند." آن حضرت در سخنی جداگانه به افشاگری درباره‌ی طلحه پرداخت و در تحلیل مخالفت او با خود فرمود: "به خدا طلحه به این کار نپرداخت و خون‌خواهی عثمان را بهانه نساخت، جز از بیم آن‌که خون عثمان را از او خواهند؛ زیراکه در این‌باره متهم می‌نمود و در میان مردم آزمندتر از او به کشتن عثمان نبود." امام علی(ع) همین سخن را درباره‌ی عایشه و زبیر، دیگر سران فتنه‌ی جمل نیز فرمود: "آنان به دنبال خونی هستند که خود ریخته‌اند." حضرت در خطبه‌ی یک‌صد و سی و هفتم نهج‌البلاغه به روشنگری بیشتری درباره‌ی طلحه و زبیر می‌پردازد: "آنان حقی را می‌خواهند که خود رها کردند و خونی را می‌جویند که خود ریختند... نخستین گامی که باید در راه عدالت بردارند، آن است که خود را محکوم شمارند..." در جریان فتنه‌ی نهروان نیز روشنگری‌های امام موجب نجات بسیاری از فتنه‌زدگان شد. روشنگری‌های امام علی(ع) و پاره‌ای از یاران او مانند ابن‌عباس موجب شد حدود دو سوّم از جمعیت دوازده‌هزار نفری خوارج نهروان مجدداً به سپاه امام علی(ع) برگردند و از فتنه‌ی نهروان رهایی یابند."

بسم‌الله الرحمن الرحیم راه رهایی از فتنه افشاگری و روشنگری است. ( رهبر معظم انقلاب اسلامی: سیره‌ی امام علی(ع) در مبارزه با فتنه‌های زمان خویش، روشنگری و تبیین بود. یکی از نخستین گام‌هایی که آن حضرت در مواجهه با مخالفان خود برمی‌داشت این بود که تا حد ممکن با فروتنی و تواضع کامل با آنان به گفت‌وگو می‌پرداخت و سخنان، براهین و ادلّه‌ی آنان را می‌شنید و شبهه‌های فکری آنان را پاسخ می‌داد. به‌عنوان مثال، امام علی(ع) با برخی از افراد گروه اندک قاعدین که حاضر نشدند با آن حضرت بیعت کنند، به گفت‌وگو پرداخت و تلاش کرد آنان را به راه حق بازگرداند؛ یا با طلحه و زبیر، سران فتنه‌ی جمل، به کرات گفت‌وگو کرد و از هیچ تلاشی برای روشنگری آنان فروگذار نکرد و حتی حاضر شد بخشی از اموال و دارایی‌های خود را به آنان بدهد تا بدین‌وسیله آن‌ها از زیاده‌خواهی و تصرف در اموال عمومی درگذرند و با فتنه‌ی خود، موجب ریختن خون انسان‌های بی‌گناه نشوند.

خداوند متعال به موسی ع فرمود: ای موسی تو را به نماز توصيه مى‏ كنم. آرى، به نماز. نماز در نزد من مقام والائى دارد. برای نماز نزد من پیمان محکمی است. بعد از نماز هم چيزهايى را كه موجب تقرب به من مى‏ شود انجام بده. يعنى به خويشان فقير و مسكينان از بهترين اموالت زكات بده و از بهترين طعامهايت انفاق كن. زيرا من احسان را قبول نمى ‏كنم مگر اين كه از چيز پاكيزه باشد و آن احسان فقط به خاطر من انجام شود. به اين اعمال صله ارحام را هم اضافه كن. زيرا من خداوند رحمان و رحيم هستم كه صله ارحام را از باقيمانده رحمتم بوجود آوردم تا مردم بوسيله انجام اين عمل با هم مهربان باشند. براى صله ارحام در آخرت ارزش بسيارى در نزد من هست. من از كسانى كه صله ارحام را قطع كرده ‏اند مى‏ برم و به كسانى كه صله ارحام را وصل نموده‏ اند متصل مى‏ شوم. 📚 الجواهر السنية في الأحاديث القدسية (كليات حديث قدسى) ؛ ص74. 🆔 @huoooo

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: أَشْرَافُ أُمَّتِي حَمَلَةُ الْقُرْآنِ وَ أَصْحَابُ اللَّيْلِ. شرافتمندان امت من حافظين(عاملین به) قرآن و شب زنده ‏دارانند. 📚 الخصال ؛ ج‏1 ؛ ص7. 🆔 @huoooo

عبد العزيز می گوید: در مورد توحيد از امام رضا عليه السّلام پرسيدم، فرمودند: هر كس (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) را بخواند و به آن ايمان آورد توحيد را شناخته است. گفتم: چگونه آن را بخواند؟ فرمودند: همان طور كه مردم مى ‏خوانند، و بعد از اتمام سوره، سه مرتبه ‏ «كذلكَ اللَّهُ ربّي» بگوید. 📚 مشكاة الأنوار ؛ ص5. 🆔 @huoooo

پيغمبر ص فرمودند: زمانی كه شخص از اين عالم رحلت كند كارهاى او كه در اين دنيا انجام مى‏ داده همه قطع و بريده مى ‏شود مگر سه چيز كه بعد از فوت او از آن بهره مى ‏برد و بر حسناتش افزوده مى‏ گردد: ۱. صدقه جاريه، يعنى آن كارهايى كه انجام داده و آثارش باقى است و مردم از آن بهره‏مند مى ‏گردند، مانند: مسجد و ساير بناهاى خير يا حفر قنوات و غرس اشجار يا احداث طريق و راه براى عبور مردم و امثال اينها كه مادام كه آثارش باقى است و مردم از آن بهره‏مند مى ‏شوند ثواب در نامه عمل آن كس ثبت مى‏ گردد. ۲. علمى كه از او باقى بماند كه تا وقتى هست و اهلش از آن فايده مى ‏برند براى او ثواب مى ‏نويسند. ۳. فرزند صالحى كه دعاى خير براى پدر و مادر خود نمايد. 📚 إرشاد القلوب / ترجمه طباطبايى ؛ ص51. 🆔 @huoooo

رسول خدا صلی الله علیه و آله: بهترين صدقه آن است كه، به خواهر و دختر خويش كه تحت سرپرستى تو هستند، و غير از كمك تو راه در آمد ديگرى ندارند، كمك كنى. 📚 النوادر( للراوندي ) / ترجمه صادقى اردستانى ؛ ص161. 🆔 @huoooo

حضرت امير المؤمنين علیه السلام: افراد زاهد را در دنيا به اين علامات بشناسيد آنها كسانى هستند كه: ۱. وقتى موعظه شوند پند مى ‏گيرند. ۲. هنگامى كه از عذاب خدا ترسانده شوند مى‏ ترسند. ۳. از آنچه سبب عذاب مى ‏گردد دورى مى ‏كنند. ۴. هر گاه علم را آموخته به آن عمل مى‏ كنند. ۵. اگر آسانى و گشايشى به آنها برسد شكر مى ‏كنند. ۶. اگر سختى به آنها برسد صبر مى‏ كنند. عرض كردند اى وصىّ پيغمبر آخر زمان آيا امر به معروف نكنيم مگر اين كه خود به همه آنها عمل كنيم؟ و نهى از منكر نكنيم مگر وقتى كه همه منكرات را ترك كنيم؟ حضرت در جواب آنها فرمود: نه‏ چنين نباشد بلكه امر به معروف بكنيد و گر چه به همه كارهاى خوب عمل نكنيد و نهى از منكر بكنيد گر چه همه منكرات را ترك نكنيد. 📚 إرشاد القلوب / ترجمه طباطبايى ؛ ص53.

خدا به موسی ع فرمود: من از تو چيزى نمى‏ خواهم كه سنگينى آن تو را اذيت کند و يا اين كه قادر به‏ تحمل آن نباشى. بلكه از تو مى‏ خواهم كه مرا صدا كنى و از من حاجت بطلبى تا من جواب بدهم و از من بخواهى تا به تو عطا كنم و بوسيله آن چيزهايى كه از من آموختى و من بطور كامل آنها را بر تو نازل كردم به من تقرب بجويى. 📚 الجواهر السنية في الأحاديث القدسية (كليات حديث قدسى) ؛ ص79.

خدا به موسی ع فرمود: اى موسى، اگر ديدى ثروت به تو رو آورد، بگو: خداوندا، من گناهى كردم كه مرا به اين زودى عذاب دادى (يعنى اگر ثروت را در احسان و نيكى صرف نكنى برايت وبال است). و اگر ديدى فقر به تو رو آورده بگو: مرحبا به شِعار( لباس زیرین) نيكان (چون نیکان فقر خود را مثل لباس زیرین مخفی میدارند). جبار و ستمگر مباش و با ستمگران هم قرين مشو، از آنها دورى كن. 📚 الجواهر السنية في الأحاديث القدسية (كليات حديث قدسى) ؛ ص78.

پيغمبر ص: هر گاه خداوند متعال بنده‏ اى را دوست داشته باشد، منادى اى از آسمان صدا مى‏ زند: آگاه باشيد، كه خداوند فلان بنده را دوست مى ‏دارد، پس شما هم او را دوست بداريد، در اين صورت حب ان شخص در دلها می نشیند، و اين شخص وقتى با مردم ملاقات مى‏ كند براى آنان دوست، و دوست داشتنى است. اما اگر خداوند نسبت به بنده‏ اى خشمناك باشد، منادى اى از آسمان فرياد مى ‏زند: بدانيد فلانى را خدا مبغوض مى‏ دارد، شما هم نسبت به او خشمناك باشيد! در اين صورت، بغض او در دلها می نشیند، و اين شخص در نظر مردم‏ مبغوض و منفور است، و به شکل شيطان سركشى جلوه خواهد نمود. 📚 النوادر( للراوندي ) / ترجمه صادقى اردستانى ؛ ص174.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:‏ فَضْلُ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ فَضْلِ الْعِبَادَةِ وَ أَفْضَلُ دِينِكُمُ الْوَرَعُ. پيامبر خدا (ص) فرمودند: نزد خداوند، زیاد بودن علم بهتر از زیاد بودن عبادت است و بهترين كار در دين شما ورع و خداترسى است. 📚 الخصال ؛ ج‏1 ؛ ص4.