قسمت دوم
🔻۸. اخلاق، جنسیت، خانواده: فضای مجازی و همچنین فناوریهای جدید به طور مستقیم و در مواردی به طور غیرمستقیم بر دیدگاهها و باورهای دینی ما درباره اخلاق جنسیت و اخلاق مربوط به خانواده می توانند تأثیر بگذارند. اصل ازدواج و تشکیل خانواده یک امر اخلاقی از نظر دینی است. فضای مجازی و فناوریهای جدید به طور جدی این موارد را مورد چالش قرار دادهاند. بحث بدنمندی در رابطه با خانمها مطرح است. امروزه گاهی گفته میشود که بدن من، قانون من است. یعنی من مالک بدنم هستم و خودم تصمیم میگیرم چه کاری درباره بدنم خوب و چه کاری بد است. این بحث با آموزههای دینی ما که میگوید خدا مالک و خالق است، در تناقض است. ابژه شدن زن یعنی زن در دنیا و جامعه امروز نقشی متفاوت از نقشی که دین و اخلاق دینی برای او تعیین کرده، دارد و این در حال فراگیر شدن است.
🔹دکتر رحمتی در ادامه بحث، به برخی از چالش های عملی ناشی از فراگیر شدن هوش مصنوعی اشاره کرد و به عنوان نمونه موارد زیر را برشمرد:
🔻۱.تضعیف الگوهای سنتی اخلاق: در اخلاق سنتی و دینی ما الگوها و اسوههای اخلاقی جایگاه مشخصی دارند؛ اول پیامبر اکرم (ص) و پس از آن ائمه، عالمان اخلاق و انسانهای بافضیلت از الگوهای اخلاقی هستند. از وجوه اشتراک این افراد این است که شناخته شدهاند و سعی میکنند بین علم و عمل طبق باورهای اخلاقی عمل کنند. فضای مجازی و به طور خاص شبکههای اجتماعی میدانی را فراهم کرده اند که الگوهای اخلاقی جدیدی پا به عرصه وجود بگذارند. این الگوها نوعاً هیچ سابقه تلمذ نزد استاد یا سلوک اخلاقی ندارند و ممکن است کاری که انجام میدهند غیراخلاقی باشد و بدیهی است که این با اخلاق دینی و حتی غیردینی سازگار نیست.
🔻۲.حد و مرز اخلاقی توسعه هوش مصنوعی: در اخلاق دینی ما حد و مرزی برای کارها وجود دارد. توسعه فناوریها ممکن است این موضوع را زیر سؤال ببرد و در بحث منفعت، حد خاصی قرار ندهد. این کار میتواند پیامد خطرناکی داشته باشد. برای یک شرکت تولید فناوری مهم این است که سود بیشتری به دست آورد و از رقبا عقب نیفتد اما اینکه چنین کاری چه تبعاتی دارد، ممکن است مهم نباشد. این کار خلاف آموزههای اخلاقی و دینی ماست.
🔻۳. تاثیرگذاری بر روی تصمیم گیری اخلاقی: کاربر فضای مجازی در هر جایگاهی که باشد هر لحظه در معرض تزاحم اخلاقی و دوگانگیها و دشواریهای تصمیم است. اخیراً یک شرکت توسط هکرها هک شد. هکرها اطلاعات شرکت را به دست آورده بودند و از شرکت مبلغی را درخواست کردند. در اینجا رئیس شرکت به مشکل برمیخورد و نمیداند چه کاری انجام دهد. اگر پول را به هکرها بدهد، حریم خصوصی مشتریان خود را حفظ کرده است اما از طرف دیگر هکرها را به ادامه دادن کارهای نادرست شان تشویق میکند. این یکی از دوراهههای اخلاقی است. دوراهه دیگر این است که آیا من به عنوان پدر یا مادر اجازه دسترسی به فضای مجازی را به فرزندم بدهم یا نه. اگر اجازه ندهم، زندگی امروز فرزند من به فضای مجازی بستگی دارد و به مشکل برمیخورد و اگر اجازه دهم، ممکن است در معرض مشکلاتی قرار بگیرد. اینگونه چالشها در کتابی به نام "تزاحم اخلاقی در شبکههای اجتماعی" آورده شده و انتشارات دارالحدیث این کتاب را منتشر کرده است.
🔻۴.قباحت زدایی از رذایل اخلاقی: در آموزههای اخلاقی ما بسیار تأکید شده است که به دنبال کارهای بد نروید و حتی کارهای بد کوچک هم انجام ندهید زیرا این کار موجب میشود به دنبال گناهان بزرگتر بروید. فضای مجازی تا حدی میتواند قباحت اخلاقی بعضی کارها را از بین ببرد و زمینه ساز رفتارهای زشت در مقیاس کلان شود.
🔻 ۵.چالش احترام:در آموزههای دینی داریم که به پدر و مادر، استاد، دین و باورهای دینی باید احترام گذاشت. فضای مجازی میتواند این موضوع را به چالش بکشد. برای مثال ویدئوهایی در فضای مجازی منتشر میشود که فرد با پدر و مادر خود یا با استاد و دانشآموز خود شوخیهای رکیک میکند. این چالش میتواند مشکلساز باشد.
در پایان این نشست دکتر رحمتی با اشاره به این که مواجه و شناخت این چالش ها چند مرحله دارد، خاطرنشان کرد که اولا باید این راهکارها شناسایی شود ثانیا برای اجرایی شدن آنها نوعی وفاق و همدلی و همفکری و همراهی بین افراد و نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز از یک سو، و بین آنها و عموم کاربران فضای مجازی از سوی دیگر ایجاد شود.
✍🏼 گزارش: ناهید ملمعی خوزانی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 در جریان تجمعات اعتراض آمیز دانشجویان آمریکایی به جنایات اسرائیل در غزه، نوئل مکآفی Noeele McAfee، رئیس گروه فلسفه دانشگاه اموری Emory توسط پلیس دستگیر شد .
(به نقل از صفحه پاتریک کویین در شبکه اجتماعی ایکس)
حسینعلی رحمتی
۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
👋اندکی اندیشه ضرر ندارد
💢اگر انسانگونه شوند چه؟
اگر کمکم ماشینهای هوشمند انسانگونه و تاحدودی دارای #اختیار شوند:
🔹آیا آموزههای اخلاقی و دینی ما،که ناظربه انسان به عنوان #فاعل_اخلاقی است، برای آنها هم کاربرد دارد؟
🔹آیا باید برای آنها دستورالعملهای اخلاقی جدید نوشت؟
🔹اخلاق اسلامی چنین ظرفیتی را دارد؟
🔹معقول است که برای این ماشینها حُسن و قبح و ثواب و عقاب درنظربگیریم؟
حسینعلی رحمتی
7 اردیبهشت ۱۴۰۳
👋اندکی اندیشه ضرر ندارد
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
بد نیست...
اگر گاهی دلیل #حال_خوب هم باشیم...
همین
حسینعلی رحمتی
۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
👋اندکی اندیشه ضرر ندارد
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
در آستانه #روز_معلم اول به خودم بعد به عزیزان #طلبه بعد به همه کسانی که در کار تعلیم و تربیت و تبلیغ، به ویژه در ارتباط با #نسل_جوان هستند، پیشنهاد میکنم تا چند روز هر روز یک بار این ویدیو را ببینند.
#معلم_تراز
#لیروا_منکم
حسینعلی رحمتی
۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳
👋اندکی اندیشه ضرر ندارد
🌷 طهور در ساغر: سیری در اندیشه های فلسفی کلامی استاد شهید مرتضی مطهری، 2 جلد.
قم و تهران: کانون اندیشه جوان، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 158+211ص. چاپ سوم (با همکاری نشر معارف): 1393.
💢فهرست جلد اول:
* پيشگفتار
* سربانگ
* زندگي نامه #مطهري، ويژگي هاي او،تاثير او در ايران معاصر
* بر صراط حكمت: شخصيت فلسفي استاد، روش شناسي فلسفي او، ديدگاه او درباره فلسفه اسلامي
* با حكمت اسلاميان: ديدگاه هاي مطهري درباره جريان هاي موجود در فلسفه و كلام اسلامي و آسيب شناسي فلسفه و كلام اسلامي
* در حكمت يونانيان: ديدگاه هاي استاد درباره فلسفه و فيلسوفان غربي
* قصه معيار معرفت: معرفت شناسي و شناخت، و نسبي يا مطلق بودن گزاره هاي فلسفي
💢 فهرست جلد دوم:
* در آستان دين: ديدگاه استاد درباره دين و كاركردهاي آن، ختم نبوت، پلوراليسم ديني، آسيب شناسي دين و دينداري
* بازيگري يا تماشاگري؟: جبر و اختيار از ديدگاه اسلام
* تعلق و رهايي: اهميت و اقسام #آزادي از ديدگاه اسلام
* دين باوري و اخلاق مداري: بررسي رابطه دين و اخلاق
* جمال دين در آينه خرد: تبيين نسبت علم و عقل با دين و وحي
🔻لینک خرید کتاب👇
https://poiict.ir/product/k-744/
هدایت شده از پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
◽️استاد مطهری؛ فیلسوف یا متکلم؟!
🔸 سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت سالروز شهادت استاد مطهری در یادداشتی به معرفی کتاب «طهور در ساغر» به قلم حسینعلی رحمتی پرداخته است:
🔻 این اثر برای آشنایی جوانان با منظومهی فکری استاد مرتضی مطهری منتشر شده است.
✅ کتاب «طهور در ساغر» را میتوان از دو منظر نگاه کرد: اول) کتابی برای آشنایی با منظومه فکری استاد شهید مرتضی مطهری، دوم) کتابی برای فهمیدن دقایق مهمی در سیر اندیشه از یونان تا ایران معاصر، سوم) کتابی برای آشنایی و فهمیدن چیستی کاربرد علوم عقلی، که به انتزاعیبودن متهم میشوند، در زندگی فردی و اجتماعی...
🔍 ادامه را بخوانید👇
🌐 iict.ac.ir/rozemoalem
#معرفی_کتاب
#روز_معلم
🆔 @iictchannel
♨️اگر نامحرم شدیم چه؟
اریک اشمیت مدیرعامل سابق گوگل: «زمانی که ایجنتهای هوشمصنوعی با زبان جدیدی که #ما_درک_نمی_کنیم ارتباط برقرار کنند، باید کامپیوترها را از برق بکشیم!»
💥 به نکته مهمی اشاره کرده است. دراین صورت آیا ممکن است ماشین های هوشمند بدون اطلاع ما یک نظام ارزشی و #اخلاقی خاص طراحی کنند که خلاف آموزه های اخلاقی ما است و ادبیات خاص خود را دارد، آن گاه بدون این که ما بفهمیم آن را به اجرا بگذارند؟
چه بایدکرد؟
حسینعلی رحمتی
۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
👋🏽اندکی اندیشه ضرر ندارد
| اندکی اندیشه |
♨️اگر نامحرم شدیم چه؟ اریک اشمیت مدیرعامل سابق گوگل: «زمانی که ایجنتهای هوشمصنوعی با زبان جدیدی ک
⭕️ شاهد از راه رسید
آنچه در فرسته قبل به عنوان احتمال مطرح کرده بودم مشخص شد امکان وقوعش زیاد است. الان مطلع شدم چندسال قبل فیسبوک ناگهان متوجه شد دو رباتی که طراحی کرده شروع به دستکاری زبان خود کردند و به زبانی با یکدیگر مذاکره میکردند که برای انسان #مطلقاغیرقابل_درک و رمزگشایی بود. فیسبوک هم این دو ربات را به سرعت متوقف و کار بر روی آنان را تعطیل کرد(سایت اقتصادنیوز 30دی 1399)
گزارش کامل و متن گفتگوی ناشناخته این دو ربات را در آدرس زیر بخوانید:
B2n.ir/r03601
حسینعلی رحمتی
14 اردیبهشت 1403
👋🏽 اندکی اندیشه ضرر ندارد
💢استفاده از آموزه های دینی برای #اخلاق_فضای_مجازی
فضای مجاز ی ، از دستاوردهای بشر در عصر جدید است. بنابراین، آیا می توان برای تدوین اصول اخلاقی مربوط به آن از آموزه های دینی استفاده کرد؟اگر پاسخ مثبت است:
▪️متدولوژی این کار چیست؟
▪️سیره و سنت اخلاقی اسلام برای کاربران عصر شبکه های اجتماعی چه پیام هایی دارد؟
▪️پیشفرض های استنباط اخلاقی از آموزه های دینی برای فضای مجازی چیست؟
▪️آیا متکی بودن اصول اخلاقی به دین و باورهای دینی تاثیری بر رفتار کاربران فضای مجازی دارد؟
🔹نمونه :
#امام_صادق(ع):مسلمان کسی است که دیگرا ن ازدست وزبانش در آسایش باشند.
🔹کد رفتاری:
کاربر فضای مجازی باید ازتولید وانتشار محتوایی که
موجب رنجش دیگران میشودبپرهیزد.
🔹مصادیق:
جوک ساختن درباره زنان و قومیت ها
تحقیر شغل افراد
توهین به مقدسات دینی
حسینعلی رحمتی
14 اردیبهشت 1403
👋🏽اندکی اندیشه ضرر ندارد