eitaa logo
خاطرات هاشمی رفسنجانی😑
91 دنبال‌کننده
13.5هزار عکس
7.8هزار ویدیو
178 فایل
خاطرات روزانه علی اکبر هاشمی رفسنجانی . همراه با #تقویم_علماء و اخبار سیاسی تحلیلی و مطالب اخلاقی @Soukhtee
مشاهده در ایتا
دانلود
خانم‌ رشیدیان‌ با معرفی ‌اخوان‌ مرعشی‌ آمد و از حکم‌ آقای‌ خلخالی‌ ـ در مورد مصادرۀ خانه‌اش‌ ـ تظلم‌ داشت‌؛ طبق‌ معمول ‌نوشتم‌ مسئولان‌ جلو ظلم‌ را ـ اگر وجود دارد ـ بگیرند. 1362/6/22 آقای {حاجی ذبیح الله} بخشی، حزب‌اللهی معروف آمد. اجازه خواست که جمعی حزب‌اللهی را برای اعلان آمادگی تداوم جنگ در مقابل دبیرکل {سازمان ملل} بیاورد. گفتم لازم نیست... با {آقای دکوئیار} دبیرکل {سازمان ملل} ملاقات مفصلی داشتیم. آنها می‌خواهند ابتدا آتش بس پذیرفته شود سپس کارهای دیگر و ما می‌خواهیم اول متجاوز معرفی شود و سپس امور دیگر... مذاکرات صریح تر انجام شد. او تهدید کرد که شورا این را نمی‌پذیرد و من تهدید کردم بسیج عمومی می‌دهیم و جنگ را جدی‌تر می‌گیریم. سرانجام بنا شد بگوید احساس من این است که اگر کمیتۀ شناسائی متجاوز تشکیل شود ایران تحرکی در جبهه‌ها نخواهد داشت، تا نتیجه کار کمیته اعلان شود و سپس آتش بس خواهد بود. 1366/6/22 سرشب به راديو بى بى سى گوش دادم. رسانه‌هاى غربى از اظهارات ديروز آيت‌الله خامنه‌اى كه مبارزه با حضور آمريكا در منطقه را جهاد خوانده‌اند اظهار نگرانى دارند؛ به آقاى [سيد كمال]خرازى [نمايندۀ دائم ايران در سازمان ملل] گفتم مصاحبه كند و فضا را تعديل نمايد. 1369/6/22 شب از شبکۀ تلويزيونی سى ان ان، برنامۀ مراسم امضای توافق ساف [= سازمان آزادیبخش فلسطین] و اسرائيل در چمن كاخ سفيد و نطق [یاسر] عرفات [رهبر ساف] و [اسحاق] رابين [نخست‌وزیر اسراییل] و [بیل] كلينتون [رییس‌جمهور ایالات متحده] را ديدم؛ متأثر شدم. به خانه آمدم. عفت هم از ديدن مناظر آن گريه كرده بود. عرفات هم خيلى سرشكسته به نظر مى‌رسيد. 1372/6/22 آقای ماندلا و دخترش استقبال کردند. بلافاصله مذاکرۀ خصوصی شروع شد. از ماهیت مسأله ی کردستان عراق سئوال کرد؛ توضیحات دادم. از ناامنی کشورش پرسیدم. اعتراف به ناامنی و وسعت جنایات کرد و گفت پلیس با آنها همکاری می‌کند. توضیحاتی در کیفیت تأمین امنیت در ایران پس از انقلاب با تأسیس کمیته و سپاه دادم؛ برایش جالب بود و تجربۀ ما را راهی برای نجات از بن‌بست دانست. گفت برای کسب تجربه به زودی به ایران می‌آید. 1375/6/22 دكتر حسن حبيبى، معاون اول رييس جمهور آمد. در مورد كسری بودجه و ضعف تصميم گيريها صحبت كرديم؛ گفت، مايل است كناره گيرى كند و گفت، در ملاقات رهبرى در مورد حمله به آقايان عبدالله نورى و عطاءالله مهاجرانى، رهبری خشم خود را از عملكرد آن دو نفر ابراز كردند؛ گرچه گفتند بايد پيگيرى شود، ولى آنها را در تحريك و خشم مردم مقصّر دانستند. 1377/6/22 شب میهمان رهبری بودم. گفتند از آقای خاتمی [رئیس‌جمهور]، خواسته که قبل از محکومیت [قرارداد] کمپ‌دیوید، [در مورد صلح اسرائیل و مصر]، از سوی مصر، روابط عادی نشود و به همین جهت ملاقات‌شان با آقای حُسنی مبارک [رئیس‌جمهور مصر] در سازمان ملل برگزار نشده است؛ با اینکه قبلاً مقدمات آن را مهیا کرده بودند و آقای [مهدی] کروبی [رئیس مجلس]، بدون اجازه با نمایندگان [کنگره] آمریکا، در موزۀ متروپولیتن ملاقات و مذاکره کرده است و کار بدی بوده و به وزارت امورخارجه که احتمالاً مؤثر بوده است، اعتراض شده‌ و توضیح خواسته‌اند. 1379/6/22
خاطرات هاشمی - جمعه ۲۲ شهريور ۱۳۸۱ 💠مسايل مهم امروز رسانه‌ها، مذاكرات ديروز مجمع عمومى سالانه سازمان ملل است. بوش وعده داده بود، اسناد جديدى براى اثبات حقانيت حمله به عراق ارایه مى‌دهد، اما با لحن قاطع حرف‌هاى گذشته تنظيم و ابراز شد وگفت، در طول 11 سال گذشته، عراق 15 بار مصوبات سازمان ملل و شوراى امنيت را نقض‌كرده و همزمان كاخ سفيد، اسنادى در اين باره توزيع‌كرد و نكات مهم آن پناه‌دادن عراق به منافقين [= سازمان مجاهدین خلق] كه اعمال تروريستى مداوم عليه ايران انجام مى‌دهند و نيز به‌كارگيرى بيش از 10 بار سلاح شيميايى عليه ايران وكردها توسط عراق است، ولى نكته مهم اين است‌كه بوش پذيرفت كه ابتدا منتظر عمل شوراى امنيت مى‌ماند؛ اگر شورا براى تسليم عراق اقدامى نكرد، آمريكا به تنهايى عمل مى‌كند. قبل از بوش،كوفى عنان، دبيركل سازمان ملل، در نطق خود از آمريكا خواست‌كه تك‌روي نكند و بگذارد سازمان ملل، مديركارهاى بين‌المللى باشد. 💠در عكس‌العمل اظهارات بوش، سفير عراق در سازمان ملل گفت‌كه بوش مشتى دروغ به هم بافته و مى‌خواهد توجه دنيا را از جنايات اسرایيل و آمريكا منحرف‌كند. رهبر دموكرات‌هاى حزب دموكرات در كنگره آمريكا گفت، سخنان جرج بوش نتوانست به همه سئوالات و ابهامات در مورد عراق پايان دهد و همزمان نخست‌وزير سابق اسرایيل در كنگره آمريكا حاضر شد و ضمن سخنرانى‌گفت‌ كه آمريكا نبايد منتظر سازمان ملل بماند و بايد سريعاً براى انهدام حكومت عراق و ايران اقدام نمايد و در عين‌حال‌ گفت، آمريكا بايد مهلتى بدهد كه اسرایيل خود را براى دفاع در مقابل سلاح‌هاى شيميايى و ميكروبى عراق آماده‌كند؛ نشان از ترس است. 💠حامد کرزای، [رییس دولت موقت افغانستان]، در نطق خود در سازمان ملل‌ گفت، كشورهاى جهان به تعهد خود در مورد كمك به افغانستان عمل نكرده و منتظر ايجاد امنيت هستند و امنيت را بدون كمك‌هاى خارجى، نمى‌توان تأمين‌كرد. 💠براى اقامه نمازجمعه به دانشگاه تهران رفتم. در خطبه دوم، تحليلى ارایه دادم در سوءاستفاده آمريكا از حادثه 11 سپتامبر و زندگانى امام باقر(ع) و امام هادى (ع) و خطبه اول را دربارة اميد و يأس ايراد كردم. 💠 [کالین پاول]، وزير امورخارجه آمريكا، بلافاصله فعاليت براى صدور قطعنامه عليه عراق در شوراى امنيت را آغازكرد. انگلستان و فرانسه هم آماده پشتيبانى طرح‌اند. [بنیامین] نتانياهو، [نخست‌وزیر اسراییل]، در نطق خود در كنگره آمريكا با گستاخى‌ گفته است‌ كه براى انهدام جمهورى اسلامى، بايد از تهاجم فرهنگى هم استفاده كرد؛ به اين صورت‌كه ماهواره‌هاى مخصوصى براى ايران برنامه‌هاى جذاب و مستهجن پخش‌كنند؛ اين پيشنهاد يادآور عوامل سقوط‌ اندلس است. 😶 ۱۳۸۱ - ۲۰۵
«سفر به اعماق طلای آفریقا؛ روایت هاشمی رفسنجانی از بازدید معدن ۳۷۰۰ متری در آفریقای جنوبی» خاطرات هاشمی- شنبه ۲۴ شهريور ۱۳۷۵   💠اول وقت هلى‌كوپترهاى متعلق به معدن طلاى شركت آنگلوامريكن آمدند و با جمعى از همراهان به سوى معدن پرواز كرديم. آقاى [محسن] نوربخش، [رییس‏کل بانک مرکزی]، به خاطر بريدگى در دست كه چركى شده بود، در بيمارستان تحت مراقبت قرار گرفت و با ما نبود. اصلاً اين روز را به خاطر ديدن اين معدن به برنامه اضافه كرديم. 💠در مسير از پرتوريا و عبور از ژوهانسبورگ و حومه، آقاى مهدوى توضيح داد. همه مسير يا شهر و يا روستا و يا مراكز صنعتى و يا معادن آباد است و همه جا انبو‌هى از خاك‌هاى به‏جا مانده از پالايش معادن طلا و باطله‌هاى معدن به چشم مى‌خوردند كه به تدريج روى آنها را با خاك زراعى مى‌پوشانند و درختكارى مى‌كنند كه در آينده تبديل به تپه‌هاى سرسبزى خواهد شد. 💠تفاوت چشمگيرى بين مناطق سياه‌نشين با مناطق سفيدنشين، از لحاظ شرايط محيط زندگى ديده مى‌شود و شبكه بزرگراه‌ها و خطوط آهن و سرسبزى منطقه جالب است. با چهل دقيقه پرواز، كنار معدن فرود آمديم. وزير معادن كه يك نفر سياه‏پوست است، اخيراً به جاي آقاى يوتا كه سفيدپوست است، آمده.  💠مديران معدن استقبال كردند. در اتاقى راجع به معدن توضيح دادند. رگه‌هاى طلا تا عمق 3700 مترى زمين كشف شده و تونل‌هاي استحصال تا آخرين نقطه رسيده و از اين به بعد به صورت افقى، رگه‌ها را دنبال مى‌كنند. پانزده سال، طلا استخراج كرده‌اند و سالیانه حدود 16 تُن طلا و مقدارى فلزات ديگر به دست آورده‌اند. هفت هزار معدنکار در سه شيفت دارند. سهام معدن در بورس است و امروز 600 ميليون دلار ارزش دارد؛ به قيمت سهام و حدود 300 ميليون دلار سرمايه‏گذارى. 💠85 مگاوات برق مصرف دارند و روزانه 7000 تُن سنگ طلا استخراج مى‌کنند. براى استحصال هر تُن سنگ، چهار تُن آب مصرف مى‌شود. حقوق كارگران، بين 200 تا 800 دلار در نوسان است. حقوق مهندسان به 3500  دلار هم  مى‌رسد. براى تحصيل هر اونس طلا، 300 دلار هزينه مى‌شود؛ 80 دلار به عنوان سود مى‌ماند كه نيمى از آن را ماليات مى‌دهند.  💠لباس‌ها را عوض كرديم و با لباس مناسب اعماق معدن، با كلاهى كه بالاى آن چراغ قوه بود، براى استفاده در تاريكى‌ها كه كمتر به‏درد خورد، ابتدا با آسانسور به عمق هزار مترى رفتيم. مقدارى در تونل‌ها قدم زديم. رگه‌هاى طلا  و نحوه تهويه و آبرسانى و حمل و نقل مواد را توضيح دادند. سپس به عمق 2500 مترى به يك سينه‏كار رفتيم كه با شيوه سوراخ‏ كردن سنگ‌ها با مته‌ و سپس استفاده از مواد منفجره، محصول را با چرخ‌هايى به واگن قطار منتقل مى‌كردند. اطراف سينه‏كار را با جك‌هاى هيدروليك و ستون‌هاى چوب محكم مى‌كردند كه با لرزه‌ها فرو نريزد. 💠در راه مراجعت، از مراكز موتورخانه و اتاق فرمان آسانسورها بازديد كرديم كه  عظيم است. سه شفت دارند و هر مركز براى شفت، حدود 15 ميليون دلار هزينه برده؛ با موتورهاى بسيار قوى كه هر يك، دو مگاوات برق براى حركت مى‌خواهد. كابل‌هاى فلزي، نقاله را براى بالا و پايين بردن آسانسورها مى‌كشند و هر آسانسور حمل بار، حدود 12 تُن ظرفيت دارد و با سرعت يك كيلومتر در دقيقه حركت مى‌كند. هزينه مركز پمپاژ آب‌ها را كه از عمق 3700 مترى آب را تا سطح زمين پمپاژ مى‌كنند و پنج ايستگاه که هر ايستگاه پنج موتور پمپ دارد و هر پمپ براى كار دو مگاوات برق مى‌خواهد، پرسیدم و با سئوالات زياد، مديران همراه را كلافه كردم. 💠به دفتر برگشتيم. دوش گرفتيم و لباس‌هاى خودمان را پوشيديم. در اتاق فرمان و مركز كنترل، در مورد زلزله‌هاى ناشى از انفجار و فشار زمين توضيحات شنيديم. تكنسين اتاق فرمان يك نفر بسيار چاق سفيدپوست بود. با ما عكس گرفت. گفت 185 كيلو وزن و 54 سال سن دارد. 💠پس از ناهار، مدير معدن هديه‌اى از نمونه‌هاى سنگ معدن داد. براى كارخانه ذوب و ريخته‌گرى طلا، وقتى نگذاشته بودند. به مقرمان برگشتيم.... 😶
آقای‌ دکتر [محسن‌] نوربخش‌ [رئیس‌ بانک‌ مرکزی‌] آمد و برای‌ کیفیت‌ عمل‌ نسبت‌ به‌ وام‌های ‌قبل‌ از قانون‌ حذف‌ ربا مشورت‌ می‌کرد؛ اگر بخواهند آنها را بی‌ربا اجرا کنند، مدعی‌ بود یکصد و پنجاه‌ میلیارد تومان‌ ضرر بانکها می‌شود؛ قرار شد از امام‌ کسب‌ تکلیف‌ شود. 1362/6/23 عصر همراه آیت الله خامنه‌ای برای مذاكره دربارۀ بسيج عمومی و حكم امام خدمت امام رفتيم. بعد از توضيح، امام با مطرح شدن بسيج عمومی موافقت نكردند ولی كاری را كه همان نتيجه را داشته باشد قبول دارند. ایشان بسيج عمومی را تير آخر می دانند كه فعلاً نبايد شليك شود. با اين مسئله كه خودشان حكم كنند موافق نيستند. پيشنهاد ما اين بود كه امام حكم كنند همۀ افراد از سن 17 تا 40 سالگی در سال، سه ماه وقتشان را در اختيار جنگ قرار دهند و آنها كه نمی توانند بروند و تمكّن مالی دارند خرج يك رزمنده را بدهند. آقای خامنه‌ای با اين پيشنهاد موافق نبود و نظر داشت كه با تبليغات، نيرو بسيج كنيم و از امام خرج نكنيم و بالاخره نظر ايشان پذيرفته شد. اگر نيروی تضمين شده داشته باشيم می توانيم جنگ را به جای خوبی برسانيم. 1366/6/23 عصر خدمت امام رفتم. تنها در بالكن حياط نشسته بودند و روزنامه می خواندند و فوّارۀ حوضِ كوچكِ حياط زمزمه‌ای داشت. منظرۀ جالبی بود. دربارۀ ادغام نيروهای مسلح مذاكره شد. با ادغام امكانات پشتيبانی موافقند اما در حال حاضر ادغام ارتش و سپاه را صلاح نمی‌دانند. و به طور جزم می‌گويند جنگ تمام شده و ديگر تجديد نمی شود و ادغام را مايۀ دعوا و نزاع و نارضايتی می دانند. دربارۀ سياست خارجی، روابط با كشورهای اروپایی منجمله انگليس را بی‌مانع می‌دانند و در مورد آمريكا نظرشان اين است كه نبايد آمريكا را در تجديد رابطه مأيوس كرد، ولی به اين زودی برای مردم قابل قبول نيست. 1367/6/23 در گزارش‌ها هنوز اظهارات آيت‌الله خامنه‌اى در مورد جهاد با آمريكا مورد توجه است. استخر را آب كردم و قدرى شنا نمودم. 1369/6/23 رييس شركت «كيا» از كرۀ جنوبى آمد. دربارۀ خودروهاى ساخت شركت اش كه پرايد است و در ايران هم به نام نسيم و صبا مونتاژ مى‌شود، توضيح داد. گفت سالانه 650 هزار دستگاه خودرو توليد مى‌كنند و به زودى به يك ميليون دستگاه مى‌رسد و مصرف داخلى كره سالیانه يك ميليون و چهارصد هزار خودرو است. ده دستگاه آمبولانس به ايران هديه كرد و گفت سيصد نفر نيروى كار متخصص براى ما تربيت مى‌كنند؛ با آنها گرم گرفتيم. 1372/6/23 به مقر ریاست جمهوری رفتیم. ابتدا مذاکرۀ خصوصی با آقای ماندلا داشتیم. با توضیح هزینه‌های تبلیغات حزبی، برای مخارج حزب از ما کمک خواست و گفت در سفر قبلی به منطقه، از عربستان 15 میلیون دلار، از امارات 10 میلیون، از مالزی 15 میلیون و از اندونزی 10 میلیون دلارِ آمریکا کمک گرفته و اکنون 40 میلیون دلار مقروض است. از ما کمک خواست. در گذشته یک میلیون دلار گرفته بود. معمولاً تشکر علنی می‌کند؛ رد نکردم. قرار شد در سفری که به همین منظور خواهد داشت، جواب بدهیم. 1375/6/23 آقاى محمدجواد حجتـى کرمـانى آمـد. بـه نحـوۀ تبلیغـات صداوسـیما اعتـراض دارد و پیشنهاد مى کرد، براى پاسخ به افکار عمومى بعضى از ائمه ی جمعه را که در انتخابات موضع صریح به نفع آقاى ناطق [نوری] گرفته و شکست خورده اند، عوض کنند. براى تحـصیل وام و کمک براى چاپ خاطراتش استمداد مى کرد. بعد از انتـشار خـاطرات مـن بعـضی ها بـه فکر افتاده اند که از آن سبک پیروى کنند. 1376/6/23 [آقای علی یونسی] وزیر اطلاعات آمد. گزارشی از اقدامات خود در مورد محدودکردن کارهای اقتصادی و بازرگانی وزارت و نیز منضبط کردن مأموران در برخورد با مردم را داد و ضمن اعلام منفعل بودن وزارت و کم‌کاری در خصوص برخورد با ضدانقلاب، ضربه خوردن وزارت در مسئله ی قتل‌ها و نیز اثر کارهای سابق را عامل آن معرفی کرد. 1379/6/23
خاطرات هاشمی - شنبه ۲۳ شهريور ۱۳۸۱ 💠تيمسار [حبیب] بقايى، فرمانده سابق [نیروی هوایی] و قائم‌مقام فعلى امير [محمد] سليمى، فرمانده ارتش آمد. ازكُند شدن روند سازندگى ابرازتأسف ‌نمود و پيشنهادكرد، خوب است از درياچه سد گتوند، با تونلى آب را به تپه ماهورهاى شمال شرق خوزستان ببرند. از سفر من به منطقه بين شهركرد و مسجد سليمان و راه‌سازى براى بيرون آوردن آن از انزوا قدردانى‌كرد و گزارشى از وضع ارتش و به خصوص نيروى هوايى داد. 💠آقاى [جواد] مقصودى، ریيس ستاد [برگزاری] نمازجمعه تهران آمد. از عدم‌كارآيى اكثر اعضاى شوراى ستاد گفت و اجازه تعويض آنها را خواست. اكثراً از بازارى‌هاى تهران‌اند. آقاى مسيح مهاجرى، [مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] و فرزند دانشجويش حسين آمدند. از برنامه‌اى‌ كه افراطى‌هاى دوم‌خردادى‌ها در جهت تضعيف مركزيت نظام و هماهنگي با غربى‌ها دارند، به خصوص بعد از مصاحبه آقاى [سیدمحمد] خاتمی و طرح لايحه‌هاى اختيارات ریيس‌جمهور و انتخابات و نامه گستاخانه دفترتحكيم وحدت به [مجلس] خبرگان عليه رهبرى ابراز نگرانى‌كرد. 💠عصر آقاى [امیر] تهرانى از وزارت اطلاعات آمد.گفت، پيشنهاد معاونت پارلماني و اقتصادى وزارت را نپذيرفته است و اظهار نگرانى‌كرد، از بى‌عملى وزارت در مقابل توطئه‌هاى ضدانقلاب و در مورد برنامه‌هاى مشاركتى‌ها براى درگيرى و سپس طرح رفراندوم و سپس خروج از حاكميت، به اميد شورش داخلى و حمايت خارجى، توضيحاتى داد.گفتم تا خروج از حاكميت دست خودشان است، مى‌توانند پيش بروند، اما شورش و حمايت عملى خارجى، بعيد است. 💠دكتر [حسن] روحانى، [دبیر شورای‌عالی امنیت ملی] آمد وگفت، اگر آمريكا با عراق وارد جنگ شودكه مى‌شود، پس از پيروزى بر عراق، نوبت ايران است و چشم به اختلافات داخلى دوخته و چارچويى‌كرد. پيشنهاد داشت، رهبرى براى جلسات رضايت بيشتر مردم پيشقدم بشوند وگفت، [آقای ابوالقاسم دلفی]، سفيرمان در بلژيك به ايشان گفته‌كه بعد از مشروط‌ كردن اتحاديه اروپا - روابط تجارى به مسایل سياسى و فرهنگى- به آنها اعتراض‌ كرده، جواب داده‌اند اين خواست مسئولان دولت خود شماست. اگر درست باشد، خيانت است. در مورد مسايل جارى و آينده مذاكرات جالبى داشتيم.گفت، در سخنرانى او در جمع سُفرا، روشن شدكه بسيارى از آنها افكار دوم‌خردادى دارند. 😶 ۱۳۸۱ - ۲۰۶
در چاپ و نشر خاطرات، تقریباً عین عبارات مکتوب دستی من می آید، جز در مواردی که اشتباهی باشد و یا نشر آن ضرری داشته باشد. سعی میشود مطالب مربوط به دیگران، در صورتی که احتمال عدم رضایت طرف داده شود، با خود او در میان گذاشته شود و در صورت عدم موافقت، نوشته نشود. در موارد بسیار نادری، اگر چیزی هنوز از اسرار نظام باشد چاپ نمی شود. چون توجه داشته ام که موارد سرّی را ننویسم، بنابراین موارد حذف، نزدیک به صفر است. معمولاً قبل از چاپ نسخه ای به آیت الله خامنه ای می دهم و نظر ایشان را میخواهم. ایشان در موارد کمی اظهار نظر می کنند.... قسمتی از مقدمۀ خاطرات هاشمی در سال 1371. ص 26
خبر رسید که‌ [بشیر] جمیل‌ رئیس‌ جمهوری‌ ، دیروز در انفجار دفتر حزب‌ کتائب‌ با جمعی‌ از سران‌ فالانژها کشته‌ شده‌ است‌. این‌ حادثه‌ بخش‌ عظیمی‌ ازدستاوردهای‌ توطئه‌ ی آمریکا، اسرائیل‌ و ارتجاع‌ را به‌ هم‌ زده‌ است‌. 1361/6/24 شورای‌عالى امنيت ملی جلسه داشت. دربارۀ دستور هيأت ايرانى كه فردا عازم سفر به عراق است، بحث و تصميم‌گيرى شد. عراقی ها اعلان كرده‌اند كه اسراى ما تمام شده‌اند؛ نظر اين شد كه نپذيريم و مدعى وجود هزاران اسيرمان در عراق باشيم، چون مفقودالاثر زياد است. شب با احمد آقا مهمان رهبرى بوديم. گزارش تصميمات شورا را داديم و مقرر شد هفتۀ تبديل به جشن پيروزى شود. 1369/6/24 آقای شیخ قدرت علیخانی آمد. از مشکلات ناشی از تعطیلی کارهای سازندگی در روستاها گفت و از عدم استقبال مناسب از آقای {سیدمحمد} خاتمی و اعتراض مردم در اجتماع به آقای {هادی} باریک بین {امام جمعۀ قزوین} که خوشامد می گفت و نیز از وضع پروندۀ خودش که با گزارش آقای {محمدرضا} نقدی {رئیس حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی} و دستور رهبری به دادگاه نظامی رفته و امیدوار است تبرئه شود. گفت، بعضی از نامزدهای [مجمع روحانیون مبارز] مثل آقایان [سید علی اکبر] محتشمی [مجید] انصاری و [سید محمد] هاشمی را برای امتحان خبرگان به قم دعوت کرده اند ولی اینها حاضر نیستند امتحان بدهند. آقای مهدی کروبی و آقای [محمدرضا توسلی با رهبری ملاقات کرده و خواستار عدم امتحان شده اند، ولی نتیجه ای نگرفته اند. از رفتار من برای حفظ اعتدال و عدم حمایت از يك جريان امروز و گذشته و در عمل، در زمان مسئولیت اجرایی، قدردانی کرد و خطبۀ جمعه را نمونه ای از این اعتدال معرفی نمود. آقای {علیرضا} معیری، سفیرمان در فرانسه آمد. از پیشرفت روابط و همکاری ها اظهار رضایت کرد و گفت به خاطر نجات از کار مشاورت سفارت را پذیرفته و از زیادی و ناهمگونی مشاوران آقای خاتمی، [رییس جمهور] و بیکاری و بی اثری آنها انتقاد کرد و گفت آقای خاتمی هم پشیمان شده ولی نجات از آنها مشکل است و از دفتر آقای خاتمی به خاطر سیاسی کاریها و ندانم کاری، انتقاد داشت. ضمناً از گروه مشاوران ویژۀ آقای خاتمی که در کارها دخالت میکند، انتقاد داشت و گفت آقایان {سید محمد علی} ابطحی، علی و {محمد} رضا خاتمی، {مصطفی} تاج زاده، {محسن} امین زاده، خسرو تهرانی و {غلامعلی} خوشرو، در دفتر فعال اند. خبر از دادن وام به آقای هادی خامنه ای برای {انتشار} روزنامۀ جهان اسلام داد. عصر آقای {امیر} تهرانی معاون پارلمانی وزیر اطلاعات آمد. گزارشهای ویژه را آورد و گفت نتیجۀ بازجوییها از متهمان حمله به آقایان [عبدالله] نوری و {عطاء الله} مهاجرانی این است که وابسته به گروهی نیستند؛ از بسیجی ها هستند. امروزرهبری اظهارات تندی علیه مطبوعات کردند و تداوم تهاجم فرهنگی و تهدید به برخورد و اتمام حجت نمودند، احتمالاً مخالفت با نظرات آقای خاتمی تلقی شود. 1377/6/24 آقای خاتمی {رئیس جمهور} امروز برنامۀ پنج سالۀ سوم را به مجلس برد، ولی اکثر ناظران داخلی و خارجی اظهار نظر کردند که با وضع موجود در دولت، امکان اجرای آن نیست. 1378/6/24
خاطرات هاشمی- يكشنبه ۲۴ شهريور ۱۳۸۱ 💠براى افتتاح كنگره اتحاديه انجمن‌هاى اسلامى دانش‌آموزان، به مركز همايش‌هاى بين‌المللى صداوسيما رفتيم. آقاى [محمدجواد حاجی] على‌اكبرى، نماينده رهبرى در اتحاديه خيرمقدم گفت و آقاى [امیر] خوراكيان، مسئول اتحاديه هم توضيحات داد. من هم سخنرانى مبسوطى در خصوص نقش دانش‌آموزان در امروز و فرداى جامعه و شكل‌گرفتن شخصيت افراد در اين دوران و تلاش دشمنان براى گمراه‌كردن نوجوانان كه اطلاع كمى در شرايط بد قبل از انقلاب و دستاوردهاى مهم انقلاب دارند، خواستم‌كه در اطلاع‌رسانى صحيح تلاش بيشترى بشود. 💠خانم [مریم] بهروزى آمد وگفت دو سه سال پيش جامعه زينب دچار اختلاف و انشعاب شده وگروهى به اسم شوراى مركزى جامعه زينب كه چند روز پيش به ديدار من آمدند و خانم [اعظم حاجی] عباسى، دبيركل آنهاست، قانونى نيستند وگفت در محافل انقلابيون مسلمان، سخنرانى‌هاى اخير شما در نمازجمعه و [مجلس] خبرگان، مهم و با كيفيت ارزيابي مى‌شود. 💠عصر دكتر [عبدالله] جاسبى، [رییس دانشگاه آزاد اسلامی] آمد. دربارة دانشگاه آزاد و خريد بخشى از دانشگاهى در انگلستان براى دانشگاه آزاد، سفر ايشان به كانادا براى شوراى اجرايى600 دانشگاه جهانى، تأسيس مراكزى براى نانوتكنولوژى و بيوتكنولوژى و آى تى، شهر علم، پايان‌نامه‌هاى مربوط به بنياد تاريخ، حفظ حقوق داوطلبان سهميه‌اى كه شكايت دارند، انتقال دانشجويان بين دانشگاه‌ها و مسايل سياسى و انتخابات شوراها مذاكره شد. 💠جرج بوش‌گفته است‌كه اعتبار سازمان ملل درگرو برخورد جدى با عراق است. كره شمالى و كره جنوبى، قرار وصل قطارهاى دوكشور و پاكسازى روستاى مرزي از مين براى فعاليت‌هاى مرزى را امضا كرده‌اند. 💠در روسيه، سيزدهمين هلى‌كوپتر در سال جارى سقوط كرد. تعداد تلفات آنها به 190 نفر رسيد. [سعود الفیصل]، وزير امورخارجه عربستان گفته، اگر سازمان ملل حمله به عراق را تصويب كند، از پايگاه عربستان استفاده مى‌شود. مهدى، فرشته و فواد هم امروز به عمره رفتند. با عفت در مكه تلفنى صحبت‌كردم. 😶 ۱۳۸۱ - ۲۰۷
احمد آقا آمد و اطلاع داد كه امروز آقايان مهدوی كنی، ناطق نوری، يزدی و جنتی خدمت امام آمدند و از امام خواستند اظهار نظری كه مبتنی بر عدم مصلحت بودن تغيير آقای ميرحسين موسوی نخست وزير فرموده اند، پس بگيرند يا جبران كنند كه آقای خامنه ای بتوانند فرد ديگری را معرفی نمايند. ولی امام نپذيرفته اند و محكم گفته اند كه مصلحت نيست دولت عوض شود. 1364/6/25 در جلسۀ سران قوا در دفتر آقای كروبی {رئیس مجلس شورای اسلامی} شركت كردم. دربارۀ {انگلیسی متهم به جاسوسی} تصميم گيری شد. 1368/6/25 خانم {ساداکو اوگانا} ژاپنى، کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان آمد و از خدمات ایران تشکر کرد. از مرز بازدید کرده، مى گوید روزانه دو تا سه هزار افغانى از ایران به افغانستان برمى گردند. به هر نفر بیست و پنج دلار پول و پنجاه کیلو بـرنج و غـلات داده مى شود... [به آقاى علی محمد] بشارتى، وزیر کشور گفتم جلو افراط کاریهاى برخورد با منکرات را بگیرد. 1372/6/25 از آنجا به میدان جدید میوه و تره بار رفتیم که شرکت رزمندگان تأسیس کرده و توضیح طرح مهم مرکز تجارت بین المللى را شنیدیم. تاکنون پنج میلیارد تومان هزینه کرده اند. خیلى بیش از آن سرقفلى فروخته اند. سرمایه اى براى اجراى طرح شده است، ده هزار عضو دارد. سردار شوشترى و آقاى صابرى توضیح دادند. کلنگ طرح را به زمین زدیم. 1376/6/25 اخوى محمد، {معاون اجرايی رييس جمهور} آمد. طرح پيشنهادى دفترامام، براى برگزارى مراسم صدمين سالگرد تولد امام را آوردكه به تأييد رهبرى هم رسانده اند و از سوى دولت، محمد، مسئول پشتيبانى آن شده ؛ وسيع و پُرهزينه است. راجع به راه هاى تأمين كسری بودجۀ دولت و مسايل مديريتى صحبت شد. اجازه گرفت كه مختصرى از شرح حال و آثار من را روى اينترنت ببرىد. گفت، على فرزندش مطلع شده كه شرح حال آقاى خاتمى را روى اينترنت برده اند، به فكر افتاده او هم در مورد من اقدام كند و سازماندهى كرده است. تا عصر كارها را انجام دادم و گزارشها را ديدم . مسأله ی {حملۀ طالبان به شهر} باميان و صحبتهاى رهبرى در مورد طالبان و اتمام حجت عليه فتنه گران، مورد توجه است و بر اين اساس، روزنامۀ توس را امروز تعطيل كرده اند. 1377/6/25 اعتراضات محافل حقوق بشری دنيا و ضد انقلاب در خارج، به حكم اعدام چهار آشوبگر در تهران، رو به افزايش است و اظهاراتی در رسانه ها كه تحريك كننده است، منتشر می شود. 1378/6/25 بعد از ناهار كمی استراحت كردم و اخبار را ديدم؛ از روی كامپيوتر قابل حمل {= لپتاب} كه معمولاً همراه است و بـه وسیلۀ خط تلفن، اخبار تلكس ويژه را دريافت می كند. معمولاً صبح و ظهر و شب می بينم. 1379/6/25 با معاونان مركز تحقيقات [مجمع تشخیص‌مصلحت نظام] جلسه داشتم. تمام وقت صرف مسایل اخير آمريكا [حملات یازده سپتامبر] شد. دكتر [حسن] روحانى، [دبیر شورای عالی امنیت ملی]، مذاكرات و تصميمات شوراى عالى امنيت ملی و دبيرخانه را توضيح داد. به رسانه‌ها ابلاغ شده كه حالت اظهار خوشحالى نداشته باشند و مصاحبۀ آقاى [سیدمحمد] خاتمى، [رییس‌جمهور] و آقاى روحانى نيز توصيه شده است... نظريۀ اينكه حملات [یازده سپتامبر]، توسط مخالفان داخلى آمريكا و تحريك موساد انجام شده، روز به روز تقويت مى‌شود، ولى آمريكا مايل نيست، به آن توجه ‌كند و مى‌خواهد با استفاده از فرصت ايجاد شده، عليه تروريسم اقدام كند و پرونده‌هاى گذشته را هم در نظر دارد... از آقاى [عباسعلی] علیزاده، [رییس‌کل دادگستری استان تهران]، در مورد پروندۀ ریيس‌ دفتر معاون اول ریيس‌جمهور پرسيدم. گفت، [اتهامات او] استفاده از امكانات دولتى براى‌ كارگاه شخصى و وارد كردن 10 تُن اسفنج تيتانيوم به اسم قراضه آهن و آلوده‌كردن محيط‌زيست براى توليد پالاديوم، به صورت غيرمجاز [است]. عصر آقاى [علی] خرم، سفيرمان در [مقر] سازمان ملل در سویيس آمد. گفت، گروهى دارند تلاش مى‌كنند كه ادعای مسأله ی اعدام‌ها بعد از [عملیات] مرصاد را كه در خاطرات آیت‌الله منتظرى آمده، از طريق دادگاه بين‌المللى پيگيرى‌ كنند و خواست، قوۀ قضایيه با برنامه‌ريزى، طرح دفاعى تهيه كنند. 1380/6/25
خاطرات هاشمی- دوشنبه ۲۵ شهريور ۱۳۸۱ 💠به مركز سازمان صنايع هوايى وزارت دفاع در جاده كرج رفتيم. پس از مراسم استقبال نظامى، از نمايشگاه هلى‌كوپترها و هواپيماى آموزشى و هواپيماهاى بدون خلبان ساخت وزارت دفاع بازديدكرديم. طرح هلى‌كوپتر شبيه آپاچى و پهباد با دو هزار كيلومتر بُرد از نوع جت و عادى جالب است. 💠در همايش مديران ارشد صنايع هوايى، آقاى [علی] شمخانى، [وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح] گزارش‌كار داد و من هم صحبت مفصلى در خصوص ضرورت حفظ آمادگى دفاعى، با توجه به خطر آمريكا و استفاده از ظرفيت‌هاى صنعتى‌كردم. آقاى شمخانى درگزارش خودگفت، 69 درصد از ظرفيت راكد است و فقط 31 درصد ظرفيت فعال است. سپس از هواپيماى آنتونوف ايران 140 بازديدكرديم. آقايان [حسین] علایى و [محمد] اسلامى و خلبان‌ها گزارش دادند و از عدم پشتيبانى دولت براى فروش‌آن شكايت‌كردند. قرارشد، 17 مهر با آن به اصفهان سفركنيم؛ براى اعلام مطمئن‌بودن آن. مصاحبه‌اى انجام دادم. 💠به دفترم رفتم. دكتر [مهدی] اكبرزاده، [مشاور وزیر جهادکشاورزی] آمد. براى رفع مشكلات جديدش استمدادكرد. مهندس [علی] وكيلى، [ریيس پژوهشگاه صنعت نفت] آمد.گفت، روس‌ها طرح همكارى ده ساله‌اى به‌كميسيون مشترك داده‌اند و از طرف ايران با سيري برخورد شده وآنها تعجب‌كرده‌اند. سفر [ولادیمیر] پوتين، [رییس‌جمهور روسیه] را ‌كه قرار بود در ايران اين قرارداد امضا شود، راكد كرده‌اند. گفت، به طوركلى بدنه وزارت امورخارجه، تمايلى به همكارى با روسيه ندارند.گفتم، مقامات موافق همكارى بيشتر با روسيه‌اند. گفت، خبر پنج نيروگاه اتمى جديدكه روس‌ها پخش كردند، مربوط به همين موافقت مقدماتى است‌كه در دولت تصويب شده و منتظر پذيرش‌ ما هستند.گفتم، بدعمل‌ كردن روسيه در مسأله [تقسیم دریای] خزر و افغانستان و آذربايجان، باعث تنزل اعتماد شده و اگر در مسأله نيروگاه بوشهر هم كوتاه بيايند، به‌كلى اعتماد از بين مى‌رود. عصر مصاحبه‌اى با سپاه حفاظت كردم؛ به مناسبت كنگره 300 شهيدشان. 💠غلامرضا [فرزندخواهرم] به منزل آمد. فرزندش در دانشگاه آزاد قبول شده است. شب، محسن غذا آورد. ديشب، ياسر بنا بود بياوردكه نياورد. خودم تخم‌مرغ پختم و ماكارونى‌هاى مانده از پريشب را گرم كردم؛ سنگين بود و اذيت شدم. در تايوان، زلزله ۶/۸ ريشترى آمده است. 😶 ۱۳۸۱ - ۲۰۸
سپس، به يكی از پايگاههای نظامی رفتيم، تيراندازی با توپها را ديديم و تانكهای ساخت كره {=کره شمالی) را مشاهده كرديم. بناست تعدادی بخريم. به خاطر جنگ اين يكی از اهداف مهم سفر است. 1360/6/26 احمد آقا آمد... خبر داد كه نظر امام كم كم نسبت به حزب جمهوری [اسلامی] دارد بد می شود. فكر می كنم گزارشهای اخير در مورد مخالفت جناح حاكم حزب با دولت امام را متأثر كرده است. 1363/6/26 آقازاده آمد و گفت بعداز آزادی يك آمريكایی در ، آمريكاييها حاضر شده اند تعدادی موشكهای هارپون و فونيكس و تاو بدهند. آقای محسن رضایی آمد و خواستار سروصدا روی اجازۀ امام در خصوص تاسيس نيروی دريایی و هوایی برای بود. نظر من اين بود كه مصلحت نيست، چون ارتش را حساس می كند. ظهر در اخبار اعلان شد. 1364/6/26 [آقای ذبيح الله صفائی] نمايندۀ اسدآباد آمد و دربارۀ مشكلات مردم منطقه گفت كه در دستگاههای دولتی به كار گرفته نمی شوند و به دانشگاه راه نمی يابند، با اينكه آنها وفادارند، در جنگ شركت می كنند و شهيد زيادی داده اند. 1367/6/26 شب دکتر حسن روحانی {دبیر شورای عالی امنیت ملی و نایب رئیس مجلس} آمد. دربارۀ انتخابات ریاست جمهوری صحبت کردیم. مایل است نامزد شود ولی مشکلات جدی در راه می بیند. جلسه با تردید تمام شد. 1375/6/26 آقاى عروج از فرماندهان سپاه آمد. گزارشى از سفر به گامبيا و آذربايجان براى آموزش نظامى از سوى نيروى قدس داد و از وجود افكار گوناگون در سپاه انتقاد داشت؛ براى آموزش عازم لبنان است و مشورت كرد... از نمايشگاهى دربارۀ باقیمانده اُسراى ما در عراق بازديد كردم. اسنادى نمايش داده بودند كه بيش از سه هزار اسير ايرانى در عراق است؛ افرادى كه تصويرشان پس از اسارت از تلويزيون عراق و يا صدايشان از راديو بغداد پخش شده يا اسم يا تصويرشان در رسانه‌ها آمده يا صليب سرخ آنها را ثبت كرده و يا نامه از آنها رسيده و يا توسط اسرای ديگر در آنجا ديده شده‌اند و فعلاً خبرى از آنها نيست. دولت عراق منكر وجود آنهاست و تا سرنوشت آنها مشخص نشود مسأله ی اسرا تمام نمى‌شود؛ عراقى‌ها هم ادعاهاى مشابهى عليه ما دارند. 1377/6/26 اشرف خانم مرعشی كه عمل جراحی برای سرطان سینه كرده و تحت شيمی درمانی است، گفت، در مشهد به منزل يك نفر مدعی ارتباطات غيبی، به نام آقای خسروی رفته كه شاگرد مرحوم موسوی است و ادعاهايی در مورد ارتباط با مقامات عالی معنوی دارد و دستوری برای شفا به او داده و انگشتری هم برای حفاظت برای من فرستاده است؛ چون عفت همراه او بوده و عفت را شناخته، او به عنوان "شرف الشّمس" شناخته شده است. 1378/6/26
خاطرات هاشمی- سه‌شنبه ۲۶ شهريور ۱۳۸۱ 💠صبح جمعى از ورزشكاران شنا آمدند. در مسابقات آسيايى چين، موفق به دريافت مدال‌هاى طلا و نقره و برنز در رشته‌هاى شنا، شيرجه و واترپولو شده و مقام نايب‌قهرمانى واترپولوى آسيا را كسب‌كرده‌اند. آقاى [وحید] مرادى، ریيس فدراسيون شنا گزارش داد و من را پايه‌گذار تحول جديد در ورزش معرفى كرد و نيز يادآورى‌كرد كه با [محمدعلی] كِلي، قهرمان بوكس جهانى، به ملاقات من آمده بود و دو سنگ عقيق و فيروزه كه من به كِلى هديه داده بودم، در مشهد روى انگشتر نصب‌كرده و به او داده‌اند. دربارة اهميت ورزش و راهكارهاى تقويت ورزش صحبت‌كردم. 💠آقاى [سیدمحمد] ميرمحمدى، نماينده قم و ریيس‌سابق دفترم آمد.گزارشى از برنامه‌هاى توسعه‌اى قم و مشكلات‌كار و دخالت‌هاى افراد غيرمسئول داد. آقاى ميرغفار سجادنژاد، [نماینده سابق بستان‌آباد] ‌آمد.از مشكلات زندگى‌ و سوابق خود و نيز از برخورد آقاى [محمد] يزدى، [رییس سابق قوه قضاییه] با او كه باعث بركنارى‌اش از قضاوت و سپس از امام‌جماعت شده است،گفت و استمدادكرد و نمونه‌اي از خدمات خود در لبنان و تركيه، براى‌كمك به امام در زمان تبعيد را گفت. 💠عصرآقاى [سیدابوالحسن] نواب، [مدير مركز خدمات حوزه‌ علميه قم] همراه همكارانش آمدند. شرحى از خدمات مركز خدمات حوزه قم به روحانيت دادند؛ منجمله اجراى كامل بيمه درمان براى 94 هزار نفر روحانى كه حدود نيمى از آنها در قم‌اند و دادن وام و وسايل زندگى به صورت قسطى و برنامه براى مسكن آنها و پيشنهاد برقراري حقوق بازنشستگى. به خاطر بنيان نهادن اين خدمات در زمان رياست‌جمهورى من تشكر كردند و خواستند، براى برقرارى بيمه بازنشستگي هم كمك كنم. يكي از آنها، پيشنهاد برقرارى پرداخت جمعى از منابع درآمدي دولت داد. 💠شب میهمان رهبرى بودم. دربارة وضع عراق، عقب‌نشينى برنامه‌ريزى شده [جرج] بوش، اجماع جهانى براى فشار برعراق، براى پذيرش اجراى قطعنامه‌هاى سازمان ملل و پذيرش مراجعت بازرسان و پذيرش تاكتيكى عراق صحبت شد. سفر آقاى [سیدمحمد] خاتمی، به عربستان كه اميرعبدالله، [ولیعهد] گفته، در سفر به آمريكا از موضع طلبكارانه با بوش حرف زده و بوش گفته که از صهيونيست‌ها متنفر است و همراهي‌هاى فعلى او با اسرایيل تحت فشار لابى‌هاى صهيونيست‌ها وكنگره است‌كه البته قابل قبول نيست. در مقابل پيشنهاد آقاى خاتمی در خصوص لزوم همكارى جهان اسلام، سازمان كنفرانس اسلامى و اوپك براى مقابله با خطر آمريكا، اميرعبدالله گفته دير شده است. عجيب اين است كه آقاى خاتمی توضيح نخواسته كه چرا دير شده است. دربارة وضع عراق و خطر حمله آمريكا هم بحثى نكرده‌اند؛ با اينكه همه فکر می‌کنند‌ كه به اين منظور سفركرده‌اند. رهبرى از اينكه سعودى‌ها، بلافاصله پس از مراجعت آقاى خاتمی اعلام كرده‌اند كه در صورت اجازه سازمان ملل براى حمله به عراق، با آمريكا همكارى مى‌كنند و نيمى از هزينه جنگ را مى‌پردازند و اجازه استفاده از پايگاه‌هاى عربستان را مى‌دهند، ناراضى هستند و فكر مى‌كنند، قضاوت جهانى اين مى‌شود كه اين مواضع جديد عربستان، در اثر مذاكره با ریيس‌جمهور ايران به دست‌آمده است وگفتند، به آقاى خاتمی گفته‌اند سفرى به يمن، كويت و بحرين بروند، ولى به امارات، قبل از توافق نهايى بر سر جزاير، سفر نكنند. 💠درباره اصرار دوم خردادى‌ها بر سر دو لايحه دولت به مجلس [= انتخابات و اختیارات رییس‌جمهور] و خطر بروز فتنه هم بحث كرديم. به ايشان توصيه‌كردم كه دستور بدهند، زمين لازم و اجازه ورود براى احداث پاركينگ و خروجي‌ها براى ايستگاه شهيد همت مترو را در اختيار شرکت مترو بگذارند كه در داخل مجتمع امام خمينى است. در مورد خبر غيررسمي سفارش دولتى‌ها به اتحاديه اروپا كه روابط تجارى را مشروط به مسایل حقوق بشر و امنيتى‌كنند، ابراز عدم رضايت‌كردند. ايشان با مراجعه به خاطرات خودگفتندكه در زمان رياست‌جمهوري‌شان هنگامى كه با چپ‌ها اختلاف داشتند، در جلسه سران معمولاً [آقای میرحسین موسوی]، نخست‌وزير، احمدآقا و آقاي [سیدعبدالکریم] موسوى‌اردبيلى، هماهنگ و ايشان در اقليت بوده‌اند، من هم گاهى ملاحظه آنها را مى‌كردم. به همين دليل، ايشان جدى به تنگ آمده بودندكه تصميم به كناره‌گيرى گرفتند؛ بالاخره متوسل به قرآن شدند. آيه در مورد حضرت يوسف و برادرش آمد. اين را نوشته‌اند و آن موقع درست نفهميده‌اند و امروز برايشان روشن شده است. 💠عراق رسماً به [کوفی عنان]، دبيركل سازمان ملل نوشته كه مراجعت بازرسان را بدون قيد و شرط پذيرفته، ولى آمريكا فوراً گفته که اين يك تاكتيك فريبكارانه است، ولي كشورهاى ديگر استقبال كرده‌اند. در افغانستان، چند موشك به دفتر سازمان ملل و چند موشك به مراكز نظامى آمريكا اصابت‌كرده است. نخست وزير ژاپن به كره شمالى رفته و مسأله اطلاعات دربارة گم شدگان ژاپنى در جنگ، مورد توجه است. 😶 ۱۳۸۱ - ۲۰۹