🌙 ماه بندگی؛ ۲۴
🌺 معرفت امیرالمؤمنين (صلواتُ اللهِ عليه)
🌿 توصیف امیرالمؤمنين (علیهالسّلام) در بیان امام صادق (عليهالسّلام)؛ بخش دوم
🌴 ادامه بیانات مقام معظّم رهبری حضرت آیتالله خامنهای (حفظهالله)، در توضیح فرمایش امام صادق (عليهالسّلام):
۱. اجتناب از حرام (مال و دستاورد حرام)
۲. انتخاب سخت ترین امر در دین
۳. پیش قدم در امر خیر؛ سابقون في الخیرات
4⃣ تنها جایگزین برای وظایف پیامبر
🍃 «وَ مَا أَطَاقَ عَمَلَ رَسُولِ اللهِ (صلّی اللهُ علیه و آله) مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ غَيْرُه»
🌱 هیچ کس از این امّت طاقت این را نداشت که مثل پیامبر عمل کند، مگر او.
او بود که مثل پیامبر در همه جا میرفت.
هیچکس دیگر نمیتوانست به دنبال پیامبر و پا جای پای آن حضرت حرکت کند.
5⃣ مؤمن کامل؛ همیشه بین خوف و رجاء
🍃 «وَ إِنْ كَانَ لَيَعْمَلُ عَمَلَ رَجُلٍ كَانَ وَجْهُهُ بَيْنَ الْجَنَّةِ وَ النَّار؛ِ يَرْجُو ثَوَابَ هَذِهِ وَ يَخَافُ عِقَابَ هَذِه»
🌱 با همه این کارهای بزرگ و خداپسند و مؤمنانه، رفتار او، رفتار یک انسان بین خوف و رجا بود؛
از خدا ترسناک بود، کأنّه او را بین بهشت و جهنّم قرار دادهاند؛
در یک طرف بهشت را میبیند، در یک طرف جهنّم را میبیند.
خلاصه این جمله این است که به این همه مجاهدت، به این همه انفاق، به این همه عبادت، مغرور نمیشد.
🛑 ما حالا دو رکعت نافله و چند جمله دعا که بخوانیم -و اگر دو قطره اشک بریزیم- فوراً مغرور میشویم که بله دیگر: «این منم طاووس علیّین شده»!
امّا امیرالمؤمنین با این انبوه عمل صالح، مغرور نمیشد.
🌱 البته اینکه چرا شخصی مثل امیرالمؤمنین، شخصی مثل پیامبر، شخصی مثل امام سجّاد -که خدا اصلاً بهشت را برای خاطر اینطور انسان ها آفریده- باز از آتش جهنّم میترسند و به خدا پناه میبرند، این خودش بحث جداگانهای دارد.
ما کوچکیم؛ دید ما قاصر است؛ ما نزدیک بین هستیم؛ ما عظمت الهی را نمیفهمیم؛ ما مثل بچه کوچک و غیرممیّزی هستیم که در مقابل یک شخص عظیمِ علمی بازی میکند؛ میآید و میرود و اصلاً عین خیالش هم نیست؛ چون نمیشناسد که این شخص کیست؛
اما شما که پدر او هستید و عقلتان صد برابر اوست، در مقابل آن شخصیت خضوع میکنید.
ما در مقابل خدای متعال وضعیتمان این است. ما مثل بچهها، مثل آدمهای غافل، مثل آدمهای پست، عظمت الهی را نمیفهمیم؛ امّا آن کسانی که از مرحله علم، به مرحله ایمان رسیدهاند؛ از مرحله ایمان، به مرحله شهود رسیدهاند؛ از مرحله شهود، به مرحله فناءِ للّه رسیدهاند؛ آنها هستند که عظمت الهی در چشمهایشان آنچنان جلوه میکند که هر عمل صالحی از آنها سربزند، بهنظرشان نمیآید؛ اصلاً میگویند ما کاری نکردهایم.
همیشه بدهکار ذات مقدس احدیّتند.
6⃣ آزاد کردن هزار برده با دسترنج خود
🍃 «وَ لَقَدْ أَعْتَقَ مِنْ مَالِهِ أَلْفَ مَمْلُوكٍ فِي طَلَبِ وَجْهِ اللهِ وَ النَّجَاةِ مِنَ النَّارِ مِمَّا كَدَّ بِيَدَيْهِ وَ رَشَحَ مِنْهُ جَبِينُهُ»
🌱 به تدریج، هزار غلام و کنیز را که از مال شخصی خود خریده بود، آزاد کرد؛
برای اینکه رضای خدا را جلب نماید و از آتش جهنّم خود را دور کند.
این پولهایی که میداد، پولهایی نبود که مفت گیرش آمده باشد.
امام صادق طبق این روایت میگوید:
«ممّا کَدَّ بیدیه»؛ با کدّ یمین و عرق جبین و با کار سخت، پول به دست آورده بود.
چه در زمان پیامبر، چه در زمان فترت بیست و پنج سال، چه در زمان خلافت -که از بعضی از آثار فهمیده میشود که امیرالمؤمنین در زمان خلافت هم کار میکرد- آن حضرت کار میکرد؛ مزرعه آباد مینمود، قنات میکَند و پول در میآورد و این پولها را در راه خدا انفاق میکرد.
از جمله مرتّب برده میخرید و آزاد میکرد؛ هزار برده را اینطور خرید و آزاد کرد.
7⃣ غذای ساده خانواده
🍃 «وَ إِنْ كَانَ لَيَقُوتُ أَهْلَهُ بِالزَّيْتِ وَ الْخَلِّ وَ الْعَجْوَةِ»
🌱 غذای معمولی خانه امیرالمؤمنین اينها بود:
زیتون، سرکه، خرمای متوسّط و یا پایین؛
که حالا مثلاً در عرف جامعه ما نان و ماست، یا نان و پنیر است.
8⃣ لباس ساده حضرت
🍃 «وَ مَا كَانَ لِبَاسُهُ إِلَّا الْكَرَابِيسَ، إِذَا فَضَلَ شَيْءٌ عَنْ يَدِهِ مِنْ كُمِّهِ دَعَا بِالْجَلَمِ فَقَصَّه»
🌱 لباس معمولیش کرباس بود.
اگر آستینش مقداری بلند بود، قیچی میخواست و آستین بلند را میبرید؛ یعنی حتّی به زیادی آستین برای خودش راضی نمیشد.
میگفت این زیادی است؛ این پارچه را در جایی مصرف کنند و به کاری بزنند!
آن روز پارچه هم خیلی کم بود و مردم مشکلاتی در زمینه پوشش داشتند؛ این بود که یک تکّه پارچه کرباس هم میتوانست به دردی بخورد.