تجلی قرآن در اندیشه امام حسن مجتبی(ع)
گروه فعالیتهای قرآنی: حسین لطیفی، از پژوهشگران حوزه دین، به مبحث «تجلی قرآن در اندیشه امام حسن مجتبی(ع)»، پرداخته و آن را در اختیار خبرگزاری ایکنا قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، حسین لطیفی، پژوهشگر بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی به مناسبت سالروز شهادت امام حسن مجتبی(ع)، یادداشتی را با محوریت «تجلی قرآن در اندیشه امام حسن مجتبی(ع)»، در اختیار خبرگزاری ایکنا قرار داده که بدین شرح است:
شخصیت و منش قرآنی امام حسن(ع)
قرآن و عترت دو یادگار ماندگار پیامبر اکرم(ص) هستند که به جهت عظمت والا و نقش حساس و خطیر آنها همواره مورد توجه و اهتمام امت اسلامی بوده و میباشد. سيره عملي و گفتاري ائمه اطهار(ع) هميشه الگو و سرمشق زندگي امت اسلامی به ویژه پيروان آنان بوده و هست. از جمله سيره آن بزرگان توجه قرآن کریم است که در تبیین معارف دین اسلام به ویژه معارف اهلالبیت که خود آن بزرگواران تعبیر به «امرنا» میفرمودند بهره میبردند. طبق روایات صحیح، اهلالبیت خاندان مطهری هستند که به حبلالله اعتصام میکنند و حبلالله همان قرآن است. اهلالبیت و قرآن، تا روز قیامت، از یك دیگر جدا نخواهند شد و امام به قرآن هدایت میكند و قرآن به امام و این است معنای سخن خدای تبارك و تعالی كه فرمود: «إِنّ هذا القرآن یَهدی لِلّتی هِی أَقوم (اسراء:۹)». (نورالثقلین،ج۱،ص۳۷۷)
از این رو قرآن کریم در نزد آنان از جایگاه و اهمیت بسزایی داشته است و در هر فرصتی برای تبین معارف دین جدشان به قرآن تمسک میجستند به عبارتی کلامشان قرآنی و رفتارشان تفسیر قرآن بود.
در این میان امام حسن مجتبی(ع) به عنوان فرزند و دومین جانشین راستین پیامبر اکرم(ص) رفتارش همانند گفتارشان، تفسیر کلام نورانی قرآن بود. به دیگر سخن گفتارشان تفسیر علمی قرآن و رفتارشان تفسیر عملی به شمار میرفت. بنابراین تعجبی نیست که ما در جای جای زندگی و کلام آن حضرت قرآن را حاضر مییابیم. با مطالعه سیره گفتاری و رفتاری آن امام، میتوان به توجه گسترده آن حضرت به قرآن و جایگاه و عظمت آن در تمام زوایای زندگی خود، پی برد. ایشان چنان قرآن را با زندگی خود عجین کرده بود که تمام سخنان، پاسخها و مثلهای آن حضرت برگرفته از قرآن بود. در اينجا اين بحث را در دو بخش – سيره عملي و گفتاري – پي ميگيريم:
۱. تجلی قرآن در سیره گفتاری امام
یکی از تبیین معارف دینی است کلام گهربار آن حضرت در خطبه ها، مناظرات، وصایا، نامهها و احادیث به جای مانده از ایشان به طور عمده مبتنی بر آیات الهی بود. از سوی دیگر، تفسیرهای زیادی از ایشان در موضوع آیات قرآنی به جای مانده است. هر دو مورد، یعنی پاسخ سخنانی که براساس قرآن می باشد و تفسیر قرآن، جزء سیره گفتاری ایشان محسوب می شود و ما در اینجا به چند نمونه از اینها اشاره خواهیم کرد:
۱,۱. شناخت قرآن
بزرگترین کتاب هدایت بشر قرآن کریم است و در حدیث آمده است که امام حسن مجتبی(ع) پیرامون ویژگیهای قرآن فرمود: در این قرآن است چراغهای درخشنده هدایت و شفای دلها و قلبها، پس باید دلها را با فروغ تابناکش روشن ساخت و باگوش دادن به فرامینش قلب و دل را که مرکز فرماندهی بدن است در اختیارش گذاشت، زیرا بوسیله اندیشیدن، قلب، زندگی روشن خود را مییابد، همان طور که رهروان در پرتو نور از تاریکی گذر میکنند.(بحار الانوار، ج۷۵، ص۱۱۲)
۱,۲. ضررت تدبر در قرآن و عمل به آن
امام در تفسیر آیه ۱۶ سوره مبارکه حدید«فَقَسَت قُلُوبُهُمْ ۖ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ» وقلبهایشان قساوت پیدا کرد، و بسیاری از آنها گناه کارند. فرمود: سوگند به خدا که آنها را باز داشته است و با تلاوت قرآن معصیت را ترک کردند در حالی که آنها کمتر از آنچه که شما قرآن میخوانید قرآن میخوانند. پس بنگرید در طول آنچه که از قرآن قرائت کردهاند و ببینید که چقدر در میان شما فسق رواج یافته است.(الکشاف فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۶۴)
۱,۳. منزلت و پیشوایی قرآن در زندگی
در نگاه امام حسن(ع) قرآن کریم درس و سرمشق زندگی است و تاکید میکنند که مردم باید آن را امام خویش در سیره عملی و زندگانی قرار دهند و بر اساس آن عمل کنند.
دیلمی میگوید: امام حسن(ع) فرمود: در دنیا جز این قرآن، چیزی باقی نمانده است. پس آن را امام خود قرار دهید تا شما را به هدایت (فطرتتان) راهنمایی کند. سزاوارترین مردم به قرآن، کسی است که به آن عمل می کند؛ هر چند آن را حفظ نکرده باشد و دورترین مردم از قرآن، کسی است که به آن عمل نمیکند؛ هر چند آن را بخواند.(إرشاد القلوب دیلمی، ص۷۹)
۲. تجلی قرآن در سیره عملی امام
همان گونه که پیشتر اشاره شد رفتار و سیره عملی امام مبتنی و منطبق بر قرآن کریم بود و امام بنابر روش پیامبر و امیر مومنان علی(ع)، این کتاب آسمانی را سرلوحه زندگانی خویش، قرار داده بود همین رفتارهای قرآنی امام بود که بسیاری از مسلمانان را شیفته ایشان کرد و این بهترین روش برای تبیین معارف راستین دین مبین اسلام شمرده میشد.
تلاوت قرآن، جزو برنامههای اصلی زندگی امام بود و قرائت قرآن را به پیروان خویش نیز به توصیه میکردند. در روایتی میفرمایند: هرکس قرآن بخواند، دعایش مستجاب خواهد بود، حال یا فورا و یا با تأخیر»(الدعوات راوندی، ص ۲۴، ح۳۱) و در روایتی دیگر فرمودند: «من ضامن کسی هستم که این بیست آیه را در هر شب بخواند، خدا اورا از هر شیطان سرکش و شیطان حسود و از هر دزد بزهکار و از هر درنده زیانکار نگه میدارد و آن آیه آیه الکرسی و سه آیه آخر سوره حشر است...»(مسند امام مجتبی(ع)، ص ۵۶۹، ح۴)
قرآن در وصیت نامه حضرت(ع)
در مجامع روایی ما چند وصیت از امام حسن مجتبی(ع) ثبت و ضبط شده است. از جمله وصیت نامه امام حسن(ع) به برادر بزرگوارشان امام حسین(ع) میباشد که فرمودند: مرا نزد پيغمبر اكرم دفن كن، زيرا من به آن حضرت و خانهاش از آن افرادى كه بدون اجازه آن حضرت وارد خانهاش شدند سزاوارترم، چون كه بعد از آن بزرگوار كتابى براى آنان نازل نشده. خدا در قرآن مجيد ميفرمايد: اى افرادى كه ايمان آوردهايد! بدون اجازه داخل خانههاى پيغمبر نشويد! (احزاب: ۵۳) بخدا قسم آنان در زمان حيات پيامبر خدا مجاز نبودند بدون اجازه داخل خانههاى آن بزرگوار شوند و بعد از فوت هم يك چنين اجازهاى براى ايشان نيامدهاست. ولى ما چون وارث پيامبر اعظم اسلام ميباشيم بعد از آن حضرت، حق تصرف داريم. (زندگانى حضرت امام حسن مجتبى عليه السلام ( ترجمه جلد ۴۴ بحار الأنوار)، صص۱۶۲-۱۶۳)
احادیث و روایات قرآنی در سیره امام مجتبی(ع)
کلام امام همانند دیگر امامان معصوم علیهم السلام به مانند دیگر زوایای زندگیشان بازتابی از وحی و تجلی قرآن است. آن بزرگواران موضوعات و مضامین معرفتی، اعتقادی، اخلاقی و عبادی را از قرآن میگیرند و آنها را تبیین و توضیح میدهند. و به طور کلی سلسلهای از اندیشهها و باورها را در زمینه حقایق دینی فراروی مینهند. این سلسله اندیشهها و باورها در احادیث، خطب، مناظرات، نامهها و ادعیه آن بزرگواران پدیدار میگردد. به عنوان نمونه امام حسن مجتبی(ع) در ثنای الهی برای تقویت تحمید خود آیاتی را اقتباس کرده و در عبارتی آیه دیگری را که ناظر به قدرت مطلق حق است، اقتباس میکند: «الحمد لله العزیز الجبار الواحد القهار الکبیر المتعال، سواء منکم من اسرّ القول و من جهر به و من هو مستخف باللیل و سارب بالنهار(رعد: ۱۰)، احمده علی حسن البلاء و تظاهر النعماء ... الحمد لله الذی توحد فی ملکه، و تفرد فی ربوبیته، یؤتی الملک من یشاء، و ینزعه عمن یشاء(آل عمران:۲۶)...»(التوحید، ص۴۵)
اهتمام حضرت(ع) نسبت به آموزش قرآن
به یقین شوه آموزش قرآن آن حضرت طبق سنت جدّ و پدر بزرگوارشان بودهاست. پیامبر اکرم(ص) نیز به همان روشی که از جانب جبرائیل امین آموخته بود عمل می کرد. قرآن کریم در این زمینه میفرماید: «سنقرءک فلا تنسی» (اعلی:۶ )؛ يعني، در مقام انتقال قرآن، ما بر تو اقرا ميكنيم به گونهاي كه ديگر فراموش نميكني. به بیان دیگر، جبرائیل امین به امر خداوند، قرآن را برای پیامبر(ص)، میخواند و پیامبر(ص)، میشنید. پیامبر اکرم(ص)، نیز این روش را توصیه فرمودهاند: «خيركم من قرأالقرآن و اقرأه»(كنزالعمال، خ ۲۳۵۵)؛ بهترين شما كسي است كه قرآن را بياموزد و به ديگران ياد بدهد.
حضرت علی (ع) در توضیح این روش میفرماید: «ما نزلت آیه علی رسول الله الا اقراینها» (تفسير نورالثقلين، ج ۱، ص ۳۱۸)؛ هیچ آیهای بر پیامبر اکرم(ص)، نازل نشد مگر اینکه ایشان آن آیه را برای من «اقرا» کردند.
به یقین این روش را حسنین علیهم السلام از جدّ، پدر بزرگوارش و مادر مطهرهشان آموختند؛ یعنی آن حضرات، به لفظ صحیح میخواندند و حسنین میشنیدند و سپس میخواندند. این شیوه که مورد تاکید پیامبر اکرم(ص) بوده، مورد اهتمام آن حضرت نیز بوده است.
آموزش قرآن در عصر امام حسن(ع) و مقایسه آن با زمان رسول الله(ص)
همانگونه که اشاره شد آموزش قرآن در کلیت مسئله فرقی با زمان پیامبر نداشته است. اما به هر روی پیامبر به عنوان پیامآور کلام خدا بود و امام به عنوان مفسر کتاب خدا. از این رو امام در عین پایبندی به سنت جد و پدر بزرگوارش به احتمال بنابر موقعیت زمانی پیش آمده از روش مختلف برای تبیین معارف دینی بهره میبردند. به هر روی امام به عنوان اهلبیت پیامبر و جانشین رسول خدا، هنگامی که به امامت رسیدند که موقعیت جهان اسلام چه به لحاظ جغرافیایی و چه به لحاظ فرهنگی، قابل مقایسه با پیش نبود.
بنابر این طبیعی بود که با توجه به شرایط آن عصر از شیوههای متفاوتی بهره برد.
- حفظ، آموزش و قرائت قرآن در زندگانی امام(ع)
امام(ع) در خانه عصمت و طهارت پرورش و در دامن پیامبر اکرم(ص)، پدر و مادر بزگوارشان تربیت یافته است. عصر نزول آیات الهی را درک کرده است. طبعا آیات را از زبان رسول اکرم میشنیدند و برای دیگران من جمله برای مادر بزرگوارشان قرائت میکردند. امام حسن(ع)تنها هفت سال داشتند مادرش فاطمه زهرا(س)او را به مسجد میفرستادند. امام حسن(ع)آنچه را از پیامبر میشنیدند به خاطر میسپردند و وقتی به خانه باز میگشتند شنیدههای خود را برای مادر بازگو میکردند. در آن روزها هر وقت حضرت علی(ع)به خانه باز میگشتند، میدیدند حضرت زهرا(س) آیاتی از قرآن را که تازه بر پیامبر(ص)نازل شده بود از حفظ میخواندند. از او میپرسیدند این آیات و علوم را از کجا آموختی؟ حضرت زهرا(س)پاسخ میدادند از پسرم حسن(ع) آموختم. یک روز امام علی(ع)در خانه مخفی شدند تا ببیند پسرشان حسن(ع)چگونه سخنان پیامبر(ص)را برای حضرت زهرا(س)بازگو میکند. امام حسن(ع) طبق معمول وارد خانه شدند تا آنچه از پیامبر شنیده بودند برای مادر تعریف کنند. ولی این بار هنگام سخن گقتن زبانشان گیر میکرد. حضرت فاطمه تعجب کردند ولی امام حسن(ع)پرده از راز برداشتند و به مادر گفتند: تعجب نکن! شخص بزرگی سخنم را میشنود از این رو زبانم گیر میکند. در همین لحظه حضرت علی(ع) از مخفیگاه خارج شدند و حسن(ع)را در آغوش گرفته و بوسیدند.(بحارالانوار، ج ۴۳، ص۲۸۵)
نگاهی بر قرآن در زندگانی امام حسن(ع)
روایات فوقالذکر بیانگر این است که امام توجه ویژهای به معانی آیات الهی داشتند تمسک به آیات الهی در احادیثی که از ایشان روایت شده است نشان دهنده ارتباط واقعیاش با قرآن بود.
این چند روایت، نمونه مختصری بود از تجلی قرآن کریم گفتار و رفتار امام حسن مجتبی(ع) و از این نمونهها در سیره آن امام فراوان دیده میشود.
با توجه به آنچه یاد شد، میتوان اهمیت قرآن را در سیره امام به روشنی دید. آن حضرت با تاکید بر قرآن، یادآور میکرد که در مسائل دینی خود باید ابتدا به کتاب مبین تمسک کرد و آن را در متن زندگی خویش نمایاند. از این رو آن بزرگوار با گفتار و سیره عملی خویش جهت به کارگیری معارف قرآن و تدبر در آیات آن، عظمت آن کتاب مقدس را به امت اسلامی آموزش داد.
قالَ عليه السلام: لَقَضاءُ حاجَةِ أخٍ لي فِي اللهِ أحَبُّ مِنْ إعْتِکافِ شَهْرٍ.
فرمود: هر آينه برآوردن حاجت و رفع مشکل برادرم، از يک ماه اعتکاف، در مسجد - و عبادت مستحبّي نزد من - بهتر و محبوب تر است.
[الامام حسن ج۷ص۱۳۹]
معارف
هفتم صفر شهادت امام حسن مجتبی یا ولادت امام موسی کاظم علیهما السلام
منبع : https://karevansadeghiye.ir ,
از جهت تاریخی دو دیدگاه درباره مهمترین مناسبت این روز وجود دارد. یکی میلاد امام کاظم(ع) و دیگری شهادت امام حسن مجتبی(ع). در ادامه کاوشی تاریخی درباره صحت و سند این دو مناسبت را مرور می کنیم:
مطلب اول: شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام هفتم یا بیست و هشتم صفر؟!
در تقویم، هفتم ماه صفر روز میلاد امام موسی کاظم (علیه السلام) اعلام شده است در صورتی که این تاریخ طبق قول صحیح مصادف با شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) است و از دیرباز در حوزه هزار ساله نجف اشرف هفتم صفر را روز شهادت امام مجتبی علیه السلام می دانند و شیعیان عراق و سایر کشورها نیز در این روز برای سبط اکبر؛ امام مجتبی (علیه السلام) اقامه عزا می کنند اما در ایران شهادت سبط اکبر بیست و هشتم صفر است همزمان با رحلت پیامبر اعظم. چرا؟!
در وقوع شهادت سبط اکبر پیامبر (صلی الله علیه و آله)، امام مجتبی (علیه السلام) در ماه صفر، بین علمای شیعه اختلافی وجود ندارد، لکن در میان علمای شیعه در روز شهادت امام (علیه السلام) سه قول وجود دارد:
قول اول: (آخر ماه صفر): روز آخر ماه صفر که قائل آن شیخ کلینی (قدس سره) می باشد
قول دوم: (۲۸ صفر): اولین قائل آن شیخ مفید (قدس سره) در کتاب (مسارّ الشیعه) می باشد. و این در حالی است که خود شیخ مفید در کتاب دیگرش بنام (الارشاد) از ذکر این روز به عنوان روز شهادت خودداری نموده است و تنها به ذکر ماه صفر اکتفا کرده است.
دومین قائل به این قول شیخ طوسی (قدس سره) در کتاب (تهذیب الاحکام) است. و با توجه به اینکه شیخ کلینی و شیخ مفید (قدس سرهما) در شمار مشیخه او قرار داشته اند، تنها از کلام شیخ مفید (قدس سره) در کتاب (الارشاد) تبعیت کرده است و روز خاصی را معین نکرده است. که از عدم التزام و تعیین نکردن او به روز خاص در ماه صفر، می توان استفاده نمود که کلام شیوخ خود (کلینی و شیخ مفید) در بیست و هشتم و آخر ماه صفر را نپذیرفته است.
البته لازم به ذکر است که قول بیست و هشتم صفر از سوی برخی مثل شیخ طبرسی و ابن شهرآشوب مازندرانی (قدس سرهما) مورد تأیید قرار گرفته است.
قول سوم: (۷صفر): این قول مشهور میباشد و از دو جهت حائز اهمیت است:
جهت اول: از جهت قائلین به آن، در کمّ و کیف
این قول از جهت قائلین به آن، در کمّیت و کیفیت نسبت به قائلین دو قول مذکور برتری دارد.
اما از جهت کیفیت؛ در لسان روایات به روز دقیق شهادت امام (علیه السلام) اشاره شده است و این خود نشان از ترجیح این قول نسبت به اقوال دیگر است بگونه ای که در روایات به روز پنجشنبه اشاره شده است.
اما از جهت کمیت؛ تعداد قائلین این قول، از قائلین دو قول مذکور بیشتر است. که در ادامه به اسناد آن اشاره میکنیم.
لازم به ذکر است که بنابر اسناد موجود، این قول از زمان امام کاظم (علیه السلام) رواج داشته و از سوی قاسم بن ابراهیم الرسّی «البرسی» ۱۶۹-۲۴۶ ه. ق عنوان شده است.
از این روایت قاسم بن ابراهیم، بزرگانی از فقهاء همچون شهید اول، کفعمی، والد شیخ بهائی، شیخ بهائی در (توضیح المقاصد)، علامه مجلسی در (بحار الانوار)، شیخ عبدالله بحرانی در (عوالم العلوم)، شیخ محمد حسن نجفی در (جواهر الکلام)، شیخ جعفر کاشف الغطاء در (کشف الغطاء) و شیخ عباس قمی در (انوار البهیّه) (قدس سرهم) پس از قرن هفتم تا زمان حاضر تبعیت نموده اند؛ که به برخی از این روایات اشاره میکنیم:
اسناد وارده در کتب حدیثی مبنی بر شهادت در روز ۷ ماه صفر
سند اول: «تثبیت الامامه»
قدیمی ترین منبعی که در این زمینه تا به حال یافت شده کتاب «تثبیت الامامه» تالیف «سید قاسم بن ابراهیم الرسی» است که در سال ۲۴۶ وفات یافته است. وی که خود از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است، از زهاد و عباد و علمای زمان خویش بود که دارای تألیفات فراوانی است. گفتنی است وی از روات احادیث هم بوده است و بدون واسطه از حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) روایت نقل میکرده است. وی در کتاب خویش چنین آورده است:
«الامام الحسن علیه السلام ابوه الامام امیرالمومنین علی علیه السلام، امه فاطمه الزهراء سلام الله علیها، ولادته: ولد فی المدینه لیله النصف من شهر رمضان فی السنه الثالثه للهجره، القابه: التقی، الزکی، السبط، وفاته: توفی فی السابع من شهر صفر سنه خمسین من الهجره»
سند دوم: قول شهید اول
یکی دیگر از کسانی که قائل بودند شهادت سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم ماه صفر واقع شده است، شهید اول (متوفای ۷۸۶) می باشند ایشان در کتاب شریف «دروس» می فرمایند: الامام، الزکی، ابومحمد الحسن بن علی سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنه اثنتین من الهجره…و قبض بها مسموما یوم الخمیس سابع صفر سنه تسع
و اربعین من الهجره.
سند سوم: مرحوم کفعمی
یکی دیگر از کسانی که قائل به شهادت امام حسن مجتبی در هفتم ماه صفر شده است، علامه بزرگوار و محدث کبیر مرحوم کفعمی صاحب کتاب شریف «مصباح» می باشد ایشان در این کتاب چنین می فرماید: «ولد فی یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنه ثلاث من الهجره وتوفی یوم الخمیس سابع شهر صفر سنه خمسین من الهجره.
سند چهارم: پدر بزرگوار شیخ بهایی
یکی دیگر از بزرگانی که قایل به شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) در هفتم صفر می باشد مرحوم علامه شیخ حسین والد مکرم شیخ بهایی در کتاب «وصول الاخبار الی اصول الاخبار» می باشد، وی که متوفای سال ۹۸۴ هجری است در کتاب خویش میفرماید: «هو الامام الزکی ابومحمد سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنه اثنتین من الهجره مسموما فی المدینهیوم الخمیس سابع شهر صفر سنه تسع او ثمان و اربعین و قیل سنه خمسین من الهجره عن سبع و اربعین سنه.
جهت دوم: سیره علماء
سیره علمی علماء و متشرعه و سنت عملی آنها اینگونه بوده است که حضرات در روز هفتم ماه صفر، در کلیه بلاد شیعه اقامهٔ عزا مینمودند. خصوصا این سنت در نجف اشرف و حوزه علمیه قم پس از ورود آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری (قدس سره) به قم و تاسیس حوزه، دستور به تعطیلی بازار، حوزه علمیه و اقامه عزا نمودند؛ و پس از ایشان تحفّظ این سنت سیرهٔ بزرگانی همچون آیات عظام بروجردی و گلپایگانی (قدس سرهما) -که هر کدام در زمان خود مسئولیت حوزه را به عهده داشته اند- بوده است.
مطلب دوم: ولادت امام کاظم (علیه السلام) صفر یا ماه ذی الحجه؟
ولادت امام کاظم (علیه السلام) در روز هفتم صفر با اینکه بین علما شهرتی پیدا کرده است ولی:
اولاً: بزرگانی چون شیخ کلینی در (اصول کافی) و شیخ مفید در (الارشاد و مسارّ الشیعه) و شیخ طوسی (قدس سرهم) در (تهذیب الاحکام) به قول ولادت آن حضرت در هفتم صفر اعتنا نکرده و از بیان آن ساکت مانده اند.
ثانیاً: فحولی از علما چون شهید اول در (الدروس)، شیخ محمد حسن نجفی در (جواهر الکلام) و شیخ جعفر کاشف الغطاء (قدس سرهم) در (کشف الغطاء) آن را ضعیف شمرده اند.
ثالثاً: در تاریخ ولادت امام کاظم (علیه السلام) روایاتی وارد شده است که بزرگان از محدثین چون احمد بن خالد برقی در (المحاسن)، شیخ کلینی در (اصول کافی)، محمد بن حسن صفّار در (بصائر الدرجات) و ابن جریر طبری شیعی (قدس سرهم) در (دلائل الامامه) از ابی بصیر به طرق مختلف از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده اند: که این ولادت پس از ایام حج سال ۱۲۷هجری قمری و هنگام مراجعت حضرت صادق (علیه السلام) به مدینه و در اولین منزل پس از جحفه به نام ابواء بوده است. که به تصریح معجم البلدان ابواء ۳۳ میل (حدود ۵۳ کیلومتر) تا جحفه فاصله دارد.
مطلب مهم: روایت ابی بصیر قرینه ای است بر اتمام حج و بازگشت به مدینه در همان سالی که امام کاظم (علیه السلام) در ابواء به دنیا آمده، و این دلالت دارد بر اینکه امام کاظم در ماه ذی الحجه دیده به جهان گشود نه در ماه صفری که درسال ۱۲۸ه نقل شده است.
رابعاً: ابن جریر طبری (قدس سره) متوفای قرن چهارم در روایت دیگر از امام عسکری (علیه السلام) در (دلائل الامامه)، تصریح بر وقوع ولادت آن حضرت در ماه ذی الحجه نموده است.
در پایان اینکه مراجع معظم تقلید به تبعیت از سنت علمای سلف خصوصاً حاج شیخ عبدالکریم حائری (قدس سره) تأکید نموده و بر اقامهٔ عزا در این روز (۷ صفر) و حرکت دسته های عزاداری به عنوان روز شهادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) اتفاق نموده اند؛ و در این روز دروس سطوح عالی حوزه تعطیل می گردد
هدایت شده از صراط الحمید
7.92M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥در شب شهادت حضرت رقیه(سلام الله)کمی روضه انگلیسی گوش کنیم😭😭
https://eitaa.com/serathamyd
هدایت شده از صراط الحمید
7.92M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥در شب شهادت حضرت رقیه(سلام الله)کمی روضه انگلیسی گوش کنیم😭😭
https://eitaa.com/serathamyd
هدایت شده از 🔰کانال نور الهدایه 🔰
2_144184458157013899.mp3
4.99M
🔒 والدین در برابر کاهل نمازی فرزندان چه وظیفه ای دارند ؟
🔓 پاسخ توسط استاد : احمد منصوری
#تربیتی
┏━━━🥀🌸🥀━━━┓
🌸@nooorelhedaayh🌸
┗━━━ 🥀🌸🥀━━━┛
کانال نور الهدایه ⬆️🥀
هدایت شده از صابرین
✨﷽✨
🌹آیتالله بهجت قدسسره می فرمودند:
🍃🌸 خدا میداند یک صلواتی را که انسان بفرستد و برای میّتی هدیه کند چه معنویتی، چه صورتی، چه واقعیتی برای همین یک صلوات است. باید به کمی و زیادی متوجه نباشد، به کیفیت اینها متوجه باشد!
📕بهسوی محبوب، ص١١۳
🔰 عضو شوید👇👇👇👇👇
🌷 @saberin31333
🍃🌸🌹🌺🌹🌸🍃
هدایت شده از محمد
🔴 متن زيارت اربعين
🔵 السَّلامُ عَلَى وَلِيِّ اللَّهِ وَ حَبِيبِهِ السَّلامُ عَلَى خَلِيلِ اللَّهِ وَ نَجِيبِهِ السَّلامُ عَلَى صَفِيِّ اللَّهِ وَ ابْنِ صَفِيِّهِ السَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِيدِ السَّلامُ عَلَى أَسِيرِ الْكُرُبَاتِ وَ قَتِيلِ الْعَبَرَاتِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ أَنَّهُ وَلِيُّكَ وَ ابْنُ وَلِيِّكَ وَ صَفِيُّكَ وَ ابْنُ صَفِيِّكَ الْفَائِزُ بِكَرَامَتِكَ أَكْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ وَ حَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ وَ اجْتَبَيْتَهُ بِطِيبِ الْوِلادَةِ وَ جَعَلْتَهُ سَيِّداً مِنَ السَّادَةِ وَ قَائِداً مِنَ الْقَادَةِ وَ ذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ وَ أَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ وَ جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَى خَلْقِكَ مِنَ الْأَوْصِيَاءِ فَأَعْذَرَ فِي الدُّعَاءِ وَ مَنَحَ النُّصْحَ وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَيْرَةِ الضَّلالَةِ وَ قَدْ تَوَازَرَ عَلَيْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْيَا وَ بَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنَى وَ شَرَى آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْكَسِ وَ تَغَطْرَسَ وَ تَرَدَّى فِي هَوَاهُ وَ أَسْخَطَكَ وَ أَسْخَطَ نَبِيَّكَ ، وَ أَطَاعَ مِنْ عِبَادِكَ أَهْلَ الشِّقَاقِ وَ النِّفَاقِ وَ حَمَلَةَ الْأَوْزَارِ الْمُسْتَوْجِبِينَ النَّارَ [لِلنَّارِ] فَجَاهَدَهُمْ فِيكَ صَابِراً مُحْتَسِباً حَتَّى سُفِكَ فِي طَاعَتِكَ دَمُهُ وَ اسْتُبِيحَ حَرِيمُهُ اللَّهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِيلاً وَ عَذِّبْهُمْ عَذَاباً أَلِيماً السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ سَيِّدِ الْأَوْصِيَاءِ أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمِينُ اللَّهِ وَ ابْنُ أَمِينِهِ عِشْتَ سَعِيداً وَ مَضَيْتَ حَمِيداً وَ مُتَّ فَقِيداً مَظْلُوماً شَهِيداً وَ أَشْهَدُ أَنَّ اللَّهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَكَ وَ مُهْلِكٌ مَنْ خَذَلَكَ وَ مُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وَفَيْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَكَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذَلِكَ فَرَضِيَتْ بِهِ، اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنِّي وَلِيٌّ لِمَنْ وَالاهُ وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاهُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُورا فِي الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الْمُطَهَّرَةِ [الطَّاهِرَةِ] لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجَاهِلِيَّةُ بِأَنْجَاسِهَا وَ لَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِيَابِهَا وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مِنْ دَعَائِمِ الدِّينِ وَ أَرْكَانِ الْمُسْلِمِينَ وَ مَعْقِلِ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمَامُ الْبَرُّ التَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ الْهَادِي الْمَهْدِيُّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ أَعْلامُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا وَ أَشْهَدُ أَنِّي بِكُمْ مُؤْمِنٌ وَ بِإِيَابِكُمْ مُوقِنٌ بِشَرَائِعِ دِينِي وَ خَوَاتِيمِ عَمَلِي وَ قَلْبِي لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِي لِأَمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى يَأْذَنَ اللَّهُ لَكُمْ فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لا مَعَ عَدُوِّكُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِكُمْ وَ أَجْسَادِكُمْ [أَجْسَامِكُمْ ] وَ شَاهِدِكُمْ وَ غَائِبِكُمْ وَ ظَاهِرِكُمْ وَ بَاطِنِكُمْ آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ.
#زيارت_اربعین
هدایت شده از ایران ...
45.89M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#کربلا
#اربعین۱۴۰۲
مداحی یک شاهرودی در حرم امام حسین علیه السلام در برنامه زنده لبیک یا حسین ع
از شبکه جهانی ولایت در کربلای معلی.
بامداحی برادر #علی_اکبرنظری بمناسبت اربعین حسینی