اخترشناسی یا «ملکۀ علوم» پيوستگى بسيار ويژه‌اى با اسلام دارد. بسيارى از آيات قرآن کريم به فلسفۀ نظام گيتى اختصاص دارد و از سوى ديگر، نجوم رياضى کاربردى، از لحاظ عملى براى مسلمانان حائز اهميّت است.
کتاب «ستاره‌شناسی زمان‌های اسلامی برای قرن بیست و یـکم» نوشته دکتر محمد الیاس و ترجمه دکتر تقی عدالتی است که در مورد علم و نجوم و رابطۀ آن با مسلمانان مطالبی ارائه می‌دهد.
این اثر را در www.inojoom.ir
کتاب اسطرلاب مسطح به قلم ابوالخیر محمّد بن محمّد الفارسی دربارۀ صفیحۀ اسطرلاب مسطح و باقی ادواتش است که در قرن ۱۰ هجری قمری تألیف شده است.
نگارنده در این نسخه با دقت تمام جزئیات اسطرلاب مسطح اعم از خطوط و اجزا را معرفی کرده و به قول خودش در ابتدای نسخه حل و کشفی در خور و مناسب ارائه داده است.
این اثر را در www.inojoom.ir بخوانید
@inojoom
امروز 28 حزیران و اخر ریاح بوارح است.
هشتدهم ایار| که اول ریاح بوارح است تا چهل روز و عرب از| طلوع ثریا تا به طلوع صرفه و ریاح بوارح دانند| و آن قریب چهار ماه است و این ریاح را بدان سبب| بوارح خوانند که منازلی که ریاح به طلوع ایشان| منسوب ساخته‌اند از ربع مشرقی شمالی طلوع می‌کند و آن به نسبت با کسی که به مشرق کند بسیار بود و آنکه| در جنوب سمت الراس گذرند و آن به نسبت با شخص| مذکور یمین باشد و این معنی را عرب بروح نخوانند| و آن را در صید مستکره شمرند و آنچه مؤکد استکراه است| در امر این ریاح به نزدیک ایشان آن است که در آن بلاد| ریاح در این اوقات در غایت حرارت باشد و ایشان را| از آن مضرت رسد
حل التقویم: 48 و 49
@inojoom
www.inojoom.ir
بیت المقدس در نسخۀ ابعاد و اجرام عبدالعلی بیرجندی
بیت المقدّس:
شهری است مشهور از بلاد شام؛ داود -علیه السّلام- آن را بنا نهاد و سلیمان -علیه السّلام- آن را تمام کرده و هر دو آنجااند.| و طول مسجد هفصد و هشتاد و چهار ذراع است و عرض آن چهارصد و پنجاه و پنج ذراع، پس مساحت آن نود و هشت جریب| و ثلثا جریبی بود تقریباً و عمدۀ او ششصد و هفتاد و چهار است و ولید بن عبدالملک بر آن سنگ که در میان مسجد است| قبّۀ عالیه بنا کرده است و غرض آن، آن بوده که اهل شام تعظیم آن کنند و از زیارت کعبه امتناع نمایند تا نباید که بر فضایل| اهل بیت اطّلاع یابند و از بنی امیّه برگردند. و در شهر بیت المقدّس چشمۀ آب است که آن را نهر سلوان گویند چون غمگین از آن| آب بخورد غم او زایل شود به اذن اللّه تعالی.
ابعاد و اجرام: ص 20
امروز فتح شهر بیت المقدس توسط مسلمانان طی جنگهای صلیبی است.
@inojoom
www.inojoom.ir
ذوالقعده: ماه یازدهم است.| وجه تسمیه آنکه چون این ماه از چهار ماه حرام است، در این ماه از قتال قعود کردندی| یعنی به استراحت نشستندی. ذوات القعده جماعه و کذلک ذوات الحجه جمع ذی الحجه است. و ماه ذیقعده را| ورنة نیز گویند.
تسویة التعلیم: ص 31
inojoom.ir
@inojoom