💠سوال: در برخی از روایات، به عفو و گذشت در برابر ظلم دیگران دعوت شده ایم و در برخی دیگر به گرفتن حق و عدم سکوت در برابر ظالم توصیه شده ایم. از نظر اخلاقی وظیفه ما گذشت و سکوت است یا احقاق حق؟ #اخلاق_عفو_ممدوح_مذموم ✍️ پاسخ: برای دریافت پاسخ خود لازم است به مرز بین عفو ممدوح و مذموم دقت نمایید. عفو ممدوح عفوی است که فرد با وجودی که قدرت بر انتقام دارد، از خطای شخصی که به او ستم کرده بگذرد البته به شرطی که این عفو و گذشت منجر به گستاخی ظالم نگردد. در برخی از روایات توصیه به عفو و گذشت شده ایم و سیره معصومین علیهم السلام نیز بر همین مبنا بوده است. امام صادق عليه السّلام می فرمایند: در گذشتن از کسی که به تو ظلم کرده، از مكارم دنيا و آخرت است.(1) گاهی در ظلمی که به انسان می شود پای حق شخصی در میان است و سکوت و عفو انسان در این مورد، گناه دیگری را به دنبال ندارد واین عفو موجب نیکو انگاشتن آن عمل در بین مردم نمی شود، در این شرایط توصیه به عفو و بخشش و گذشت شده ایم. علاوه بر این ، این نوع بخشش و گذشت باعث می شود طرف مقابل متنبه و شرمنده ‌شود لذا در چنين مواردي عفو کارپسنديده ای است همانطور که قرآن نیز بدان سفارش فرموده: وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيم(2) اما در مواردی که پای حق شخصی در میان نیست و سخن از مصالح عمومی مردم است مانند مواردی که کسی با ظلم و جنایت خود در جامعه، ایجاد رعب و وحشت و فساد و ... را فراهم می آورد، گذشت و عفو و بخشش جایگاهی ندارد.دراین موارد برای حفظ نظم جامعه و پیش‌گیری از تکرار جرم باید از عفو صرف نظر کرد. گاهی مواقع اگر انسان طرف مقابلش را ببخشد نه تنها از رفتارش شرمنده نمی شود بلکه نسبت به تکرار ظلم جری تر می شود در چنين مواردي ـ‌مخصوصاً اگر رفتاري علني باشد‌ـ بايد فرد خطاكار کيفر و مؤاخذه شود؛ تا تأديب شده و بفهمد حدود الهي لازم‌الاجراست. خداوند در قرآن مي‌فرمايد: وَلَا تَأْخُذْكُم بِهِمَا رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ در مقام اجراي حدود الهي تحت تأثير عواطف قرار نگيريد و حکم خدا را اجرا کنيد.(3) پی نوشت ها: 1.ترجمه مشكاة الأنوار، ص: 481 2.نور / 22 3. نور / 2 #کارشناس_اخلاق_و_مشاوره آدرس کانال: @javadheidari110 🌿🌿🌿🌿🌿🌿