🎯 چطور یک مکتب اقتصادی کل علم اقتصاد را تسخیر کرد؟ 🔴 وقتی هاجون چانگ در سال ۱۹۸۶ برای خواندن اقتصاد از کرۀ جنوبی به بریتانیا رفت، مهم‌ترین چیزی که آزارش می‌داد، فرهنگ غذایی به‌شدت بسته و محافظه‌کارانۀ انگلیسی‌ها بود. غذاهای انگلیسی کم‌تنوع و بدمزه بودند و به سختی می‌شد رستورانی پیدا کرد که سبک دیگری از غذا را ارائه دهد. در عوض در دانشگاه با معرکۀ آرای جالب‌توجهی بین مکاتب اقتصادی مختلف مواجه بود که دربارۀ هر موضوعی با هم وارد کارزارهای فکری می‌شدند و به علم اقتصادی پویایی می‌دادند. 🔴 چانگ که طی این سال‌ها به استاد اقتصاد برجسته‌ای تبدیل شده است، گمان می‌کند امروز داستان برعکس شده. فرهنگ غذایی انگلستان متنوع و رنگارنگ شده است، ولی علم اقتصاد تقریباً به‌طور کامل به انحصار یک شیوۀ فکری درآمده است. 🔴 تا دهۀ ۱۹۷۰، علم اقتصاد را طیف متنوعی از «مکاتب» فرا گرفته بود. اگر بخواهیم فقط مهم‌ترین‌ها را نام ببریم، عبارت‌اند از کلاسیک، نئوکلاسیک، کِینزی، توسعه‌گرا، اتریشی، شومپیتری، نهادگرا، و رفتارگرا که هر یک حاوی دیدگاه‌ها و روش‌های پژوهشِ متفاوتی بودند. این مکاتب اقتصادی -یا رویکردهای گوناگون به اقتصاد- دیدگاه‌های متمایزی داشتند؛ به این معنی که دارای ارزش‌های اخلاقی و جهت‌گیری‌های سیاسی مغایر با هم بودند، و در همان حال نحوۀ عملکرد اقتصاد را نیز به شیوه‌های متفاوت می‌فهمیدند. 🔴 گاهی، مکاتب اقتصادی متعارض در «تقابل‌های مرگ‌بار» روبه‌روی هم قرار می‌گرفتند. مثلاً اتریشی‌ها در مقابل مارکسیست‌ها در دهۀ ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، یا کِینزی‌ها در مقابل نئوکلاسیک‌ها در دهۀ ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰. در مواقع دیگر، روابط متقابلشان صلح‌جویانه‌تر بود و طی گفتگوها و آزمایش‌های علمی استدلال‌هایشان را قوی‌تر می‌کردند. 🔴 اما، از دهۀ ۱۹۸۰، اقتصاد وضعیت غذای بریتانیایِ قبل از دهۀ ۱۹۹۰ را پیدا کرده است. یک سنت، یعنی اقتصاد نئوکلاسیک، تنها گزینۀ موجود در منو است. مانند سایر مکاتب، این مکتب هم نقاط قوت خود را دارد؛ همچنین دارای محدودیت‌هایی جدی است. غلبۀ اقتصاد نئوکلاسیک دلایل مختلفی دارد. بخشی از آن‌ها به عواملی آکادمیک مثل سیطرۀ روزافزون ریاضیات در اقتصاد برمی‌گردد، اما برخی هم غیرآکادمیک است. در واقع «سیاست زور» نیز به‌طور جدی در شکل‌گیری این پیشرفت نقش داشته است. 🔴 بی‌میلی ذاتی مکتب نئوکلاسیک به زیر سؤال بردنِ توزیع درآمد، ثروت و قدرت، که زیربنای همۀ نظم‌های اجتماعی و اقتصادی موجود هستند، آن را مقبولِ نخبگان حاکم کرده است. 🔴 اقتصاد نئوکلاسیک امروزه چنان مسلط است که اصطلاح «اقتصاد» مترادف با آن شده است. طوری که امروزه تعداد اندکی از اقتصاددانان نئوکلاسیک، حتی وجود مکاتب دیگر را به رسمیت می‌شناسند، تصدیق شایستگی‌های فکری آن‌ها که جای خود دارد. آن‌ها می‌گویند برخی ایده‌ها، مانند اقتصاد مارکسیستی، «اصلاً اقتصاد محسوب نمی‌شوند». و اندک دیدگاه‌های مفیدِ دیگر مکاتب نیز قبلاً در همین اقتصاد نئوکلاسیک، ادغام شده‌اند. حرف این نیست که اقتصاد نئوکلاسیک بد است، مسئله این است که تسلط صرفاً یک مکتب اقتصادی بد است. 🔴 سیطرۀ کامل یک نوع مکتب اقتصادی، نه‌تنها تأثیر بدی روی علم اقتصاد می‌گذارد، بلکه برای زندگی ما نیز مضر است، چرا که نظریۀ اقتصادی حاکم هنجارهای فرهنگی را نیز شکل می‌دهد. مثلاً با تسلط اقتصاد نئوکلاسیک که تصور می‌کند انسان‌ها خودخواه هستند، رفتار خودخواهانه عادی شده است و افرادی که به شیوه‌ای نوع‌دوستانه عمل می‌کنند به‌عنوان «آدم‌های ساده‌لوح» مورد تمسخر قرار می‌گیرند، اما اگر نظریه‌های اقتصادی رفتارگرا یا نهادگرا حاکم بودند، معتقد می‌شدیم که انسان‌ها انگیزه‌های پیچیده‌ای دارند که خودخواهی فقط یکی از آن‌هاست. 📌 آنچه خواندید مروری کوتاه است بر مطلب «چرا رستوران علم اقتصاد اين روزها فقط يک غذا دارد؟» که در شمارۀ بیست‌وهشتم فصلنامۀ ترجمان علوم انسانی منتشر شده است. این مطلب در تاریخ ۱۳ آبان۱۴۰۲ در وب‌سایت ترجمان نیز بارگذاری شده است. این مطلب نوشتۀ هاجون چانگ است و شهریار سرفلاح آن را ترجمه کرده است. برای خواندن نسخه کامل این مطلب و دیگر مطالب ترجمان، به وب‌سایت ترجمان سر بزنید. 📌 ادامۀ مطلب را در لینک زیر بخوانید: https://B2n.ir/z97424 @tarjomaanweb

بلژیک: زمان تحریم اسرائیل رسیده است 🔹معاون نخست‌وزیر بلژیک: هم‌اکنون زمان تحریم اسرائیل فرارسیده چون آن‌ها مانند باران روی مردم بمب می‌ریزند و این غیرانسانی است. 🔹کاملا آشکار است که اسرائیل هیچ اهمیتی به خواست جامعه جهانی درخصوص آتش‌بس نمی‌دهد. @Farsna

دبیرکل سازمان ملل: هنگامی که به آمار غیرنظامیان کشته‌شده در غزه نگاه می‌کنیم مشخص می‌شود که عملیات‌های نظامی یک اشکال آشکار دارد. @Farsna

رئیس سازمان مالیاتی: شهرداری لواسان اطلاعات خانه‌های لوکس را نمی‌دهد. @Farsna

👊خطیب عربستانی با بلدوزر از روی حکام عرب عبور کرد👊 بهترین خطبه ای که تا حالا از زبان یک شیخ و خطیب سعودی در عربستان شنیده ام!. حقا که حق مطلب را ادا کردند، خیلی ایمان و شجاعت و از خود گذشتگی می‌خواهد که در سعودی کسی این چنین رُک و راست صحبت کند و حق را بگوید!» ۱۴۰۲/۸/۱۷! ‌‌‌ 🇮🇷 جامعه نیازمند تبیین و آگاهی است... #طوفان_الاقصی #یوم_الانتقام

🎥غلامرضا جمشیدیها، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در واکنش به فیلم درگیری‌اش با دانشجویان : 🔹 برخی از دانشجویان جدا از اینکه در حد عرفی حجاب ندارند در فضای دانشگاه هم علنا روابط خارج از چارچوب دارند ، اعمالی که شرعی، انسانی، اخلاقی و عرفی نیست 🔹 وقتی برای ادای فریضه نماز ظهر به محیط دانشکده رفتم رفتار نامناسبی از دو تن از دانشجویان دختر و پسر مشاهده کردم. 🔹 دانشجویانی که تخلف کردند وارد دفتر بنده شدند بجای عذرخواهی، می گفتند من عذرخواهی کنم. 🔹 من کاری به دانشجویان نداشتم و تهدیدی هم نکردم اما به عنوان رئیس دانشکده نمی توانم از صحنه نامشروعی که می‌بینم چشم پوشی کنم. 🔹محیط دانشگاه را به فاحشه خانه تبدیل کرده اند. 🔹این وضع باید یک جایی پایان یابد. اگر انتظامات دانشگاه‌ها عرضه ندارند، اساتید و دانشجویان با غیرت هنوز زنده اند. باغیرت دمت گرم👏👏👏 🆔 @News_Fath

🎥 روایت یک دنیا تنهایی در بیمارستان غزه 🔹این کودک همۀ اعضای خانواده‌اش را در حملۀ صهیونیست‌ها از دست داده و خودش هم مجروح است. @Farsna

✊ تجمع مردمی دانشجویی در محکومیت و اعتراض به صادرات نفت و ارزاق به رژیم صهیونیستی 📆 پنجشنبه، ١٨ آبان ماه 🕒 ساعت ١۵ 🏢 تهران، خیابان فردوسی، مقابل سفارت ترکیه

قم|بازدید از چند کارخانه تولید کفش تولیدکنندگان از تاثیر شدید نرخ ارز بر قیمت مواد اولیه به‌شدت متضرر و گله‌مند بودند. یک تولیدکننده به درستی خسارات دلاریزه شدن قیمت مواد اولیه ایرانی را در چند کلمه خلاصه کرد: کاهش سود تولید، کاهش کیفیت تولید، کاهش قدرت رقابت تولید، فشار به مردم. @syjebraily

نئولیبرال‌ها با شعار حمایت از تولید و حمایت از بخش خصوصی، در حال نابود کردن بخش خصوصی و تولید هستند. نسخه نئولیبرال جهانی‌سازی قیمت‌ها(به‌نام مبارزه با رانت و فساد و قاچاق)، مواد اولیه ایرانی را برای تولیدکننده ایرانی گران کرده است. نسخه نئولیبرال افزایش نرخ سود بانکی (به‌نام کنترل تورم)، هزینه تامین مالی تولیدکنندگان را بالا برده است. این دو رویکرد، هزینه تمام شده تولید را نجومی کرده و قدرت رقابت را از تولید ایرانی گرفته است. رویکرد سوم، یعنی نسخه نئولیبرال کاهش ارزش پول ملی(به نام توسعه صادرات) نیز قدرت خرید مردم را از بین برده و بازار ایرانی را از تولید ایرانی سلب کرده است. نتیجه طبیعی این سیاست‌ها، نابودی تولید و نابودی بازار، و نهایتا خام‌فروش شدن کشور است. می‌گویند کجای اقتصاد ایران نئولیبرال است؟ نئولیبرالیسم اینجاست... @syjebraily

امروز از چند کارخانه تولیدی بازدید کردم. از ظروف پلاستیکی تا قطعات پلاستیکی خودرو. افزایش قیمت مواد اولیه تولید، که ناشی از جهانی‌سازی قیمت‌ها و گره خوردن مواد اولیه ایرانی به نرخ دلار است، آسیب جدی به این تولیدکنندگان وارد کرده است. با افزایش قیمت‌ها، هزینه تمام شده تولید بالا می‌رود و لاجرم قیمت محصول افزایش می‌یابد. با افزایش قیمت محصول، توان خرید مردم کاهش می‌یابد. در نتیحه تولید نیز کاهش می‌یابد و تولیدکنندگان به‌ناچار ظرفیت تولید را کاهش می‌دهند و باید کارگران را اخراج کنند. اگر هم بخواهند قیمت محصولاتشان را افزایش ندهند، حاشیه سودشان کاهش می‌یابد. در نتیجه، توان سرمایه‌گذاری‌های جدید را از دست می‌دهند. همچنین، توان افزایش دستمزد نیروی کار را هم از دست می‌دهند و نیروی کار، شغل را رها می‌کند. البته اثر جهانی‌سازی و دلاری‌سازی قیمت‌ها، فقط این نیست. در سوی دیگر ماجرا، سودهای نجومی به جیب سهامداران پتروشیمی‌ها سرازیر می‌شود. با نابودی تولید و اشتغال در داخل، اینها می‌توانند با خیال آسوده مواد خام را صادر و درآمدهای ارزی کسب کنند. به این وضع، پایان خواهیم داد ان‌شاء‌الله. @syjebraily

جهانی‌سازی و دلاری‌سازی قیمت مواد اولیه چگونه باعث کاهش رقابت‌پذیری تولید ایرانی شده است؟ حرف‌های تلخ این تولیدکننده را بشنوید. @syjebraily