🔰هم اکنون در حال برگزاری☝️ 📣 انجمن کلام معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار می کند: 🔰کارگاه «مسئله یابی پژوهشی بر اساس احادیث کلامی» ✅استاد محترم: حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد رنجبر حسینی 🔸لینک ثبت نام در کارگاه http://forms.jz.ac.ir/f_25/ 📌لینک حضور مجازی http://online.jz.ac.ir/rw09st746skd/ ⏰ زمان برگزاری: شنبه ۱۳ اسفند ماه ساعت: ۱۰ - ۱۲ مکان: جامعه الزهرا سلام الله علیها، معاونت پژوهش، طبقه سوم 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz2602

🔰معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار می کند. 🔆سومین مجمع سالیانه انجمن های علمی پژوهشی (تقدیر از فعالین انجمن ها و نویسندگان آثار برگزیده) 🔸 با حضور معاون محترم پژوهش سرکار خانم حقانی 🗓زمان: دوشنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۴ مکان: جامعه الزهرا سلام الله علیها ساختمان کتابخانه طبقه سوم اتاق نشست های علمی 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz260

🔰معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار می کند. 🔆سومین مجمع سالیانه انجمن های علمی پژوهشی (تقدیر از فعالین انجمن ها و نویسندگان آثار برگزیده) 🔸 با حضور معاون محترم پژوهش سرکار خانم حقانی 🗓زمان: دوشنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۴ مکان: جامعه الزهرا سلام الله علیها ساختمان کتابخانه طبقه سوم اتاق نشست های علمی 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz260

سلام خدمت دانش پژوهان عزیز📣📣📣📣 ♦️دیروز با یاری الهی کارگاه(مسئله یابی پژوهشی بر اساس احادیث کلامی) برگزار گردید. ♦️استاد رنجبر حسینی زحمت کشیدند و پاورپوینت کارگاه و کتاب اولویت های پژوهشی را در اختیار ما قرار دادند. 🔹باتشکر از استاد محترم. فایل ها در ذیل تقدیم شما عزیزان می گردد. امید است که حداکثر استفاده را از این فایل ها بنمایید.

⬅️همايش سالك إلى الله 📘تبیین سیره و اندیشه اخلاقی تربیتی و مهدوی حضرت آیت الله ناصری اصفهانی محورهای برگزاری همایش (الف) سیره و اندیشه اخلاقی ب سیره و اندیشه تربیتی ج) سیره و اندیشه مهدوی 📣تمدید شد ♈️مهلت ارسال چکیده مقاله: فرودین ماه ۱۴۰۲/ ⏹مهلت ارسال مقالات پایان خرداد ۱۴۰۲ ⬅️زمان برگزاری مهرماه ۱۴۰۲/ ⏹مکان برگزاری قم و اصفهان

🔰سخنرانی سرکار خانم دکتر زهرا دلاوری پاریزی دبیر انجمن علمی پژوهشی کلام در اجلاسیه انجمن های علمی پژوهشی☝️ 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz260 @jzackalampajoohesh

فایل صوتی سخنرانی دکتر زهرا دلاوری پاریزی اجلاسیه مجمع عمومی انجمن‌های علمی پژوهشی معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها

سلام دانش پژوهان عزیز📣📣📣 با یاری الهی در تاریخ پنج شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۱۸جلسه روند طرح مطالعاتی با استاد بهشتی مهر پیگیری گردید. ♦️استاد محترم کتاب کلامی آقای سعیدی مهر را به عنوان اولین کتاب فارسی کلامی برای مطالعه معرفی نمودند. 🔹 بعداز این کتاب قرار شد طرح به صورت موضوع محور با استفاده از کتب عربی کلامی مانند شیخ مفید و علامه حلی پیش رود. ♦️برای جذابیت مباحث هم استاد طرح مباحثه را پیشنهاد دادند البته به صورت بیان دیدگاه های کلی و شخص محور در آن موضوع و مقایسه با بزرگان اهل سنت به صورت یک طرح مباحثاتی علمی و میدانی. @w_moh_gr

🔰معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها با همکاری دبیرخانه همایش سالک الی الله برگزار می کند. 💎سومین پیش نشست همایش سالک الی الله ♦️موضوع: «تبیین روش های تربیت مهدوی در خانواده با تاکید بر سیره و اندیشه حضرت آیت الله ناصری رضوان الله تعالی علیه 🎙سخنران: حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا نصوری 📆زمان: یکشنبه ۲۱ اسفند ماه ساعت ۸:۳۰ الی ۹:۳۰ 🏢 مکان: جامعه الزهرا سلام الله علیها معاونت پژوهش طبقه سوم 🌐 لینک‌های پخش برخط (آنلاين) اين پیش‌نشست: لینک همایش https://www.aparat.com/hamayesh_naseri/live لینک جامعه الزهرا سلام الله علیها http://online.jz.ac.ir/rbhyyb897yoy/ ⬅️كانال همایش در پیام رسان‌های اجتماعی: @hamayeshnaseri 🌐 سایت همایش: www.hamayesh-naseri.ir 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz2602

✅✅✅ 🌿🌿🌿 یا حکیم ⬅️در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ مجمع عمومی انجمن های علمی پژوهشی جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار گردید. ✅اعضای اصلی شورای انجمن کلام که با ارسال رزومه انتخاب شدند در این روز فعالیت دوساله آتی خود را آغاز نمودند. ✅خانم حمیده صنیعی دانشجوی دکتری باقرالعلوم به عنوان دبیر شورا، ✅خانم‌ها دکتر احمدوند، دکتر فاطمی، دکتر دلاوری و دکتر محمدبیگی. ⬅️دو عضو علی البدل: خانم‌ها صفایی و الیاسری ⬅️بازرس: خانم موحدی پور 🖇با تشکر از اعضای قبلی شورای انجمن کلام (خانم‌ها: دلاوری دبیر سابق، امیرآبادی، شفیعه اسماعیلی، زینب حسین زاده و فاطمه الیاسری و خانم سالوند) ✅با آرزوی توفیق برای تیم جدید و فرهیخته انجمن علمی پژوهشی کلام جامعه الزهرا سلام الله علیها 🌿🌿🌿🌿

#تمدید_شد #فراخوان_مقاله 👈 بنابر درخواست مکرر طلاب و اساتید گرامی، مهلت ارسال چکیده تا ۱۵ فروردین ماه سال ۱۴۰۲ تمدید شد. 🔸 مهلت ارسال اصل مقاله همچنان تا ۳۱ تیر ۱۴۰۲ خواهد بود. ✍ محورهای مقالات: 1️⃣ شخصیت و زندگینامه علامه میرحامدحسین 2️⃣ آثار علمی علامه میرحامدحسین 3️⃣ اندیشه‌شناسی علامه میرحامدحسین 4️⃣ روش‌شناسی علامه میرحامدحسین 🌐اطلاعات بیشتر در سایت کنگره 🆔@mirhamedhosein

❇️ انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار می‌کند: «طرح مطالعاتی رویش کلام» ✅این طرح در دو گام اجرا می شود: گام اول: عمومی با هدف آشنایی و ایجاد هندسه کلی مباحث کلامی برای فراگیران و علاقه‌مندان پیرامون مباحث اعتقادی از دیدگاه متکلمین معاصر و متقدم، در بازه ۶ماهه برگزار می‌شود. کتب مدنظر مطالعاتی گام اول به ترتیب: 1⃣دکتر محمد سعیدی مهر: آموزش کلام اسلامی (۲جلدی) 2⃣شیخ مفید: کتاب اوائل المقالات 3⃣علامه حلی: کتاب نهج المسترشدین با شرح فاضل مقداد(ارشاد الطالبین فی شرح نهج المسترشدین) گام دوم: تخصصی تاریخ علم کلام، فرق و مذاهب، کلام جدید، مستشرقین. بعد از اتمام طرح ۶ماهه عمومی، به فراخور علاقه و دغدغه مخاطبان طرح مطالعاتی تخصصی در گرایش های فوق 👆 با هدف ایجاد بستر رشد و توانمندی در عرصه آموزش و تبلیغ و پژوهش برگزار می‌شود. ✅در پایان مطالعه هر کتاب، ارائه گزارشی مکتوب از مباحث مطالعه شده و جلسه با استاد طرح، جناب آقای دکتر بهشتی مهر الزامی است. ✅لازم به ذکر است که از بین گزارش‌های ارسالی، بهترین گزارش در نشریه داخلی انجمن علمی - پژوهشی کلام اسلامی با عنوان: «کلام پژوهی شیعی» چاپ خواهد شد. با استعانت الهی هم‌زمان با آغاز ماه مبارک رمضان، گام اول طرح مطالعاتی برگزار می‌شود. برای ثبت نام: نام و نام خانوادگی مقطع تحصیلی کدتحصیلی خود را به دو آیدی زیر ارسال کنید.🙏 @w_moh_gr @Zsafaei1402 ✳️انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا (س) @jzackalampajoohesh

سلسله دوره های اعتقادی دینکلاس : دوره مجازی آفلاین تا بلندای قرآن 🗣 مدرس : استاد سید حسن سبزواری ⌛️زمان : هر روز از ایام ماه مبارک رمضان ۱۴۰۲ 🔰توضیح : ۳۰ روز و‌ هر روز با یک آیه منتخب امامتی از هر جزء قرآن از معارف ناب قرآنی روایی لذت می بریم ... 🎁 همراه با آزمون و جوایز ارزنده به قید قرعه در انتهای دوره لینک ثبت نام : 🔰 https://survey.porsline.ir/s/Pd1pLUB 🌏 دینکلاس آموزش مجازی برای شیعیان فارسی زبان جهان تلگرام l ایتا l اینستاگرام l سایت

🌸🌿السلام علیک یا ربیع الانام و نضرة الایام🌿🌸 یامُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ 🌺🌺🌺🌺🌺 یا اباصالح المهدی: خودت گفتی وعده در بهاراست بهار آمد دلم در انتـــظار است بهار هر کسی عید است و نوروز بهار عاشقان دیدار یــــار است 🌸🌸🌸🌸🌸 سرخوش آن عیدی که آن بانی نور از کنار کعبه بنماید ظهور قلبها را مهر هم عهدی زند از حرم بانک انا المهدی زند 🌷#اللّهمَّ‌عَجِّلْ‌لِوَلِیِّڪَ‌الفَرَج🌷 💐حلول بهار طبیعت و آغاز سال 1402 هـ ش مبارک باد 💐 🌺 سال "مهار تورم، رشد تولید"🌺 انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا س https://eitaa.com/jzackalampajoohesh

📝جایگاه نوروز نزد ایرانیان یا تأکید بر شاهنامه📄 #مقاله_پژوهشی انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا (س) https://eitaa.com/jzackalampajoohesh

📝 بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی..📄 #مقاله_پژوهشی 🔆هر روز مقاله بخوان🔆 ╭━═━🍃🌼📚🌼🍃━═━╮ @proresearch ╰━═━🍃🌼💻🌼🍃━═━╯

📝 بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی..📄 #مقاله_پژوهشی انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا س https://eitaa.com/jzackalampajoohesh

❇️ انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار می‌کند: «طرح مطالعاتی رویش کلام» ✅این طرح در دو گام اجرا می شود: گام اول: عمومی با هدف آشنایی و ایجاد هندسه کلی مباحث کلامی برای فراگیران و علاقه‌مندان پیرامون مباحث اعتقادی از دیدگاه متکلمین معاصر و متقدم، در بازه ۶ماهه برگزار می‌شود. کتب مدنظر مطالعاتی گام اول به ترتیب: 1⃣دکتر محمد سعیدی مهر: آموزش کلام اسلامی (۲جلدی) 2⃣شیخ مفید: کتاب اوائل المقالات 3⃣علامه حلی: کتاب نهج المسترشدین با شرح فاضل مقداد(ارشاد الطالبین فی شرح نهج المسترشدین) گام دوم: تخصصی تاریخ علم کلام، فرق و مذاهب، کلام جدید، مستشرقین. بعد از اتمام طرح ۶ماهه عمومی، به فراخور علاقه و دغدغه مخاطبان طرح مطالعاتی تخصصی در گرایش های فوق 👆 با هدف ایجاد بستر رشد و توانمندی در عرصه آموزش و تبلیغ و پژوهش برگزار می‌شود. ✅در پایان مطالعه هر کتاب، ارائه گزارشی مکتوب از مباحث مطالعه شده و جلسه با استاد طرح، جناب آقای دکتر بهشتی مهر الزامی است. ✅لازم به ذکر است که از بین گزارش‌های ارسالی، بهترین گزارش در نشریه داخلی انجمن علمی - پژوهشی کلام اسلامی با عنوان: «کلام پژوهی شیعی» چاپ خواهد شد. با استعانت الهی هم‌زمان با آغاز ماه مبارک رمضان، گام اول طرح مطالعاتی برگزار می‌شود. برای ثبت نام: نام و نام خانوادگی مقطع تحصیلی کدتحصیلی خود را به دو آیدی زیر ارسال کنید.🙏 @w_moh_gr @Zsafaei1402 ✳️انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا (س) @jzackalampajoohesh

‼️‼️توجه توجه ✅ برگزاری دوره های جدید و کاربردی آموزش زبان انگلیسی ویژه خواهران ✅ اولین دوره: گرامر کاربردی ✅ مدت دوره: ده جلسه ✅ نحوه برگزاری : انلاین ✅ هزینه : صد و پنجاه هزار ✅ استاد: خانم دکتر وفایی(استاد حوزه و دانشگاه) ✅ زمان برگزاری: اردیبهشت ۱۴۰۲. دو روز در هفته . روزهای زوج. عصر(امکان کمی تعییر هست) ✅جهت شرکت در دوره و توضیح بیشتر دوره، از طریق لینک زیر به گروه این دوره در ایتا وارد شوید. https://eitaa.com/joinchat/991363425Cb86d228bfd

نسیم های رمضانیه 1402ش (3) «افولی طالع» (قسمت دوم) (تبیین مصادیق «مفید» بودن «شیخ مفید») بنام پروردگار بصیر و دوستدار اهل بصیرت. سلام علیکم. مقدمه برای تبیین و ارائه ترسیمی گویا از «مفید» بودن «شیخ مفید»، نیاز به ذکر مصادیق از حوزه های مختلف زندگی این عالم ستُرگ شیعی است؛ در قالب این نوشته و نوشته های بعدی، به ذکر برخی از این مصادیق، بسنده می شود: الف) در حوزه «پرسش و پاسخ» طبق نقل شیخ صدوق (ره) و برخی دیگر از محدثان شیعی، امام باقر (ع) فرمود: «العِلمُ خَزائِنُ ، وَ المَفاتيحُ السُّؤالُ ، فَاسأَلوا يَرحَمكُمُ اللّه ُ ؛ فَإِنَّهُ يُؤجَرُ فِي العِلمِ أربَعَةٌ : السّائِلُ ، وَ المُتَكَلِّمُ ، وَ المُستَمِعُ ، وَ المُحِبُّ لَهُم» [شیخ صدوق، الخصال، ص 245 / ح101؛ با اندکی تفاوت: ابن فتال نیشابویر، روضة الواعظين، ص 11؛ مجلسی، بحار الأنوار، ج 1 / ص196 /ح 1] : « دانش ، گنجينه اى است كه پرسش ، كليد آن است . پس ـ خدايتان رحمت كند ـ بپرسيد ، كه در راه دانش به چهار تن پاداش داده مى شود : پرسنده ، گوينده ، شنونده و دوستدار آنان»؛ شیخ مفید، همانند دیگر عالمان شیعه، با عنایت به مضون والای این حدیث و احادیث همخوان با آن؛ به شیوه تبلیغی گرانسگ «پرسش و پاسخ» توجهی دقیق داشته است؛ و خود را موظف میدانست که به پرسشهای متنوع پرسشگران از عراق و دیار مختلف بوده باشد؛ و عالمانه و با متانتی شایسته، به آنها پاسخ دهد و شبهه زدائی نماید؛ از باب نمونه تنها از آثار پیش روی این فقیه، متکلم و محدث شیعه، یاد می نمائیم: 1) کتاب «المسائل السَرَوِیَه» نخستین بار، دانشمند معروف شیعه: محمد بن شهرآشوب (۴۸۸ق-۵۸۸ق) در کتاب معالم العلماء از این اثر با عنوان "المسائل السَّرَوِیّشه" نام برده است.[ابن‌شهرآشوب، معالم العلماء، ۱۳۸۰ق، ص۱۱۳] عبدالحمید صائب، تصحیح‌گر کتاب، نام «سرویه» را برگرفته از شهر ساری دانسته که در تبرستان/طبرستان (مازندران ایران) قرار دارد. و گوید : المسائل السرویه، در واقع، متن نامه‌ای شامل جواب‌های شیخ مفید به پرسش‌های ارسال‌شده است و مطالب آن، در یازده مسأله (فلسفی، کلامی، فقهی، و تاریخی) دسته‌بندی شده [صائب، مقدمه کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۱۱، 12، و 13] در ابتدای این کتاب، شیخ مفید (ره) نوشته : « از فردی، یک فهرست شامل چند مسأله دریافت کرده و جواب آنها را نوشته است. او نام این فرد را ذکر نکرده و فقط با صفت سیدِ شریفِ فاضل از او یاد کرده است.[مفید، کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۲۹] البته اسامی زیر نیز برای این کتاب، گفته شده است: الف) «اَجوبة المسائل السَرویة» : این نام در ابتدای یکی از نسخه‌های خطی نوشته شده است.[صائب، مقدمه کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۴ -۱۱]؛ ب) «الاسئلة السَرویة و جوابات المسائل السَرویة» : این دو نام را آقابزرگ تهرانی در الذریعه ثبت کرده است.[شیخ آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۸۳ و ج۵، ص۲۲۲] ج) «المسائل السَرویة»: این اسم در ابتدای یکی دیگر از نسخه‌های خطی آمده است.[صائب، مقدمه کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۴-۱۱]؛ د) «المسائل الفارسیة» [مفید، کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۷۴]؛ ه) «المسائل المازندرانیة: [مفید، کتاب المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۷5]. 2) «المسائل النیسابوریة» = جَواباتَ المَسائل النّیشابوریّة» در کتاب «المسائل السرویه، ۱۴۱۳ق، ص۷۴شاهد درج نام این کتاب هستیم؛ برای این کتاب، نام دیگری تحت عنوان «مَسائلُ ألْعَویص» نیز ذکر شده است. «العَویص» در لغت به معنای سخن دشوار است و این اثر با نام «العویصم یا «العویص فی الاحکام» نیز شهرت دارد. این کتاب، در بردارنده مجموعه‌ای از مسائل دشوار فقهی است که شیخ مفید در جواب «ابوالحسن نیشابوری» ارائه کرده است. او در این کتاب ضمن پاسخ به مسائل مشکل فقهی، به اجماع یا اختلاف نظر علمای شیعه یا علمای اهل سنت نیز پرداخته است. 3) «المسائل الصاغانیة» شیخ طوسی، در کتاب الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۵۸ از این اثر ارزشمند شیخ مفید (ره) یاد نموده است؛ نماینده ایشان در «صاغان» (یکی از شهرهای استان خراسان)، نامه ای برای او می فرستد و ایرادات فقهی یکی از علمای حنفی و تهمت هایی که او بر مذهب شیعه وارد کرده را مطرح ساخته، از شیخ جواب آنها را می طلبد؛ که او نیز این کتاب را در جواب ایرادات مورد اشاره نگاشته است؛ 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz2602

4) «المسائل العُکبَرِیَّة» این کتاب در بردارنده ۵۱ سؤال اعتقادی و کلامی است که «حاجب ابو اللیث بن سرّاج» از شیخ مفید پرسیده و شیخ مفید نیز به آنها پاسخ داده است. شیخ مفید در مقدمه کتاب انگیزه خود را از نگارش این کتاب پاسخ گویی به سؤالات حاجب ابو اللیث الاوانی بن سراج بیان کرده. [شیخ مفید، المسائل العکبریة، ناشر:کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ ق‌، چاپ اول‌، ص۲۵]. این کتاب دارای نام‌های دیگری نیز می‌باشد از جمله:الاسئلة الحاجبیة، الاسئلة العُکبَرِیَّة، جوابات ابو اللیث الاوانی، جوابات المسائل الحاجبیة، جوابات المسائل العُکبَرِیَّة، الحاجبیة، و المسائل الحاجبیة». این کتاب دارای موضوعات فراوانی می‌باشد که از جمله آنها است:۱- مراد از آیه تطهیر، ۲- چگونه حضرت موسی شاگرد حضرت خضر می‌شود؟، ۳- چرا حضرت علی علیه‌السّلام غنایم صفین را تقسیم کرد اما غنایم جمل را تقسیم نکرد؟، ۴- فرق میان زمان و [دهر]، ۵- مراد از صراط مستقیم، ۶- معنای عالم ذر، ۷- زندگی پس از مرگ چگونه است؟، ۸- جمع آوری قرآن چگونه بوده است؟، ۹- چرا حضرت علی در زمان خلافت فدک را پس نگرفت؟ (هت آگهی تفصیلی در این بخش این نوشته، مراجعه شود: به نرم افزار مجموعه آثار شیخ مفید، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی : نور). 🌹(حوزه علمیه قم: سید حسین شفیعی دارابی؛ صبح یکشنبه 6 فروردین ۱۴۰2ش_ چهارم ماه رمضان ۱۴۴۴ق).🌹 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz2602

شیخ طوسی نیز در کتاب الفهرست، شیخ مفید را فردی تیزفهم و حاضرجواب و پیشتاز در دانش‌های کلام و فقه معرفی کرده است.[طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۸]. (حوزه علمیه قم: سید حسین شفیعی دارابی؛ شام روز دوشنبه 7 فروردین ۱۴۰2ش_ پنجم ماه رمضان ۱۴۴۴ق).🌹 🌐کانال معاونت پژوهش 🆔https://eitaa.com/jz2602

"نسیم‌های رمضانیه" «افولی طالع» (قسمت چهارم) (تبیین مصادیق «مفید» بودن «شیخ مفید») (۲) به‌نام پروردگار بصیر و دوستدار اهل بصیرت در آغاز نوشته پیشین؛ پس از طرح این پرسش که : در چه عرصه هائی شیخ مفید، مفید برای اسلام و مسلمین بوده است؟؛ و پس از بیان این نکته که در پاسخ از این پرسش و ارائه تبیین و ترسیمی گویا در این راستا، نیازمند به تورّق در زندگی این عالم شیعی، و واکاوی در کارکردهای اوست؛ به ذکر و بررسی اولین مصداق از «مفید» بودنش تحت عنوان : «مفید بودن در حوزه «پرسش و پاسخ»، پرداختیم؛ اکنون در پرتو این نوشته، و در قالب نکات پیش روی، به شرح دومین بُعد از «مفید» بودن این دانشمند بی بدیل شیعه می پردازیم: ب) مفید بودن در حوزه «مناظره» (= گفتمان‌های علمی) (قسمت اول) در جهت تبیین این بُعد از «مفید» بودن شیخ مفید، نکات فراوانی شایسته ذکر است؛ که در این نوشته، تنها به بیان چهار نکته بسنده می‌شود: 1) خاستگاه فن «مناظره» در منطق، پنج روش برای مبارزه فکری با طرف مقابل معرفی شده که این روش‌ها به «صناعات خمس» شناخته شده و آنها عباترتند از: برهان، خطابه، جدل، مغالطه و شعر؛ که فنّ «مناظره»، عبارت دیگری از «جدل» محسوب می شود؛ 2) دو سویه بودن «جدل» استفاده از صنعت «جدل»، در دو قالب صورت می پذیرد: الف) در قالب «جدال» و تنازع مذموم؛ یعنی گفتمانی خارج از قوانین عقلائی و شرعی؛ هدف از انجام آن، فقط برتری جوئی بر طرف مقابل و پوشاندن و ردّ حق با باطل و جاه طلبى است، و نه روشن شدن حق و حقیقت؛ در آیات فراوانی از قرآن كريم، شدیدا و صریحا از این نوع از «جدل»، مذمت شده است (غافر : آيات 5، ۵۶، ۶۹؛ كهف : آيه ۵۶ – ۵۷؛ حج : آيات: ۳، و 8-9؛ شورا : آيه ۱۶؛ حج : آيه ۸ – ۹؛ و...)؛ در متون روائی نیز شاهد نقل روایاتی متنوع در مذمتاز این نوع از «جدل» هستیم (از جمله: ضدوق، كمال الدين : ص ۲۵۶ ح ۱؛ مجلسی، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۳۸ ح ۴۹؛ ج ۳۶ ص ۲۲۷ ح ۳؛ ج ۷۰ ص ۴۰۴؛ ج ۷۵ ص ۸۱ ح ۷۱ و ص ۲۸۸ ح ۲؛ و...)؛ ب) در قالب «جدال أحسن»؛ یعنی گفتمانی با استناد و اعتماد به براهین منطقی و شرعی؛ و به نیت روشن شدن «حقّ» و «حقیقت» و نه برتری جوئی کاذب؛ این نوع از «جدل»، مورد امضای شرایع آسمانی و ادیان ابراهیمی به ویژه دین اسلام است؛ خدای متعال، به نبی رحمت فرمان میدهد که با بهره گیری از این نوع از «جدل»، با مخالفان گفتگو کند و به تبلیغ از آئین توحیدی به پردازد : «ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِۖ وَجَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ 125 «با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسی بهتر می‌داند چه کسی از راه او گمراه شده است و او به هدایت یافتگان داناتر است.» [نحل/ آیه 125]؛ 3) همگانی نبودن حضور در عرصه «مجادله» از بررسی آیات و روایات چنین برمی‌آید که شرکت کنندگان در عرصه «جدال أحسن»، باید از توانمندی‌های مناسب برای عرصه مجادله برخوردار باشند؛ یعنی حضور در این عرصه (به عنوان یکی از دو طرف مجادله و نه مستمع)، امری همگانی نیست؛ از میان ده ها روایت مربوطه، به ذکر یک روایت بسنده می شود؛ امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به طيّار (= «حمزه بن محمد طیار») كه پرسيد آيا مناظره كردن با مردم ناخوشايند است؟ ـ فرمود : «أمّا كَلامُ مِثلِكَ فلا يُكرَهُ ، مَن إذا طارَ يُحسِنُ أن يَقَعَ ، و إن وَقَعَ يُحسِنُ أن يَطيرَ، فمَن كانَ هكذا لا نَكرَهُهُ؛ صحبت هاى امثال تو ناخوشايند نيست. كسى كه هرگاه به پرواز درآيد به خوبى فرود آيد و هرگاه بنشيند به خوبى به پرواز درآيد. كسى كه چنين قدرتى داشته باشد ما مناظره كردن هاى او را ناخوش نداريم» (مجلسی، بحأر الأنوار، ج۲ / ص۱۳۶ / ح۳۹)؛ 4) توانمندی چشمگیر شیخ مفید در عرصه «جدال أحسن» (مناظره) برخورداری شیخ مفید از توانمندی مناسب و لازم برای عرصه «جدال أحسن»، از جمله ویژگیهائی است که شخصیت علمی اورا از بسیاری از عالمان فرهیخته شیعی، جدا می کند؛ وجود این ویژگی نه تنها مورد اعتراف علمای شیعه بوده و می باشد؛ بلکه حتی تعدادی از عالمان اهل سنت هم به وجود این ویژگی کم نظیر در این عالم بزرگ شیعی اعتراف نموده اند؛ از باب نمونه: از خطیب بغدادی ( ۱۰۰۲- ۱۰۷۱م) محدث، فقیه و مورخ مسلمان در سدهٔ پنجم هجری و از اعضای دارالحکمه؛ که هم‌عصر شیخ مفید بوده است نقل شده که در حق وی گفته است: «او اگر می‌خواست می‌توانست ثابت کند که ستون چوبی از طلاست»! (نک : دوانی، علی، مناظرات شیخ مفید با علمای بزرگ عامه؛ مقاله ارائه‌شده به کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، شماره 29، ص13)