🔶 خدا را تا چه اندازه مى توان شناخت؟ ذكر صفات متعدد جمالى و جلالى خدا در قرآن نشانه امكان فهم انسان به صورت اجمالى است. همچنين آيات متكثرى وجود دارد كه از انسان ها مى خواهد با مطالعه در ابعاد مختلف هستى به وجود خداوند با صفات كمالى پى ببرند... كه اينجا به آيه ذيل بسنده مى شود: «أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ...» اعراف/ ١٨٥ آيه ديگر ضمن بيان عدم امكان توصيف خداوند، خود از اين قاعده، استثنايى قايل شده و بندگان مخلَص خدا را شايسته اين توصيف مى داند: «سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ * إِلَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ» صافّات/ ١٥٩ و ١٦٠ اين بندگان انسان هايى هستند كه خدا را نه با معاليل، بلكه با خود خدا مى شناسند... روشن است در صورت استحاله معرفت و شناخت اجمالى مقام اسماء و صفات خدا، آيات فوق لغو خواهد بود و آن بر حكيم محال است. 📖 خدا در حكمت و شريعت، ص ٤٨ 🔵 همين بحث را مرحوم آيةالله مصباح نيز در مجموعه "معارف قرآن" بخش خداشناسى مطرح كرده است. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 لزوم لغويت حديث غدير با وجود نصّ جلىّ بر خلافت اميرالمؤمنين عليه السلام ❓ اگر مولى در حديث غدير به معناى امامت باشد، بيان آن توسط پيامبر -صلى الله عليه و آله- بى فايده خواهد بود؛ زيرا شيعه معتقد است امامت على -عليه السلام- با نصّ جلىّ ثابت شده است. 🔵 از نظر شيعه اماميه نصوص امامت على -عليه السلام- دو دسته اند: نصوصى كه در آنها واژگانى چون خلافت و امامت به كار رفته است كه نصوص جلىّ ناميده مى شود. اين نصوص در دلالت بر معناى مراد، به قراين زبانى يا غير زبانى نياز ندارد. حديث «إنّ هذا خَليفَتى فيكم فٱسمَعوا له و أطيعوا» از اين دسته است. و ديگر نصوصى كه در آنها واژگانى چون ولى يا مولى و مانند آن به كار رفته است؛ مانند آيه ولايت و حديث غدير. اين نصوص، نصوص خفىّ ناميده مى شود؛ زيرا دلالت آنها بر امامت على -عليه السلام- مبتنى بر قراين و شواهد است. 🔵 در هر حال نصّ، خواه جلىّ باشد يا خفىّ از نظر دلالت معتبر است و چه بسا در نصّ خفىّ ويژگى هايى وجود داشته باشد كه در نصّ جلىّ نباشد؛ در نتيجه، بيان آن، پس از بيان نصّ جلىّ، بى فايده نخواهد بود. فايده نصّ غدير اين است كه پيامبر -صلى الله عليه و آله- امامت على -عليه السلام- را براى اولين بار در ميان تعداد بسيارى از مسلمانان به صورت رسمى و با تشريفات ويژه اعلان كرد. از اين جهت، نصّ غدير فوايدى داشت كه نصوص ديگر نداشت. 📖 براهين و نصوص امامت، ص ٢٧٣. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#غدير_خم #امامت_اميرالمؤمنين 🔶 روز مأيوس شدن كافران 🔵 به نقل از: @javedan_ir 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 سازگارى عقل و نقل مطالب برهانى و عقلى در زمينه اعتقاديات به مقدار زيادى در روايات امامان معصوم -عليهم السلام- مشاهده مى شود و نظير آن در مطالب فلاسفه نيز موجود است؛ وجود مبارك ابى ابراهيم امام كاظم -عليه السلام- پس از آنكه به محضرشان عرض شد عده اى گمان مى برند خداوند تبارك و تعالى از آسمان دنيا تنزّل كرده به موجودات مى نگرد، فرمود: «...إِنَّ اَللَّهَ لاَ يَنْزِلُ وَ لاَ يَحْتَاجُ إِلَى أَنْ يَنْزِلَ إِنَّمَا مَنْظَرُهُ فِي اَلْقُرْبِ وَ اَلْبُعْدِ سَوَاءٌ لَمْ يَبْعُدْ مِنْهُ قَرِيبٌ وَ لَمْ يَقْرُبْ مِنْهُ بَعِيدٌ وَ لَمْ يَحْتَجْ إِلَى شَيْءٍ بَلْ يُحْتَاجُ إِلَيْهِ وَ هُوَ ذُو اَلطَّوْلِ «لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ اَلْعَزِيزُ اَلْحَكِيمُ » أَمَّا قَوْلُ اَلْوَاصِفِينَ إِنَّهُ يَنْزِلُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَإِنَّمَا يَقُولُ ذَلِكَ مَنْ يَنْسِبُهُ إِلَى نَقْصٍ أَوْ زِيَادَةٍ وَ كُلُّ مُتَحَرِّكٍ مُحْتَاجٌ إِلَى مَنْ يُحَرِّكُهُ أَوْ يَتَحَرَّكُ بِهِ...» (الكافى، كتاب التوحيد، باب الحركة و الإنتقال، حديث ١) 🔵 سطر آخر اين روايت غير از مطالب بلندى كه در سطور ديگر است، همان برهان حركت است كه هر حركتى، عامل حركت و محرّك را طلب مى كند. چرا اگر اين برهان در كلام فيلسوفى چون ارسطو آمد، مسموع نباشد؟ مطلب حقّى است كه هم در روايت آمده و هم حكيمان و فيلسوفان الهى آن را بيان كرده اند. عقل و نقلِ هماهنگ و سازگار، يك چيز را بيان مى كنند؛ نظير برائت عقلى، قبح عقاب بلا بيان و آيه «وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا». 📖 منزلت عقل در هندسه معرفت دينى، ص ٢١٢ و ٢١٣. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطلاع_رسانى #خريد_كتاب 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 خليفه و امام ❓ فرق خليفه با امام چيست؟ - الخِلافةُ فى لغةِ العرب: النّيابةُ عن الغير و الخليفة: من يخلُف غيرَه و يقومُ مقامَه و يسُدُّ مَسدَّه. خليفه كسى است كه به جاى ديگرى، كارها و وظايف او را انجام مى دهد. 🔵 چهار استعمال خليفه: ١. خليفهٔ يك شخص كه به همان معناى لغوى است. مَن يقومُ بعَمَله فى غيابه. ٢. خليفةُ الله فى الأرض: كسى كه خدا او را براى تبليغ شريعت تعيين مى كند؛ اعم از اينكه شريعت را از وحى بگيرد يا از رسول. ٣. خليفة الرسول. ٤. خليفه در اصطلاح مسلمين كه به خلفا اطلاق مى شده. - الإمامُ فى اللغة: الإنسانُ الذى يُؤتَمّ به و يُقتَدىٰ بقوله أو بفعله مُحِقّا كان أو مُبطِلا امام در اصطلاح اسلامى دو كاربرد دارد: ١. كتابى كه از سوى خدا بر پيامبران نازل مى شود. ٢. انسانى كه از سوى خدا براى هدايت مردم معين مى شود و بايد معصوم باشد. ✏️ به لحاظ مصطلح كلامى در بحث جانشينى پيامبر -صلى الله عليه و آله- بنابر اعتقاد اماميه هر امامى خليفه است و هر خليفه هم امام است. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطلاع_رسانى #دوره_آموزشى #نقد_الحاد_معاصر 🔵 ثبت نام در: https://hikmat-ins.ir/portfolio-items/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%88-%d9%86%d9%82%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%ad%d8%a7%d8%af-%d9%85%d8%b9%d8%a7%d8%b5%d8%b1/ 🔵 به نقل از: @Islamic_Philosophy_of_Religion 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 عقل گرايى، نص گرايى و ايمان گرايى در حوزه فلسفه دين و مباحث مربوط به الاهيات، عقل گرايى به مكاتبى اشاره دارد كه در برابر معارف وحيانى، بر نقش قوه عقل و ديگر ابزار عادى كسب معرفت ارج مى نهند و آن را ناديده نمى گيرند. اين ارج و حرمت نهادن به عقل، خود مراتب متفاوتى دارد و بر اين اساس، عقل گرايى در اين اصطلاح، طيف گسترده اى (از عقل گرايان افراطىِ دين ستيز گرفته تا خردگرايان معتدل دين باور) را در خود جاى مى دهد. 🔵 در برابر اين معنا از عقل گرايى، گاه نص گرايى به كار مى رود. نص گرايان (بر خلاف عقل گرايان) بر نصوص دينى جمود ورزيده و انديشه بشرى را از دستيابى به توجيه و تبيين عقلانى بسيارى از معارف دينى ناتوان مى پندارند. 🔵 پاره اى از اوقات نيز جبهه مخالف عقل گرايان را ايمان گرايان تشكيل مى دهند. مقصود از ايمان گرايى ديدگاهى است كه دين داران را از ارزيابى عقلانى باورهاى دينى بر حذر مى دارد و معتقد است كه دين از آدميان، تسليم و تعبّد بى چون و چرا مى طلبد؛ نه پذيرش عاقلانه و فيلسوفانه. 📖 عقل و وحى، ص ٣٩. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب #فاعليت_خدا 🔵 به نقل از: @iictchannel 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 باز اين چه شورش است كه در خلق عالم است... 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 شرح تجريد و بايزيد بسطامى ❓آیا علامه حلی در شرح تجرید بایزید بسطامی را نزد امام صادق علیه السلام به عنوان بواب معرفی نموده اند؟ محقق طوسى به مناسبت اثبات افضليت امام على عليه السلام در ميان صحابه، چندين دليل ارائه مى كند. دليل بيست و پنجم اين است: «و تميّزه بالكمالات النفسانية و البدنية و الخارجية» علامه حلى در شرح كمال خارجى مواردى را از جمله نَسَب، دامادى پيامبر و فرزندان را بيان كرده، مى افزايد: مشايخ به خدمت كردن به اولاد طاهرين امام على عليه السلام افتخار مى كنند. بايزيد بسطامى افتخار مى كرده كه آب به خانه امام صادق عليه السلام مى آورده و معروف كرخى به دست امام رضا عليه السلام مسلمان شده و تا پايان عمر بواب خانه امام بود. 🔵 به لحاظ تاريخى گفته شده كه بايزيد بعد از شهادت امام صادق عليه السلام به دنيا آمده. البته محتاج به بررسى است. شهادت امام صادق عليه السلام: سال ١٤٨ ولادت بايزيد خيلى روشن نيست. سال ١٣١ گفته شده، سال ١٨٢ نيز گفته شده. درباره وفات او هم چند تاريخ مطرح است. 🔵 مرحوم علامه شعرانى در شرح خود بر «كشف المراد» تعليقه اى دارند: «مردم زمان ما تعجب مى كنند از اينكه علامه از مشايخ صوفيه به حرمت و تكريم نام مى برد و همچنين بزرگان علماى پيشين؛ چنانكه در تفسير ابوالفتوح و منهج الصادقين نيز گفتيم صوفيه آن عهد غالبا نيك مردان و صالحان و عُبّاد بودند و آن نفرت و بدنامى كه در اين عهد اخير از آن ها پيدا شده، در آن وقت نبود. اكنون بيشتر بستگان بدين قوم شريف، مردم فاسق و لا ابالى و بى اعتنا به شرع و احكام گشتند و در آن عهد چنين نبودند؛ بلكه مانند ساير طبقات اكثر صالح و گروهى منحرف بودند و آن مذمت كه از صوفيه دنياپرست و عالم سوء و متكلم مجادل در روايات است، راجع به گروه خاصى است. و الله العالم» 📖 شرح فارسى تجريد الإعتقاد، ص ٥٥٦ ايشان در ادامه به مبحث وقف از كتاب «دروس» شهيد اول اشاره مى كند كه وقف بر صوفيه و خانقاه طبق شرايطى صحيح است. در نهايت مى فرمايد: «مقصود از ذكر تفصيل آن بود كه بدانى تنفّر مردم عهد ما از تصوف براى اعمال زشتى است كه بيشتر آنان اِبا ندارند و علمى كه مؤسس آن على عليه السلام باشد، ضلال نيست. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 شيعه و معانى آن يكى از مباحث «شيعه شناسى» تبيين معناى لغوى و اصطلاحى آن است. 🔵 تعابير گوناگونى در لغت براى شيعه بيان شده كه در اين جا به چند نمونه اشاره مى شود: - ابن فارس در معجم مقاييس اللغة: اين ماده دو معنا دارد: يكى كمك و يارى و ديگرى انتشار. - فيروزآبادى در القاموس المحيط: شيعه يك مرد يعنى تابعان و ياوران او. بر يك فرقه نيز اطلاق مى شود. - ابن منظور در لسان العرب: شيعه گروهى است كه بر يك امرى (اعتقاد، هدف و مانند آن) اتفاق نظر دارند. گفته شده شيعه در كاربرد لغوى معمولا به همراه نام يك فرد يا گروه مى آمده مانند: شيعه على -عليه السلام-، شيعه عثمان، شيعه معاويه، شيعه آل ابى سفيان و... به مرور زمان واژه «الشيعه» به معناى پيروان اميرالمؤمنين -عليه السلام- به كار رفت. 🔵 و اما شيعه در اصطلاح، سه معنا دارد: ١. شيعه به معناى كسانى كه امام على -عليه السلام- را در جريان مفاسدى كه حكومت عثمان به آن دچار شد و به قتل او منتهى گرديد، تنها بر عثمان برتر مى دانند. در اين معنا شيعه على در برابر شيعه عثمان اطلاق مى شود. ٢. شيعه به معناى محبت و دوستى اهل بيت -عليهم السلام- كه در اين معنا تمام مسلمانانى كه نسبت به اهل بيت پيامبر محبت داشته باشند، شيعه به حساب مى آيند. اين معنا در برابر كسانى است كه از ايشان به ناصبى (مَن نَصَب العِداءَ لآل محمّد صلى الله عليه و آله) تعبير مى شود. ٣. معناى سوم تشيع اعتقادى است. اعتقاد به اين كه اميرالمؤمنين از سوى رسول خدا -صلى الله عليه و آله- به عنوان خليفه، وصىّ و امام بلافصل پيامبر معرفى شده است و اين خلافت و امامت در فرزندان ايشان تا حضرت مهدى -عليه السلام- مستمر خواهد بود. در اين معنا اميرالمؤمنين -عليه السلام- بر همه صحابه برترى دارد. 📖 درآمدى بر شيعه شناسى و تاريخ تشيع در ايران. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 ويژه نامه رايحه به مناسبت سالگرد رحلت آية الله تسخيرى 📚 كارى از خبرگزارى ايكنا 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 توّهم مخالفت شریعت و حکمت حکیم لاهیجی در ادامه بخش سوم از مقدمه گوهر مراد به سیر تاریخی پیدایش مباحث کلامی و به دنبال آن دو مکتب اشاعره و معتزله اشاره می‌کند. 🔵 از تفاوت‌های این دو مکتب تأویل‌گرایی و ظاهرگرایی است؛ توضیح این‌که معتزله آیات و احادیثی که مضمونش به حسب ظاهر، موافق آرای عقول نمی‌نمود، بر اساس قواعد عقلی، تأویل می‌کرد. در مقابل اشاعره به حفظ ظاهر تمسک جسته و مخالف تأویل بودند. 🔵 در این‌جا دو واژه مطرح شد؛ مبتدع و اهل سنت و جماعت. اشاعره خود را اهل سنت و جماعت نامیدند و معتزله را بدعت‌گذار! 📚 حکیم لاهیجی می‌فرماید: «دلیل بر ضلالت ایشان (یعنی اشاعره) همین بس است که اینان در مسائل فرعی که شرعی محض است، رأی و قیاس و عقل را معتبر می‌دانند و در اصول دین که عقلی صِرف است، رأی عقول را اعتبار نمی‌کنند. ✏️ البته سخن ملاعبدالرّزاق بیشتر ناظر به تحلیل صفات خبری است. 🔵 مطلب دیگر آن‌که چون اشاعره معتقد بودند هر چه در صدر اسلام معمول نبوده، بدعت است، مطالعه کتب حکمت و تصدیق ایشان را حرام شمردند. این جریان در میان مسلمانان منتشر شد و به علمای معتزله نیز سرایت کرد. حکیم لاهیجی در برابر این برخورد با حکمت می‌نویسد: «و اگر نه حکمت فی الحقیقه به غیر اساس شریعت و اسرار قرآن و حدیث نیست و توهّم مخالفت میان شریعت و حکمت مبتنی بر جهل و عدم اطلاع است بر حقیقت هر دو؛ و می‌تواند بود که حقیقت این دعوی در تضاعیف این رساله، مفهوم ارباب انصاف گردد. بتوفیق الله تعالی» 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 متأسفانه استاد مهدی پیشوایی مرحوم شدند. کانال گوهر مراد رحلت این محقق برجسته در تاریخ اسلام را تسلیت می‌گوید. 📚 از آثار ارزشمندی که زیر نظر ایشان انجام شد، مقتل جامع سیدالشهداء -علیه السلام- است. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#امام_حسین_علیه‌السلام #حضرت_ابراهیم #علی_اکبر مرید پیر مغانم ز من مرنج ای‌ شیخ چرا که وعده تو کردی و او بجا آورد 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

ما در ره عشق نقض پيمان نکنيم گر جان طلبد دريغ از جان نکنيم دنيا اگر از يزيد لبريز شود ما پشت به سالار شهيدان نکنيم 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 طریقه قدماء متکلمین امامیه حکیم لاهیجی در پایان مقدمه گوهر مراد با جمع‌بندی مکاتب گوناگون، کلام امامیه را برای عموم مردم پیشنهاد می‌کند. 🔵 کلام مشهور که به اشعری و معتزلی تقسیم می‌شود، قابل اعتماد نیست؛ زیرا در تحصیل معارف یقینی مبتنی بر غیر یقینیات است. طریق حکمت به دلیل تحقیق و تدقیق بسیار و تمایزی که میان مفهومات معقوله و تصورات موهومه از یک‌سو و امور نفس‌الأمری و اعتباریات محض از سوی دیگر قرار می‌دهد، قابل اعتماد است؛ اما مقدور و میسور اکثر مردم نیست. 🔵 پس طریق دیگری باید که برای اکثر مردم آسان باشد و آن طریقه تمثیل است؛ یعنی تصویر حقایق معقوله به صور اعیان محسوسه و تبیین معانی کلیه به تعیین امثله جزئیه. و این طریقه انبیاء و اوصیای انبیاء است. البته باید توجه داشت که هر معنایی را نمی‌توان به صورت تمثیل بیان کرد. و تمثیل انبیاء و اوصیاء در صورتی معتبر است که صدق ایشان اثبات شود؛ در انبیاء به معجره و در اوصیای ایشان به واسطه نصّ. پس مقدماتی که به طریق تمثیل از معصوم گرفته می‌شود به منزله اولیات در قیاس برهانی است که مفید یقین است: - این مقدمه، گفته معصوم است. - و هرچه گفته معصوم است، حق است. - پس این مقدمه، حق است. ✏️ این طریق که تحصیل معارف از دلیلی است که منتهی به گفته معصوم می‌شود، کلام مؤدی به صواب است که با طریقه حکمت در یقین‌آور بودن مشترک است. تفاوت در این است که طریقه حکمت، افاده یقین تفصیلی می‌کند و این طریقه، افاده یقین اجمالی. و این، طریقه قدماء متکلمین امامیه است؛ مثل هشام بن الحکم. این‌که در روایات وارد شده که کلام مأخوذ از ما (اهل بیت) ممدوح است و غیر آن مذموم، اشاره به این معنای کلام دارد. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطلاع_رسانی #فصلنامه_قبسات #دوفصلنامه_معارف_منطقی 📚 مشاهده مقالات فصلنامه قبسات: http://qabasat.iict.ac.ir/issue_6461_33219.html 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a