#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت(علیهم السلام) 📕مطالعه صفحه به صفحه کتاب اهل بیت 👈باماهمراه باشید👌 📚طرح #کتابخوانی‌بصیرت @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت(علیهم السلام) 🔵فصل دوم: روش شناخت اهل بیت پس از بررسی ضرورت شناخت اهل بیت به ویژه نقش آنان در مصونیت جامعه اسلامی از بازگشت به دوران جاهلیت این پرسش مطرح می شود که چگونه می توان به معرفت اهل بیت ، چه از جهت مصداق وچه از جهت جنبه های شخصیتی دست یافت؟ 🔹مسلماً بهره جستن از قرآن کریم بهترین و متقن ترین طریق است. پس از آن می توان از رجوع به احادیث اهل بیت و تدبر در سیره گفتاری و رفتاری آنان مدد جست.(۱) 🔹 منابع روایی اهل سنت و دیدگاه های عالمان آنان نیز راه دیگری برای نیل به این معرفت است. ۱ روش قرآن در معرفی اهل بیت(۲) از دیرباز این پرسش مطرح است که چرا در قرآن کریم نامی از خاندان رسالت به خصوص علی برده نشده است؟ در عین حال شیعه بر این __________________________ ۱. م. آ. ج ۲۳، صص ۹۶ و ۹۷ ۲. همان، ج۴، صص ۸۵۲_۸۵۴، ۸۵۹_۸۶۱، ۸۶۷،۸۶۸،و۸۸۶_۹۱۷، ج ۲۵، صص ۱۸۵-۱۹۱، ۱۹۳، ۲۸۸، ۲۸۹ و ۳۰۲ @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه.... .....باور است که خداوند به پیامبر اکرم امر می کند که جانشینی علی رابه صراحت اعلام کند. 🔹اصولاً روش قرآن کریم بیان اصول و قواعد است و به صورت فردی و شخصی به موضوع ها نپرداخته است. 🔹این شیوه یکی از امتیازهای این کتاب الهی است.(۱) افزون بر آن بررسی آیاتی از قرآن کریم که در شان اهل بیت به ویژه آیاتی که از دیدگاه شیعه درباره امیر مؤمنان نازل شده است، نشان دهنده ویژگی خاص آنها است. 🔹 گویا تلاش شده است که این مطالب لا به لای مطالب دیگر یا در ضمن مطلب دیگری بیان شود؛ هر چند قراین و دلایل محکمی در خود آیات وجود دارد که نشان دهنده ارتباط آنهابا خاندان رسالت است. 🔹برای نمونه می توان از آیه تطهیر نام برد محتوای آیه حتی با صرف نظر از قراین تاریخی و روایی کاملاً روشن است خداوند چنین اراده کرده است که از شما، اهل بیت پلیدی را زایل کند و شما را به نوع خاصی تطهیر و پاکیزه کند 🔹 مشخص است که مراد از «تطهير» تنها تطهیر عرفی و بهداشتی نیست. مسلماً تطهیری که آیه به آن اشاره دارد در درجه اول شامل زدودن پلیدی هایی است که خود قرآن آنها را «رجس» می نامد. 🔹رجس به معنای تمام چیزهایی است که مورد نهی قرآن کریم قرار گرفته است. به دیگر سخن، آنچه گناه شمرده میشود اعم از گناه اعتقادی، گناه اخلاقی و یا گناه ‐--------------------------------------- ۱ همان، ج ۴، ص ۹۰۴ ۲ احزاب، آیه ۳۳ @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه... ...عملی رجس و پلیدی است. از این رو آیه تطهیر بیانگر عصمت اهل بیت یعنی منزه بودن آنها از هر نوع آلودگی است. 🔹علاوه بر آن شواهد تاریخی و روایی مورد اتفاق شیعه و سنی نشان میدهد این آیه در منزلت پیامبر اکرم ﷺ امیر مؤمنان حضرت زهرا امام حسن و امام حسین نازل شده است. 🔹بنابراین آیه تطهیر به یقین در مقام توصیف عترت پیامبر است؛ امادر مرحله چینش آیات این آیه بین آیاتی که ارتباطی با محتوای آن ندارد قرار داده شده است. 🔹 آیات پیشین و پسین ،آن همگی درباره زنان پیامبر است. البته باید توجه داشت از جهت لفظی تمامی ضمیرهای به کار رفته درآنها مؤنث است و نشان میدهد مخاطب کلام الهی زنان پیامبر هستند. 🔹پس از چند آیه آیه تطهیر ذکر می شود؛ اما تمامی ضمیرها تغییر می یابند. در ادامه دوباره ضمیرها مؤنث می شود علاوه بر آن در آیه تطهیر واژه اهل البیت» به کار رفته است؛ اما در آیات پیشین، از عنوان «نساء النبی» استفاده شده است. 🔹از این رو خلاف آیات پیشین و پسین مخاطب آیه تطهیر اهل بیت» است. از جهت محتوایی نیز آیات پیشین و پسین، همه در مقام امر و تکلیف تهدید و خوف و رجا نسبت به زنان پیغمبر است. 🔹بنابراین، محتوای آیه تطهیر هم متفاوت از آیات قبل و بعد است. ملاحظه می شود، همین آیه ای که هم از جهت لفظ و هم از جهت محتوا کاملاً متفاوت از آیات قبل و بعد است در میان آن آیات گنجانده شده است. @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت(علیهم السلام) 🔹آیه اکمال دین(۱)، آیه تبلیغ (۲)و آیه ولایت(۳) نیز از همین ویژگی برخوردارند. سر به کارگیری این شیوه در معرفی خاندان رسالت، هم ازآیات قرآن و روایتها و هم از شواهد تاریخی به دست می آید. 🔹 در میان تمام فرمان های الهی هیچ دستوری مانند مسئله خاندان پیامبر و امامت امیر مؤمنان از جهت اجرایی کم شانس نبود؛ 👈زیرا به جهت تعصبات حاکم بر جامعه آن عصر، آمادگی پذیرش این مسئله وجود نداشت، لذا امكان تمرد از دستور حضرت وجود داشت. 👈با اینکه به پیامبر اکرم دستوراتی درباره امیر مؤمنان می رسید، حضرت همواره نگران بودند، منافقینی که قرآن پیوسته از آنها نام می برد، به بهانه سپردن منصب ها و امتیازات ویژه به خویشاوندان به تبلیغات منفی بپردازند. 👈 در صورتی که سیره پیامبر در زندگی اجتناب از اختصاص امتیاز ویژه برای خود و خاندانش بود. 🔹از خود آیه اکمال هم این مطلب استفاده میشود. خداوند به پیامبر خویش اعلام میکند دیگر کافران امیدی به غلبه بر این دین ندارند. 🔹در حالی که در آیات دیگری هشدار می دهد که کافران و حتی اهل کتاب دوست دارند که شما را از دینتان برگردانند و علیه دینتان نقشه می کشند. 👈 بنابراین، خداوند از یک طرف گوشزد می کند که کفار درصدد از بین... ------‐--------------------------------- ۱.مانده، آیه ۳ ۲. مانده، آیه ۶۷ ۳.مانده، آیه ۵۵ ۴.برای نمونه بقره، آیه ۱۰۹ @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه... ...بردن دین شما هستند و از طرف دیگر به ناامیدی آنها از این امر اشاره می کند. کفار گمان می کردند تا زمانی که نبی اکرم ﷺ زنده هستند نمی توان بر مسلمین غلبه کرد پس باید تا فوت ایشان صبر کرد. 🔹تدبیر حضرت و تعیین جانشین آخرین امید آنها را به یأس تبدیل کرد. از این رو به مؤمنان خطاب می شود که دیگر از ناحیه کافران نگران نباشید و نترسید؛ اما از من بیم داشته باشید.(۱) 👈 در واقع عبارت "از من بترسید" کنایه از این است که از خودتان بترسید تا دچار کیفر الهی نشوید به این معنا که هر چند از ناحیه دشمنان خارجی در امان هستید چنین تضمینی درباره دشمنان و عوامل داخلی وجود ندارد 👈 از این رو چنانچه به کفران نعمت بپردازید بنابر سنت الهی(۲) آن نعمت یعنی اسلام از شما سلب خواهد شد. لذا از مبتلا شدن به این کیفر الهی بهراسید. 👈از سوی دیگر سوره مائده آخرین سوره ای است که نازل شد؛ یعنی چند ماه پیش از رحلت پیامبر که قدرت اسلام گسترش یافته بود؛ 👈بنابراین خطری از ناحیه دشمنان خارجی جامعه اسلامی را تهدید نمی کرد. در آیه تبلیغ هم به هراس حضرت از عوامل و دشمنان داخلی اشاره شده است. خداوند تو را از گزند مردم نگاه می دارد.(۳) ------------------------------------------ ا فلا تخشوهُمْ وَ اخْشَوْنِ (مائده، آیه ۳) ۲. رک انفال، آیه ۱۵۳ رعد، آیه ۱۱ ۳.و اللهُ يَعْصِمُكَ من الناس @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت(علیهم السلام) ادامه... 🔹این آیه نیز هم مشتمل بر تهدید و هم دربردارنده تشویق است. 👈از یک سو، هشدار میدهد که اگر این موضوع ابلاغ نشود، تمام رسالت تو بیهوده است و از سوی دیگر تسلی میدهد که نترس! خدا تو را از این مردم نگه داری میکند. 🔹افزون بر محتوای آیات شواهد تاریخی نیز نشان دهنده عدم آمادگی جامعه برای پذیرش این موضوع بلکه مخالفت با آن است. 🔹 برای نمونه در گفت و گویی، عمر به ابن عباس گفت: ما "اشفاقاً وَ حِيطَةً عَلَى الْإِسْلَام" ، علی را به خلافت انتخاب نکردیم؛ 👈یعنی از روی دلسوزی و برای صیانت و حفظ اسلام احتیاط کردیم قریش این کار را صحیح نمیدید که امامت در همان خاندانی باشد که نبوت هم در همان خاندان بود. 🔹 شاید سر به کارگیری این شیوه در قرآن هم عدم صراحت و هم تفصیح و گویا و آشکار سخن گفتن این باشد که از یک سو آیات مذکور در بردارنده قرینه ها و نشانه هایی است که هر انسان منصف و بی غرضی ارتباط آنها با اهل بیت را درک میکند 👈 و از سوی دیگر تلاش شده مطلب به صورتی بیان شود که آنهایی که قصد تمرد و نافرمانی دارند تمردشان به نافرمانی صریح و آشکار در مقابل قرآن و اسلام منجر نشود. 👈در هر صورت در قرآن کریم به طور صریح، اسمی از مصادیق اهل بیت به ویژه علی نیامده است. 👈در عین حال ویژگی های برجسته آنان ذکر شده است.از میان ویژگیهای ذکر شده در قرآن کریم، طهارت و عصمت مهم ترین.... @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت ادامه.... ..ویژگی ای است که در آیه تطهیر برای اهل بیت بیان شده است. 🔹 ویژگی طهارت مطلق و همه جانبه اعتقادی اخلاقی و عملی در رأس ویژگی ها بلکه اساس همه خصایصی است که موجب شایستگی آنان در هدایت و رهبری امت اسلامی است.(۱) بنابر آیه «مودت» (۲) نیز ابراز محبت به اهل بیت اجر رسالت شمرده شده است. از این رو همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی محبت به آنان را بر خود واجب می شمارند 👈مسلماً ثمره ابراز ارادت به خاندان رسالت به امت اسلامی بر می گردد: بگو هر مزدی که از شما خواستم پس آن برای شما است مزد من جزبر خدا نیست.(۳) زیرا محبت و شیفتگی آنان نتیجه ای جز اطاعت از حق و پیروی ازفضیلت ها ندارد: بگو بر این رسالت اجری از شما طلب نمیکنم جز اینکه هر کس بخواهد راهی به سوی پروردگارش در پیش گیرد. (۴و۵) --------------------------------------- ۱. م. آ. ج ۴، صص ۹۱۰-۹۱۳ ۲.شوری آیه ۲۳؛ (بگو به ازای آن رسالت پاداشی از شما نمیخواهم، مگر دوستی درباره خویشاوندان) ۳.سباء آیه ۲۷ ۴. فرقان آیه ۵۷ ۵.م. أ. ج ۳، صص ۲۶۸ و ۲۷۲؛ ج ۱۶، صص ۲۷۸ و ۲۷۹ @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه...... ۲. روش پیامبر اکرم در معرفی خاندان رسالت(۱) 🔹از مطالب پیش گفته سر عدم تصریح قرآن کریم به مسائل مربوط به خاندان رسالت روشن شد؛ اما با توجه به نقش و جایگاه اهل بیت در اسلام آیا خود پیامبر به تشریح و تبیین آن پرداخته اند یا همان شیوه قرآن را پیش گرفته اند؟ 🔹همان طور که گفتیم رسول اکرم نگران آینده امت اسلامی بودند. حتى اهل سنت هم از حضرت نقل کرده اند که خطاب به مردگان بقیع فرمودند: شما رفتید چه خوش رفتید و به سعادت رسیدید! فتنه هایی همانند پاره های شب تاریک روی آورده است. 👈این روایت نشان میدهد حضرت فتنه هایی را پیش بینی می کردند.که مسلماً یکی از آنها مسئله جانشینی اهل بیت بود. 👈در عین حال، افزون بر شیعیان بسیاری از اهل تسنن قبول دارند که پیغمبر اکرم در موارد متعددی صریحاً به نام و نقش و جایگاه اهل بیت به ویژه علی اشاره کردند 👈 برای نمونه می توان از واقعه غدیر خم، حدیث منزلت در جریان جنگ تبوک حدیث «یوم الانذار» در اوایل بعثت درباره علی و همچنین حدیث ثقلین و حدیث تعیین قرباء حديث -------------------------------------- ۱.همان، ج ۲، صص ۹۰۳-۹۰۶ ۲.همان، ج ۱۶، صص ۲۷۸-۲۸۲ 📚طرح #کتابخوانی بصیرت @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه..... یا رویداد «کساء» و حدیث تسلیم درباره اهل بیت نام برد. (۱) 🔹ممکن است ادعا شود با توجه به امکان نافرمانی از دستور نبی اکرم بهتر بود ایشان هم مانند قرآن کریم با صراحت به این موضوع نمی پرداختند. 👈 به اجمال می توان گفت هر چند مخالفت صریح با دستور حضرت هم بسیار مهم بود؛ اما تفاوت بسیاری بین تمرد و نافرمانی از گفتار صریح پیغمبر و مخالفت آشکار با آیه ای از قرآن وجود دارد. به ویژه اگر قرآن کریم به صراحت از اهل بیت نام می برد تمرد از آن، بی درنگ پس ازوفات حضرت ﷺ به معنای انکار قرآن و رسالت پیامبر بود. 👈پاسخ علی به فردی یهودی که به قصد طعنه زدن به مسلمانان حوادث صدر اسلام را مطرح میکند مؤید این مطلب است. مرد یهودی گفت: هنوز پیغمبرتان را دفن نکرده بودید که در او اختلاف کردید. 👈 امیر مؤمنان فرمودند ما درباره پیامبر اختلافی نداشتیم. اختلاف ما در دستوری بود که از ایشان رسیده بود در حالی که شما بلافاصله پس از خروج از دریا و غرق شدن فرعونیان هنوز آب پایتان خشک نشده بود از پیغمبرتان خواستید که همان اصل توحید را زیر پا بگذارید. 👈به او گفتید برایتان بتی بسازد و خواسته هایی مثل آن از این رو، تفاوت بسیاری میان آنچه برای ما رخ داد و آنچه برای شما رخ داد، وجود دارد. (۲) به عبارت دیگر آنچه مورد اختلاف مسلمین بود خود پیامبر نبود؛ ----------------------------------- ۱. در فصل دو به آنها خواهیم پرداخت. ۲. نهج البلاغه حکمت ۳۱۷ 📚طرح #کتابخوانی بصیرت @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت(علیهم السلام) ادامه...... بلکه مفاد و محتوای دستور حضرت مورد اختلاف بود. 👈 در واقع، کاری که به هر حال آن را انجام می دادند این طور توجیه کردند که برداشت ما از کلام رسول خدا چنین است؛ نه اینکه ادعا کنند خود حضرت را قبول ندارند. 🔹 مسلماً دست زدن به چنین توجیهی با کنار گذاشتن نص قرآن و یا تحریف آن - در صورتی که به موضوع خاندان رسالت با صراحت اشاره می شد - متفاوت است. 👈در هر صورت، یکی از مهمترین ویژگی اهل بیت ، بنابر حدیث ثقلین همتایی و هم سنگی با قرآن کریم و بهره مندی از ویژگی عصمت است. 👈 رسول خدا با تأکید تمام مسلمانان را به تمسک به ثقل اکبر یعنی قرآن کریم و ثقل اصغر یعنی اهل بیت سفارش کردند. 👈بنابراین، مسیر خاندان رسالت همان مسیر قرآن است. افزون بر آن ایشان تضمین کردند که در صورت تمسک به آن دو هرگز گمراه نخواهید شد. 🔹 بدین جهت بر مسلمانان واجب است آنگونه که قرآن را منشور سعادت خود می دانند، تابع خاندان رسالت نیز باشند. انحراف و انحطاط مسلمین از زمانی آغاز شدکه به تفکیک قرآن و اهل بیت پرداختند. 🔹همچنین نبی اکرم ، اهل بیت را مصداق «القربی» در آیه مودت معرفی کردند؛ یعنی مقام ولایت محبت را برای آنان تثبیت کردند. به همین دلیل، ابراز محبت و ارادت نسبت به آنان بر همه مسلمانان واجب است.(۳) --------------------------------------- ۱. م آ.، ج ۲، صص ۸۵۹ و ۱۸۶۰ ج ۲۵، ص ۱۶۷؛ پا، ج ۹، صص ۱۸۰-۱۸۲ ۲. شوری، آیه ۲۳ ۳.م.آ.ج.۱۶،صص.۲۷۸-۲۸۰ 📚طرح #کتابخوانی بصیرت @ketab_basirat

#باهم‌بخوانیم #کتاب‌اهل‌بیت (علیهم السلام) ادامه.... ۳.مصداق شناسی اهل بیت 🔹از مطالب پیشین روشن شد که قرآن کریم به مصادیق «اهل بیت» اشاره نکرده است. در حالی که پیامبر اکرم ﷺ و سایر معصومان افزون بر آنکه در موارد متعددی به نقش و جایگاه اهل بیت به ویژه علی پرداخته اند،اسامی خاندان رسالت را به صراحت نام برده اند. 🔹 احادیثی که درباره آیه تطهیر نقل شده اند از آن جمله اند. این احادیث را که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به تعیین مصداقهای اهل بیت در آیه تطهیر می پردازند می توان به پنج دسته تقسیم کرد: 1⃣ احادیثی که در شأن نزول آیه تطهیر نقل شده اند و اشاره به رویداد کسا دارند؛ 👈این احادیث مصداق اهل بیت را علی فاطمه، حسن، حسین معرفی نموده و این عنوان را از دیگر خویشان حضرت سلب کرده اند.(۱) تمیمی می گوید: بر عایشه وارد شدم و او به ما گفت رسول خدا را دیده است که علی، فاطمه حسن و حسین را فراخواند و فرمودند. بار خدایا، اینان هل بيت من هستند. پس هرگونه پلیدی را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان.(۲) ------------------------------------------- ۱. رک: محمد محمدی ری شهری اهل بیت در قرآن و حدیث، ج ۱، صص ۲۰،۱۹، ۸۸ ۸۹و ۱۰۸-۱۱۱ ۲.شیخ صدوق،امالی،مجلس۷۲ص۴۷۳ 📚طرح #کتابخوانی بصیرت @ketab_basirat