🔸 مصرف باقیمانده نذورات مراسم محرم در فاطمیه
⁉️ آیا میشود اضافه خرج مراسم محرم را در فاطميه خرج کرد؟
✅ اگر نذر خاص نشده باشد که در مراسم محرم مصرف شود، یا خلاف نظر اهدا کنندگان نباشد، اشکال ندارد.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 استحباب عزاداری ایام فاطمیه
⁉️ آیا شرکت در مراسم عزاداری ایام فاطمیه مستحب است؟
✅ به طور کلی هر عملی که موجب تعظیم شعائر دینی باشد، دارای اجر و ثواب است.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم خمس پول قرض داده شده
✅ چنانچه مقداری از درآمد موقّتاً از دسترس خارج شود، مانند قرض دادن، در سررسید سال خمسی خمس آن واجب میشود، امّا میتواند تا زمان دریافت، پرداخت آن را به تأخیر بیندازد.
🔺 کتاب احکام خمس، صفحه ۱۹
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم خمس سرمایه در گردش
✅ سرمایه در گردش یا مال التّجاره یا سرمایه متغیّر که پول نقد در گردش، اجناس مغازه، تولیدات کارخانه، محصولات کشاورزی و... را شامل میشود.
این نوع سرمایه اگر از درآمد تهیّه شده باشد، در اوّلین سررسید سال خمسی پس از خرید، خمس آن به قیمت روز باید پرداخت شود و پس از آن اگر در سررسید سال خمسیِ بعد، نسبت به سال قبل _ پس از کسر مقدار تورّم _ رشد داشته و خریدار داشته باشد، باید خمس آن پرداخت شود.
🔺 کتاب احکام خمس، صفحه ۲۰
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم خمس سرمایه ثابت
✅ سرمایه ثابت که شامل ملک تجاری، زمین زراعی، ابزار تولید و کسب _ حتّی وسایل سرمایش و گرمایش _ همچنین وسایل حمل و نقل بار یا مسافر و...است.
این نوع سرمایه اگر از درآمد تهیّه شده باشد، در اوّلین سررسید سال خمسیِ پس از خرید، خمس آن به قیمت روز باید پرداخت شود و پس از آن تا زمانی که فروخته نشود خمس ندارد و ترقّی قیمت آن، پس از فروش و کسر مقدار تورّم، جزو درآمد سال فروش محسوب میشود. اگر چند سال از خرید سرمایه گذشته باشد و خمس آن پرداخت نشده باشد، خمس آن باید همراه با تورّم پرداخت شود.
🔺 کتاب احکام خمس، صفحه ۲۰
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم رها کردن نماز در شکهای مبطل
✅ اگر یکی از شکهایی که نماز را باطل میکند، برای نمازگزار پیش آید، بنابر احتیاط نمیتواند بلافاصله نماز را رها کند؛ بلکه باید قدری فکر کند تا شک پابرجا شود (یعنی یقین یا گمان به یک طرف پیدا نکند) آنگاه میتواند نماز را رها کند.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۴
🆔 @khamenei_ahkam
🔸شک صحیح در شماره رکعات نماز
✅ اگر در شماره رکعتهای نماز چهار رکعتی شک کند و پس از فکر کردن یقین یا گمان به یک طرف پیدا کند، باید مطابق همان، نماز را ادامه دهد و نماز صحیح است و در صورتی که گمان به یک طرف پیدا نکند، طبق احکامی که بیان میشود عمل کند:
۱. اگر بعد از سر برداشتن از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا بگذارد که سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر نیز بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته (به دستوری که بعداً بیان میشود) به جا آورد.
۲. اگر بعد از سر برداشتن از سجده دوم، شک کند دو رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید بنا بگذارد که چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.
۳. اگر بعد از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت یا چهار رکعت، باید بنا بگذارد که چهار رکعت خوانده و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و دو رکعت نشسته به جا آورد.(۱)
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۵
🆔 @khamenei_ahkam
فتاوای رهبر انقلاب
🔸شک صحیح در شماره رکعات نماز ✅ اگر در شماره رکعتهای نماز چهار رکعتی شک کند و پس از فکر کردن یقین
🔸شک صحیح در شماره رکعات نماز
✅ ۴. اگر هر جای نماز، شک کند سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید بنا بر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و پس از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده، یا دو رکعت نشسته به جا آورد.
۵. اگر پس از سجده دوم، شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، باید بنا بر چهار رکعت بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو سجده سهو (که دستور آن خواهد آمد) به جا آورد.
۶. اگر در حال قیام، شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، باید (بدون انجام دادن رکوع) بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا آورد.(۲)
پی نوشت
۱. قبلاً بیان شدکه اگر یکی از این سه شک پیش از تمام شدن سجده دوّم پیش آید، نماز باطل است.
۲. موارد دیگری از شکهای صحیح نیز وجود دارد که در کتابهای مفصل فقهی آمده و کمتر مورد ابتلا است.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۵
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم انجام احکام مربوط به شک در نماز
✅ هنگامی که یکی از شکهای صحیح برای نمازگزار پیش آید، چنانچه گفته شد، ابتدا باید کمی فکر کند و آنگاه اگر شکش باقی ماند، باید به وظیفهای که گفته شد، عمل کند.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۶
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم مشخص نکردن مقدار صدقه
⁉️ فردی برای رفع بلا، صدقهای را در ذهنش کنار میگذارد تا پس از استطاعت آن را بپردازد. آیا این صدقه دادن درست است؟ آیا مبلغ صدقه باید تعیین شود یا میتواند پس از جمع شدن چند نمونه از این صدقات در ذهنش، به یک باره مبلغ قابل قبولی را به نیت همه این صدقهها بپردازد؟
✅ به طور کلی در صدقه قبض و اقباض شرط است؛ بنا بر این تا مبلغ به فقیر پرداخت نشود، صدقه محسوب نمیشود.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم برداشتن پول از صندوق صدقه شخصی
⁉️ اگر پولی را در پلاستیک یا قلّک یا صندوق شخصی (که مربوط به کمیته امداد یا خیریه خاصی نیست) به نیت صدقه روزانه کنار بگذاریم، آیا حق برداشت این پول را داریم؟ مثلاً پولهای خرد را برداریم و درشت بگذاریم؟ به طور کلی این صدقه، حکم صدقه شرعی را دارد؟
✅ در فرض مذکور حق برداشت یا تبدیل با پول دیگر را دارید و تا زمانی که به فقیر تحویل ندادهاید، صدقه محسوب نمیشود.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم دروغ گفتن به شوخی
⁉️ آیا دروغ گفتن به شوخی اشکال دارد؟ مثلاً میان دوستان به شوخی به هم میگوییم، فلان شرکت برای من است؛ آیا این گونه صحبتها، گناه و دروغ محسوب میشود؟
✅ اگر مقصود گوینده این است که مخاطب آن خبر خلاف واقع را جدّی بگیرد، حرام است، هر چند انگیزه گوینده از گفتن خبر، شوخی کردن باشد؛ اما اگر گوینده چنین مقصودی نداشته باشد و مخاطب متوجه شوخی بودن کلام باشد، حرام نیست.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم خمس اجناس داخل مغازه
⁉️ آیا پرداخت خمس اجناسی که انسان برای فروش در مغازه گذاشته، واجب است؟
✅ اگر از درآمد کسب خریداری شده، خمس آن واجب است.
🔺 احکام خمس، صفحه ۲۰، مسئله ۱
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم سررسید سال برای اجناس مغازه
⁉️ برای مغازه داری که خرده فروشی دارد، قیمت گذاری اجناس مغازه جهت محاسبه سال مالی و سرمایه در گردش بر چه مبنایی باشد؟ قیمت خرید روز از کلّی فروش، قیمت فروش روز به نرخ عمده فروشی، قیمت فروش روز به قیمت همکاری (سود حداقلی)، قیمت فروش روز به قیمت خرده فروشی؟ در فرض سؤال همه اقسامش قابلیّت نقدشوندگی سر سال را دارد؛ مثلاً یک کارتن بیسکویت را، هم میشود کارتنی فروخت با قیمتی کمتر، هم میشود تکی فروخت با قیمت بیشتر، کدام را ملاک قرار دهد؟ یا مثلاً ماشین لباس شویی را میتواند قیمت همکاری بدهد، یعنی کمتر، یا قیمت عرف تک فروشی که بیشتر است، کدام ملاک است؟ میشود گفت سود تک فروشی یا خرده فروشی درآمد سال بعدش میشود و فعلاً که جنس درب مغازهاش است قیمت عمده فروشی یا همکاری ملاک است؟
✅ ملاک قیمتی است که در سررسید سال خمسی یکجا قابلیّت فروش دارد.
🔺 احکام خمس، صفحه ۲۲، مسئله ۲
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم خمس کشاورزی درخت کار
⁉️ ما کشاورزان درخت میکاریم و به طور طبیعی چوب درخت یک ساله، خیلی قابل استفاده نیست، بلکه در مدّت طولانی (حداقل چند سال) آماده میشود؛
الف) آیا در این صورت به رشد درختها در طیّ این سالها خمس تعلّق میگیرد؟
ب) وقتی درختان چندساله را فروختیم، با فرض اینکه خمس سالهای قبل را پرداخته باشیم یا نپرداخته باشیم تکلیف ما چیست؟
✅ الف) با فرض اینکه سرمایهی اولیه مخمّس باشد در اولین سال پس از کاشت درختها به مقداری که صدق ربح کرده و ارزش مالی داشته باشد، پس از کسر مقدار تورّم، خمس تعلّق میگیرد و همین طور است در سالهای بعد.
ب) پس از فروش درختها درآمد حاصله پس از کسر اصل سرمایه مخمّس و مقدار تورّم آن، سود سال فروش محسوب میشود و اگر خمس ربح مربوط به رشد درختها در سالهای قبل، پرداخت شده باشد، آن مقدار و تورّم آن نیز کسر میشود و اگر پرداخت نشده باشد، بلافاصله باید با ملاحظه تنزّل ارزش پول پرداخت شود.
🔺 احکام خمس، صفحه ۲۳، مسئله ۳
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم انجام ندادن احکام شک در نماز
✅ اگر یکی از شکهای صحیح برای نمازگزار پیش آید، نباید نماز را رها کند. اگر چنین کند، گناه کرده است و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند؛ مانند رو گرداندن از قبله، نماز را از سر گیرد، نماز دومش هم باطل است ولی اگر نماز دوم بعد از انجام یکی از مبطلات نماز باشد، نماز دوم صحیح است.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۷
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم نخواندن نماز احتیاط پس از شکهای نماز
✅ اگر یکی از شکهایی که نماز احتیاط برای آنها واجب است پیش آید، چنانچه پس از نماز بدون خواندن نماز احتیاط، نماز را از سر بگیرد، معصیت کرده است و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل میکند، نماز را از سر بگیرد، نماز دوم هم باطل است و اگر بعد از انجام یکی از مبطلات نماز، مشغول نماز شود، نماز دوم صحیح است.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۸
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم گمان در رکعات نماز
✅ حکم «گمان» در رکعتهای نماز، مانند یقین است. یعنی هنگامی که مردّد میشود که مثلاً سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، اگر گمانش به یک طرف بیشتر است باید مطابق آن عمل کند و نمازش صحیح است.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۶۹
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 اطاعت از مادر
⁉️ بنده مجرد هستم و با مادر زندگی میکنم؛ آیا برای هر نوع سفر مثل اربعین یا بیرون رفتن از منزل و از این قبیل مسائل، باید رضایت مادر را داشته باشم؟
✅ گرچه در موارد مذکور، اذن مادر لازم نیست؛ ولی سعی کنید همراه با رضایت ایشان باشد و البته باید از هر عملی که موجب ناراحتی و اذیت قابل توجّه ایشان میشود، اجتناب کنید.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 نمازهای نافله یومیه
⁉️ لطفاً نافلههای نمازهای یومیه را بیان فرمایید؟
✅ نافلههای یومیه عبارت اند از:
۱. نافله ظهر، هشت رکعت (چهار نماز دو رکعتی) قبل از نماز ظهر؛
۲. نافله عصر، هشت رکعت (چهار نماز دو رکعتی) قبل از نماز عصر؛
۳. نافله مغرب، چهار رکعت (دو نماز دو رکعتی) بعد از نماز مغرب؛
۴. نافله عشا، دو رکعت (به صورت نشسته) بعد از نماز عشا؛
۵. نافله صبح، دو رکعت قبل از نماز صبح؛
۶. نافله شب، یازده رکعت از نصف شب تا اذان صبح؛ (بهتر است در ثلث آخر شب خوانده شود و هر چه به فجر نزدیک تر باشد، فضیلت آن بیشتر است.)
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 وقت نماز نافله صبح
⁉️ نافله صبح را تا چه زمانی میتوان خواند؟
✅ نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده میشود و وقت آن بعد از گذشتن از نصف شب، به مقدار خواندن یازده رکعت نماز شب است؛ ولی احتیاط آن است که قبل از فجر اول نخوانند، مگر آن که بعد از نافله شب، بلافاصله بخوانند؛ که در این صورت مانعی ندارد. ضمناً آخر وقت نافله صبح تا موقعی است که به اندازه خواندن نماز صبح تا سرخی مشرق، وقت باقی مانده باشد.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم با اشاره خواندن نماز نافله
⁉️ آیا در نماز نافله در حال استقرار و اختیار میتوان رکوع و سجود را با ایماء و اشاره انجام داد؟
✅ در حال استقرار در مکانی باید هم قبله را مراعات کند و هم رکوع و سجود را به نحو صحیح انجام دهد؛ ولی میتوان نافله را در حال اختیار هم نشسته خواند.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 نحوه خواندن نماز غفلیه با نافله مغرب
⁉️ اگر بعد از نماز مغرب وقت کم باشد (در نماز جماعت) کدام یک از نافله مغرب یا نماز غفیله بهتر است بهجا آورده شود؟
✅ میتوانید دو رکعت نافله مغرب را خوانده و دو رکعت دیگر را در قالب نماز غفیله بهجا آورید.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم خواندن نماز وتیره(نافله عشا) در سفر
⁉️ آیا خواندن نماز وتیره در مسافرت، اشکال دارد؟
✅ انجام نافله عشا (وتیره) در سفر با قصد رجاء و به امید ثواب، اشکال ندارد.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم شک بعد از گمان در نماز
✅ اگر در ابتدا گمانش به یک طرف شک بیشتر باشد، سپس هر دو طرف در نظر او مساوی شود، باید به دستور شک عمل کند و در صورتی که ابتدا دو طرف در نظر او مساوی باشد و بنا بگذارد که طبق وظیفهاش عمل کند، سپس گمانش به طرف دیگر برود، باید طبق گمانش عمل کرده و نماز را تمام کند.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۷۰
🆔 @khamenei_ahkam
🔸نحوه خواندن نماز احتیاط بعد از نماز
✅ کسی که نماز احتیاط بر او واجب است، باید بعد از سلام نماز (بدون آنکه از حالت نماز خارج شود) فوراً نیّت نماز احتیاط کند و تکبیر بگوید، سپس حمد را (بدون سوره) بخواند و به رکوع رود و دو سجده به جا آورد، سپس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب است، پس از سجدهها تشهد بخواند و سلام دهد. اما اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب است، باید بعد از انجام سجدهها، یک رکعت دیگر مانند رکعت اوّل به جا آورد و آنگاه تشهد بخواند و سلام دهد.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۷۱
🆔 @khamenei_ahkam
🔸نماز احتیاط
✅ نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و نیّت آن نباید به زبان آورده شود و احتیاط واجب آن است که سوره حمد؛ حتی «بسم اللَّه الرحمن الرحیم» آهسته خوانده شود.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۳۷۲
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 استفاده از تسهیلات بانکی در غیر مورد قرارداد
⁉️ آیا استفاده از وام کالا در رهن خانه یا تهیه مسکنجایزاست؟
✅ به طور کلی در تسهیلات بانکی ـ غیر از وام قرض الحسنه ـ پول در ملکیت بانک است و مشتری از طرف بانک وکیل است آن را در محل معین شده در قرارداد مصرف کند، بنابراین، صرف آن در محل دیگر، تصرف غاصبانه و شرعا غیر مجاز و موجب ضمان است.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم خرید و فروش امتیاز وام
⁉️ آیا خرید و فروش امتیاز وام، حلال است؟ اگر هست چه شرایطی را باید رعایت کرد؟
✅ خرید و فروش وام جایز نیست؛ ولی اگر بر اساس قانون نظام بانکی کشور، امتیاز دریافت وام یا تسهیلات بانکی، قابل واگذاری به غیر باشد، صاحب امتیاز میتواند در قبال دریافت وجه و یا به صورت مجانی، با مراعات مراحل قانونی مربوط، امتیاز خود را واگذار کند.
🆔 @khamenei_ahkam
🔸 حکم دریافت وام جعاله برای خرید ماشین
⁉️ جهت تجهیز منزل، ماشینم را فروختم و الآن برای خرید خودرو قصد اخذ وام جعاله را دارم. دریافت وام جعاله برای این امر، چه حکمی دارد؟
✅ به طور کلی تسهیلات بانکی ـ غیر از وام قرض الحسنه ـ غالباً به ملکیت مشتری در نمیآید، بلکه مشتری از طرف بانک ـ مالک پول ـ مجاز است طبق قرارداد آن را در محل معین شده ـ توسط بانک ـ مصرف کند، بنابر این، صرف آن در محل دیگر، تصرف غاصبانه و شرعاً غیر مجاز و موجب ضمان است.
🆔 @khamenei_ahkam