تحلیل و تبیین
🌟 #تفسیر_امین | بازپژوهی مفردات قرآن
🌙 به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، رسانه‌ی KHAMENEI.IR در سلسله یادداشت‌های کوتاهی، با عنوان «تفسیر امین» سی ویژگی ممتاز تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را تبیین می‌کند.
📣 در هفتمین شماره از این مجموعه، توجه ویژه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به مفردات و کلمات قرآن تبیین شده است.
🔹 یکی از امتیازات روشی تفسیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، توجه ویژه به مفردات قرآن است. اساساً نگاه ایشان به مفردات قرآن چیزی فراتر از یک لغت است. از منظر ایشان لغات قرآن، مفاهیمی بنیادی و تمدن‌ساز هستند؛ به همین دلیل در موارد متعددی به بازپژوهی مفاهیم بنیادی مانند ولایت، تقوا، جهاد، انفاق، صبر، مغفرت و... پرداخته‌اند.
🔹 نمونه‌های متعدد آن را می‌توان در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «تفسیر سوره برائت» مشاهده کرد. بر اساس اظهارات برخی شاگردان درس تفسیر ایشان، گاهی مفهوم‌شناسی یک واژه، یک یا دو جلسه طول می‌کشید. شهید مطهری نیز معتقد است یکی از علل مهم انحطاط مسلمانان، فهم نادرست مفاهیم بنیادی اسلام است؛ لذا معتقد به بازخوانی و بازپژوهی مفردات و مفاهیم بنیادی اسلام است.(مطهری، مرتضی، انسان و سرنوشت، مقدمه کتاب، ص۷-۲۷)
🔹 آیت‌الله خامنه‌ای ضرورت بازخوانی مفردات قرآن را چنین می‌فرمایند: «در آن روز در کشور ما، اسلام با دیدی استعماری تفسیر می‌شد... تفسیرِ استعماریِ دین، مفاهیم قرآنی، معانی دیگری غیر از معنایی که قرآن از آن‌ها قصد کرده است دارند. در این تفسیر، توکل به خدا به معنای همه‌ی کارها را به خدا واگذاردن و نیروهای انسانی را معطل گذاشتن است. صبر به معنای تحمل ظلم و تحمل تمام واقعیت‌های تلخ زندگی است. قضا و قدر به معنای تغییرناپذیری سختی‌ها و تلخی‌ها و دشواری‌هایی است که دست قدرتمندان و سلطه‌گران بر انسان‌ها تحمیل کرده است.» (۱۳۶۲/۱۱/۱۲)
🔹 همچنین در جای دیگر درباره واژه صبر می‌فرمایند: «متأسفانه بلای تحریف - که بلای عمومی یا اغلبیِ واژه‌های اسلامی است - این واژه را بی‌نصیب نگذارده و می‌توان گفت تا حدّ مسخ و تغییر مفاد و مفهوم، آن را دگرگون ساخته است». (گفتاری در باب صبر، ص۱) نکته‌ی بسیار مهم اینکه ایشان در معنای واژگان، تنها به کتاب‌های لغت اکتفا نمی‌کنند؛ بلکه هنرمندی ایشان در این است که معنای واژگان را بر اساس استعمالات خود آیات قرآن، تبیین می‌کنند. تا جایی که در مواردی معنای کتاب لغت را قاصر از رساندن معنای قرآنی می‌دانند. به‌عنوان نمونه، در تفسیر سوره‌ی برائت می‌فرمایند:
🔹 «در لغت، جهاد و مجاهدت، به معنای «مطلق تلاش و کوشش و اجتهاد» است که بعضی مغرضانه آن را با معنای قرآنی آن مخلوط کرده‌اند؛ اما در قرآن و روایت به معنای «درگیری و مبارزه» است؛ یعنی تلاش و کوششی که برای مقابله با دشمن انجام شود... مبارزه فقط در میدانِ جنگ نیست، بلکه در مقابله با دشمن، کارهایی مثل پخشِ شب‌نامه و اعلامیه نیز نوعی مبارزه تلقی می‌شود. همین بارِ معنایی که در کلمه‌ی «مبارزه» هست، در اصطلاح قرآنی «جهاد» هم وجود دارد. پس معنای لغوی جهاد، با اصطلاحِ قرآنی و حدیثی آن، فرق دارد». (تفسیر سوره برائت، ص۵۱۶)
🔹 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آثار علمی و بیانات عمومی، به این مسئله توجه ویژه‌ای دارند. به طور مثال، ایشان انفاق را به معنای «هزینه‌کردن و خرج‌کردنی که خلئی را پر کند»، (طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ص۵۸) تقوا را به معنای «پرهیزمندی و مراقبت‌کردن» (تفسیر سوره بقره، ص۳۷) و غفران را به معنای «پر کردن و التیام‌دادن خلأ و کمبود روح» (طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ص۳۸) می‌دانند. همین ویژگی در مفهوم‌شناسی بسیاری از مفاهیم بنیادین دیگر دیده می‌شود.
🎤 #تحلیل_و_تبیین | #بهار_معنویت
💻 Farsi.Khamenei.ir
تحلیل و تبیین
🎤 #تحلیل_و_تبیین | ستاره بلند شرق
👈 گزارش بخش تاریخ KHAMENEI.IR درباره نگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به شخصیت اقبال لاهوری
🗓 انتشار به مناسبت سالگرد سخنرانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اولین کنگره اقبال لاهوری در دانشگاه تهران در ۱۹ اسفندماه ۱۳۶۴
🔹اقبال لاهوری، در یکی از حساس‌ترین دوره‌های تاریخ اسلام متولد شد؛ دورانی که استعمار غرب، چنگال خود را در جهان اسلام فرو کرده بود و بسیاری از روشنفکران، پیشرفت را در غربی‌شدن می‌دیدند. اما او مسیر دیگری را انتخاب کرد و با وجود تحصیل در بهترین دانشگاه‌های اروپا، از جمله کمبریج و مونیخ، هرگز مجذوب تمدن غرب نشد و حتی برخلاف جریان رایج روشن‌فکری آن زمان، پیشرفت را در احیای تمدن اسلامی می‌دانست، نه در تقلید از غرب.
🔹 او به‌جای پذیرش فرهنگ استعماری، مسلمانان را به اتحاد و بازگشت به خویشتن دعوت کرد. به‌جای استفاده از زبان استعمار، به زبان فارسی شعر سرود. به جای تبلیغ سکولاریسم، از حاکمیت دین بر جوامع مسلمان سخن گفت. به جای تجزیه و تفرقه، ایده‌ی وحدت امت اسلامی را مطرح کرد.
🔹 اما چرا اقبال برای بیان تفکرات خود به زبان فارسی پناه برد؟ پاسخ را باید در نقش استعمار انگلیس در حذف زبان فارسی از شبه‌قاره جست‌وجو کرد. رهبر انقلاب در توصیف این موضوع گفته‌اند: «هر جا انگلیس‌ها وارد شدند، زبان مردم بومی را تبدیل کردند به انگلیسی؛ اگر زبان رقیبی وجود داشت، آن را از بین بردند. در شبه‌قاره‌ی هند، زبان فارسی چند قرن زبان رسمی بود؛ تمام نوشته‌جات، مکاتبات دستگاه‌های حکومتی، دولتی، مردم، دانشوران، مدارس عمده، شخصیت‌های برجسته، با زبان فارسی انجام می‌گرفت. انگلیس‌ها آمدند زبان فارسی را با زور در هند ممنوع کردند، زبان انگلیسی را رایج کردند.». ۱۳۹۱/۰۷/۲۳
🔍 متن کامل گزارش را بخوانید👇
khl.ink/f/59632