💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت هفتم 🔸بدین ترتیب «اخلاق عرفانی» برخلاف «اخلاق فلسفی»، در مراحل مختلف، متفاوت و دارای احکام خاصّی می‌شود 🔹 به‌نحوی‌که حتّی گاهی اصول و قواعد آن، در منازل متفاوت، دگرگون می‌گردد. 🔻این مطلب مطابق با عباراتی از جمله «حسنات الأبرار سیئات المقرّبین» است؛ بنابراین، اخلاق عرفانی مبدأ، منازل میانیِ راه و مقصد را مشخّص کرده است؛ در چنین مسیری، هر فضیلت یا رذیلتی در هر منزلی، بر اساسِ حرکت صعودی سالک، احکام خاصّی می‌یابد که باعث پویایی اخلاق در نزد عارف می‌شود. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت هشتم «عرفان» به بخشی از دین منحصر نمی‌شود بلکه همۀ مباحثی را که در شریعت مطرح است در برمی‌گیرد. به عبارت دیگر، عرفان دربرگیرندۀ همۀ مباحث مربوط به عقاید دینی، فضایل و رذائل اخلاقی و نیز احکام فردی و اجتماعی است. عرفا معتقدند که همۀ این امور، علاوه بر ظاهر، دارای باطن نیز هستند و عارف علاوه بر ظاهر به باطن آنها هم توجّه دارد. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت نهم 🔹متکلّمان عهده‌دار مباحث مربوط به عقاید هستند؛ علمای اخلاق، به فضایل و رذائل اخلاقی می‌پردازند و فقها نیز احکام فردی و اجتماعی را بیان می‌کنند امّا اهل‌عرفان، مانند متکلّمان یا علمای اخلاق یا فقها، عهده‌دار بخشی از شریعت نیستند بلکه اوّلاً به همۀ مباحث فوق و ثانیاً به اسرار آنها نظر دارند ✅به‌عنوان مثال، از دیدگاه عارف، عقاید دینی مانند توحید و نبوّت، فضایل اخلاقی مانند شجاعت و احسان ، رذائل اخلاقی مانند کبر و حسد و احکامی مانند نماز و روزه و جهاد، علاوه بر ظاهر، دارای اسراری نیز هستند که در هیچ‌یک از علوم کلام، اخلاق و فقه مطرح نمی‌شوند بلکه علم ِ عرفان عهده‌دار بیان اسرار و باطن آنهاست. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت دهم 💠در علوم سه‌گانۀ بیان شده در قسمت های پیشین، ظاهرِ مباحث مطرح می‌شود امّا صوفیان و عرفا به باطن آن مباحث می‌پردازند. 🔶بنابراین، عرفا کلام، اخلاق و فقه را شریعت و توجّه به اسرار شریعت را طریقت نامیده و به همین دلیل، طریقت را غیر از شریعت امّا در پیوند با آن دانسته و معتقد شده‌اند که این مسیر انسان را به حقیقت، یعنی کشف و شهود واقعی خواهد رساند. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت دوازدهم 💠فراگیریِ «علم عرفان نظری» و «علم عرفان عملی» به‌معنای عارف شدن نیست بلکه عارف کسی است که حق را با علم حضوری بیابد 🔸بنابراین، ممکن است که شخصی تمهید القواعد، مصباح الأنس، فصوص الحکم، منازل السائرین و دیگر کتب عرفانی را درس بدهد و عالِم به «عرفان نظری و عملی» باشد امّا عارف نباشد 🔆 یعنی اسماء و صفات حق را با علم حضوری و شهودی نیافته باشد و موفّق نشده باشد که از قیود و جزئیات رهایی پیدا کند و نفسش را با مبدأ پیوند دهد. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت سیزدهم 💠ریاضت در ساحتِ شریعت و با عمل کردن به توضیح المسائل و مراعات کردن ارزش‌های اخلاقی آغاز می‌شود. 🔸سپس دستیابی به اسرار و باطنِ احکام، اخلاق و عقاید همان طریقت محسوب می‌شود که دارای ریاضت دشوارتری خواهد بود. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت چهاردهم 🔶شریعت و طریقت جدا از یکدیگر نیستند بلکه ظاهر و باطن دین هستند 🔸 مثلاً امری مانند نماز دارای ظاهر و باطن است و ظاهر آن هیچ‌گاه از باطن آن جدا نمی‌شود و همواره همراه آن است. 🔹 برخی از جهلۀ صوفیه پنداشتهاند که با وصول به حقیقت، تکالیف شریعت از شخص برداشته میشود. ⚠️این دیدگاه، بدون هیچ شکّی، باطل و انحرافی است؛ زیرا پیامبر گرامی اسلام (صلّی الله علیه و آله) و معصومین (علیهم السلام)، که در میان همۀ مخلوقات از بالاترین و کاملترین جایگاه برخوردارند، چنین دیدگاهی را مطرح نکرده‌اند بلکه خودشان نیز در همۀ عمر مبارکشان ملتزم به انجام دستورات شریعت بوده‌اند. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت پانزدهم 🔸اعتصام به قرآن و سنّت، امری مسلّم و حقیقتی قطعی است که سالک باید تا پایان سلوک خود و انتقال از این دنیا به برزخ، به آن ملتزم باشد و کوچک‌ترین تخطّی‌ای نسبت به قرآن و سنّت از او سر نزند. 🔻جهلۀ صوفیه شریعت و طریقت را به صدف و مروارید تشبیه می‌کنند و معتقدند که با دستیابی به مروارید می‌توان صدف را دور انداخت امّا شایسته است که شریعت و طریقت را به پوست و مغز بادام تشبیه کرد که آسیب‌دیدگیِ پوست بادام باعث فساد مغز آن خواهد شد. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت شانزدهم خواجه عبداللّه انصاری از نخستین کسانی است که دربارۀ منازل عرفانی کتاب نوشته است. 🖌وی در کتاب صد میدان می‌نویسد: «شریعت همه حقیقت است و حقیقت همه شریعت، و بنای حقیقت بر شریعت است؛ و شریعت بی حقیقت، بی‌کار است و حقیقت بی‌شریعت بی‌کار»؛ یعنی شریعت بدون طریقت و نیز طریقت بدون شریعت هیچ نتیجه‌ای را به دنبال نخواهد داشت. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت هفدهم 🔹ریاضتِ همراه با شریعت و طریقت می‌تواند انسان را به مقام شهود برساند؛ یعنی انسان به حقایقی دست می‌یابد که با حواسّ ظاهری و حتّی عقلی قابل دستیابی نیستند. 🔸خداوند در قرآن می‌فرماید: 🔻«إِن‌ تَتَّقُوا اللَّـهَ یجْعَل لَّكُمْ فُرْ‌قَانًا». پیامبر اکرم (صلّی اللّه علیه و آله) نیز می‌فرماید: 🔺«هرکس خود را چهل روز برای خدا خالص کند خداوند سرچشمه‌های حکمت را از دل بر زبان وی جاری می‌کند». 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت هجدهم 🔶انسان به‌وسیلۀ شریعت و طریقت، به شهود و حقیقت می‌رسد. از «حقیقت»، به «وحدت» و «فنا» نیز تعبیر می‌شود. 🔹اینکه چه درجه‌ای از شریعت و طریقت باید طی بشود و چه درجه‌ای از شهود باید به دست آید تا حقیقت حاصل گردد بحث دیگری است و انسان‌های مختلف، در این زمینه، متفاوت هستند امّا به‌طورکلّی، ریاضت مربوط به شریعت و طریقت است و شهود به حقیقت مربوط می‌شود و ساحت دیگرِ حقیقت همان وحدت یا فناست. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir

💠سلسله مبحث اخلاق عملی 🔰قسمت نوزدهم 📚متکلّم، فیلسوف و عارف تفاوت‌های فراوانی با هم دارند، امّا تفاوت عمدۀ آنها در روش‌شناسی آنهاست 🖌متکلّم بر عقل و نیز نقل دینی تکیه دارد؛ یعنی دلایل او ناشی از عقل یا نقل دینی است 🖌فیلسوف مشّاء فقط بر عقل تکیه دارد؛ تکیۀ فیلسوف اشراق بر عقل و شهود است؛ فیلسوف حکمت متعالیه تکیه‌ بر عقل، شهود و نقل دینی دارد 🔹مثلاً ملاصدرا در الشواهد الربوبیه ، در مباحث بواطن قیامت، تصریح کرده که اصطلاحاتی مانند «سؤال» و «میزان» را از نقل دینی گرفته و درعین‌حال، از عقل و شهود هم استفاده می‌کند؛ مثلاً در این کتاب، «حکمة المشرقیة» مکاشفات دیگران و «حکمة العرشیة» مکاشفات خودِ ملاصدراست که بعد از نقل آنها، استدلال عقلی آنها را نیز بیان می‌کند. 🔸حکمت متعالیه، درواقع، استدلالی نمودن مکاشفات عرفاست؛ بنابراین، تفاوت عرفان با علوم دیگر در روش‌شناسی آن است. 🔰 #ادامه_دارد... 🌐 @khosropanah_ir