دومین حدیث از احادیث باب «عقل و جهل» در کتاب اصول کافی؛ روایتی است که در سؤال بدان اشاره شده است. در این روایت که اصبغ بن نباته از امام على(عليه‌السلام) روایت می‌کند چنین آمده است: «جبرئیل بر آدم نازل شد و گفت: اى آدم! من مأمور شده‌ام که تو را در انتخاب یکى از سه چیز مخیّر سازم؛ پس یکى را برگزین و دوتا را واگذار. آدم گفت: آن سه چیز چیست؟ گفت: عقل، حیاء و دین. آدم گفت: عقل را برگزیدم، جبرئیل به حیاء و دین گفت: شما بازگردید و او را واگذارید، آن دو گفتند: اى جبرئیل! ما مأموریم هرجا که عقل باشد با او باشیم. جبرئیل گفت: خود دانید و بالا رفت».

این انتخاب ب ای تک تک انسان های صاحب عقل و اختیار هست. کدام یک دین یا عقل یا حیا⁉️

برای هر انسان سه پرنده هست، اما اکثر انسان ها در اثر انتخاب نادرست، باعث می شوند دوتا از این سه پرنده برگردند.😔

بله حضرت آدم به حضرت جبرئیل گفت: من عقل را برگزیدم. جبرئیل به حیاء و دین گفت: شما بازگردید و او را واگذارید دین و حیا گفتند: اى جبرئیل! ما مأموریم هرجا که عقل باشد با او باشیم. حضرت آدم صاحب عقل و دین و حیا با هم شد. اما در زمان ما و بین ما که ذريۀ حضرت آدم هستیم، درصد کمی هستند که با انتخاب عقل هر سه را داشته باشند. بعضی انسان‌ها حیای تنها را انتخاب کردند حیا و ادب جذابیت خاصی را برای این افراد در دنیا ایجاد می کند و مورد احترام دیگران هستند، چون احترام دیگران را حفظ می کنند. اما در آخرت می بینند که به هدف خلقت نرسیدند و ضرر کردند. بعضی انسان‌ها دین تنها را انتخاب کردند دین هم جذابیت خاصی را برای این افراد در دنیا ایجاد می کند و مورد احترام دیگران هستند، چون سعی می کنند عبادت خدا را انجام دهند. اما در آخرت می بینند که به هدف خلقت نرسیدند و ضرر کردند. آنچه که انسان‌ها با استفاده از آن به هدف خلقت می رسند عقل است و عقل انسان را پیروی از ولی خدا و معصومین علیهم‌السلام الزام می کند.

عقل در لغت به معنای امساک و نگاهداری، بند کردن، باز ایستادن و منع چیزی است. واژه عقل از «عقال» گرفته شده است؛ و «عقال» به معنای طنابی است که به وسیله آن زانوی شتر سرکش را می‌بندند و به این دلیل به عقل، عقل می‌گویند که این نیروی باطنی، شهوات و هواها و خواسته‌های شیطانی درون انسان را به بند می‌کشد. همچنین واژه عقل و مشتقات آن در لغت به معنای فهمیدن و دریافت کردن است.

در قرآن کریم نیز، عقل به معنای فهم و ادراک آمده است. عقل به معنی اسمی در قرآن نیامده و فقط به صورت فعل؛ مانند: عَقَلُوهُ، یَعْقِلُونَ، تَعْقِلُونَ و نَعْقِلُ به کار رفته است که مراد از آن، ظاهراً همان نیروی فهم و درک انسانی است؛ (قرشی، قاموس قرآن، تهران، ۱۳۷۸، ۵، ۲۹). در کتاب التحقیق درباره «عقل» آمده شده است: «عقل نیرویی است که با آن خیر و صلاح مادی و معنوی تشخیص داده می‌شود… و عقل قوی‌ترین وسیله‌ای است برای تحصیل سعادت و رسیدن به کمال؛ به گونه‌ای که با نبود آن هیچ عبادت و ریاضت و زهدی فایده و منفعت نخواهد داشت»؛ (مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، ۱۳۶۸،  ۸، ۱۹۷).

کلمه «عقل» ۴۹ بار در قرآن تکرار شده است. در قرآن بر عقل و تعقل تأکید فراوان شده است. در آیه ۲۴۲ سوره بقره آمده است: {کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ ٱللَّهُ لَکُمۡ ءَایَٰتِهِۦ لَعَلَّکُمۡ تَعۡقِلُونَ}، «بدینسان خداوند آیاتش را برای شما روشن می‌گرداند، تا اندیشه کنید». و در آیه ۲۲ سوره انفال، بدترین جنبندگان از نظر خداوند، ناشنوایان گنگ [از شنیدن حق] هستند که درنمی‌یابند. در آیه ۱۹۰ سوره آل‌ عمران آمده است که: «در آفرینش زمین و آسمان و اختلاف شب و روز، نشانه‌ها و آیاتی برای صاحبان عقل و خرد است و جز خردمندان کسی پند نمی‌گیرد»؛ (بقره/ ۲۶۹). مشتقات ماده عقل بارها در قرآن به‌کار رفته است و خداوند متعال در آیاتی از سوره‌های مبارکه بقره، آل‌ عمران، انعام، اعراف، یونس، هود، یوسف، انبیاء، مومنون، نور، شعراء، قصص، یس، صافات، غافر، زخرف، حدید، ملک، عنکبوت، مائده، انفال، رعد، نحل، حج، فرقان، روم، زمر، جاثیه، حجرات، حشر از عقل سخن گفته است. در قرآن مجید، «عقل‏» به صورت اسم و یا حتی به صورت مصدر نیامده است. استعمالات عقل در قرآن، به صورتِ «تعقلون‏» ۲۴ بار، «یعقلون‏» ۲۲ بار، «یعقلها» ۱ بار، «نعقل‏» ۱ بار، و «عقلوه‏» ۱ بار می‌باشد. عقل‏ که در قرآن کریم، فقط به صورت فعلی استعمال شده، مراد از آن «نوعی فهم خاص است که به ظواهر اکتفا نمی‏کند و حقیقت معنا را درمی‏یابد. همچنین عقل در قرآن کریم، به معنای فهمی است که حق را تشخیص داده و راه درست را نشان می‏دهد، به گونه‏ای که اگر انسان ملتزم به این فهم شود، نجات می‏یابد: {وَقَالُواْ لَوۡ کُنَّا نَسۡمَعُ أَوۡ نَعۡقِلُ مَا کُنَّا فِیٓ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِیرِ}، «و گویند: اگر شنیده [و پذیرفته] بودیم یا تعقل کرده بودیم در [میان] دوزخیان نبودیم»؛ (ملک/۱۰).

عقل در قرآن با تدبر، فکر، فهم، علم، لبّ، ایمان، تقوا، نفس، روح و قلب ارتباط بامعنایی دارد. ایمان بدون عقل، ایمان کوری است که به دگماتیسم منجر می‌شود. فهم، فکر و علم زیر مجموعه عقل است. نشانه‌های عاقل در قرآن چیست⁉️ ✅آخرت‌طلبی؛ (انعام/۳۲)، ✅خداجویی؛ (بقره/۱۶۴)، ✅تصدیق قرآن به عنوان کتاب وحیانی؛ (انبیاء/ ۱۰)، ✅تقواپیشگی؛ (طلاق/ ۸ و ۱۰)، ✅رعایت ادب و نزاکت؛ (حجرات/ ۴)، ✅دوزخ‌گریزی؛ (ملک/ ۹، ۱۰)، ✅پندگیری از آیات آفاقی و انفسی؛ (آل‌ عمران/ ۸۱۱)، ✅وحدت‌گرایی؛ (حشر/ ۱۴)، ✅اجتناب و پرهیز از گناه و پلیدی؛ (مائده/ ۱۰۰) ✅و پرهیز از دروغ و هواپرستی؛ (فرقان/ ۳۴ و ۴۴) از نشانه‌های انسان عاقل است.

عقل در روایات به معانی گوناگونی استعمال شده است که یکی از معانی آن، قوۀ تشخیص و ادراک و وادار کننده‌ انسان به نیکی و صلاح و بازدارندۀ وی از شر و فساد است؛ (الکافی، ۱، ۱۱).

   "️وقتی زندگی سخت می‌شه.....
     آرزو نکن که آسون‌تر بشه..... 
   تصمیم بگیر که قوی‌تر بشی"

🥰 #انگیزشی #موفقیت بامن همراه باش👇 https://eitaa.com/kulbeye_aramesh

زیبا زندگی کردن هنره......🌹 #خانواده #آرامش بامن همراه باش👇 https://eitaa.com/kulbeye_aramesh