💠مقدمه کتاب مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاطم علیه السلام به قلم دکتر حمیدرضا مطهری
⏺تبیین سیره معصومان برای پیروان آنها به ویژه شیعیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره بر شناخت و پیروی از آن اهتمام داشته‌اند. ارائه و شناساندن روش و سبک زندگی اهلبیت(ع) به جامعه و پیروان آنها علاوه بر سیراب کردن روان تشنه مشتاقانِ سبک و سیره معصومان می‌تواند در دنیای امروز راه‌گشای بسیاری از مشکلات بوده و در دفع و رفع ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی به کار آید.
💠. از طرفی شناخت ادوار زندگانی معصومان و شرایط حاکم بر آن برای درک رفتار آنان و فهم چگونگیِ رفتار آن بزرگواران با حاکمیت و شرایط عصرشان ضروری است. در واقع تبیین مناسب و فهم بهتر سیره آنان نیازمند بسترشناسی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد.
🔽از میان دوران پرفراز و نشیب تشیع به ویژه عصر حضور ائمه(ع) زمان امامت حضرت موسی‌بن جعفر(ع) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی افکار و اندیشه‌های مختلفی در جهان اسلام پدید آمده و در این دوره از رونق برخوردار گشته‌اند.
❇️ از طرف دیگر فرقه‌های مختلف و متعددی در میان مسلمانان شکل گرفته و هر کدام داعیه رهبری و هدایت جامعه را داشتند و از سوی دیگر جامعه شیعه هم پس از شهادت امام صادق(ع) با بحران مواجه گشته بود و افرادی مدعی جانشینی آن حضرت بودند. این در حالی بود که خلافت عباسی هم در پی یافتن جانشین امام جعفر صادق(ع) بود.
در چنین فضا و شرایطی امام کاظم(ع) به امامت رسیدند و در آغاز با رعایت اصل تقیه اقدامات ویژه‌ای در پیشبرد جامعه
به سوی هدایت انجام دادند و پس از مدتی آرامش را بر شیعیان حاکم کردند و با گسترش و نهادینه کردن سازمان وکالت شبکه ارتباطی وسیعی در جامعه شیعی آن زمان پدید آورده که نقش مهمی در انسجام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان داشت.
❇️ از طرفی اقدامات سیاسی امام کاظم(ع) به ظاهر متفاوت با امامان پیشین بود که آن هم برخاسته از جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمانه بود تأکید امام کاظم بر حق اهل بیت(ع) ، و تبیین جایگاه علویان و عباسیان نسبت به پیامبر، رفع مشروعیت خلافت عباسیان و تعیین قلمرو آنان به عنوان حدود فدک از اقدامات سیاسی آن حضرت به شمار می‌روند. بنا براین مواجهه امام با خلفای هم‌عصر خود نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
🔽اهمیت سیره و زمانه امام موسی‌بن جعفر(ع) و لزوم تبیین علمی و بررسی همه جانبه آن سبب گردید تا انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه علمیه قم این مهم را در دستور کار خود قرار داده و همایشی با این عنوان طراحی کند. از این‌رو پس از تصویب اصل برگزاری همایش و رایزنی با شخصیت‌ها و مراکز علمی، شورای علمی همایش تشکیل و پس از تصویب موضوعات و محورهای آن، فراخوان را منتشر و مقالات متعددی دریافت کرد که علیرغم حجم بالای مقالات دریافت شده تعدادی که شرایط علمی لازم برای نشر را داشتند در دو جلد در اختیار علاقه‌مندان آن امام بزرگوار قرار می‌گیرد. از همه خوانندگان ارجمند به ویژه اساتید، محققان، طلاب و دانشجویان به ویژه کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند درخواست می‌شود با ارائه نظرات خود انجمن تاریخ پژوهان را در انجام وظایف خود و رفع نقایص این اثر یاری کنند.
💠بر خود لازم می‌دانیم تا از همه عزیزانی که در برگزاری هرچه بهتر این همایش یاری‌گر ما بودند تقدیر به عمل آورده، سلامتی و توفیق روز افزون آنان را از خداوند مسئلت نماییم. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی که علاوه بر راهنمایی‌های ارزنده خود اجازه فرمودند تا خلاصه کتاب عقلانیت در اسلام شان، زینت بخش این مجموعه باشد. حضرت آیت الله حسینی بوشهری مدیر محترم حوزه‌های علمیه، حضرت آیت الله اعرافی ریاست محترم جامعه المصطفی العالمیه،حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی نماینده محترم حضرت آیت الله العظمی سیستانی،حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن اختری دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ،حجت الاسلام و المسلمین عماد معاون محترم پژوهش حوزه‌های علمیه، حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی یوسفی غروی دبیر محترم علمی و اعضای محترم کمیته علمی همایش که هرکدام به سهم خود در برگزاری همایش مساعدت کردند.
حمیدرضا مطهری
🔽مسئول انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم
و مسئول برگزاری همایش سیره و زمانه امام کاظم(ع)
بهمن ماه یک هزار و سیصد و نود و دو
#پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت
#حمید_رضا_مطهری
#آثار_پژوهشی
https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/154
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
سلام بر امام جواد(ع) که «جود» قطره ای بود در پیشانی بلندش
و «علم» غنچه ای بود از گلستانِ وجودش و «حلم» گوهری بود از گنجینه فضایلش.
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
کتاب مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد(ع) جلد ۱، ۲ و ۳ را در کتابخوان پژوهان ببینید.
pajoohaan.ir/document/767
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
💠مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام ( سه مجلد)
▶️متن کامل مجموعه مقالات همایش‌های سیره و زمانه امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام) به کوشش حجه الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
✅این همایش با حضور جمع کثیری از محققان و صاحبنظران در حوزه تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام در سالن همایش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار گردید .
▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد اول
https://eitaa.com/isca24/4933
▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد دوم
https://eitaa.com/isca24/4934
▶️مجموعه مقالات همایش سییره و زمانه امام جواد علیه السلام جلدسوم
https://eitaa.com/isca24/4935
#حمیدرضا_مطهری
#پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت
#همایش
https://eitaa.com/isca24/4932
♈️به همت انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب؛
🔰کتاب الرسائل الکلامیه نوشته هادی طهرانی نجفی با تصحیح و تعلیق هادی مکارم تربتی و محمد جعفر اسلامی منتشر گردید.
⬅️به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، کتاب الرسائل الکلامیه نوشته هادی طهرانی نجفی با تصحیح و تعلیق هادی مکارم تربتی و محمد جعفر اسلامی منتشر گردید.
▶️معرفی کتاب
عالم برجسته مرحوم شیخ محمدهادی طهرانی نجفی، از علمای اواخر قرن ۱۳ هجری و اوایل قرن ۱۴ هجری در نجف اشرف و از محققان مدققی است که در زمینه های مختلف علوم اسلامی صاحب نظر بوده و ضمن تدریس و تربیت شاگردان، با حریت و جسارت کم نظیری به ارائه نظرات و آرای بکر و بدیع در زمینه فقه و اصول فقه پرداخته و انتقادهایی تند و بی محابا به حکمت صدرایی و عرفان ابن عربی نموده است. در این تحقیق به همراه ارائه متن منقح برخی از آثار کلامی مولف مختصری از شرح حال ایشان ارائه شده و طی آن برخی از شاگردانش معرفی گردیده و از آثار و تالیفات کلامی او یاد شده سپس به عرضه آرای خاص و ابتکاری او در مباحث گوناگون پرداخته شده است.
#پژوهشکده_اسلام_تمدنی
#هادی_طهرانی
#آثار_علمی
https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/162
🔵معرفی کتابی از پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت:
✳️معنویت¬ گرایی جدید
💠پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا): کتاب معنویت گرايي جدید (مؤلفه های مفهومی، لوازم اعتقادی و نشانه های گفتمانی)، تالیف دکتر احمد شاکرنژاد، چاپ و روانۀ بازار نشر شد.
به گزارش خبرنگار ایسکا: کتاب معنویت گرايي جدید (مؤلفه های مفهومی، لوازم اعتقادی و نشانه های گفتمانی) تالیف دکتر احمد شاکرنژاد در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.
این اثر بیست¬ و یکمین عنوان از آثار مکتوب پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت و چهارمین کتاب از آثار گروه معنویتِ این پژوهشکده است که پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی آن را منتشر کرده است.
▶️تحقیق حاضر بر محور پاسخ به این سوال است که «مفهوم معنویت در عصر حاضر چیست و لوازم اعتقادی و نشانه‌های گفتمانی آن کدام است».
این کتاب که نتیجه چهار سال تحقیق و پژوهش بوده و با نظارت دکتر بهزاد حمیدیه و به قلم دکتر احمد شاکرنژاد در 389 صفحه به نگارش درآمده است، شامل چهار فصل است که عبارتند از:
- فصل نخست: مفهوم معنویت؛
- فصل دوم: مبانی نظری و لوازم اعتقادی معنویت¬گرایی جدید؛
- فصل سوم: نشانه¬های معنویت¬گرایی جدید؛
- فصل چهارم: نتیجه¬گیری.
در بخش ¬هایی از مقدمۀ این کتاب آمده است: «بعد از دوره ای مبارزه با دین و ماوراء طبیعت، واژۀ معنویت دوباره بر سر زبان ها افتاده است و در حیطه ¬های مختلف از حرفه هایی چون مدیریت، پزشکی، روان درمانی تا حوزه های چون ورزش، اوقات فراغت و تعلیم و تربیت سخن از معنویت به میان می‌آید. اما با کمی دقت در کاربردهای متعدد این واژه، آشکار می شود که معنویت در محاورات جدید، چیزی در درون دین نهادینه نیست... معنویت در کاربرد جدید آن، فارغ از دین نهادینه است و بعضاً در تقابل با دین داری نهادينه و یا به عنوان بدیل آن به حساب می‌آید... .
هرچند واژۀ معنویت و «فراروی از ظاهر» بر سر زبان ها افتاده، اما به راحتی نمی توان این اتفاق را بازگشت دوبارۀ انسان به دین داری نهادينه تفسیر کرد.
#احمد_شاکر_نژاد
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#آثار_علمی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/164
🔰کتاب فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه تألیف محمد پزشگی به همت انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
🔵به گزارش خبرنگار مهر، کتاب فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه تألیف محمد پزشگی به همت انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
✳️هدف کتاب حاضر بررسی انتقادی ایده یارادیمیک بودن فلسفه صدرایی برای علم سیاست است. مدعای نوشته حاضر خام بودن این ایده برای علم سیاست است. مستدل ساختن این ایده در شکل کنونی نیازمند اطلاعاتی مقدماتی است؛ اطلاعاتی که از فلسفه اسلامی درباره سعه و طبق دامنه نظریه های سیاسی، کشف الگوهای فلسفی و اکتشافی در موضوعات سیاسی، فقدان ارزشهای مشترک علمی مورد توافق دانشمندان علم سیاست و راه حل های پیشنهادی برای حل برخی از مشکله های سیاسی، فقدان تحقیقات سیاسی کاربردی مبتنی برعوامل مزبور نیز این ایده را به ایده ای خام تبدیل کرده است.
بررسی مدعای مزبور به روش اسنادی است. نتایج پژوهشی حاصل از این کتاب برای پژوهشهای آتی در زمینه فلسفه علوم اجتماعی و مطالعات سیاسی بومی مثمر ثمر و مطلوب خواهد بود.
#محمد_پزشگی
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
#آثار_علمی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/166
_
💠چکیده مقالات همایش امام علی علیه السلام الگوی عدالت و معنویت برای جهان امروز
📖عدالت و معنویت به عنوان دو عنصر حیاتی و گمشدۀ امروز بشر همواره مورد توجه جوامع و رهبران آنها بوده و به گونه‌های مختلف بدان توجه داشته و به عنوان یک نیاز بدان نگریسته و برای تحقق آن کوشیده‌اند؛ به‌گونه‌ای که گاه سبب گمراهی و رفتن به مسیر‌های ناصواب گردیده و بحران‌هایی را پدید آورده است.
🔽سیره معصومان علیهم السلام در این باره و اهتمام آنان به این دو مقوله و روش و منش ایشان برای انسان امروزین راهبرد و راهنما خواهد بود. اینکه عدالت و معنویت چه جایگاهی نزد اهلبیت علیهم السلام داشته و برای تحقق آن چگونه اندیشه و اقدام کرده‌اند، می‌تواند چراغ راهی برای جامعۀ امروز باشد.
روش و منش امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در باب عدالت و معنویت به عنوان نمونۀ کامل این دو بعد، و نیز توجه به ابعاد مختلف عدالت فردی و اجتماعی و پیوند آن با معنویت و جایگاه این دو از دیدگاه علوی می‌تواند الگوی مناسبی برای جهان امروز باشد
⏺پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام در هزار و چهارصدمین سال شهادت آن حضرت و به منظور تکریم و ارج نهادن به مقام والای امیرالمؤمنین
تبیین این دو نکته را در سیره آن حضرت به عنوان الگوی کامل، در همایش « امیرالمؤمنین علی علیه السلام الگوی عدالت و معنویت برای جهان امروز » با همکاری مراکز مختلف علمی و پژوهشی داخل و خارج کشور برگزار کرده و چکیده مقالات آن را در اختیار علاقمندان قرار داده و تشنگان معارف اهلبیت علیهم السلام را در این‌باره به مجموعه مقالات همایش ارجاع می‌دهد.
❇️بر خود لازم می‌دانم از همه عزیزانی که در انجام این کار سترگ یاری‌گر ما بودند سپاسگزاری کنم. حجت‌الاسلام والمسلمین آقای دکتر واعظی ریاست محترم دفتر تبلیغات اسلامی که از آغاز پیشنهاد موضوع تا برگزاری همایش یار و مددکارمان بود و با پیشنهادات و راهنمایی‌های ارزنده مسیر انجام کار را سامان دادند. حجت‌الاسلام والمسلمین آقای دکتر لک‌زایی ریاست محترم پژوهشگاه که با جدیت پیگیر انجام درست امور بودند و از رهنمودهایشان در این مسیر بهره بردیم. اعضای محترم کمیته علمی همایش که یار و مددکارمان بودند. ارزیابان محترم مقالات و نیز همکاران ارجمند در پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام که با همت مضاعف در انجام هر چه بهتر همایش کوشیدند و نیز دست‌اندرکاران نشر پژوهشگاه که در انتشار این اثر همت گماشتند.
به‌جاست که یاد کنیم از مرحوم استاد محمدجواد صاحبی که در آستانه برگزاری همایش دعوت حق را لبیک گفت.
دکتر حمیدرضا مطهری
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم السلام
💠تمام مسلمانان و به‌ویژه پیروان مکتب اهلبیت علیه‌السلام، امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را الگوی رفتاری خود می‌دانند و پیوسته می‌کوشند تا رفتار خود را با رفتار آن حضرت منطبق کنند.
✳️گام نخست، اساسی و بسیار ضروری در مسیر این هم‌رفتاری، شناخت سیره و سنت آن بزرگوار و در واقع، شناختن و شناساندن الگوست تا زمینه الگوبرداری، الگوپذیری، رفتار مشابه و همگون فراهم شود.
❇️به طور کلی سیره و سنت اهلبیت علیهم‌السلام در ابعاد گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، مدیریتی، عبادی، اقتصادی، نظامی، علمی، آموزشی، تربیتی، خانواده و ... زوایای ناکاویده و پنهان بسیاری دارد که امید است با همت عالی و توجه ویژه بزرگان و تلاش خستگی‌ناپذیر پژوهشگران به زودی بازکاوی و شناخته شود.
▶️عالمان سلف، کوشش‌های خود را بیشتر بر گردآوری فضایل و کرامات و جنبه‌های ماورایی و اندکی بیان زندگی آن حضرات متمرکز کرده‌اند که هر چند در جای خود، کاری بایسته و در خور تقدیر است، اما محتوای آثار آنان برای علاقه‌مندان و پیروان اهلبیت قابل الگوبرداری، تجربه و تکرار نبوده، در نتیجه، تلاش آنان نتوانسته است زمینه‌های لازم را برای شناخت الگو و اسوه و نیز الگوبرداری و هم‌رفتاری پدید آورد.
⏺در عصر حاضر و با وجود نعمت جمهوری سلامی و توجه ویژه به سیره اهلبیت علیهم‌السلام و وجود پژوهشگران توان‌مند و ماهر و زمینه‌های مساعد، امید آن می‌رود که این آرزوی دیرینه محقق شود.
♈️پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم‌السلام که فلسفه وجودی و یکی از مهمترین اهداف پیدایش آن، پژوهش در همین ابعاد و زوایای پنهان است، با بهره‌گیری از تازه‌ترین روش‌ها و اصول و قواعد پژوهشهای تاریخی و با همت و تلاش پژوهشگران متخصص، توان‌مند، متعهد و کاردان به این مهم دست زده و گروه علمی ویژه‌ای به نام سیره اهلبیت علیهم‌السلام با اعضای هیئت علمی تأسیس کرده که سال‌هاست مشغول تحقیق و پژوهش است.
▶️کتاب سیاست‌های مالی امام علی علیه‌السلام که یکی از دستاوردهای این گروه است به همت محقق پر تلاش حجه‌الاسلام آقای محمدحسین علی اکبری به بار نشسته است.
♈️ محقق در این طرح در صدد پاسخ‌گویی به پرسش‌های بسیاری در باره سیره و سیاست‌های مالی و اقتصادی امیرمؤمنان علیه‌السلام در دوران خلافت است، مانند منابع در آمد دولت اسلامی ( خمس، زکات، فی‌ء، جزیه و خراج )، منابع جدید در آمد، مقایسه نظر امام با نظر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و خلفا در باره بیت‌المال، تدابیر و راهکارهای جمع‌آوری اموال، نگهداری بیت‌المال، چگونگی مصرف و موارد آن، چگونگی مواجهه با کسری بودجه و بحران‌های مالی، پیشگیری از اسراف، کارگزاران مالی و تنبیه و تشویق آنان، تساوی در تقسیم، راه‌های افزایش در آمد رعایا و کاهش و افزایش مالیات‌ها.
✳️در این تحقیق، کوشش بر آن بوده است که سیره و روش امام علی علیه‌السلام در موارد یاد شده به صورت مستند و با تکیه بر منابع معتبر و به صورت روش‌مند و هوش‌مندانه و با توجه به جزئیات و به شکل روشن و واضح، شناسایی و به گونه‌ای بیان شود که برای آحاد ملت و دولتمردان قابل فهم و تجربه و تکرار باشد. پژوهشگر محترم در سراسر این نوشته و در همه مسائل مطرح شده، به عهد خود وفادار مانده است.
♈️نتایج و یافته‌های این تحقیق این امکان را به ما می‌دهد که با مقایسه تصمیم‌ها و رفتار خود با رفتار آن حضرت از تفاوت‌ها و تشابه‌ها آگاه شویم و درستی و نادرستی تصمیم‌ها و رفتارمان را تشخیص دهیم.
پژوهش انجام شده هر چند امتیازات و نکات قوت بسیاری دارد، با این حال، خالی از نقص و ضعف نیست، از این رو از خوانندگان تیزبین، پژوهشگران ریزبین و اصحاب قلم باریک‌بین تقاضا دارم برای غنای بیشتر و پیشرفت این گونه پژوهش‌ها نکات مورد نظر خود را به اطلاع این پژوهشکده برسانند.
✳️در اینجا لازم است از تلاش‌های خستگی‌ناپذیر و زحمات نویسنده کتاب حجه‌الاسلام آقای محمدحسین علی اکبری، مدیر محترم گروه سیره اهلبیت علیهم‌السلام حجه‌الاسلام آقای حمیدرضا مطهری، مدیر محترم دفتر پژوهش حجه‌الاسلام آقای علیرضا شالباف و اعضای محترم شورای علمی گروه و شورای پژوهشی پژوهشکده و به‌ویژه از جناب آقای دکتر سیدعلیرضا واسعی مدیر محترم قبلی پژوهشکده که این اثر در دوره مدیریت ایشان پایان یافته است، تشکر و قدردانی شود. به امید پژوهشهای تازه‌تر و غنی‌تر در باره اهلبیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام.
دکتر محمد اللّه‌کبری
مدیر پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت علیهم‌السلام
✅نگاهی بر کتاب "درآمدی بر مسئله کارآمدی در جمهوری اسلامی ایران"
کتاب درآمدی بر مسئله کارآمدی در جمهوری اسلامی ایران
🔴 رویکرد آسیب شناسانه به دنبال ترویج نگاه بدبینانه به نظام‌های سیاسی نیست بلکه در پی آن است تا فاصله وضع فعلی را با آرمان‌های نظام سیاسی و انتظارات مردم تبیین کند. بدین ترتیب سوال اصلی، آن است که کارآمدی در ایران با چه چالش‌هایی روبروست؟ و راهکارهای حل چالش کدام است؟
❇️ کتاب «درآمدی بر مسئله کارآمدی در جمهوری اسلامی ایران» به قلم علیرضا زهیری و به سفارش پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی در زمستان سال گذشته منتشر شده است.
☸️در مقدمه این کتاب آمده است:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امواج متفاوتی از مناسبات میان نیروهای اجتماعی و نظام سیاسی پدیدار گشت. در دوره اول (دهه نخست انقلاب اسلامی) دورهای از همنوایی میان این دو بخش از جامعه سیاسی پدید آمد و «دولت درون ملتِ» شکل گرفت. در این زمان آرزوهای نظام سیاسی با آرزوهای مردم هم نوا شد. این آرزوها برای ساختن جامعه‌ای مطلوب و فضیلت مدار به چنان پیوند وثیقی میان مردم و دولت انجامید که حمایت از نظام سیاسی به گسترش رفتار سیاسی پیرومنشانه منجر شد و یک فضیلت تلقی گشت.
🔰با آغاز دهه دوم، موج دیگری از مناسبات میان نیروهای اجتماعی و نظام سیاسی حاصل شد که به پیدایی قدرت اجتماعی مستقل و مشارکت در دولت انجامید. بدین سان، بخش مهمی از پرسش‌های این دوره، ناظر به نوع مناسبات جامعه اسلامی با حکومت اسلامی است. ورود گفتمان نوسازی و ارزشهای نوپدید از یک سو و تأثیر سازه‌های حقوقی و عقلانی از سوی دیگر، زمینه‌های گذار از دولت اخلاقی آرمانی به دولت عمل گرا (شکل گیری دولت رفاه) را فراهم ساخت.
☸️این وضعیت در دوره‌های بعدی موج سومی در پی داشت که به پدیداری نسل سوم و شکل گیری فزاینده مطالبات و انتظارات بیشماری از نظام سیاسی منجر شد و فشارهایی را بر پیکره نظام سیاسی وارد ساخت. در این شرایط، سوگیری‌ها برای فهم توانایی‌های نظام سیاسی، پرسش از کارآمدی را مطرح ساخت. این وضعیت زمانی تشدید شد که ارتباطات و فناوری‌های جدید امکان مقایسه میان نظام‌های سیاسی را برای نسل‌های جدید فراهم ساخت.
▶️بی گمان نظام جمهوری اسلامی به رغم پویش‌های عمیقی که در کشور ایجاد کرده و توفیقات بیشماری که در طول حیات خود داشته است، می‌بایست همگام با شرایط جهان معاصر و تحولات گسترده و پرشتاب جهانی، مسیر پیشرفت و توسعه بالنده خود را به پیش ببرد. بنابراین زمانی می‌توان از کارآمدی نظام سیاسی در ایران سخن گفت که دولتمردان آن، تنها به داشته‌ها و دستاوردهای ارزشمندش اتکا نکنند و مسیر پویش آن را هرچه بیشتر فراهم سازند و این، همان دغدغه رهبران نظام سیاسی است.
🌐کارآمدی نظام سیاسی از مهمترین مسائلی است که رهبری نظام، بارها درباره آن با مسئولان نظام سخن گفته است. در طی سال‌های اخیر، ایشان از طریق ابلاغ تصمیمات راهبردی و سیاست‌ها و اقدامات برنامه‌ای، برای افزایش سطح کارآمدی، مدیران و دست اندرکاران حوزه‌های مختلف را مورد خطاب قرار داده است. ابلاغ سندهای راهبردی همچون سند چشم انداز بیست ساله، برنامه‌های توسعه، سیاست‌های اصل ۴۴ و نقشه علمی کشور؛ تأکید بر طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و تعیین گفتمان دهه چهارم انقلاب اسلامی به نام پیشرفت و عدالت؛ تأکید بر تحول در علوم انسانی و تقویت رویکردهای بوم گرایانه، از جمله مواردی است که جهت ارتقای کارآمدی نظام سیاسی از سوی ایشان اعلام شده است.
✳️درباره کارآمدی نظام جمهوری اسلامی بحث‌های فراوانی وجود دارد. چه کارگزاران و سیاستمداران و چه سایر نخبگان، از منظرهای مختلفی به معضلات و چالش‌های آن اقرار داشته‌اند. مهمتر از آن پژوهش‌ها و گفتگوهای علمی است که به صورت خرد و کلان در این باره به انجام رسیده و در اینجا مجال ذکر آنها نیست، اما هدف این تحقیق، نخست پرداختن به چالش‌های اساسی و کلان نظام جمهوری اسلامی ایران در سطح ساختار و کارکردهای آن بوده اگر چه به روش جز به کل، به مصداق‌های خرد نیز اشاره شده است. از سوی دیگر با توجه به کلان پروژه ارتقای کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران، این تحقیق به عنوان درآمدی برای آن پروژه به شمار می‌آید.
#علیرضا_زهیری
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
#آثار_پژوهشی
#آثار_علمی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/173
🔰کتاب مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم(ع) جلد اول و دوم
🌐تبیین سیره معصومان برای پیروان آنها به ویژه شیعیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره بر شناخت و پیروی از آن اهتمام داشته‌اند. ارائه و شناساندن روش و سبک زندگی اهلبیت(ع) به جامعه و پیروان آنها علاوه بر سیراب کردن روان تشنه مشتاقانِ سبک و سیره معصومان می‌تواند در دنیای امروز راه‌گشای بسیاری از مشکلات بوده و در دفع و رفع ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی به کار آید. از طرفی شناخت ادوار زندگانی معصومان و شرایط حاکم بر آن برای درک رفتار آنان و فهم چگونگیِ رفتار آن بزرگواران با حاکمیت و شرایط عصرشان ضروری است. در واقع تبیین مناسب و فهم بهتر سیره آنان نیازمند بسترشناسی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد.
✳️از میان دوران پرفراز و نشیب تشیع به ویژه عصر حضور ائمه(ع) زمان امامت حضرت موسی‌بن جعفر(ع) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی افکار و اندیشه‌های مختلفی در جهان اسلام پدید آمده و در این دوره از رونق برخوردار گشته‌اند. از طرف دیگر فرقه‌های مختلف و متعددی در میان مسلمانان شکل گرفته و هر کدام داعیه رهبری و هدایت جامعه را داشتند و از سوی دیگر جامعه شیعه هم پس از شهادت امام صادق(ع) با بحران مواجه گشته بود و افرادی مدعی جانشینی آن حضرت بودند. این در حالی بود که خلافت عباسی هم در پی یافتن جانشین امام جعفر صادق(ع) بود. در چنین فضا و شرایطی امام کاظم(ع) به امامت رسیدند و در آغاز با رعایت اصل تقیه اقدامات ویژه‌ای در پیشبرد جامعه به سوی هدایت انجام دادند و پس از مدتی آرامش را بر شیعیان حاکم کردند و با گسترش و نهادینه کردن سازمان وکالت شبکه ارتباطی وسیعی در جامعه شیعی آن زمان پدید آورده که نقش مهمی در انسجام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان داشت. از طرفی اقدامات سیاسی امام کاظم(ع) به ظاهر متفاوت با امامان پیشین بود که آن هم برخاسته از جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمانه بود تأکید امام کاظم بر حق اهل بیت(ع) ، و تبیین جایگاه علویان و عباسیان نسبت به پیامبر، رفع مشروعیت خلافت عباسیان و تعیین قلمرو آنان به عنوان حدود فدک از اقدامات سیاسی آن حضرت به شمار می‌روند. بنا براین مواجهه امام با خلفای هم‌عصر خود نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
🔵اهمیت سیره و زمانه امام موسی‌بن جعفر(ع) و لزوم تبیین علمی و بررسی همه جانبه آن سبب گردید تا انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه علمیه قم این مهم را در دستور کار خود قرار داده و همایشی با این عنوان طراحی کند. از این‌رو پس از تصویب اصل برگزاری همایش و رایزنی با شخصیت‌ها و مراکز علمی، شورای علمی همایش تشکیل و پس از تصویب موضوعات و محورهای آن، فراخوان را منتشر و مقالات متعددی دریافت کرد که علیرغم حجم بالای مقالات دریافت شده تعدادی که شرایط علمی لازم برای نشر را داشتند در دو جلد در اختیار علاقه‌مندان آن امام بزرگوار قرار می‌گیرد. از همه خوانندگان ارجمند به ویژه اساتید، محققان، طلاب و دانشجویان به ویژه کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند درخواست می‌شود با ارائه نظرات خود انجمن تاریخ پژوهان را در انجام وظایف خود و رفع نقایص این اثر یاری کنند.
ا یشان، زینت بخش این مجموعه باشد. حضرت آیت الله حسینی بوشهری مدیر محترم حوزه‌های علمیه، حضرت آیت الله اعرافی ریاست محترم جامعه المصطفی العالمیه،حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی نماینده محترم حضرت آیت الله العظمی سیستانی،حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن اختری دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ،حجت الاسلام و المسلمین عماد معاون محترم پژوهش حوزه‌های علمیه، حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی یوسفی غروی دبیر محترم علمی و اعضای محترم کمیته علمی همایش که هرکدام به سهم خود در برگزاری همایش مساعدت کردند.
حمیدرضا مطهری
مسئول انجمن تاریخ پژوهان حوزه علمیه قم
و مسئول برگزاری همایش سیره و زمانه امام کاظم(ع)
بهمن ماه یک هزار و سیصد و نود و دو
#پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهلبیت
#خمید_رضا_مطهری
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/178
♈️به قلم محمدحسین مهدوی نژاد؛
🔼کتاب "ایمان و تعقل" از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد
کتاب ایمان و تعقل
🌐ایسکا/ کتاب "ایمان و تعقل" به قلم محمدحسین مهدوی نژاد به سفارش پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی به چاپ رسیده است.
به گزارش خبرگزاری ایسکا ،کتاب "ایمان و تعقل" به قلم محمدحسین مهدوی نژاد به سفارش پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی به چاپ رسیده است.
این کتاب با موضوع «زبان دینی و ایمان گرایی فیلیپس در آینه ویتگنشتاین» و از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
بر اساس این گزارش، اندیشة اصلی ویتگنشتاین در «رسالة منطقی- فلسفی» این است که زبان، تصویری منطقی از جهان ارائه می‌کند. زبان یک ماهیت مشترک دارد و وظیفة آن، تنها تصویر واقع است و نمی‌تواند به فراسوی واقعیّت برسد. بدین سان، متافیزیک، اخلاق، دین و زیبایی‌شناسی را فراتر از حدّ زبان می‌دانست، به گونه‌ای که بحث و یا حتّی اندیشه دربارة آنها بی‌معناست. پس باید دربارة این امور خاموش ماند. نه به این دلیل که نامعقول و مُحال‌اند، بلکه به این دلیل که فراسویِ دسترس زبان قرار دارند. این امور تماماً به حوزة امور ناگفتنی، امّا نشان‌دادنی تعلق دارند و فرد خود باید این امور رازورزانه را احساس کند و به کار بندد. این نظرگاه در اندیشة ویتگنشتاین متأخّر نیز بسط می‌یابد.
⏹ویتگنشتاین در دورة دوّم حیات فلسفی خود، با توجّه به کاربرد کلمات برای شناخت معنای آنها و با تأکید بر تنوّع کاربردهای زبان و کثرت بازی‌های زبانی، معتقد است که بازی‌های زبانی از نحوه‌های زندگی گوناگون نشأت می‌گیرند و هر نحوه‌ای از زندگی دارای زبان خاصّ خود است. گفتار دینی هم یک بازی مستقل با زبانی یکتاست که در نحوه‌ای از زندگی حکّ شده است و قواعد و منطق خاصّ خود را دارد. بنابراین، مفاهیم و گزاره‌های دینی در درون بازی زبانی دین معنا می‌یابد و زبان دینی فقط برای کسانی که در نحوة زندگی دینی شرکت دارند، قابل فهم است. از نظر ویتگنشتاین، کاربرد زبان در بیان باورهای دینی، به هیچ‌وجه، شباهتی با کاربرد آن در اظهار امر واقع ندارد. باور دینی، گونه‌ای زیستن یا طریقه‌ای برای ارزیابی زندگی است؛ تعهّدی شورمندانه و تزلزل‌ناپذیر است که کلّ زندگی فرد را نظم و نَسَق می‌بخشد و مبتنی بر شواهد و دلایل نیست.
⬅️دین، فلسفه و علم مشغله‌هایی کاملاً متفاوت است و دربارة هیچ یک نباید با معیارهای دیگری حکم کرد، بلکه مدّعیات هر زبان را باید با معیارهای حاکم بر خود آن سنجید و معیارهای درونی هر زبان نسبت به انتقادات خارجی آسیب‌ناپذیر است. به عبارت دیگر، هرگز نباید نحوة گفتار دینی را با نحوه‌های گفتار دیگر مقایسه کرد و از این حیث با باورهای غیردینی، قیاس‌ناپذیر است. از این رو، نه از جانب علم و فلسفه مددی می‌یابد و نه هرگز گزندی می‌بیند، بلکه فقط از حیات دینی ارتزاق می‌کند.
⏹هر چند ممکن است اندیشة متأخّر ویتگنشتاین آشکارا ایمان‌گرایانه نباشد، با این وجود تأکید وی بر کُنش دینی و نقش باورهای دینی در زندگی، بی‌رغبتی او به براهین علمی و فلسفی در باب دین، و تأکید بیش از اندازه بر قیاس‌ناپذیری باور دینی با باورهای علمی و فلسفی و مخالفت با نظرورزی در حوزة گفتار دینی، مناسبِ تفسیر ایمان‌گرایانه است. این دیدگاه که عموماً به «ایمان‌گرایی ویتگنشتاینی» شهرت یافته است، در واقع مربوط به تفاسیری است که شاگردان وی به ویژه دیویی زد. فیلیپس از سخنان او دارند. آنان بر تفاسیری از ایمان‌گرایی تأکید کردند که بر اساس آنها باور دینی، بی‌دلیل و جست‌وجوی دلایل عقلی برای آن گمراه‌کننده و بی‌معناست.
https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/180
🔽فیلیپس با توجه به اندیشه‌های ویتگنشتاین متأخّر نگاهی به ماهیّت زبان دینی دارد که برداشتی ناواقع‌گرایانه از باورهای دینی را رقم می‌زند و او را به عنوان یکی از حامیان نظریۀ ناشناخت‌گرایی در فلسفۀ دین معرفی می‌کند و رهیافتی از ایمان‌گرایی را از آنِ او می‌سازد. بر اساس تفسیر ایمان‌گرایانۀ فیلیپس از آرای ویتگنشتاین، دین نحوه‌ای از زندگی است و گفتار دینی یک بازی زبانی مستقل محسوب می‌شود، لذا بی‌معناست که هر نوع توجیه یا دفاع را خواستار شود. بر اساس این دیدگاه از بازی زبانی دین، هنگامی گفتار دینی معقول و قابل فهم است که در مفاهیم خاصّ خود ارزیابی و داوری شود؛ زیرا معنای یک مفهوم از یک بازی زبانی به بازی زبانی دیگر فرق می‌کند و فرد برای فهم زبان دینی باید مفاهیم دینی را از درون بازی زبانی دین درک کند. بنابراین، معنای الفاظ دینی وابسته به نقش آنها در بازی زبانی یا نحوة زندگی است. برداشت فیلیپس به ناواقع‌گرایی در فلسفۀ دین مشهور است که از لوازم آن، طرد دیدگاه دینی سنّتی در مورد مفاهیم دینی و تفسیری غیرشناخت‌گرایانه از مفاهیم و باورهای دینی است. مؤلّف در کتاب حاضر در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی، ایمان‌گرایی ویتگنشتاینی را در آینۀ زبان دینی فیلیپس، تبیین و بررسی کند.
#پژوهشکده_فلسفه_و_کلام
#آثار_علمی
#آثار_پژوهشی
https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/180