۵۶/۱ ‮از نامه‌هاى امام عليه السلام به شريح بن هانى است در آن زمان كه وى را به عنوان فرماندهى مقدمه لشكر به سوى شام فرستاد. همان‌گونه كه در طليعۀ نامه نمايان است امام اين نامه را به دست شريح بن هانى يكى از دوستان مخلصش داد، در آن هنگام كه به فرماندهى مقدمۀ لشكر به‌سوى شام اعزام شد. امام عليه السلام در اين نامه او را به تقواى الهى به طور مؤكد سفارش مى‌كند و از غلبۀ هوا و هوس بر حذر مى‌دارد و نسبت به فريب‌كارى دنيا و سركشى‌هاى نفس هشدار مى‌دهد و با تعبيرات مختلفى بر آن تأكيد مى‌ورزد و شايد اين به علت آن است كه يكى از شيطنت‌هاى معروف #معاويه اين بود كه سران سپاه و اصحاب و ياران على عليه السلام را با اموال هنگفت و مقام‌هاى مختلف مى‌فريفت و به گفتۀ بعضى، در اين زمينه شگردهايى داشت كه حتى #شيطان به گرد او نمى‌رسيد؛ و يا به سبب اين بود كه اختلافى ميان او و فرماندۀ ديگرى به نام «زياد بن نضر» احساس مى‌شد و امام براى رفع اين اختلاف اين نصايح را بيان فرمود. به‌هرحال از آنچه در تحف العقول و كتاب تمام نهج‌البلاغه و مأخذ اصلى اين نامه يعنى كتاب صفين نصر بن مزاحم آمده است بر مى‌آيد معلوم مى‌شود آنچه مرحوم سيّد رضى در اينجا آورده بخش كوچكى از نامۀ مفصلى است كه امام خطاب به دو نفر از فرماندهان خويش به نام زياد بن نضر و شريح بن هانى نوشته و يا حضوراً توصيه كرده است.

۵۶/۲ ‮امام عليه السلام در اين عبارات كوتاه و بسيار پرمعنا به «شريح بن هانى» چهار اندرز مهم مى‌دهد: نخست مى‌فرمايد: «در هر صبح و شام تقواى الهى را پيشه كن»؛ (اتَّقِ‌ اللّٰهَ‌ فِي كُلِّ‌ صَبَاحٍ‌ وَ مَسَاءٍ‌) . #تقوا همان چيزى است كه طليعۀ همه نصايح و در برگيرندۀ كليّۀ فضايل و بازدارندۀ از تمام رذايل است. به همين دليل بسيارى از نامه‌ها و خطبه‌ها با ياد كردى از تقوا شروع مى‌شود. در دومين اندرز مى‌فرمايد: «از دنياى فريبنده بر خويشتن خائف باش و در هيچ حال از آن ايمن مشو»؛ (وَ خَفْ‌ عَلَى نَفْسِكَ‌ الدُّنْيَا الْغَرُورَ، وَ لَا تَأْمَنْهَا عَلَى حَالٍ‌)؛ اين اندرز نيز در بسيارى از نامه‌ها و خطبه‌ها آمده است؛ زيرا طبق آن حديث معروف، سرچشمۀ تمام گناهان حبّ‌ دنياست: «حُبُّ‌ الدُّنْيَا رَأْسُ‌ كُلِّ‌ خَطِيئَةٍ‌» و اگر انسان لحظه‌اى غافل بماند ممكن است زرق و برق دنيا چنان او را بفريبد كه بازگشت از آن مشكل باشد.

۵۶/۳ ‮در سومين نصيحت مى‌فرمايد: «بدان كه اگر خويشتن را از بسيارى از امورى كه آن را دوست مى‌دارى به علت ترس از ناراحتى‌هاى ناشى از آن باز ندارى، هوا و هوس‌ها تو را به سوى زيان‌هاى فراوانى خواهد كشاند»؛ اشاره به اينكه بسيارى از خواسته‌هاى نفس، خواسته‌هاى زيان‌بار است كه انسان به هنگام اشتياق به آن، زيان‌ها را نمى‌بيند و لذا امام به او هشدار مى‌دهد كه در عاقبت خواسته‌هاى نفس هميشه انديشه كند مبادا گرفتار زيان‌هاى فراوان آن شود. مال و مقام و لذات مادى و امثال آن داخل در اين بخش از خواسته‌هاست و اگر اين خواسته‌ها تحت قيادت عقل قرار نگيرد ضررهايش جبران‌ناپذير است. در چهارمين توصيه براى نتيجه‌گيرى مى‌فرمايد: «بنابراين در مقابل نفس سركش، مانع و رادع و به هنگام خشم و غضب بر نفس خويش مسلّط و غالب باش و ريشه‌هاى هوا و هوس را قطع كن». #نهج_البلاغه_بخوانیم ╭────๛- - - - - ┅╮ │📱 @Mabaheeth ╰───────────