#نهج_البلاغه | #حکمت ۲۵۲ 🏷️ ┄┅═✧ا﷽ا✧═┅┄ وَ قَالَ عليه‌السلام فَرَضَ اَللَّهُ اَلْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ اَلشِّرْكِ وَ اَلصَّلاَةَ تَنْزِيهاً عَنِ اَلْكِبْرِ وَ اَلزَّكَاةَ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ وَ اَلصِّيَامَ اِبْتِلاَءً لِإِخْلاَصِ اَلْخَلْقِ وَ اَلْحَجَّ تَقْرِبَةً لِلدِّينِ وَ اَلْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلاَمِ وَ اَلْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَوَامِّ وَ اَلنَّهْيَ عَنِ اَلْمُنْكَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهَاءِ وَ صِلَةَ اَلرَّحِمِ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ وَ اَلْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّمَاءِ وَ إِقَامَةَ اَلْحُدُودِ إِعْظَاماً لِلْمَحَارِمِ وَ تَرْكَ شُرْبِ اَلْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ وَ مُجَانَبَةَ اَلسَّرِقَةِ إِيجَاباً لِلْعِفَّةِ وَ تَرْكَ اَلزِّنَى تَحْصِيناً لِلنَّسَبِ وَ تَرْكَ اَللِّوَاطِ تَكْثِيراً لِلنَّسْلِ وَ اَلشَّهَادَاتِ اِسْتِظْهَاراً عَلَى اَلْمُجَاحَدَاتِ وَ تَرْكَ اَلْكَذِبِ تَشْرِيفاً لِلصِّدْقِ وَ اَلسَّلاَمَ أَمَاناً مِنَ اَلْمَخَاوِفِ وَ اَلْأَمَانَةَ نِظَاماً لِلْأُمَّةِ وَ اَلطَّاعَةَ تَعْظِيماً لِلْإِمَامَةِ

┄┅═✧ا﷽ا✧═┅┄ وَ قَالَ عليه‌السلام فَرَضَ اَللَّهُ اَلْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ اَلشِّرْكِ و درود خدا بر او، فرمود: خدا «ايمان» را براى پاكسازى دل از شرك وَ اَلصَّلاَةَ تَنْزِيهاً عَنِ اَلْكِبْرِ و «نماز» را براى پاك بودن از كبر و خودپسندى وَ اَلزَّكَاةَ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ و «زكات» را عامل فزونى روزى وَ اَلصِّيَامَ اِبْتِلاَءً لِإِخْلاَصِ اَلْخَلْقِ و «روزه» را براى آزمودن اخلاص بندگان وَ اَلْحَجَّ تَقْرِبَةً لِلدِّينِ و «حج» را براى نزديكى و همبستگى مسلمانان وَ اَلْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلاَمِ و «جهاد» را براى عزّت اسلام وَ اَلْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَوَامِّ و «امر به معروف» را براى اصلاح توده‌هاى ناآگاه وَ اَلنَّهْيَ عَنِ اَلْمُنْكَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهَاءِ و «نهى از منكر» را براى بازداشتن بى‌خردان وَ صِلَةَ اَلرَّحِمِ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ از زشتى‌ها، «صلۀ رحم» را براى فراوانى خويشاوندان وَ اَلْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّمَاءِ و «قصاص» را براى پاسدارى از خون‌ها وَ إِقَامَةَ اَلْحُدُودِ إِعْظَاماً لِلْمَحَارِمِ و اجراى «حدود» را براى بزرگداشت محرّمات الهى وَ تَرْكَ شُرْبِ اَلْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ و ترك «مى‌گسارى» را براى سلامت عقل وَ مُجَانَبَةَ اَلسَّرِقَةِ إِيجَاباً لِلْعِفَّةِ و دورى از «دزدى» را براى تحقّق عفّت وَ تَرْكَ اَلزِّنَى تَحْصِيناً لِلنَّسَبِ و ترك «زنا» را براى سلامت نسل آدمى وَ تَرْكَ اَللِّوَاطِ تَكْثِيراً لِلنَّسْلِ و ترك «لواط‍‌» را براى فزونى فرزندان وَ اَلشَّهَادَاتِ اِسْتِظْهَاراً عَلَى اَلْمُجَاحَدَاتِ و «گواهى دادن» را براى به دست آوردن حقوق انكار شده وَ تَرْكَ اَلْكَذِبِ تَشْرِيفاً لِلصِّدْقِ و ترك «دروغ» را براى حرمت نگهداشتن راستى وَ اَلسَّلاَمَ أَمَاناً مِنَ اَلْمَخَاوِفِ و «سلام» كردن را براى امنيّت از ترس‌ها وَ اَلْأَمَانَةَ نِظَاماً لِلْأُمَّةِ و «امامت» را براى سازمان يافتن امور امّت وَ اَلطَّاعَةَ تَعْظِيماً لِلْإِمَامَةِ و «فرمانبردارى از امام» را براى بزرگداشت مقام رهبرى، واجب كرد

─┅•═༅𖣔 ﷽ 𖣔༅═•┅─ ♻️ ترجمه فیض‌الاسلام: امام عليه السّلام (دربارۀ حكمتهاى بعض احكام شرعيّه) فرموده است: (۱) خداوند واجب گردانيد ايمان را بجهت پاك كردن (دلهاى بندگانش) از شرك (۲) و واجب گردانيد نماز را بجهت منزّه بودن از كبر و سركشى (۳) و واجب نمود زكوة را براى وسيله بودن روزى (فقراء) (۴) و روزه را براى آزمايش اخلاص مردم،(۵) و حجّ‌ (به مكّه رفتن) را براى قوّت يافتن دين (چون بر اثر گرد آمدن طوائف مختلفه عظمت و بزرگى اسلام آشكار مى‌گردد) (۶) و جهاد را براى ارجمندى اسلام (و شكست دادن كفّار) (۷) و امر بمعروف (فرمان دادن بكار پسنديده) را براى اصلاح عوامّ‌ (و سوق دادن آنان براه سعادت و نيكبختى) (۸) و نهى از منكر (باز داشتن از كار ناشايسته) را براى جلوگيرى (معاصى و گناهان) از كم خردان، (۹) و صلۀ رحم (پيوند به خويشان) را براى زياده شدن عدد (ايشان، چون در پيوند خويشان با هم عدد انصار و ياورانشان بسيار گردد) (۱۰) و قصاص (كشتن كشنده يا زخم زدن زخم زننده) را براى محفوظ‍‌ بودن خونها، (۱۱) و برپا داشتن حدود (انجام دادن كيفرهايى كه مثلا براى مى‌گسار و روزه‌خوار و زناكار مقرّر گشته) را براى اهميّت دادن بحرامها و نهى شده‌ها، (۱۲) و نياشاميدن شراب را براى محفوظ‍‌ داشتن خرد (از فساد و بدى) (۱۳) و دورى از دزدى را براى بكار داشتن پاكدامنى (از دست درازى بمال مردم) (۱۴) و زنا نكردن را براى درست ماندن نسب و خويشى (چون زنا نسب را مشتبه سازد و باعث اختلال نظام عالم شود) (۱۵) و ترك لواط‍‌ را براى بسيار شدن نسل و فرزندان،(۱۶) و شهادتها را براى كمك خواستن بر انكار شده‌ها (تا بر اثر انكار حقوق كسى پايمال نشود)(۱۷) و دروغ نگفتن را براى نمايان ساختن بزرگى راستى (كه آسايش مردم وابستۀ به آنست)(۱۸) و سلام و درود (بر يكديگر) را براى ايمنى و آسودگى از جاهاى ترس (چون مراد از سلام عليكم آنست كه بين من و شما زد و خوردى نيست بلكه صلح و آشتى است)(۱۹) و امامت و پيشوايى را براى نظم و آرامش (كارهاى) مردم (زيرا امام و پيشواى توانا ستمگر را از ستمگرى باز داشته و حقّ‌ مظلوم و ستمكشيده را بستاند و كارها نظم و آرامش گيرد) 🇯‌ 🇴‌ 🇮‌ 🇳

📖 ‮امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانۀ مبسوط اشاره به فلسفه‌هاى بخش مهمى از #احكام اسلامى كرده است كه در بيست بخش خلاصه مى‌شود. #نهج_البلاغه_میخوانم #مطالعه ╭─── │ 🌐 @Mabaheeth ╰──────────

1. نخست مى‌فرمايد: «خدا ايمان را براى تطهير دل از شرك واجب كرده است»؛ (فَرَضَ‌ اللّٰهُ‌ الْإِيمانَ‌ تَطْهِيراً مِنَ‌ الشِّرْكِ‌) اشاره به اين‌كه #ايمان به يگانگى خداوند، انسان را از آلودگى به شرك و بت‌پرستى نجات مى‌دهد، همان‌آلودگى بسيار بدى كه همۀ انبيا براى تطهير آن به‌پا خاسته‌اند و نخستين دعوت آن‌ها دعوت به توحيد بود. ❤️ اگر قلب انسان فقط جايگاه ايمان به خدا باشد همه چيز را براى او مى‌خواهد و همواره در طريق اطاعت فرمان او گام برمى‌دارد، از هرگونه دوگانگى و چندگانگى رهايى مى‌يابد، هدفى واحد، معبودى واحد و برنامۀ واحدى خواهد داشت. در حالى كه وقتى آلودۀ شرك مى‌شود معبودهاى متعدد، برنامه‌هاى مختلف و اهداف پراكنده پيدا مى‌كند

‮2. «خدا نماز را براى پاك شدن از كبر و غرور واجب كرده است»؛ (وَ الصَّلَاةَ‌ تَنْزِيهاً عَنِ‌ الْكِبْرِ) #نماز، آثار و بركات فراوانى دارد كه يكى از آن‌ها پاك شدن از كبر و غرور است؛ زيرا به هنگام نماز، انسان همچون عبد ذليل در برابر خداوند جليل مى‌ايستد، سپس تعظيم مى‌كند و به خاك مى‌افتد و پيشانى را بر درگاه او به خاك مى‌سايد و اين عمل را چند بار تكرار مى‌كند. به يقين اين برنامۀ نورانى، كبر و غرور او را درهم مى‌شكند، همان چيزى كه انسان را به طغيان وا مى‌دارد و آلودۀ انواع گناهان مى‌كند، چراكه سرچشمۀ انواع معاصى همين مسئلۀ تكبر است. 👿 در حالات ابليس نيز خوانده‌ايم كه كبر و غرور او مانع از سجده بر آدم (علی نبیّنا و آله و علیه السلام) در پيشگاه خدا شد، سجده‌اى كه اگر انجام مى‌داد كبر و غرور او در هم مى‌شكست و هرگز گرفتار آن عاقبت بسيار شوم نمى‌شد. اصولاً آنچه دربارۀ نماز در قرآن مجيد آمده است كه نماز انسان را از فحشا و منكرات باز مى‌دارد: «إِنَّ‌ اَلصَّلاٰةَ‌ تَنْهىٰ‌ عَنِ‌ اَلْفَحْشٰاءِ‌ وَ اَلْمُنْكَرِ» يكى از دلائلش همين است. هنگامى كه كبر و غرور كنار برود انسان تسليم فرمان خدا مى‌شود و از معاصى چشم مى‌پوشد.

‮3. «خداوند زكات را سبب روزى قرار داد»؛ (وَ الزَّكاةَ‌ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ‌) اين عبارت دو تفسير دارد: نخست اين‌كه پرداختن زكات، روزىِ‌ فقرا را تضمين مى‌كند؛ زيرا در حديث آمده كه اگر مردم #زكات اموالشان را بدهند، فقيرى در سراسر جهان اسلام پيدا نخواهد شد. همان‌گونه كه در حديثى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم: «وَ لَوْ أَنَّ‌ النَّاسَ‌ أَدَّوْا زَكَاةَ‌ أَمْوَالِهِمْ‌ مَا بَقِيَ‌ مُسْلِمٌ‌ فَقِيراً مُحْتَاجاً» تفسير ديگر اين‌كه پرداختن زكات سبب مى‌شود خداوند روزى را بر زكات دهنده فراوان كند و اموال او را از خطراتِ تجاوز گرسنگان حفظ نمايد. و جمع ميان اين دو تفسير در جملۀ بالا بعيد نيست، همان‌گونه كه در حديثى از امام على بن موسى‌الرضا عليه السلام نيز آمده است كه مى‌فرمايد: «أَنَّ‌ عِلَّةَ‌ الزَّكَاةِ‌ مِنْ‌ أَجْلِ‌ قُوتِ‌ الْفُقَرَاءِ‌ وَتَحْصِينِ‌ أَمْوَالِ‌ الْأَغْنِيَاء؛ علت تشريع زكات تأمين قوت فقرا و حفظ اموال اغنياست»

‮4. «و #روزه را براى اين تشريع كرد كه آزمايشى براى #اخلاص بندگان باشد»؛ (وَ الصِّيَامَ‌ ابْتِلَاءً‌ لاِخْلاَصِ‌ الْخَلْقِ‌) تمام عبادات، مشروط به اخلاص و به يك معنا از اسباب خلوص نيت است؛ ولى از آن‌جا كه روزه عبادتى است كه در ظاهر آشكار نيست، تأثير بسيار عميق‌ترى در آزمودن اخلاص مردم دارد و به تعبير ديگر، تنها خدا از آن آگاه است و تا روزه‌دار چيزى نگويد كسى از روزۀ او باخبر نمى‌شود و اين در واقع يك مرحلۀ عالى از تقواست و به همين سبب در قرآن مجيد تشريع روزه براى نيل به #تقوا ذكر شده است.

‮5. «و حج را براى تقويت دين قرار داد»؛ (وَ الْحَجَّ‌ تَقْرِبَةً‌ لِلدِّينِ‌) 🕋 بدون شك در موسم حج، مسلمانانِ پاكدلى از سراسر دنيا و جهان اسلام به سوى مركز توحيد مى‌آيند و يك‌صدا لبيك مى‌گويند و اطراف خانۀ خدا طواف مى‌كنند و با هم نماز مى‌گزارند و با هم به منا و مشعر و عرفات مى‌روند و شيطان را سنگسار مى‌كنند. از اخبار و حالات يكديگر باخبر مى‌شوند و روابط دوستى در ميان آن‌ها عميق‌تر مى‌گردد و براى حل مشكلات يكديگر مى‌انديشند و مجموع اين‌ها سبب تقويت #اسلام مى‌شود، ازاين‌رو دشمنان همواره از اين عبادت بزرگ وحشت😱 داشتند و مى‌كوشيدند بر آن ضربه‌اى وارد كنند تا هر سال از طريق اين عبادت بزرگ روح تازه‌اى در كالبد اسلام در آن كانون وحدت دميده نشود، ازاين‌رو در حديثى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم: «لَا يَزَالُ‌ الدِّينُ‌ قَائِماً مَا قَامَتِ‌ الْكَعْبَةُ‌؛ مادامى كه كعبه برپاست اسلام هم برپاست». 💡 در اكثر نسخه‌هاى نهج البلاغه جملۀ بالا با واژۀ «تَقْوِيَةً‌» ذكر شده در حالى كه در نسخۀ «صبحى صالح» «تَقْرِبَةً‌» است. گرچه آن هم نامناسب نيست؛ زيرا حج باعث مى‌شود كه مردم از نظر دين با هم نزديك شوند؛ ولى به يقين تعبير اوّل مناسب‌تر و مأنوس‌تر است، زيرا واژۀ «تَقْرِبَةً‌» در كمتر حديث يا عبارتى به چشم مى‌خورد.

‮6. «و جهاد را براى عزت و سربلندى اسلام (و مسلمانان) قرار داد»؛ (وَ الْجَهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلاَمِ‌) دليل آن روشن است؛ اگر مسلمانان در برابر حيله‌ها و حملات و تهاجمات دشمنان خاموش بنشينند و به جهاد برنخيزند چيزى نمى‌گذرد كه عظمت آن‌ها پايمال دشمنان مى‌شود و عزت و سربلندى تبديل به ذلت و سربه‌زيرى مى‌گردد. ازاين‌رو در خطبۀ معروف جهاد، اميرمؤمنان عليه السلام مى‌فرمايد: «فَإِنَّ‌ الْجِهَادَ بَابٌ‌ مِنْ‌ أَبْوَابِ‌ الْجَنَّةِ‌ فَتَحَهُ‌ اللَّهُ‌ لِخَاصَّةِ‌ أَوْلِيَائِهِ‌ وَ هُوَ لِبَاسُ‌ التَّقْوَى وَ دِرْعُ‌ اللَّهِ‌ الْحَصِينَةُ‌ وَ جُنَّتُهُ‌ الْوَثِيقَةُ‌ فَمَنْ‌ تَرَكَهُ‌ رَغْبَةً‌ عَنْهُ‌ أَلْبَسَهُ‌ اللَّهُ‌ ثَوْبَ‌ الذُّل؛ (آگاه باش) #جهاد درى از درهاى بهشت است كه خداوند آن را به روى ياران خاصش گشوده، جهاد، #لباس_تقوا و زره محكم و سپر مطمئن خداوند است و مردمى كه از جهاد روى‌گردان شوند خداوند لباس ذلت بر تن آن‌ها مى‌پوشاند و بلاها به آن‌ها هجوم مى‌آورند»