#نهج_البلاغه | #حکمت ۴۶۶
🏷️ چشم، ابزار هوشیاری
┄┅═✧ا﷽ا✧═┅┄
❁• وَ قَالَ عليهالسلام اَلْعَيْنُ وِكَاءُ اَلسَّهِ
┅───────────────┅
☜ و درود خدا بر او، فرمود: چشم، بند ظرف حوادث است
──────────────
قال الرضي و هذه من الاستعارات العجيبة كأنه يشبه السه بالوعاء و العين بالوكاء فإذا أطلق الوكاء لم ينضبط الوعاء و هذا القول في الأشهر الأظهر من كلام النبي صلىاللهعليهوآلهوسلم
مىگويم: «اين كلام امام عليه السّلام از استعارههاى شگفت است، كه نشستنگاه را به مشك، و چشم را به سربندِ آن تشبيه كرد، و آنگاه كه بند گشوده شود آنچه در مشك است بيرون ريزد.
مشهور است كه اين سخن از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است.
و قد رواه قوم لأميرالمؤمنين عليهالسلام و ذكر ذلك المبرد في كتاب المقتضب في باب اللفظ بالحروف و قد تكلمنا على هذه الاستعارة في كتابنا الموسوم بمجازات الآثار النبوية
ولى عدّهاى آن را از اميرالمؤمنين عليه السّلام نقل كردهاند؛ اين حكمت را «مبرّد» در كتاب «مقتضب» در باب لفظ به حروف آورده، و ما آن را در كتاب خود كه «مجازات آثار نبوى» نام دارد آوردهايم.
🇯 🇴 🇮 🇳
─┅•═༅𖣔✾✾𖣔༅═•┅─
♻️ ترجمه فیضالاسلام: امام عليه السّلام (دربارۀ باز بودن چشم) فرموده است:
(۱) چشم بند نشستن گاه است (مادامى كه چشم باز و شخص بيدار باشد از رها كردن باد خوددارى مىنمايد چنانكه مادامى كه بند مشك بسته باشد آب از آن بيرون نريزد، ولى چون چشم به خواب رود مظنّۀ بيرون آمدن باد رود و شايد از اينرو فرمودهاند: خواب موجب نقض و شكستن وضوء مىباشد.
و ممكن است مراد اين باشد كه اگر شخص، چشم از خوردنيها نپوشد ميل پيدا ميكند به خوردن هر چه مىبيند و در خوردن افراط مىنمايد و در نتيجه بنفخ و اسهال گرفتار ميشود.
و شايد مراد اين باشد كه اگر شخص در پس و آيندۀ خود بنگرد از گرفتاريها و پيشآمدهاى بد رهائى يابد؛ پس چشم، بند مؤخّر انسان است و هر گاه آنرا بسته مؤخّر و آيندۀ خود را ننگرد ممكن است بفتنه و بلاء گرفتار شود.
سيّد رضىّ «رحمه اللّه» فرمايد:) اين فرمايش از كنايات شگفتآور است گويا حضرت نشستنگاه را بظرف و چشم را به بند تشبيه فرموده و چون بند باز شود ظرف بحال خود نمىماند (آنچه در آنست بيرون مىآيد) و مشهورتر و آشكارتر آنست كه اين گفتار از فرمايش پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مىباشد.
و گروهى آنرا از اميرالمؤمنين عليه السّلام روايت كردهاند، و اين مطلب را مبرّد در كتاب المقتضب در باب اللّفظ بالحروف بيان كرده است.
و ما دربارۀ اين كنايه در كتاب خود كه مجازات الاثار النّبويّة ناميده شده است گفتگو نمودهايم.
╭────๛- - - - - ┅╮
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
📖 امام عليه السلام در اين جملۀ كوتاه و پرمعنا اشاره به نكتهاى مىكند كه متن آن در واقع يك مسألۀ فقهى است و پيام آن يك مسألۀ اجتماعى و سياسى و اخلاقى.
مىفرمايد: «چشم، نگهدارندۀ نشيمنگاه است»؛ (الْعَيْنُ وِكَاءُ السَّه). اشاره به اينكه هنگامى كه انسان به خواب😪 مىرود بسيار مىشود كه وضوى او بر اثر خروج ريح باطل گردد.
💡«وِكاء» به معناى نخى است كه دهانۀ مشك را با آن مىبندند و «السَّه» به معناى نشيمنگاه است.
هنگامى كه اين نخ محكم باشد چيزى از مشك خارج نمىشود ولى زمانى كه آن نخ، باز يا شل شود آنچه در مشك است بيرون مىريزد و اين تعبير به گفتۀ مرحوم سيد رضى از كنايات و تشبيهات عجيب است و منظور امام عليه السلام اين است كه انسان تا خواب😴 نرفته مىتواند خود را حفظ كند تا وضوى او باطل نشود؛ اما زمانى كه به خواب رفت اعضاى او سُست مىشود و نمىتواند خود را حفظ كند و اى بسا چيزى از او خارج شود و وضو باطل گردد و در واقع فلسفۀ بطلان وضو بهسبب خواب، ممكن است همين باشد.
در احاديث اهل سنت جملهاى در ذيل اين حكمت از #پيامبر_اكرم صلى الله عليه و آله نقل شده كه اين معنا را روشنتر مىسازد.
در كتاب مغنى ابن قدامة از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله چنين نقل شده است كه فرمود: «العَينُ وِكاءُ السَّهِ فَمَن نامَ فليتَوضّأ»
اين گفتار پرمعنى پيام مهمى در زمينۀ مسائل اجتماعى و اخلاقى و سياسى دارد و به ما مىگويد: اگر چشمانتان بسته باشد خطاهاى زيادى از شما سرمىزند. كسى كه چشمبسته بر سر سفرۀ غذا بنشيند نمىتواند خوب و بد و آنچه را براى او نافع يا زيانبار است تشخيص دهد.
كسى كه چشمبسته در مسائل سياسى وارد مىشود ممكن است سرنوشت جامعهاى را به خطر بيفكند.
كسى كه چشمبسته دوست انتخاب مىكند اى بسا دوستانى را برگزيند كه بلاى جان او شوند.
مرحوم سيد رضى در توضيح اين گفتار مىگويد: «اين كلام امام عليه السلام از تشبيهات عجيب است.
امام عليه السلام نشيمنگاه را به مَشك تشبيه كرده و چشم را به بندى كه بر دهانۀ مشك مىبندند كه هر گاه بند را رها كنند مَشك نمىتواند آنچه در آن است نگهدارى كند.
مشهور است كه اين سخن نخست از پيامبر صلى الله عليه و آله شنيده شده ولى جمعى آن را از اميرمؤمنان عليه السلام نقل كردهاند.
اين را مبرد در كتاب المقتضب در باب اللفظ بالحروف آورده و ما در كتاب مجازات آثار النبوية دربارۀ اين استعاره و تشبيه سخن گفتهايم»؛ (قال الرضيّ: و هذه من الاستِعارات العجيبة، كأنّه يشبّه السّه بالوعاءِ، و العينَ بالوِكاء، فإذا أُطلِق الوِكاءُ لم ينضَبطِ الوِعاءُ و هذا القولُ في الأشهَرِ الأظهَرِ من كلام النبيِّ صلى الله عليه و آله و قد رواه قومٌ لأميرالمؤمنين عليه السلام و ذكر ذلك المبرّد في كتاب «المقتضب» في باب «اللفظ بالحروف». و قد تكلّمنا على هذه الاستِعارة في كتابنا الموسوم: «بمَجازاتِ الآثار النبويّة»)
#نهج_البلاغه_بخوانیم
╭────๛- - - - - ┅╮
│📱 @Mabaheeth
╰───────────
#قرآن_کریم 227
💫 سوره مبارکه هود
[علی نبینا و آله و علیه السلام]
✨ آیات مبارکه 46 - 53
🎧 تلاوت 🎞 تصویری
🎙 تفسیر 📖 ترجمه
┈┄┅═✾•••✾═┅┄┈
✨ ثوابِ تلاوت این صفحه هدیه به #امام_کاظم [علیه آلاف التهیة و الثناء]
✨ جهت سلامتی و تعجیل در فرج #امام_زمان (عجّل الله تعالی فرجه و علیهالسلام) و سلامتی و عزت و اقتدار نائب الامام امام خامنهای مدّظله العالی صلوات
═════❖•°🌸 °•❖════
✨ @Nafaahat
╰๛--- ‑ ‑ - -
┄═⊹❁❈【 ۲۲۷ 】 ❈❁⊹═┄
╔═════════
قَالَ يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ ۖ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ ۖ فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ ۖ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ ﴿ ۴۶ ﴾
فرمود: «نوح، او دیگر جزو افراد خوب خانوادهات نبود! چون تمام وجودش را پلیدی فراگرفته بود؛ پس چیزی را که نمیدانی، از من نخواه. من نصیحتت میکنم که مبادا به ندانمکاری دچار شوی!»
قَالَ رَبِّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَسْأَلَكَ مَا لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ ۖ وَ إِلَّا تَغْفِرْ لِي وَ تَرْحَمْنِي أَكُنْ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿ ۴۷ ﴾
گفت: «خدایا، از درخواست چیزی که آن را نمیدانم، به تو پناه میبرم و اگر مرا نیامرزی و به من لطف نکنی، سرمایۀ عمرم را میبازم.»
قِيلَ يَا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلَامٍ مِنَّا وَ بَرَكَاتٍ عَلَيْكَ وَ عَلَىٰ أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ ۚ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ يَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿ ۴۸ ﴾
به نوح گفته شد: «در سایۀ سلامت و برکتهای ما بر تو و همراهانت و نسل شایستهشان، از کشتی پیاده شو. البته در آینده، نسل ناشایستی از آنها بهوجود میآید که از نعمتهای دنیوی برخوردارشان خواهیم کرد؛ ولی در نتیجۀ ناشکری، از طرف ما عذابی زجرآور سروقتشان میآید.»
تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ ۖ مَا كُنْتَ تَعْلَمُهَا أَنْتَ وَ لَا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هَٰذَا ۖ فَاصْبِرْ ۖ إِنَّ الْعَاقِبَةَ لِلْمُتَّقِينَ ﴿ ۴۹ ﴾
داستان نوح جزو خبرهای غیبی است که به تو وحی میکنیم. قبل از این، نه تو از آن آگاه بودی و نه قوموقبیلهات؛ پس تو هم در برابر سختیها صبوری کن که عاقبتبهخیری در انتظار خودمراقبان است.
وَ إِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا ۚ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُفْتَرُونَ ﴿ ۵۰ ﴾
برای هدایتِ قوم عاد هم، همشهریشان هود را فرستادیم. او گفت: «مردم! فقط خدا را بپرستید که معبودی جز او ندارید. با پرستش بتها، فقط مشغول خیالبافی هستید.
يَا قَوْمِ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى الَّذِي فَطَرَنِي ۚ أَ فَلَا تَعْقِلُونَ ﴿ ۵۱ ﴾
مردم! من که برای تبلیغ دین مزدی از شما نمیخواهم. مزدم تنها بر عهدۀ کسی است که مرا آفریده است؛ پس چرا عقلتان را بهکار نمیاندازید؟!
وَ يَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا وَ يَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَ لَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ ﴿ ۵۲ ﴾
مردم! از خدا آمرزش بخواهید و بهسویش برگردید تا بارانهای🌧️ پیدرپی برایتان بفرستد و تواناییهایتان را بیش از پیش کند؛ پس با آلودهشدن به گناه، از خیرخواهیهایم رو برنگردانید.»
قَالُوا يَا هُودُ مَا جِئْتَنَا بِبَيِّنَةٍ وَ مَا نَحْنُ بِتَارِكِي آلِهَتِنَا عَنْ قَوْلِكَ وَ مَا نَحْنُ لَكَ بِمُؤْمِنِينَ ﴿ ۵۳ ﴾
مردم عاد به هود گفتند: «برای ما معجزهای که نیاوردی! پس بهصِرف حرفهایت، نه از بتهایمان🗿 دست برمیداریم و نه باورت میکنیم.
══════❖•° 𑁍 °•❖══════
#قرار_روزانه | #تلاوت | #قرآن_کریم
🔗 مبـاحـث | فـقه و احـکام | تـلاوت |
🖱️ فـهرسـت سـور قـرآن کـریـم
╭══════════
✨ @Nafaahat
╰๛--- ‑ ‑ - -