نَکیر و مُنْکَر یا بَشیر و مُبَّشِّر، نام دو فرشتهای که در شب اول بعد از دفن، وارد قبر شده و از اعتقادات و اعمال مُُرده سؤال میکنند. اگر شخص درگذشته کافر باشد، این فرشتگان چهرهای مخوف داشته و نکیر و منکر خوانده میشوند
و اگر درگذشته مومن باشد، این فرشتگان با روی زیبا با او روبهرو میشوند که در این صورت به آن ها بشیر و مبشر گفته میشود.
تعابیری همچون «شرّ نکیر و منکر» یا «هول نکیر و منکر» که در روایات آمده است نشانگر ترس و اضطرابی است که با دیدن این دو فرشته، به سراغ میت میآید خواندن سوره ملک، برای خلاصی از ترس و وحشت پس از مرگ سفارش شده است
ابابصیر به حضرت صادق(ع) عرض کرد: فدایت شوم! نکیر و منکر بر مؤمن و کافر با یک چهره وارد می شوند؟
در روایت آمده که شب اوّل قبر، برای مؤمنان و نیکوکاران دو فرشته با نام های بشیر و مبشر (که گویای چهره زیبای آن دو است، می آید و بشارت روح و ایمان می دهد، امّا برای کافران و بدکاران، دو فرشته به نام های نکیر و منکر م[ی آید (که گویای چهره نازیبای آن دو است) و حامل عذاب الهی هستند.
منبع:بحارالانوار، ج ۶، ص ۲۶۴.