بسم الله الرحمن الرحیم ❤️ #شیوه_گفتگو_بادیگران در خصوص چالش امروز پیرامون شیوه گفتگو با دیگران عرض شود که چون مخاطبین ما افراد متفاوتی هستند بعضی غریبه هستند بعضی آشنا بعضی رئیس و بعضی زیردست و بعضی دوست و بعضی دشمن نحوه صحبت با آنها بسیار مهم است. حالا بفرمایید با توجه به این توضیح  با مخاطبین خود چگونه باید گفتگو کنیم که نتیجه مثبت بگیریم ؟

بسم الله الرحمن الرحیم مقدمه یکی از اعمال مهم انسان‌ها قول و گفتار آنها است. قول انسان در سعادت و شقاوت دنیوی و اخروی او بسیار موثر است. یک قول می‌تواند باعث خیرات و برکات برای انسان و جامعه شود همچنانکه می‌تواند باعث شر و اختلاف و درگیری گردد. بی‌جهت نیست که از میان تمامی اعمال انسان، به قول او اشاره می‌شود که به محض صادر شدن ثبت و ضبط می‌گردد. مَا يلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ (ق/۱۸، انسان هيچ سخني را بر زبان نمي‌آورد مگر اينکه مراقبی آماده است). گفته‌اند که سخن همانند تیری است که از کمان خارج می‌شود و دیگر بر نمی‌گردد. بنابراین باید هر لحظه مراقب تک تک کلمات سخن خود باشیم.

قرآن دستور می‌دهد با بندگانش به بهترین وجه ممکنه سخن بگوییم تا از گزند شیطان که دشمن آشکار ماست مصون بمانیم. وَ قُلْ لِعِبادي يَقُولُوا الَّتي‏ هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطانَ كانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبيناً (اسراء/۵۳ به بندگانم بگو سخنى بگويند كه بهترين باشد چرا كه شیطان ميان آنها فتنه و فساد مى‏كند. هميشه شيطان دشمن آشكارى براى انسان بوده است‏). در اینجا با نگاهی مختصر به آیات قرآن، به انواع اقوال اشاره می‌گردد. باشد تا با شناخت بیشتر از انواع اقوال و محل بکار بردن آنها، دقت بیشتری در سخن گفتن خود بخرج دهیم. انشاء الله

الف _اقوال ممدوح: بعضی اقوال ممدوح هستند و به آنها در جای خود سفارش شده است. اقوال ممدوح عبارتند از: قول سدید، قول بلیغ، قول لین، قول کریم، قول معروف، قول میسور،

ب_اقوال مذموم: بعضی اقوال مذموم هستند و دستور به ترک آنها داده شده است. اقوال مذموم عبارتند از: قول عظیم، قول زور، قول اثم، لهو الحدیث، قول جهر بالسوء و قول مختلف. لازم به ذکر است که مومنین نباید در مقابل اقوال مذموم دیگران خودشان هم از اقوال مذموم استفاده کنند بلکه باید از اقوال ممدوح استفاده نمایند. ادْفَعْ بِالَّتي‏ هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَصِفُونَ (مومنون/۹۶، بدى را به بهترين روش دفع كن. ما به آنچه توصيف مى‏كنند آگاهتريم‏). خداوند به پیامبرش می‌فرماید از قول آنها محزون نباش چرا که عزت تنها نزد خدا و نه آنها است. وَ لَايحْزُنْكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (يونس/۶۵، سخن آنها تو را غمگين نسازد. تمام عزت از آن خداست. او شنوا و داناست).

شرح اقوال ممدوح ۱_قول سدید: قول سدید به معنی قول متقن و استوار بر حق است بطوریکه همانند یک سد در برابر فساد و باطل بایستد. تعبیر دیگر قول سدید، قول صواب و خالی از لغو و کذب است. خداوند مومنین را به تقوای الهی و سخن سدید دستور می‌دهد. در واقع قول سدید خود بخشی از رعایت تقوا می‌باشد. يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا (أحزاب/۷۰).

۲_ قول بلیغ: قول بلیغ، قولی صریح و رسا و محکم است. خداوند که از درون و نيات ناپاک منافقین آگاه است، شیوه برخورد با آنها را در انجام دو کار می‌داند: اعراض و درگذشتن از عقوبت آنها و موعظه آنها. البته در مقام موعظه، بايد با قول بلیغ با آنها صحبت کرد و نسبت به عواقب كار و سرنوشتشان هشدار داد. أُولَئِكَ الَّذِينَ يعْلَمُ اللَّهُ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ عِظْهُمْ وَ قُلْ لَهُمْ فِي أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغًا (نساء/۶۳، آنها کساني هستند که خدا، آنچه را در دل دارند، مي‌داند. از آنان صرف نظر کن و آنها را اندرز ده با بياني رسا که در جانشان کارگر افتد).

۳_ قول لیِّن: قول لیِّن، قولی نرم و آرام است. کاربرد قول لین بطور خاص در مواجهه اولیه با مرتکبان منکرات است تا شاید یا بخود بیایند و یا اینکه از عقوبت شرعی یا قانونی اعمال خود بترسند. نمونه قرآنی این کاربرد، مواجهه اولیه حضرت موسی (ع) با فرعون می‌باشد. فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَيِّناً لَعَلَّهُ يتَذَكَّرُ أَوْ يخْشَى (طه/۴۴)

۴_قول کریم: قول کریم، قولی مودبانه و کریمانه و همراه با تکریم و عطوفت است. براستی که بهترین مصرف قول کریم، سخن گفتن با پدر و مادر است.  فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَ قُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا (إسراء/۲۳، کمترين اهانتي به آنها روا مدار و بر آنها فریاد مزن و گفتار لطيف و سنجيده و بزرگوارانه به آنها بگو).

۵_ قول معروف: قول معروف، قولی شایسته و پسندیده و همراه با حجب و حیاء و کنایه می‌باشد. از جمله موارد استفاده قول معروف در اظهار خواستگاری از زنان، أَنْ تَقُولُوا قَوْلًا مَعْرُوفًا (بقرة/۲۳۵)، سخن گفتن با نامحرم، فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا (أحزاب/۳۲، پس به گونه‌اي هوس‌انگيز سخن نگوييد که بيماردلان در شما طمع کنند و سخن شايسته بگوييد) و سخن گفتن با یتیمان و مستمندان است،  فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا (نساء/۸).

۶_قول میسور: قول میسور، قولی راحت و آسان و صمیمی است و کاربرد آن در مواردی همچون مواجهه با مستمندان و مسکینان است هنگامی که امکانی برای برآوردن حاجات آنها را نداریم. وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيسُورًا (إسراء/۲۸، و اگر به انتظار رحمتى از پروردگارت كه به آن اميدوارى، از آنان اعراض مى‏كنى، پس با آنان سخنى نرم بگو.).

۷_ قول احسن: قول احسن، بهترین و نیکوترین قول در بین دیگر اقوال است. قول احسن، تنها قولی است که شایسته تبعیت مومنین از آن است. ما نمی‌توانیم از هر قولی ولو خوب باشد تبعیت کنیم بلکه باید از بهترین و خوب‌ترین قول تبعیت کنیم. خداوند بندگان خاص خود را آزاداندیش و صاحبان خرد می‌داند. اما این افراد پس از استماع اقوال و تفکرات مختلف باید با تکیه بر عقل و وحی بهترین قول و تفکر را انتخاب و از آن پیروی و تبعیت کنند.